13 Μαρτίου 2014

Άποψη: Πλήγματα στο κράτος δικαίου IΩΑΝΝΗΣ Γ. ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ*

Ο θάνατος του δεκαπεντάχρονου Μπερκίν Ελβάν όξυνε ακόμη περισσότερο το ήδη τεταμένο κλίμα στην τουρκική κοινωνία. Ο νεαρός Μπερκίν είχε τραυματισθεί στο κεφάλι από δακρυγόνο της τουρκικής αστυνομίας κατά τη διάρκεια της καταστολής των διαδηλώσεων του πάρκου Γκεζί το περασμένο καλοκαίρι και είχε παραμείνει σε κώμα επί 269 ημέρες. Η πρόσθεση ακόμη ενός ονόματος στον κατάλογο των θυμάτων της κρατικής βίας γίνεται σε μια στιγμή που η πίστη των Τούρκων πολιτών στην ύπαρξη κράτους δικαίου δέχεται απανωτά βαριά πλήγματα. Σαν να μην έφθανε η προσπάθεια της κυβερνήσεως να θέσει υπό τον πλήρη έλεγχό της τη Δικαιοσύνη και να παρακωλύσει τη διαλεύκανση των υποθέσεων διαφθοράς, η υπόθεση του Μπερκίν υπενθυμίζει την οπισθοδρόμηση αναφορικά με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σκάνδαλο δεν είναι μόνον ο βίαιος θάνατος του εφήβου, αλλά και ότι οι υπαίτιοι παραμένουν ατιμώρητοι, καθώς με ευθύνη της τουρκικής Πολιτείας παραμένουν άγνωστες οι συνθήκες του θανάσιμου τραυματισμού του. Πολλοί υπογραμμίζουν με νόημα ότι ο Μπερκίν ανήκε σε οικογένεια Αλεβιτών. Παρομοίως, ο προ διετίας θάνατος 34 Κούρδων πολιτών (από τους οποίους 17 ανήλικοι) κοντά στο χωριό Ρομπόσκι της Νοτιοανατολικής Τουρκίας από πυρά της τουρκικής αεροπορίας παρέμεινε ατιμώρητος. Τα παραπάνω ενισχύουν την πεποίθηση ότι στην Τουρκία η ζωή των Αλεβιτών και των Κούρδων παραμένει  «φθηνή» και  δεν απολαύει κρατικής προστασίας, την  ώρα που η τουρκική κυβέρνηση εμφανίζεται κοπτόμενη για τα δικαιώματα των  απανταχού της Γης μουσουλμάνων.

Την ίδια στιγμή, ένα φαινομενικώς θετικό δικονομικό μέτρο, ο περιορισμός του ανωτάτου ορίου προφυλακίσεως των κατηγορουμένων στα πέντε έτη, αποδεικνύεται εργαλείο πολιτικής συναλλαγής διά της αποφυλακίσεως όλων σχεδόν των κατηγορουμένων για τις πολύκροτες υποθέσεις Εργκένεκον, «Βαριοπούλα», «Υπόμνημα» και για τη δολοφονία χριστιανών ιεραποστόλων στη Μαλάτεια. Η πολυετής κωλυσιεργία της τουρκικής Δικαιοσύνης έχει αποτρέψει την έκδοση καταδικαστικών αποφάσεων ακόμη και για τα πιο τεκμηριωμένα εγκλήματα. Η απώλεια κάθε εμπιστοσύνης στην ύπαρξη κράτους δικαίου αποτελεί προμήνυμα ανησυχητικών εξελίξεων.

* Ο κ. Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης είναι επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ και επιστημονικός συνεργάτης του ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ