Οι Φρουροί της Ισλαμικής Επανάστασης (Sepāh) είναι οι
θεματοφύλακες του θεοκρατικού καθεστώτος και αποτελούν έναν πανίσχυρο
και καθοριστικό πυλώνα για το σύγχρονο Ιράν. Έχουν χαρακτηριστεί από
πολλούς δυτικούς αναλυτές ως η ελίτ της ιρανικής κοινωνίας.
Δημιουργήθηκαν την επαύριο της ισλαμικής επανάστασης του 1979, η οποία ανέτρεψε τον σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί, με αρχικό σκοπό την καταστολή και εξάλειψη των «αντεπαναστατικών στοιχείων».
Ο Αγιατολάχ Χομεϊνί μερίμνησε ώστε να μην έχει την ίδια μοίρα με τον Μοχάμεντ Μοσαντέκ, εθνικιστή πρωθυπουργό ο οποίος ανατράπηκε το 1953 από φιλοδυτικό στρατιωτικό πραξικόπημα, γι’αυτό και δημιούργησε τους Φρουρούς της Επανάστασης ως δικλείδα ασφαλείας έναντι του - αμφιβόλου εμπιστοσύνης τότε - στρατού.
Η συμμετοχή τους στον πόλεμο μεταξύ Ιράν και Ιράκ (1980-1988) ήταν καταλυτική και έκτοτε απολαμβάνουν μεγάλου κύρους στην ιρανική κοινωνία.Σήμερα είναι ένα αυτόνομο και επίλεκτο στρατιωτικό σώμα το οποίο αριθμεί περίπου 120.000 άνδρες. Οι Φρουροί λαμβάνουν την καλύτερη στρατιωτική εκπαίδευση.Εκτός των χερσαίων μονάδων, διαθέτουν και δικό τους ναυτικό, αεροπορία και υπηρεσία πληροφοριών.Σύμφωνα με αμερικανικές υπηρεσίες αντικατασκοπείας, οι Φρουροί από το 2009 και μετά ελέγχουν τις ναυτικές επιχειρήσεις στα στενά του Ορμούζ, από όπου διέρχεται το 1/5 του παγκόσμιου πετρελαίου.
Διαχειρίζονται δε το κρίσιμης σημασίας οπλοστάσιο βαλλιστικών πυραύλων και έχουν υπό τις διαταγές τους την παραστρατιωτική εθελοντική οργάνωση Μπασίζ (Basij).Οι Μπασίζ χρησιμοποιήθηκαν το 2009 για την καταστολή των υποστηρικτών του μεταρρυθμιστή Χουσεΐν Μουσαβί που αμφισβήτησαν μέσω διαδηλώσεων το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών και κατήγγειλαν την κυβέρνηση για εκτεταμένη νοθεία.
Στις προεδρικές εκλογές του 2013 πολλοί φοβήθηκαν ότι οι Φρουροί θα χειραγωγήσουν τις δημοσκοπήσεις προς όφελος των εκλεκτών τους υποψηφίων.Ειδικοί έχουν εκφράσει την άποψη ότι οι Φρουροί έχουν αρχίσει να απειλούν το μονοπώλιο εξουσίας των μουλάδων.Σε πρόσφατη ομιλία του, ο ανώτατος ηγέτης της χώρας, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, κάλεσε τους Φρουρούς να μείνουν εκτός πολιτικής και να περιοριστούν στα συνταγματικά τους καθήκοντα.Εντούτοις, ο αρχηγός των Φρουρών της Επανάστασης, στρατηγός Μοχάμαντ Αλί Τζαφαρί, αγνοώντας εμφανώς τις εκκλήσεις Χαμενεΐ, επέκρινε την τηλεφωνική συνομιλία του προέδρου Ρουχανί με τον αμερικανό ομόλογό του Ομπάμα.
Η κίνηση ερμηνεύτηκε από τα διεθνή μέσα ως προειδοποίηση προς την κυβέρνηση.
Όταν ο πρόεδρος Ρουχανί επέστρεψε από την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης προπηλακίστηκε, δεχόμενος αυγά και ένα παπούτσι από «αγανακτισμένους πολίτες». Ο πρώην πρόεδρος Χαταμί κατηγόρησε για το συμβάν τους σκληροπυρηνικούς, εννοώντας εμμέσως πλην σαφώς τους Φρουρούς.Οι λόγοι της εναντίωσης των Φρουρών στην προσπάθεια επαναπροσέγγισης των δύο χώρων, περά από ιδεολογικά, έχει και σαφώς οικονομικά κίνητρα.
Η ανάθεση των συγκεκριμένων έργων έχει γίνει με «φωτογραφικούς» διαγωνισμούς ή με απευθείας αναθέσεις εκτός θεσμικού πλαισίου.Γρήγορα επεκτάθηκαν και σε άλλους τομείς της οικονομίας. Μέσω της πολιτικής των ιδιωτικοποιήσεων, κοινοπραξία υπό τον έλεγχό τους αγόρασε το 51% του κρατικού μονοπωλίου τηλεπικοινωνιών το 2009 έναντι 7 δις δολαρίων.Σε κάποιες περιπτώσεις, δρουν ακόμη πιο απροκάλυπτα. Το 2004 εκδίωξαν την τουρκο-αυστριακή διαχειρίστρια εταιρία του νεότευκτου αεροδρομίου Χομεϊνί της Τεχεράνης την πρώτη ημέρα λειτουργίας του και τοποθέτησαν εταιρεία δικών τους συμφερόντων.Έχουν υπό την ιδιοκτησία τους αυτοκινητοβιομηχανία, τράπεζες, πολεμικές βιομηχανίες, εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και κλινικές laser ματιών.
Κατηγορούνται ωστόσο και για δραστηριότητες οι οποίες κινούνται στη σφαίρα της παρανομίας. Ακόμη και ο Αχμαντινετζάντ τους είχε χρεώσει λαθρεμπόριο αλκοολούχων ποτών, αυτοκινήτων, τσιγάρων και ειδών πρώτης ανάγκης δυτικής προέλευσης.
Οι Φρουροί εναντιώνονται στις γέφυρες επικοινωνίας με τις ΗΠΑ, καθώς ενδεχόμενη χαλάρωση των διεθνών κυρώσεων σημαίνει είσοδο ξένων επενδυτών στη χώρα, γεγονός που θα απειλήσει το οικονομικό τους μονοπώλιο.Έχει υποστηριχθεί από ειδικούς ότι το καθεστώς των κυρώσεων, αν και «μάτωσε» οικονομικά την ιρανική κοινωνία σε επίπεδο πληθωρισμού και ανεργίας, αποδείχθηκε επωφελές για τους Φρουρούς.
http://www.naftemporiki.gr/story/722687
Δημιουργήθηκαν την επαύριο της ισλαμικής επανάστασης του 1979, η οποία ανέτρεψε τον σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί, με αρχικό σκοπό την καταστολή και εξάλειψη των «αντεπαναστατικών στοιχείων».
Ο Αγιατολάχ Χομεϊνί μερίμνησε ώστε να μην έχει την ίδια μοίρα με τον Μοχάμεντ Μοσαντέκ, εθνικιστή πρωθυπουργό ο οποίος ανατράπηκε το 1953 από φιλοδυτικό στρατιωτικό πραξικόπημα, γι’αυτό και δημιούργησε τους Φρουρούς της Επανάστασης ως δικλείδα ασφαλείας έναντι του - αμφιβόλου εμπιστοσύνης τότε - στρατού.
Η συμμετοχή τους στον πόλεμο μεταξύ Ιράν και Ιράκ (1980-1988) ήταν καταλυτική και έκτοτε απολαμβάνουν μεγάλου κύρους στην ιρανική κοινωνία.Σήμερα είναι ένα αυτόνομο και επίλεκτο στρατιωτικό σώμα το οποίο αριθμεί περίπου 120.000 άνδρες. Οι Φρουροί λαμβάνουν την καλύτερη στρατιωτική εκπαίδευση.Εκτός των χερσαίων μονάδων, διαθέτουν και δικό τους ναυτικό, αεροπορία και υπηρεσία πληροφοριών.Σύμφωνα με αμερικανικές υπηρεσίες αντικατασκοπείας, οι Φρουροί από το 2009 και μετά ελέγχουν τις ναυτικές επιχειρήσεις στα στενά του Ορμούζ, από όπου διέρχεται το 1/5 του παγκόσμιου πετρελαίου.
Διαχειρίζονται δε το κρίσιμης σημασίας οπλοστάσιο βαλλιστικών πυραύλων και έχουν υπό τις διαταγές τους την παραστρατιωτική εθελοντική οργάνωση Μπασίζ (Basij).Οι Μπασίζ χρησιμοποιήθηκαν το 2009 για την καταστολή των υποστηρικτών του μεταρρυθμιστή Χουσεΐν Μουσαβί που αμφισβήτησαν μέσω διαδηλώσεων το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών και κατήγγειλαν την κυβέρνηση για εκτεταμένη νοθεία.
Η δύναμη Κουντς (Quds)
Οι Φρουροί δεν περιορίζονται μόνο στη δράση τους εντός συνόρων, αλλά
έχουν αναπτύξει και διεθνές δίκτυο δραστηριοποίησης. Η περιβόητη δύναμη
Κουντς(Quds), επίλεκτη μονάδα των Φρουρών δύναμης περίπου 15.000 ανδρών,
είναι αρμόδια για την διεξαγωγή επιχειρήσεων στο εξωτερικό.Ο σκοπός της είναι να εξάγει τις αρχές της ιρανικής επανάστασης στην
ευρύτερη περιοχή και να εκπαιδεύει και εξοπλίζει τα τοπικά «παραρτήματα»
της, όπως η σιιτική Χεζμπολάχ στον Λίβανο.Έχει έντονη παρουσία στο γειτονικό Ιράκ, στο Λίβανο και στη Συρία, όπου
συνδράμει μάλιστα στρατιωτικά τις κυβερνητικές δυνάμεις του Άσαντ.
Επιδιώκει να προσεταιριστεί τους σιίτες της Μέσης Ανατολής για να
αυξήσει την επιρροή και να προωθήσει τα συμφέροντα του Ιράν.
Πολιτική επιρροή
Οι Φρουροί κατά την διάρκεια της προεδρίας του μεταρρυθμιστή Μοχαμάντ
Χαταμί (1997-2005) άρχισαν να εγκαθιστούν ένα βαθύ κράτος με δομές
παράλληλες με τις κρατικές ως αντίδραση στις πολιτικές
φιλελευθεροποίησης του τελευταίου.Η πολιτική τους επιρροή αυξήθηκε κατακόρυφα με την εκλογή του ριζοσπάστη
συντηρητικού Μαχμούτ Αχμαντινετζάντ ως πρόεδρου το 2005, καθώς έδωσε 14
από τα 21 υπουργεία της κυβέρνησης του σε πρώην Φρουρούς.Ολοένα αυξανόμενη δύναμη έχουν και εντός του κοινοβουλίου. Ενδεικτικά,
το 2007 κατείχαν 80 από τις 290 έδρες, αριθμό άνευ προηγουμένου στην
πολιτική ιστορία της χώρας. Παράλληλα κατέχουν θέσεις - κλειδιά στην
τοπική αυτοδιοίκηση.Στις προεδρικές εκλογές του 2013 πολλοί φοβήθηκαν ότι οι Φρουροί θα χειραγωγήσουν τις δημοσκοπήσεις προς όφελος των εκλεκτών τους υποψηφίων.Ειδικοί έχουν εκφράσει την άποψη ότι οι Φρουροί έχουν αρχίσει να απειλούν το μονοπώλιο εξουσίας των μουλάδων.Σε πρόσφατη ομιλία του, ο ανώτατος ηγέτης της χώρας, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, κάλεσε τους Φρουρούς να μείνουν εκτός πολιτικής και να περιοριστούν στα συνταγματικά τους καθήκοντα.Εντούτοις, ο αρχηγός των Φρουρών της Επανάστασης, στρατηγός Μοχάμαντ Αλί Τζαφαρί, αγνοώντας εμφανώς τις εκκλήσεις Χαμενεΐ, επέκρινε την τηλεφωνική συνομιλία του προέδρου Ρουχανί με τον αμερικανό ομόλογό του Ομπάμα.
Η κίνηση ερμηνεύτηκε από τα διεθνή μέσα ως προειδοποίηση προς την κυβέρνηση.
Όταν ο πρόεδρος Ρουχανί επέστρεψε από την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης προπηλακίστηκε, δεχόμενος αυγά και ένα παπούτσι από «αγανακτισμένους πολίτες». Ο πρώην πρόεδρος Χαταμί κατηγόρησε για το συμβάν τους σκληροπυρηνικούς, εννοώντας εμμέσως πλην σαφώς τους Φρουρούς.Οι λόγοι της εναντίωσης των Φρουρών στην προσπάθεια επαναπροσέγγισης των δύο χώρων, περά από ιδεολογικά, έχει και σαφώς οικονομικά κίνητρα.
Οικονομικός γίγαντας
Οι Φρουροί έχουν αναπτύξει σταδιακά ένα τεράστιο δίκτυο επιχειρήσεων σε
όλους τους τομείς της ιρανικής οικονομίας. Εκτιμάται ότι συνδέονται
άμεσα ή έμμεσα με 100 επιχειρήσεις. Σύμφωνα με αναλυτές, έχουν στα χέρια
τους το 1/3 της ιρανικής οικονομίας.Η οικονομική τους δραστηριοποίηση εγκαινιάστηκε μετά τον πόλεμο με το
Ιράκ, όταν ο τότε πρόεδρος Ακμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί προέτρεψε τους
Φρουρούς να αναλάβουν την ανοικοδόμηση της χώρας.Έκτοτε προσποριστήκανε συμβόλαια δισεκατομμυρίων δολαρίων για εργολαβία
δημοσίων έργων, όπως η κατασκευή δρόμων, αγωγών και φραγμάτων. Η
μεγαλύτερη κατασκευαστική εταιρία της χώρας, η Khatam al-Anbia, τους
ανήκει.Η ανάθεση των συγκεκριμένων έργων έχει γίνει με «φωτογραφικούς» διαγωνισμούς ή με απευθείας αναθέσεις εκτός θεσμικού πλαισίου.Γρήγορα επεκτάθηκαν και σε άλλους τομείς της οικονομίας. Μέσω της πολιτικής των ιδιωτικοποιήσεων, κοινοπραξία υπό τον έλεγχό τους αγόρασε το 51% του κρατικού μονοπωλίου τηλεπικοινωνιών το 2009 έναντι 7 δις δολαρίων.Σε κάποιες περιπτώσεις, δρουν ακόμη πιο απροκάλυπτα. Το 2004 εκδίωξαν την τουρκο-αυστριακή διαχειρίστρια εταιρία του νεότευκτου αεροδρομίου Χομεϊνί της Τεχεράνης την πρώτη ημέρα λειτουργίας του και τοποθέτησαν εταιρεία δικών τους συμφερόντων.Έχουν υπό την ιδιοκτησία τους αυτοκινητοβιομηχανία, τράπεζες, πολεμικές βιομηχανίες, εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και κλινικές laser ματιών.
Κατηγορούνται ωστόσο και για δραστηριότητες οι οποίες κινούνται στη σφαίρα της παρανομίας. Ακόμη και ο Αχμαντινετζάντ τους είχε χρεώσει λαθρεμπόριο αλκοολούχων ποτών, αυτοκινήτων, τσιγάρων και ειδών πρώτης ανάγκης δυτικής προέλευσης.
Οι Φρουροί εναντιώνονται στις γέφυρες επικοινωνίας με τις ΗΠΑ, καθώς ενδεχόμενη χαλάρωση των διεθνών κυρώσεων σημαίνει είσοδο ξένων επενδυτών στη χώρα, γεγονός που θα απειλήσει το οικονομικό τους μονοπώλιο.Έχει υποστηριχθεί από ειδικούς ότι το καθεστώς των κυρώσεων, αν και «μάτωσε» οικονομικά την ιρανική κοινωνία σε επίπεδο πληθωρισμού και ανεργίας, αποδείχθηκε επωφελές για τους Φρουρούς.
http://www.naftemporiki.gr/story/722687
