Του Κώστα Ράπτη Η ουκρανική κρίση έχει φέρει στους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς μιαν
ενδιαφέρουσα ανατροπή: μέχρι πρότινος η Γερμανία βρισκόταν σε θέση να
επωφελείται από την κρίση και να αγνοεί τις εκκλήσεις των εταίρων, αλλά
και του υπερατλαντικού παράγοντα, για μια λιγότερο περιοριστική
οικονομική πολιτική. Τώρα, η Γερμανία βρίσκεται σε θέση αμυνόμενου,
προσπαθώντας να διαφυλάξει τα συμφέροντά της απέναντι στις πιέσεις που
της ασκούνται πανταχόθεν στον όνομα της κοινής ασφάλειας.
Η Σύνοδος Κορυφής των 28 και η τηλεφωνική επικοινωνία Cameron-Merkel, η
οποία προηγήθηκε την Τετάρτη το εικονογραφεί αυτό χαρακτηριστικά. Ενώ η
απόφαση του Vladimir Putin για προσάρτηση της Κριμαίας οδηγεί λογικά σε
ενίσχυση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, το Βερολίνο παίζει το παιχνίδι
των καθυστερήσεων. “Χρειαζόμαστε πρόσθετες κυρώσεις. Η κρίση
κλιμακώνεται. Η Ευρώπη πρέπει να δείξει ότι είναι σοβαρή και ενωμένη”
επιμένουν Βρετανοί διπλωμάτες, μιλώντας στο EUobserver.com. Ωστόσο οι
Γερμανοί συνάδελφοί τους απαντούν: “η καγκελάριος έχει επανειλημμένα πεί
ότι για να περάσουμε στο τρίτο κύμα κυρώσεων, θα πρέπει η Ρωσία να έχει
επέμβει στην ανατολική ή νότια Ουκρανία”.
Κατά τη γερμανική διπλωματία, βρισκόμαστε ακόμη “εντός του δεύτερου κύματος” και άρα η ευρωπαϊκή απάντηση στην παρούσα φάση ουσιαστικά συνίσταται στην προσθήκη μερικών ακόμη ονομάτων στη λίστα αξιωματούχων (της Ρωσίας και της Κριμαίας) στους οποίους επιβλήθηκε δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και απαγόρευση εισόδου στην ευρωπαϊκή επικράτεια τη Δευτέρα.
Υπενθυμίζεται ότι το “πρώτο κύμα”, που ίσχυσε αυτομάτως, αφορούσε το πάγωμα του ευρω-ρωσικού πολιτικού διαλόγου, το “δεύτερο κύμα” συνίσταται στις κυρώσεις κατά αξιωματούχων και το “τρίτο κύμα” σε οικονομικά μέτρα. Όμως η απροθυμία για κινητοποίηση του τρίτου κύματος είναι μεγάλη, εφόσον, δεδομένης της διαπλοκής των οικονομιών, ισοδυναμούσε με αυτοτραυματισμό.
Από την Φινλανδία που μοιράζεται με τη Ρωσία κοινά σύνορα μήκους 1.800 χιλιομέτρων (και μια βεβαρυμένη ιστορία) μέχρι την Κύπρο που εξακολουθεί να λειτουργεί ως καταφύγιο ρωσικών κεφαλαίων, κάθε χώρα της Ε.Ε. έχει τους δικούς της λόγους να διστάζει. Όμως η Γερμανία είναι αυτή που αναμένεται να πληγεί περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, σε περίπτωση που οι ευρωρωσικές σχέσεις μπούν σε τροχιά οικονομικών κυρώσεων και αντιμέτρων.
Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι η Γερμανία καλύπτει το 40% των ενεργειακών της αναγκών με ρωσικό φυσικό αέριο: πολύ περισσότερο, μια ανεξέλεγκτη κλιμάκωση απειλεί τις γερμανικές επενδύσεις, με σενάρια τρόμου να προβλέπουν ότι ακόμη και 300.000 γερμανικές θέσεις εργασίας θα μπορούσαν να χαθούν. Το “ρωσικό χαρτί” που επέτρεπε στο Βερολίνο να αντιμετωπίζει αφ΄ υψηλού τα θέματα της ευρωζώνης κινδυνεύει να καεί.
Ήδη η Αυστρία έχει αναδειχθεί σε επικεφαλής όσων προτείνουν αυτοσυγκράτηση, με τον καγκελάριό της Werner Fayman να δηλώνει: “Οι κυρώσεις δεν επιλύουν τα προβλήματα. Η λύση μπορεί να έρθει μόνο με διαπραγματεύσεις”.
“Πράγματι η Ε.Ε. είναι από την Αφροδίτη και οι ΗΠΑ είναι από τον Άρη” δήλωσε ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Radoslav Sikorski παραπέμποντας στο γνωστό ρητό των αγαπημένων του Αμερικανών νεοσυντηρητικών σχετικά με την αποστροφή των Ευρωπαίων για τη “μυώδη” διπλωματία. “Θα πρότεινα να μην είμαστε πολύ ενθουσιώδεις στο ζήτημα των κυρώσεων, γιατί θα τις πληρώσουμε” πρόσθεσε ο ίδιος.
Αλλά και μεταξύ των “μεγάλων” της Ε.Ε. δεν λείπουν τα αλληλοκαρφώματα. “Οι κυρώσεις θα πρέπει να αγγίζουν τον καθέναν μας” δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Laurent Fabius, προσθέτοντας ότι αν είναι η χώρα του να ακυρώσεις τις παραγγελίες των ελικοπτεροφόρων Mistral που κατασκευάζει για τη Ρωσία, τότε θα πρέπει και το City του Λονδίνου να επανεξετάσει τις συναλλαγές του με τους Ρώσους ολιγάρχες.
Σε κάθε περίπτωση, το ενδεχόμενο μιας φυγής ρωσικών κεφαλαίων περιπλέκει περαιτέρω το τοπίο της ευρωπαϊκής οικονομίας, ενώ τυχόν επαναπατρισμός τους θα συνιστά εκπλήρωση μιας πάγιας επιδίωξης (εμφανούς και κατά την κυπριακή κρίση τον Μάρτιο του 2013) της κυβέρνησης Putin.
Πηγή:www.capital.gr
