Η γνωστή παλαιά -δεν χρησιμοποιείται πια σήμερα- εναρκτήρια φράση του
γερμανικού εθνικού ύμνου Deutchland uber alles είναι παρεξηγημένη: Δεν
ζητά την κυριαρχία επί των άλλων, αλλά βάζει την πατρίδα υπεράνω
βασιλέων και τοπικών ηγεμόνων, την ανατροπή των οποίων ήθελαν οι
επαναστάτες στη Φρανκφούρτη του 1848 που τραγουδούσαν τους επίμαχους
στίχους.Σήμερα, πέντε χρόνια μετά την έκρηξη της παγκόσμιας
χρηματοπιστωτικής κρίσης τον Σεπτέμβριο του 2008 και τριάμισι χρόνια
μετά την προσφυγή της Ελλάδας, την άνοιξη του 2010, στο πρώτο ad hoc
σχήμα διάσωσης που μόλις είχαν εγκρίνει οι εταίροι της, ουδείς
αμφιβάλλει ότι η ηγεσία της Γερμανίας κινείται με οδηγό την
παρερμηνευμένη εκδοχή των στίχων του ποιητή Φάλερσλεμπεν, ο οποίος
-ειρήσθω εν παρόδω- ήταν χαρακτηριστική μορφή ρομαντικού φιλέλληναΔυστυχώς, όμως, για τους εταίρους του νέου Μεγάλου Συνασπισμού, που σε λίγο θα κυβερνά τη χώρα -Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες-, για ακόμη μία φορά το «Γερμανία υπεράνω όλων» έχει οδηγήσει, όπως και πολλές φορές στο παρελθόν, στο «Γερμανία εναντίον όλων» ή, αν θέλουμε να το διαβάσουμε αλλιώς, «όλοι εναντίον της Γερμανίας».Ετσι την ώρα που οι Σοσιαλδημοκράτες προσυπογράφουν με τον πιο επίσημο και ξεκάθαρο τρόπο την πολιτική σκληρής δημοσιονομικής λιτότητας στην Ευρωζώνη των Μέρκελ - Σόιμπλε, καταγράφεται μια θύελλα αποδοκιμασιών για την εμμονή του Βερολίνου σε μια πολιτική που αναδεικνύει τη χώρα ως κράτος-ταραξία στην παγκόσμια προσπάθεια για σταθεροποίηση και επιστροφή στην ανάπτυξη.
Οι εχθροπραξίες άρχισαν στις 31 Οκτωβρίου, όταν στην ετήσια έκθεση του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ για τη Νομισματική Σταθερότητα με ασυνήθιστη σκληρή γλώσσα σφυροκοπείται η πολιτική του Βερολίνου.«Η αναιμική εσωτερική ζήτηση στη Γερμανία και η εξάρτηση της χώρας από τις εξαγωγές», υπογραμμίζει η έκθεση, «έχουν πλήξει καίρια την αποκατάσταση των ισορροπιών στην Ευρωζώνη, σε μια στιγμή που πολλοί εταίροι του Βερολίνου πιέζονται σκληρά να μειώσουν τη ζήτηση και τις εισαγωγές».
Με άλλα λόγια, μόνον αν η Γερμανία αύξανε τη ρευστότητα και την εσωτερική ζήτηση θα μπορούσαν οι χώρες του Νότου της Ευρωζώνης να βρουν μέσω των εξαγωγών τους μια ισορροπία στην εκτέλεση της σκληρής δημοσιονομικής προσαρμογής που τους επιβάλλει το Βερολίνο.Μία μέρα πριν, στις 30 Οκτωβρίου, σε έκθεση των οικονομικών αναλυτών του δεύτερου σε μέγεθος τραπεζικού ομίλου της Ιταλίας, της Mediobanca, προτείνεται ούτε λίγο-ούτε πολύ η αποχώρηση της Ρώμης από την Ευρωζώνη σε περίπτωση που η Γερμανία δεν εγκαταλείψει τη σημερινή της πολιτική.
«Θα πληρώσει τα λάθη της στον Νότο»
Η συνέχεια είναι ένα πρωτόγνωρο κρεσέντο: Στις 4 Νοεμβρίου δημοσιεύεται στους «Financial Times» άρθρο του πρώην τραπεζίτη και νυν αναλυτή Σατιάτζιτ Ντας με τίτλο «Η Γερμανία θα πληρώσει τα λάθη της στον Νότο», ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο το οποίο επισημαίνει ότι, αν και συγκυριακά και πρόσκαιρα είναι κερδισμένη από την πολιτική της στην Ευρωζώνη, στο τέλος της ημέρας, σε ένα όχι πολύ μακρινό μέλλον, το Βερολίνο θα πληρώσει πολλαπλάσιο κόστος από ό,τι θα πλήρωνε στην περίπτωση που εξαρχής είχε αποδεχθεί ως αναπόφευκτη τη συνολική διάσωση. «Η χώρα», υπογραμμίζει ο έγκυρος αναλυτής, «παραμένει εξαρτημένη από τους γείτονές της, με το 69% των συνολικών εξαγωγών να κατευθύνεται σε ευρωπαϊκές χώρες, εκ των οποίων το 57% στα κράτη-μέλη της ΕΕ. Σε απλά Ελληνικά, δηλαδή, η διαπίστωση του αυτονόητου: ότι αν ο Νότος της Ευρωζώνης εφαρμόζει πλήρως τη γερμανική λιτότητα, δεν θα μπορεί να στηρίζει, όπως μέχρι τώρα, τις γερμανικές εξαγωγές!
«Η Γερμανία», συνεχίζει ο αρθρογράφος, «επιδεινώνει την κρίση των εταίρων της και είναι υποχρεωμένη να τους στηρίζει, καθώς δεν θα μπορεί να ελέγξει ούτε ενδεχόμενη χρεοκοπία μιας χώρας, αλλά ούτε και να διαχειριστεί είτε την εξώθηση σε αποχώρηση, είτε την εθελουσία έξοδο μίας χώρας-μέλους από την Ευρωζώνη».Με άλλα λόγια, το Βερολίνο δεν κατηγορείται για λανθασμένη αντιμετώπιση της κρίσης, αλλά ως κύριος υπαίτιος για τη συνέχιση και την επιδείνωσή της. Ούτε λίγο, ούτε πολύ η Γερμανία καταγγέλλεται για μία κυνική και ανάλγητη επιλογή να προφυλάσσει την ευημερία της εξάγοντας κοινωνική δυστυχία και πολιτική αποσταθεροποίηση στον Νότο της Ευρωζώνης.
Παγκόσμια κατακραυγή από θεσμικούς παράγοντες όπως το ΔΝΤ και το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, επικριτική ομοβροντία έγκυρων οικονομικών αναλυτών και από την άλλη μεριά εθνική ομοψυχία στη Γερμανία και πολιτική ανυπαρξία των εταίρων της στην Ευρωζώνη. Το τοπίο είναι αποκαρδιωτικό και ο ορίζοντας όσο ποτέ σκοτεινός...
Αρθρο στους FT-Βαρίδι στον πλανήτη η Γερμανία
Δύο μέρες μετά η συνέχεια στην ίδια έγκυρη βρετανική εφημερίδα από τον γνωστό αρθρογράφο Μάρτιν Βολφ σε άρθρο με τίτλο «Η Γερμανία βαρίδι στον πλανήτη».Καθώς οι ευάλωτες χώρες», σημειώνει, «συρρικνώνουν τα εξωτερικά τους ελλείμματα, ενώ η βασική πιστώτρια -η Γερμανία- παραμένει σε πλεόνασμα, η Ευρωζώνη δημιουργεί τεράστια εξωτερικά πλεονάσματα..Η αλλαγή από το έλλειμμα στο πλεόνασμα εκτιμάται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ότι θα είναι το 3,3% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης για την περίοδο 2008-'15. Πρόκειται για μια ανάλγητη στρατηγική για τον πλανήτη», επισημαίνει, «και οι ΗΠΑ έχουν κάθε δίκιο να επικρίνουν το Βερολίνο.Η Ευρωζώνη δεν μπορεί να πετύχει την ευημερία με εξαγωγές αλλά με την εσωτερική επανεξισορρόπηση».
