1942 Φόρος Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας
Το χειμώνα του 1942 όταν η Ελλάδα στέναζε κάτω απο την Γερμανική Κατοχή χωρίς να έχει σοβαρά
διπλωματικά ερίσματα και όντας κατεστραμμένη από τους Γερμανούς μαθαίνει μάλλον εντελώς
απροετοίμαστη την πρόθεση της Τουρκικής Κυβερνήσεως ότι εκτός από τον αναγκαστικό εκτοπισμό
νέων ηλικίας 18-45 των τριών μειονοτήτων της Κωνσταντινούπολης (Αρμένιοι, Εβραίοι και Έλληνες) την
πρόθεση της Τουρκικής Κυβέρνησης μέσω του υπουργείου Οικονομικών να δημιουργήσει επιπρόσθετη
φορολογία λίγο πριν τα Χριστούγεννα της ίδιας χρονιάς.
Σύμφωνα με εκθέσεις του Τουρκικού Υπουργείου Οικονομικών, από τις εισπράξεις φόρων την χρονιά
1941, το 45% ανήκε στις όχι πολυπληθείς ως προς το σύνολο, αλλά στις παντοδύναμες μειονότητες της
Πόλης. Έτσι με μια επιπρόσθετη φορολογία 300% με αιτιολογικό την κακή οικονομική κατάσταση της
χώρας και με ανάγκη για συλλογή χρημάτων οι μειονότητες ξεπούλησαν περιουσίες και κτήματα για να
μπορέσουν να ανταποκριθούν στις παραλλαγές απαιτήσεις του κράτους.
Εάν μέσα σε 15 μέρες δεν διέθεταν τα απαραίτητα ποσά τότε αναγκαστικά εκτοπίζονταν από την Τουρκία. Οι πρώτες εξάρσεις εναντίων των μειονοτήτων είχε μόλις αρχίσει. Στην συνέχεια μέσα σε λίγο διάστημα πραγματοποιήθηκαν συναλλαγές αξίας 150.000.000$ εκείνης της εποχής με σκοπό την περισυλλογή χρημάτων και πλούτου από τις 3 μειονότητες. Για να υπάρξουν και τα προσχήματα οι αρχές έδωσαν εικονικές βαριές φορολογίες και σε κάποιους Τούρκους ώστε να μην θεωρηθεί ότι είναι ενέργεια εις βάρος των μειονοτήτων. Τα αποτελέσματα της απόφασης αυτής δεν ήταν άλλα από την Μεγάλη οικονομική κρίση που συνάντησε την Τουρκία σε μια περίοδο που όλοι πίστευαν πως θα ανέκαμπτε οικονομικά. Η οικονομική κατάσταση των μειονοτήτων είχε βρεθεί στο τέλμα και έτσι οι πρώτες μεταναστεύσεις για το εξωτερικό άρχισαν. Πλήθος Εβραίων, Αρμενίων και Ελλήνων έφυγαν προς την Αμερική και την Ευρώπη ελπίζοντας σε καινούργιες μέρες αλλά και σε μια μελλοντική επιστροφή.
Άτυχοι ομογενείς που δεν μπορούσαν να πληρώσουν τον φόρο περιουσίες άρχισαν να στέλνονται στο Ασκαλε για πραγματοποίηση οδικών έργων. Μεγάλος αριθμός Μειονοτικών είχε την ατυχία να εκδιωχθεί απο την Πόλη και άλλα αστικά κέντρα την περίοδο του 1942-1944. Χαλιά Ελληνικών οικογενειών σε πλειστηριασμό σε κάποιο απο τα χάνια της Κων/πολης. Τεράστιες ποσότητες κινητής περιουσίας πλειστιριάστηκαν απο την Εφορία και το Υπουργείο Οικονομικών την εποχή 1942- 1944 με αφορμή την μη πληρωμή εξοντωτικών και υπερβολικών φόρων που επέβαλλε το κράτος στις Μη μουσουλμανικές κοινότητες της χώρας (Έλληνες, Εβραίους, Αρμένιους. Εντύπωση προκαλεί ωστόσο πως επεβλήθηκαν φόροι ακόμα και σε επιλεγμένους Μουσουλμάνους για να καμφθεί η κατακραυγή του μέτρου. Χαλιά Ελληνικών οικογενειών σε πλειστηριασμό σε κάποιο απο τα χάνια της Κων/πολης.
Τεράστιες ποσότητες κινητής περιουσίας πλειστιριάστηκαν απο την Εφορία και το Υπουργείο Οικονομικών την εποχή 1942-1944 με αφορμή την μη πληρωμή εξοντωτικών και υπερβολικών φόρων που επέβαλλε το κράτος στις Μη μουσουλμανικές κοινότητες της χώρας (Έλληνες, Εβραίους, Αρμένιους, Λεβαντίνους). Εντύπωση προκαλεί ωστόσο πως επεβλήθηκαν φόροι ακόμα και σε επιλεγμένους Μουσουλμάνους για να καμφθεί η κατακραυγή του μέτρου. κεντρική / ιστορία / Φόρος περιουσίας 1942 / Τάγματα εργασίας Eλληνες της Πόλης στο δρόμο για τα αναγκαστικά έργα, στο Άσκαλε του Ερζερούμ, το 1942, μετά την επιβολή του φόρου Περιουσίας (Βαρλίκ Βεργκισί) Στις 12 Σεπτεμβρίου 1942, με βάση τη μαρτυρία του Φαΐκ Οκτέ, που υπηρετούσε στην εφορία Κωνσταντινούπολης, το υπουργείο οικονομικών ζήτησε από την εφορία να καταρτίσει φακέλους με τους κερδοσκόπους του πολέμου, χωρίζοντάς τους στις εξής κατηγορίες: Μ, μουσουλμάνοι G, μη μουσουλμάνοι (Gayrımüslim) D, εξισλαμισμένοι εβραίοι (Dönmeler)
Στις 11 Νοεμβρίου 1942 ψηφίστηκε από την τουρκική εθνοσυνέλευση χωρίς καν να συζητηθεί, ο νόμος περί Φόρου Περιουσίας, γνωστός και ως Βαρλίκ Βεργκισί (Varlik Vergisi). Ο νόμος προέβλεπε την συγκρότηση σε κάθε επαρχία και νομό επιτροπών αποτίμησης περιουσίας, οι οποίες επιτροπές θα καθόριζαν το ποσό που θα πλήρωνε ο κάθε υπόχρεος. Οι αποφάσεις των επιτροπών θα ήταν τελικές και απρόσβλητες, ενώ οι υπόχρεοι θα ήταν υποχρεωμένοι να πληρώσουν το καθορισθέν ποσόν εντός 15 ημερών. Όσοι δεν πλήρωναν τον καθορισθέν ποσόν εντός 15 ημερών, θα υποχρεώνονταν σε κατάσχεση και αναγκαστική εκποίηση της περιουσίας τους από τις επιτροπές και σε περίπτωση που και πάλι δεν ήταν δυνατή η αποπληρωμή του καθορισθέντος ποσού, οι υπόχρεοι θα στρατολογούνταν στα τάγματα εργασίας, για καταναγκαστικά έργα.
Στην Κωνσταντινούπολη συγκροτήθηκαν τρεις επιτροπές, οι οποίες στις 18 Δεκεμβρίου 1942 ανακοίνωσαν τις καταστάσεις με τους υπόχρεους και τα ποσά των φόρων που καλούνταν να καταβάλουν. Το 87% των φόρων καλούνταν να τον πληρώσουν οι μη μουσουλμάνοι (Έλληνες και Αρμένιοι), το 7% μουσουλμάνοι και το 6% διάφοροι άλλοι, οι οποίοι και πάλι ήταν άτομα που ανήκαν σε διάφορες μη μουσουλμανικές πληθυσμιακές ομάδες. Οι υπόχρεοι έπρεπε να πληρώσουν μέχρι τις 4 Ιανουαρίου 1943 το φόρο που καθόρισαν οι επιτροπές, ενώ όσοι δεν κατέβαλαν τον επιδικασθέντα φόρο, την πρώτη εβδομάδα θα πλήρωναν 1% αύξηση, τη δεύτερη 2% κ.ο.κ. Μετά από την εξοντωτική φορολογία πουλήθηκαν χιλιάδες ακίνητα στην Κωνσταντινούπολη και σε λίγες βδομάδες πέρασαν από χριστιανικά σε μουσουλμανικά χέρια, έναντι εξευτελιστικού τιμήματος. Το 67% των ακινήτων το αγόρασαν μουσουλμάνοι Τούρκοι και το υπόλοιπο κρατικές υπηρεσίες και οργανισμοί. Επίσης, από τις 21 Ιανουαρίου 1943 χιλιάδες ακίνητα που ανήκαν σε χριστιανούς κατασχέθηκαν για να πληρωθούν οι φόροι που τους επιδικάστηκαν. Τα ακίνητα πέρασαν στα χέρια των Τούρκων και του τουρκικού κράτους. Από τις 27 Ιανουαρίου μέχρι τις 3 Ιουλίου 1943, στάλθηκαν 1229 άτομα σε καταναγκαστικά έργα, στα τάγματα εργασίας, στο Άσκαλε του Ερζουρούμ. Στις 9-13 Σεπτεμβρίου 1943 στην εφημερίδα New York Times ο Cyrus Sulzberger έγραψε ένα επικριτικό άρθρο για το φόρο Περιουσίας.
Στις 17 Σεπτεμβρίου, η τουρκική εθνοσυνέλευση αποφάσισε τη διαγραφή των φόρων που ΔΕΝ είχαν εισπραχθεί, χωρίς φυσικά να αποφασίσει τίποτα για την επιστροφή των φόρων και των ακινήτων που είχαν πουληθεί και είχαν περάσει από ελληνικά σε τουρκικά χέρια, εξ αιτίας εκείνου του άθλιου νομικού εκτρώματος, που αποκαλούνταν Varlık Vergisi. Το Δεκέμβριο αποφασίστηκε η διάλυση των ταγμάτων εργασίας και η επιστροφή των «δούλων» στα σπίτια τους, μετά από δέκα μήνες καταναγκαστικών έργων.
http://www.omogeneia-turkey.com/history/1942.html
ΖΕΖΑ ΖΗΚΟΥ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Ομολογώ ότι συγκλονίστηκα. Το βιβλίο που έφθασε στο γραφείο μου ήταν διαφορετικό από τα δεκάδες βιβλία που μου έχουν στείλει οι εκδοτικοί οίκοι και οι φίλοι συγραφείς τόσα χρόνια (από το 1989, που δημοσιογραφώ στην «Καθημερινή») και τους ευχαριστώ πολύ. Αυτό το εξαιρετικά πολύτιμο βιβλίο με τίτλο: «Γιώργος Χατζηδημητριάδης. Ημερολόγιο Εξορίας. Ερζερούμ 1943» (εκδόσεις Εστία) είναι η συγκλονιστική βιογραφία ενός Ελληνα που μαζί με άλλους περίπου 1.400 Ελληνες, Αρμένιους και Εβραίους της Κωνσταντινούπολης υπήρξαν θύματα του σατανικού φόρου περιουσίας (Varlik Vergisi).
Ευτυχώς, η δική μας οικογένεια δεν βίωσε αυτήν την τραγωδία, αλλά η μάνα μας και η γιαγιά μας περιέγραφαν ανείπωτες σκηνές απελπισίας και ταπείνωσης, με δυστυχείς που σέρνονταν στα στρατόπεδα εργασίας επειδή δεν είχαν να πληρώσουν τον φόρο περιουσίας. Οι πληγές αιμορραγούν ακόμη... Εγώ δεν ξεχνώ. Ευχαριστώ από καρδιάς την κυρία Νίκη Σταυρίδη που μου έστειλε το βιβλίο, η οποία επιμελήθηκε την έκδοση και συμμετείχε στη μετάφραση από τα τουρκικά με την κυρία Ανθή Καρά. Αξίζει να επισημανθεί ότι ο φόρος περιουσίας (Varlik Vergisi) του 1942-43 εξόντωσε όχι μόνο τους Ελληνες, αλλά κυρίως τους Εβραίους. Οσοι δεν είχαν να πληρώσουν τον σατανικό φόρο τούς έστελναν στη Σιβηρία. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ένας εκ των πυλώνων της παραδοσιακής κεμαλικής ιδεολογίας και πρακτικής υπήρξε η μηδενική ανοχή, στα όρια της εξόντωσης, σε οποιαδήποτε ισχυρή παρουσία Ελλήνων και Εβραίων και γενικώς σε μη τουρκική οικονομική επιρροή στον οικονομικό βίο της Τουρκίας. Το οθωμανικό οικονομικό μοντέλο, το οποίο συνέτριψε ο Κεμάλ, είχε να επιδείξει ελληνικής καταγωγής κορυφές του χρηματοπιστωτικού συστήματος όπως ο Ζαρίφης, ο Συγγρός και ο Ζωγράφος.
Μικρασιατική τραγωδία, το τουρκικό πογκρόμ της 6ης - 7ης Σεπτεμβρίου 1955 και η απέλαση του 1964 που αφάνισαν τον ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης, η κατοχή της μισής Κύπρου από τον τουρκικό «Αττίλα». Tο ελληνικό κράτος δεν στάθηκε ποτέ ικανό μετά τον Eλευθέριο Bενιζέλο να προστατεύσει αποτελεσματικά τον ευρύτερο ελληνισμό και να αναστείλει τη συρρίκνωση ή τον αφανισμό του. Kαι ήδη, βαθμηδόν, φανερώνεται ανήμπορο να προστατεύσει σήμερα και το έθνος που βρίσκεται εντός των συνόρων του. Μετά τον βίαιο αφελληνισμό της Iμβρου, της Tενέδου, της Kωνσταντινούπολης, ορέγονται τον «ειρηνικό» ακρωτηριασμό του Αιγαίου και της Θράκης. Παράλληλα, ο κεμαλικός εξευρωπαϊσμός της Tουρκίας λειτούργησε με γενοκτονίες – Αρμενίων, Ελλήνων της Μικράς Ασίας και του Πόντου. Με την εφαρμογή του νόμου, ο Γιώργος Χατζηδημητριάδης στάλθηκε εξορία μαζί με τους 1.400 άντρες –η λίστα με τα ονόματα των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Εβραίων αποκτά σημαντικό ιστορικό ενδιαφέρον– από τις μειονότητες της Κωνσταντινούπολης και άλλων πόλεων στα στρατόπεδα Ερζερούμ–Ασκαλε και Εσκίσεχιρ–Σιβρίχισαρ.
Εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το Επίμετρο του βιβλίου, από τον σπουδαίο Τούρκο καθηγητή Αϋχάν Ακτάρ, που διδάσκει στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Τουρκο–Ελληνικών Σπουδών του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Μπιλγκί της Κωνσταντινούπολης. Ο κ. Ακτάρ επισημαίνει ότι ο νόμος περί φόρου περιουσίας είναι ένα σημαντικό μέτρο όχι μόνο από οικονομική άποψη, αλλά και από πολιτική και πολιτιστική. Κυρίως, όμως, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα «αντιμειονοτικής πολιτικής». Τέλος, θα πρέπει να σημειωθούν και τα άρθρα του διάσημου Αμερικανού Σάιρους Λ. Σουλτσμπέργκερ στους New York Times από 9 έως 13 Σεπτεμβρίου του 1943, που ατόνησαν, πρόσκαιρα όμως, την εφαρμογή του απάνθρωπου αυτού νόμου.
Εάν μέσα σε 15 μέρες δεν διέθεταν τα απαραίτητα ποσά τότε αναγκαστικά εκτοπίζονταν από την Τουρκία. Οι πρώτες εξάρσεις εναντίων των μειονοτήτων είχε μόλις αρχίσει. Στην συνέχεια μέσα σε λίγο διάστημα πραγματοποιήθηκαν συναλλαγές αξίας 150.000.000$ εκείνης της εποχής με σκοπό την περισυλλογή χρημάτων και πλούτου από τις 3 μειονότητες. Για να υπάρξουν και τα προσχήματα οι αρχές έδωσαν εικονικές βαριές φορολογίες και σε κάποιους Τούρκους ώστε να μην θεωρηθεί ότι είναι ενέργεια εις βάρος των μειονοτήτων. Τα αποτελέσματα της απόφασης αυτής δεν ήταν άλλα από την Μεγάλη οικονομική κρίση που συνάντησε την Τουρκία σε μια περίοδο που όλοι πίστευαν πως θα ανέκαμπτε οικονομικά. Η οικονομική κατάσταση των μειονοτήτων είχε βρεθεί στο τέλμα και έτσι οι πρώτες μεταναστεύσεις για το εξωτερικό άρχισαν. Πλήθος Εβραίων, Αρμενίων και Ελλήνων έφυγαν προς την Αμερική και την Ευρώπη ελπίζοντας σε καινούργιες μέρες αλλά και σε μια μελλοντική επιστροφή.
Άτυχοι ομογενείς που δεν μπορούσαν να πληρώσουν τον φόρο περιουσίες άρχισαν να στέλνονται στο Ασκαλε για πραγματοποίηση οδικών έργων. Μεγάλος αριθμός Μειονοτικών είχε την ατυχία να εκδιωχθεί απο την Πόλη και άλλα αστικά κέντρα την περίοδο του 1942-1944. Χαλιά Ελληνικών οικογενειών σε πλειστηριασμό σε κάποιο απο τα χάνια της Κων/πολης. Τεράστιες ποσότητες κινητής περιουσίας πλειστιριάστηκαν απο την Εφορία και το Υπουργείο Οικονομικών την εποχή 1942- 1944 με αφορμή την μη πληρωμή εξοντωτικών και υπερβολικών φόρων που επέβαλλε το κράτος στις Μη μουσουλμανικές κοινότητες της χώρας (Έλληνες, Εβραίους, Αρμένιους. Εντύπωση προκαλεί ωστόσο πως επεβλήθηκαν φόροι ακόμα και σε επιλεγμένους Μουσουλμάνους για να καμφθεί η κατακραυγή του μέτρου. Χαλιά Ελληνικών οικογενειών σε πλειστηριασμό σε κάποιο απο τα χάνια της Κων/πολης.
Τεράστιες ποσότητες κινητής περιουσίας πλειστιριάστηκαν απο την Εφορία και το Υπουργείο Οικονομικών την εποχή 1942-1944 με αφορμή την μη πληρωμή εξοντωτικών και υπερβολικών φόρων που επέβαλλε το κράτος στις Μη μουσουλμανικές κοινότητες της χώρας (Έλληνες, Εβραίους, Αρμένιους, Λεβαντίνους). Εντύπωση προκαλεί ωστόσο πως επεβλήθηκαν φόροι ακόμα και σε επιλεγμένους Μουσουλμάνους για να καμφθεί η κατακραυγή του μέτρου. κεντρική / ιστορία / Φόρος περιουσίας 1942 / Τάγματα εργασίας Eλληνες της Πόλης στο δρόμο για τα αναγκαστικά έργα, στο Άσκαλε του Ερζερούμ, το 1942, μετά την επιβολή του φόρου Περιουσίας (Βαρλίκ Βεργκισί) Στις 12 Σεπτεμβρίου 1942, με βάση τη μαρτυρία του Φαΐκ Οκτέ, που υπηρετούσε στην εφορία Κωνσταντινούπολης, το υπουργείο οικονομικών ζήτησε από την εφορία να καταρτίσει φακέλους με τους κερδοσκόπους του πολέμου, χωρίζοντάς τους στις εξής κατηγορίες: Μ, μουσουλμάνοι G, μη μουσουλμάνοι (Gayrımüslim) D, εξισλαμισμένοι εβραίοι (Dönmeler)
Στις 11 Νοεμβρίου 1942 ψηφίστηκε από την τουρκική εθνοσυνέλευση χωρίς καν να συζητηθεί, ο νόμος περί Φόρου Περιουσίας, γνωστός και ως Βαρλίκ Βεργκισί (Varlik Vergisi). Ο νόμος προέβλεπε την συγκρότηση σε κάθε επαρχία και νομό επιτροπών αποτίμησης περιουσίας, οι οποίες επιτροπές θα καθόριζαν το ποσό που θα πλήρωνε ο κάθε υπόχρεος. Οι αποφάσεις των επιτροπών θα ήταν τελικές και απρόσβλητες, ενώ οι υπόχρεοι θα ήταν υποχρεωμένοι να πληρώσουν το καθορισθέν ποσόν εντός 15 ημερών. Όσοι δεν πλήρωναν τον καθορισθέν ποσόν εντός 15 ημερών, θα υποχρεώνονταν σε κατάσχεση και αναγκαστική εκποίηση της περιουσίας τους από τις επιτροπές και σε περίπτωση που και πάλι δεν ήταν δυνατή η αποπληρωμή του καθορισθέντος ποσού, οι υπόχρεοι θα στρατολογούνταν στα τάγματα εργασίας, για καταναγκαστικά έργα.
Στην Κωνσταντινούπολη συγκροτήθηκαν τρεις επιτροπές, οι οποίες στις 18 Δεκεμβρίου 1942 ανακοίνωσαν τις καταστάσεις με τους υπόχρεους και τα ποσά των φόρων που καλούνταν να καταβάλουν. Το 87% των φόρων καλούνταν να τον πληρώσουν οι μη μουσουλμάνοι (Έλληνες και Αρμένιοι), το 7% μουσουλμάνοι και το 6% διάφοροι άλλοι, οι οποίοι και πάλι ήταν άτομα που ανήκαν σε διάφορες μη μουσουλμανικές πληθυσμιακές ομάδες. Οι υπόχρεοι έπρεπε να πληρώσουν μέχρι τις 4 Ιανουαρίου 1943 το φόρο που καθόρισαν οι επιτροπές, ενώ όσοι δεν κατέβαλαν τον επιδικασθέντα φόρο, την πρώτη εβδομάδα θα πλήρωναν 1% αύξηση, τη δεύτερη 2% κ.ο.κ. Μετά από την εξοντωτική φορολογία πουλήθηκαν χιλιάδες ακίνητα στην Κωνσταντινούπολη και σε λίγες βδομάδες πέρασαν από χριστιανικά σε μουσουλμανικά χέρια, έναντι εξευτελιστικού τιμήματος. Το 67% των ακινήτων το αγόρασαν μουσουλμάνοι Τούρκοι και το υπόλοιπο κρατικές υπηρεσίες και οργανισμοί. Επίσης, από τις 21 Ιανουαρίου 1943 χιλιάδες ακίνητα που ανήκαν σε χριστιανούς κατασχέθηκαν για να πληρωθούν οι φόροι που τους επιδικάστηκαν. Τα ακίνητα πέρασαν στα χέρια των Τούρκων και του τουρκικού κράτους. Από τις 27 Ιανουαρίου μέχρι τις 3 Ιουλίου 1943, στάλθηκαν 1229 άτομα σε καταναγκαστικά έργα, στα τάγματα εργασίας, στο Άσκαλε του Ερζουρούμ. Στις 9-13 Σεπτεμβρίου 1943 στην εφημερίδα New York Times ο Cyrus Sulzberger έγραψε ένα επικριτικό άρθρο για το φόρο Περιουσίας.
Στις 17 Σεπτεμβρίου, η τουρκική εθνοσυνέλευση αποφάσισε τη διαγραφή των φόρων που ΔΕΝ είχαν εισπραχθεί, χωρίς φυσικά να αποφασίσει τίποτα για την επιστροφή των φόρων και των ακινήτων που είχαν πουληθεί και είχαν περάσει από ελληνικά σε τουρκικά χέρια, εξ αιτίας εκείνου του άθλιου νομικού εκτρώματος, που αποκαλούνταν Varlık Vergisi. Το Δεκέμβριο αποφασίστηκε η διάλυση των ταγμάτων εργασίας και η επιστροφή των «δούλων» στα σπίτια τους, μετά από δέκα μήνες καταναγκαστικών έργων.
http://www.omogeneia-turkey.com/history/1942.html
Varlik Vergisi: ο φόρος που εξόντωσε Ρωμιούς, Αρμένιους και Εβραίους
ΖΕΖΑ ΖΗΚΟΥ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Ομολογώ ότι συγκλονίστηκα. Το βιβλίο που έφθασε στο γραφείο μου ήταν διαφορετικό από τα δεκάδες βιβλία που μου έχουν στείλει οι εκδοτικοί οίκοι και οι φίλοι συγραφείς τόσα χρόνια (από το 1989, που δημοσιογραφώ στην «Καθημερινή») και τους ευχαριστώ πολύ. Αυτό το εξαιρετικά πολύτιμο βιβλίο με τίτλο: «Γιώργος Χατζηδημητριάδης. Ημερολόγιο Εξορίας. Ερζερούμ 1943» (εκδόσεις Εστία) είναι η συγκλονιστική βιογραφία ενός Ελληνα που μαζί με άλλους περίπου 1.400 Ελληνες, Αρμένιους και Εβραίους της Κωνσταντινούπολης υπήρξαν θύματα του σατανικού φόρου περιουσίας (Varlik Vergisi).
Ευτυχώς, η δική μας οικογένεια δεν βίωσε αυτήν την τραγωδία, αλλά η μάνα μας και η γιαγιά μας περιέγραφαν ανείπωτες σκηνές απελπισίας και ταπείνωσης, με δυστυχείς που σέρνονταν στα στρατόπεδα εργασίας επειδή δεν είχαν να πληρώσουν τον φόρο περιουσίας. Οι πληγές αιμορραγούν ακόμη... Εγώ δεν ξεχνώ. Ευχαριστώ από καρδιάς την κυρία Νίκη Σταυρίδη που μου έστειλε το βιβλίο, η οποία επιμελήθηκε την έκδοση και συμμετείχε στη μετάφραση από τα τουρκικά με την κυρία Ανθή Καρά. Αξίζει να επισημανθεί ότι ο φόρος περιουσίας (Varlik Vergisi) του 1942-43 εξόντωσε όχι μόνο τους Ελληνες, αλλά κυρίως τους Εβραίους. Οσοι δεν είχαν να πληρώσουν τον σατανικό φόρο τούς έστελναν στη Σιβηρία. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ένας εκ των πυλώνων της παραδοσιακής κεμαλικής ιδεολογίας και πρακτικής υπήρξε η μηδενική ανοχή, στα όρια της εξόντωσης, σε οποιαδήποτε ισχυρή παρουσία Ελλήνων και Εβραίων και γενικώς σε μη τουρκική οικονομική επιρροή στον οικονομικό βίο της Τουρκίας. Το οθωμανικό οικονομικό μοντέλο, το οποίο συνέτριψε ο Κεμάλ, είχε να επιδείξει ελληνικής καταγωγής κορυφές του χρηματοπιστωτικού συστήματος όπως ο Ζαρίφης, ο Συγγρός και ο Ζωγράφος.
Μικρασιατική τραγωδία, το τουρκικό πογκρόμ της 6ης - 7ης Σεπτεμβρίου 1955 και η απέλαση του 1964 που αφάνισαν τον ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης, η κατοχή της μισής Κύπρου από τον τουρκικό «Αττίλα». Tο ελληνικό κράτος δεν στάθηκε ποτέ ικανό μετά τον Eλευθέριο Bενιζέλο να προστατεύσει αποτελεσματικά τον ευρύτερο ελληνισμό και να αναστείλει τη συρρίκνωση ή τον αφανισμό του. Kαι ήδη, βαθμηδόν, φανερώνεται ανήμπορο να προστατεύσει σήμερα και το έθνος που βρίσκεται εντός των συνόρων του. Μετά τον βίαιο αφελληνισμό της Iμβρου, της Tενέδου, της Kωνσταντινούπολης, ορέγονται τον «ειρηνικό» ακρωτηριασμό του Αιγαίου και της Θράκης. Παράλληλα, ο κεμαλικός εξευρωπαϊσμός της Tουρκίας λειτούργησε με γενοκτονίες – Αρμενίων, Ελλήνων της Μικράς Ασίας και του Πόντου. Με την εφαρμογή του νόμου, ο Γιώργος Χατζηδημητριάδης στάλθηκε εξορία μαζί με τους 1.400 άντρες –η λίστα με τα ονόματα των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Εβραίων αποκτά σημαντικό ιστορικό ενδιαφέρον– από τις μειονότητες της Κωνσταντινούπολης και άλλων πόλεων στα στρατόπεδα Ερζερούμ–Ασκαλε και Εσκίσεχιρ–Σιβρίχισαρ.
Εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το Επίμετρο του βιβλίου, από τον σπουδαίο Τούρκο καθηγητή Αϋχάν Ακτάρ, που διδάσκει στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Τουρκο–Ελληνικών Σπουδών του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Μπιλγκί της Κωνσταντινούπολης. Ο κ. Ακτάρ επισημαίνει ότι ο νόμος περί φόρου περιουσίας είναι ένα σημαντικό μέτρο όχι μόνο από οικονομική άποψη, αλλά και από πολιτική και πολιτιστική. Κυρίως, όμως, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα «αντιμειονοτικής πολιτικής». Τέλος, θα πρέπει να σημειωθούν και τα άρθρα του διάσημου Αμερικανού Σάιρους Λ. Σουλτσμπέργκερ στους New York Times από 9 έως 13 Σεπτεμβρίου του 1943, που ατόνησαν, πρόσκαιρα όμως, την εφαρμογή του απάνθρωπου αυτού νόμου.
