Θερμά λόγια αλλά συγκρατημένες προσδοκίες μετά την επίσκεψη Λαβρόφ
Αθανασόπουλος Αλ. ΆγγελοςΟι ελληνορωσικές σχέσεις έχουν
μέλλον εφόσον τα θεμέλια στα οποία θα βασιστούν είναι αμοιβαίως επωφελή.
Η επισήμανση αυτή, στην οποία ο Σεργκέι Λαβρόφ αναφέρθηκε τουλάχιστον δύο φορές στα όσα είπε στο υπουργείο Εξωτερικών, στεκόμενος δίπλα στον κ. Ευ. Βενιζέλο, συνοψίζει το πρίσμα υπό το οποίο η Μόσχα βλέπει τη διμερή συνεργασία.
Ιδιαίτερα δε στον τομέα των επενδύσεων, ο κ. Λαβρόφ υπογράμμισε τη
σημασία που αποδίδει η ρωσική πλευρά τόσο στους όρους όσο και στην
ασφάλεια των διαφόρων επενδυτικών σχεδίων καθώς και στην τήρηση των
συμφωνηθέντων. «Υπάρχει αμοιβαίο ενδιαφέρον εκατέρωθεν να
συμφωνήσουμε στα πλαίσια των όρων των ιδιωτικοποιήσεων. Το πώς θα
προωθηθεί περαιτέρω αυτή η διαδικασία είναι δύσκολο να το προβλέψουμε. Η
πρόθεση για αποτελεσματική συνεργασία έχει εκφραστεί εκατέρωθεν,
χρειάζεται να υπάρχουν αμοιβαίως επωφελείς συμφωνίες που θα εκφράζουν τα
συμφέροντα και της ελληνικής πλευράς και των επενδυτών» ξεκαθάρισε.Ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας είχε συναντηθεί νωρίτερα με τον Πρωθυπουργό κ. Αντ. Σαμαρά, με το ζήτημα της μείωσης της τιμής του φυσικού αερίου που προμηθεύεται η Ελλάδα από την Gazprom να τίθεται μετ’ επιτάσεως από την Αθήνα. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι διαβουλεύσεις βρίσκονται σε καλό δρόμο και θα υπάρξουν προσεχώς θετικές ανακοινώσεις για ένα ζήτημα που καίει και την εγχώρια βιομηχανία.
Η ενίσχυση των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων, ο τουρισμός και η ενέργεια είναι τομείς στους οποίους η Αθήνα προσδίδει μεγάλη έμφαση. «Θέλουμε να είναι έντονη η ρωσική παρουσία μέσω άμεσων επενδύσεων και μέσω της διαδικασίας των ιδιωτικοποιήσεων» τόνισε ο κ. Βενιζέλος. Το ρωσικό ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ως πακέτο όμως με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, είναι ξεκάθαρο και μάλιστα ο επικεφαλής των ρωσικών σιδηροδρόμων, ο Βλαντίμιρ Γιακούνιν, που συνόδευε τον κ. Λαβρόφ, είχε και συνάντηση το βράδυ της Τρίτης με τον κ. Σαμαρά.
Ωστόσο, όπως τόνισε αργότερα στις δηλώσεις του κ. Βενιζέλος, υπάρχει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο μέσα στο οποίο προχωρεί το ελληνικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που έχει και ευρωπαϊκή παράμετρο – αναφορά ξεκάθαρη στις σαφείς διαδικασίες που προβλέπονται για τους διαγωνισμούς σε κοινοτικό επίπεδο. Διπλωματικοί κύκλοι σημείωναν ότι οι συζητήσεις πρέπει να είναι προσεκτικές ώστε να αποφευχθεί ένα φιάσκο τύπου ΔΕΠΑ, όταν ο έλληνας Πρωθυπουργός συναντήθηκε τόσες φορές με τον επικεφαλής της Gazprom για να ακολουθήσει ένα ναυάγιο που εκτροχίασε το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων.
Ενέργεια και ελληνική Προεδρία
Στις συνομιλίες του κ. Λαβρόφ έγινε και πάλι σαφές το ενδιαφέρον των Ρώσων για επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα. Ωστόσο, δεν είναι σαφές που εντοπίζεται αυτό, αν και μελλοντικά ίσως υπάρξουν τομείς που θα μπορούσαν να το προσελκύσουν (π.χ υδρογονάνθρακες). Σε ό,τι αφορά στη ΔΕΠΑ, οι επιπλοκές στις ευρω-ρωσικές σχέσεις δεν επιτρέπει μεγάλη αισιοδοξία. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι Ρώσοι μίλησαν και πάλι για τον αγωγό πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, αν και παραμένουν άγνωστες οι προθέσεις της Βουλγαρίας.
Την ίδια στιγμή, η Μόσχα βλέπει στην Αθήνα έναν σημαντικό εταίρο στην προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεών της με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και συγκεκριμένα στο ζήτημα της φιλελευθεροποίησης του καθεστώτος θεωρήσεων αλλά και για την υπογραφή μίας νέας συμφωνίας ΕΕ – Ρωσίας, που έχει καταρρεύσει όχι με ευθύνη της ρωσικής πλευράς όπως επεσήμανε ο κ. Λαβρόφ.
Αναμφίβολα πάντως, ένα ζήτημα που θα απασχολήσει τις δύο πλευρές, αν και δεν αναφέρθηκε διόλου στη συνέντευξη Τύπου των κκ. Βενιζέλου και Λαβρόφ είναι αυτό των σχέσεων ΕΕ – Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης (Eastern Partnership). Οι Βρυξέλλες μοιάζουν διατεθειμένες να προωθήσουν τη σύσφιγξη των σχέσεων αυτών και η ελληνική Προεδρία ίσως κληθεί να χειριστεί το θέμα – πράγμα καθόλου εύκολο αν κρίνει κανείς από τη σκληρή στάση της Μόσχας έναντι της Ουκρανίας.
Οι δύο υπουργοί Εξωτερικών υπήρξαν ιδιαίτερα θερμοί στις δημόσιες δηλώσεις τους. Πριν από αυτές υπεγράφησαν τρία κείμενα (μία Κοινή Δήλωση των δύο υπουργών, το Πρόγραμμα Πολιτικών Διαβουλεύσεων 2014-2016 και άλλη μία Κοινή Δήλωση για συνεργασία σε θέματα κινητικότητας). Ο κ. Βενιζέλος αναφέρθηκε στη «στρατηγική εταιρική σχέση» με τη Ρωσία, ο διεθνής ρόλος της οποίας είναι κρίσιμος. Από την πλευρά του, ο κ. Λαβρόφ εξέφρασε ικανοποίηση διότι οι ελληνορωσικές σχέσεις «αποκτούν μία θετική δυναμική». Τόνισε δε ότι η Ελλάδα είναι μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, παράλληλα όμως «οι δεσμοί της με την Ανατολή είναι όσο σημαντικοί είναι και οι δεσμοί της με τη Δύση».
Στο τραπέζι των συνομιλιών βρέθηκαν όλα τα περιφερειακά θέματα, με έμφαση στο Συριακό, για το οποίο μάλιστα ο κ. Λαβρόφ εμφανίστηκε πολύ συγκρατημένος σχετικά με τις προοπτικές της σύγκλησης μίας διεθνούς Διάσκεψης (Γενεύη ΙΙ) για την εξεύρεση πολιτική λύσης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η θέση του για το Κυπριακό («υπάρχουν επιφυλάξεις μεν, πλην όμως επικρατεί κλίμα αισιοδοξίας» είπε), αλλά και η επισήμανσή του ότι για τη Μόσχα το θέμα της αντιπυραυλικής άμυνας παραμένει ανοιχτό, στο πλαίσιο των σχέσεων ΝΑΤΟ – Ρωσίας.
Συνάντηση με Τσίπρα
Η κρίση και οι κοινωνικές επιπτώσεις της, καθώς και οι ευρωπαϊκές της διαστάσεις, η συμφωνία στους τρόπους χειρισμού της έντασης στην Συρία και οι προοπτικές διμερούς συνεργασίας με την Ρωσική Ομοσπονδία, ήταν τα βασικά θέματα συζήτησης κατά την συνάντηση της αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ, με επικεφαλής τον κ. Αλ. Τσίπρα, με τον κ. Λαβρόφ.
Ανοιχτή πάντως παραμένει έως σήμερα η ημερομηνία του ταξιδιού του κ. Τσίπρα στην Μόσχα, το οποίο είχε ανακοινωθεί προ μηνών, αλλά παραμένει άγνωστο πότε θα πραγματοποιηθεί.
Σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του παρουσίασαν τις θέσεις τους για την κοινωνική διάσταση της κρίσης, για τα δομικά προβλήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως επίσης και να εκθέσουν τις εναλλακτικές προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ και της ευρωπαϊκής αριστεράς για την έξοδο από την κρίση. Επιπλέον, αναφέρθηκαν στη σημαντική προσφορά της Ρωσίας και ιδίως του κ. Λαβρόφ, στην «επικράτηση της λογικής και της διπλωματίας, στο ζήτημα της κρίσης της Συρίας».
Ο κ. Τσίπρας, επικαλέστηκε και την ιδιότητά του ως υποψηφίου για την προεδρία της Κομισιόν και αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες της ευρωπαϊκής αριστεράς για την συνεργασία στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου.
Σύμφωνα με την αξιωματική αντιπολίτευση, από πλευράς του κ. Λαβρόφ επισημάνθηκαν οι δυνατότητες για ανάπτυξη της συνεργασίας των δύο χωρών, ενώ συζητήσεις έγιναν για την συνεργασία στους τομείς της ενέργειας, του τουρισμού, της αγροτικής οικονομίας, των επενδύσεων και της ανάπτυξης.
Στην αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ συμμετείχαν ο Αντιπρόεδρος της Βουλής, κ. Ι. Δραγασάκης, ο ευρωβουλευτής κ. Ν. Χουντής, η υπεύθυνη της ΕΕΚΕ Εξωτερικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, κυρία Ρένα Δούρου και το μέλος της ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ, υπεύθυνος Εξωτερικών και Άμυνας, κ. Κ. Ήσυχος.
