Εκείνη η πολεμική καταρράκωσε την επιχειρηματική πίστη στην Ελλάδα, επιδεινώνοντας ραγδαία την οικονομικο-κοινωνική κρίση. Η ανάλγητη πολεμική στάση μετριάστηκε μόνον όταν πλήθυναν τα «θύματα πολέμου» στη χώρα. Εκτοτε υιοθετήθηκε, δημοσίως, ηπιότερο στιλ πατροναρίσματος: ευχολόγια, νουθεσίες για νεοφιλελεύθερα «καθήκοντα» και παιδικά «μαθήματα». Ωστόσο, οι καίριες κωλυσιεργίες για τη λυσιτελή αντιμετώπιση της κρίσης συνεχίζονται.
Ηλήψη αποφάσεων από το ισχυρό Βερολίνο μετατίθεται από εκλογική αναμέτρηση σε αναμέτρηση. Μέχρι το 2012 έτρεχαν οι αλληλοδιάδοχες περιφερειακές εκλογές στα κρατίδια (Lander). Μετά, το 2013, η λήψη αποφάσεων ακινητοποιήθηκε διότι η Γερμανίδα καγκελάριος απέφευγε να ζορίσει τους ψηφοφόρους, εν όψει των εθνικών εκλογών του Σεπτεμβρίου. Και ενώ η ελληνική κυβέρνηση ανέμενε κρίσιμες πρωτοβουλίες, μετεκλογικά, προσγειώθηκε απότομα. Τούτη τη φορά, οι εταίροι διεμήνυσαν πως οι αποφάσεις, για πιθανή ανάσχεση της επιδεινούμενης ελληνικής κρίσης, μετατίθενται, πλέον, μετά τις ευρωεκλογές του 2014!
Για τέσσερα χρόνια, πήγαιναν από εκλογές σε εκλογές, εμπαίζοντας τον χειμαζόμενο ελληνικό λαό, παραπλανώντας αφ' ενός μεν Γερμανούς και Ευρωπαίους ψηφοφόρους και αφ' ετέρου δε αγνοώντας προκλητικά ζωτικές ανάγκες των Ελλήνων. Τέσσερα χρόνια μετά τις σουρεαλιστικές συζητήσεις για «προγράμματα διάσωσης», με εχθροπραξίες εναντίον της, η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε κώμα.
Η ελληνική οικονομία χρειάζεται επείγουσα θετική ανάταξη, ώστε να αποφύγει την αποσύνθεση. Εν τούτοις, Βερολίνο και Βρυξέλλες εξακολουθούν να αδρανούν. Παράλληλα, η καταστρεπτική κωλυσιεργία «διευκολύνεται» από τις δημοκρατικά ελλιπείς δομές της Ε.Ε. Αφού, όμως, ούτε τελεσφόρες ούτε δημοκρατικά νομιμοποιημένες είναι, αυτές οι δομές χρήζουν δημοκρατικής επανίδρυσης.
Είναι ομολογημένο ότι η «ευρωπαϊκή πολιτική» για την κρίση χρέους της Ελλάδας ήταν λανθασμένη εξ αρχής. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Ολι Ρεν, περί «θυσίας της Ελλάδας», μαρτυρούν ότι πρόκειται, επιπλέον, για εγνωσμένα αδιέξοδη, δηλαδή αμαρτωλή, πολιτική. Εξυπακούεται ότι θα ήταν ατελέσφορη, ως προς το στόχο μείωσης του δημόσιου χρέους. Κυρίως όμως, έπληξε επικίνδυνα τον ελληνικό λαό, διασύροντας, ταυτόχρονα, το ευρω-ενωσιακό πρόταγμα. Εν τούτοις, αρνούνται ακόμη άμεση αλλαγή ρότας και κατάργηση της αμαρτωλής πολιτικής.
Μπορούν, σήμερα, οι Ελληνες να επηρεάσουν αποφάσεις διακυβερνητικών οργάνων και ενωσιακών θεσμών, όπως οι Γερμανοί εκλογείς; Μπορεί κάποιο ιδιοφυές επιχείρημα ή μια κραυγή απελπισίας τους να αγγίξει πολιτικούς όπως οι Γερούν Ντάισελμπλουμ και Μάρτιν Σουλτς ή τα Σώματα των οποίων ηγούνται; Μπορούν παρεμβάσεις πολιτών να επηρεάσουν προς την κατεύθυνση μιας πραγματικά ισόρροπης «ευρωπαϊκής πολιτικής»;
Την πρόσφατη πενταετία, αποδείχθηκε έμπρακτα ότι οι Ελληνες Ευρωπαίοι πολίτες στερούνται επιρροής στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Ανάλογα αδιέξοδα ισχύουν και για εκπροσώπους. Υπουργοί και πολιτικοί ηγέτες εκβιάστηκαν ή χλευάστηκαν από εταίρους-δανειστές και το χυδαίο γερμανικό Τύπο. Οποτε εξέφρασαν εναλλακτική βούληση, οι δανειστές επέσεισαν δαμόκλειο σπάθη, ακυρώνοντας την ισότητα. Οι φωνές για τα κρίσιμα διακυβεύματα της Ευρώπης δεν εισακούστηκαν, ούτε καν όταν αποκαλύφθηκαν έκτροπα στο Ευρωκοινοβούλιο.
Ο Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ κατήγγειλε, το 2011, τους αντι-ευρωπαϊκούς και εθνοκεντρικούς χειρισμούς του διδύμου «Μέρκελ και Σαρκοζί», μιλώντας για εκβιασμούς εναντίον της Ελλάδας, για αγορά γερμανο-γαλλικού στρατιωτικού εξοπλισμού, εν όψει του Μνημονίου.
Πώς ερμηνεύεται, λοιπόν, ότι η Ευρωβουλή δεν στάθηκε, τότε, στο ύψος της; Γιατί δεν αξίωσε έγκαιρα τον έλεγχο της τρόικας, η οποία καταφανώς παραβίαζε ανθρώπινα δικαιώματα από τότε; Οντας αμήχανη η Ευρωβουλή ενώπιον καταγγελιών για δημοκρατικές εκτροπές, απέτυχε να διασφαλίσει την ενωσιακή δημοκρατική νομιμότητα, έγκαιρα, εν τω μεταξύ όμως κορυφώνεται πλέον η ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα.
Μήπως, λοιπόν, συγκυριακά μόνον ευαισθητοποιήθηκαν οι ευρωβουλευτές; Απλώς, διότι φτάσαμε σε προεκλογική φάση και χρειάζονται τη συμμετοχή των πολιτών στις ευρωεκλογές και την ψήφο τους; Αίφνης, δεν μπορεί να παρακαμφθεί, συγκυριακά, ο ρόλος του λαού στη δημοκρατία. Σπεύδουν, λοιπόν, την ύστατη ώρα, να ελέγξουν τις εκτροπές της τρόικας. Και τώρα, όπως συνήθως, ως προς το timing των πολιτικών παρεμβάσεων, τα όργανα της Ε.Ε. τελούν σε αρρυθμία.Στους Ευρωπαίους ιθύνοντες καταλογίζουμε, επομένως, τουλάχιστον έλλειμμα κοινοτισμού και δημοκρατικών ανακλαστικών. Οι ενωσιακές δομές που επέτρεψαν αυτήν την εκτροπή χρειάζονται, συνεπώς, ριζοσπαστική επανίδρυση.
* Καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης - Πολιτικής Επικοινωνίας, ΑΠΘ
