Εφιάλτης χωρίς αντίπαλον δέος

Η εκτόξευση του ευρωσκεπτικισμού με κύριο κερδισμένο τη λαϊκιστική Δεξιά σε όλες της τις εκφάνσεις στις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου είναι προεξοφλημένη από δημοσκόπους και αναλυτές.
Η λογική του είναι απλή, συνθηματολογική και ευπρόσληπτη: Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση ευθύνεται για την κατεδάφιση της κοινωνικής συνοχής και τη συρρίκνωση της λαϊκής κυριαρχίας σε όφελος αδιαφανών και νομιμοποιημένων θεσμικών οργάνων, συνεπώς η επιστροφή στη συνοχή, στην ευημερία και στη δημοκρατία θα γίνει μόνον εκτός ΕΕ - Ευρωζώνης. Είναι μια λογική που δεν θα άντεχε τον 19ο αιώνα: Τότε υπήρχε η αυταρχική συντηρητική εθνική ενοποίηση της Γερμανίας και της Ιταλίας υπό τον Μπίσμαρκ και τον Καβούρ και ταυτόχρονα ο προοδευτικός επαναστατικός αντίλογος της Συνέλευσης της Φρανκφούρτης του 1848 και της επαναστατικής εξέγερσης των Μαντσίνι - Γκαριμπάλντι στην Ιταλία.

Σήμερα το μεγάλο πλεονέκτημα του ευρωσκεπτικισμού της λαϊκιστικής Δεξιάς δεν είναι άλλο από την αφωνία της ευρύτερης Αριστεράς σε όλες τις εκφάνσεις της από την Εξωκοινοβουλευτική Αριστερά, τα πρώην και νυν ΚΚ, την παραδοσιακή Σοσιαλδημοκρατία και την Κεντροαριστερά.
Ο Ολάντ νίκησε τον Σαρκοζί το 2012 όχι με μια αξιόπιστη συνολική πρόταση εναλλακτικής ευρωπαϊκής διαχείρισης αλλά με τη νοσταλγία παλαιότερων ευτυχισμένων στιγμών: το Λαϊκό Μέτωπο του 1936, τα πρώτα χρόνια μετά τη νίκη του Μιτεράν το 1981, η περίοδος Ζοσπέν. Ο αντίλογος στον ευρωσκεπτικισμό δεν μπορεί να είναι αφηρημένα μαθήματα πολιτικής ορθότητας με φόντο την κοινωνική εξαθλίωση στον Νότο και την ακραία συμπίεση σε χώρες όπως η Γαλλία.

Η αναχαίτιση του ευρωσκεπτικισμού δεν γίνεται με την υιοθέτηση της ατζέντας εθνικής αναδίπλωσης - περιχαράκωσης που προβάλλει, δεν είναι δυνατή με υπερήφανες εθνικές μάχες και με ρητορική σύγκρουσης όχι με πολιτικές και κοινωνικές αλλά με εθνικές αναφορές.Πολύ απλά η διατύπωση μιας εναλλακτικής συνολικής πρότασης διαχείρισης σε ευρωπαϊκό επίπεδο και με παγκόσμιες αναφορές είναι για το σύνολο των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων μια πρόκληση με μακρόχρονο ορίζοντα, μια πραγματικότητα που έρχεται σε μετωπική σύγκρουση με τις επείγουσες ανάγκες των χρονικά προσδιορισμένων εκλογικών αναμετρήσεων.

Ο ευρωσκεπτικισμός έχει συγκριτικό πλεονέκτημα την αμηχανία των αντιπάλων του που κινούνται σαν να αρκούσε μια εκλογική ανατροπή σε εθνικό πλαίσιο για να υπάρξει μια νησίδα κοινωνικής συνοχής σε μια... θάλασσα απορρύθμισης. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, η αδύνατη ανατροπή σε εθνικό επίπεδο ανάγεται σε μια εξίσου ανέφικτη σε ευρωπαϊκό: Αν η εθνική περιχαράκωση για την περιφρούρηση της κοινωνικής συνοχής που καταστρέφεται στην ΕΕ είναι ανέφικτη, άλλο τόσο ανέφικτη είναι και η μετατροπή της ΕΕ - Ευρωζώνης σε περιχαρακωμένο φρούριο απέναντι στις σκληρές πραγματικότητες της παγκοσμιοποίησης: Από την κερδοσκοπική λογική των αγορών μέχρι το κοινωνικό ντάμπινγκ, το χαμηλό κόστος εργασίας που είναι θανάσιμη απειλή για τους Ευρωπαίους και προϋπόθεση επιβίωσης για εκατομμύρια ανθρώπων στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Απέναντι στην υπεραπλούστευση της συνθηματολογίας του ευρωσκεπτικισμού, βρίσκεται η
αμηχανία, η αφωνία ή, ακόμη χειρότερα, η συνειδητή ρητορική της εξαπάτησης με προβολή λύσεων από το παρελθόν που παραπέμπουν σήμερα στην κενή περιεχομένου υποκριτική φρασεολογία ενός ιεροκήρυκα.Ο ευρωσκεπτικισμός και η προεξοφλημένη διόγκωσή του είναι σύμπτωμα της κρίσης της Ευρώπης και όχι αιτία της. Τροφοδοτείται από τη σχιζοφρένεια των συστημικών φιλοευρωπαϊκών πολιτικών δυνάμεων που παίζουν το θέατρο σκιών μιας χαμένης εθνικής κυριαρχίας αντί να ζητούν εκδημοκρατισμό και λαϊκή νομιμοποίηση των ευρωπαϊκών θεσμών.
kapopoulos@pegasus.gr-ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ