12 Ιουλίου 2013

Η τιμή της Ευρώπης

http://s.enet.gr/resources/2010-06/junker-2-thumb-large.jpg
Η Ιστορία, όχι τόσο του Μεγάλου Δουκάτου όσο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σίγουρα επιφυλάσσει περίοπτη θέση για τον παραιτηθέντα πρωθυπουργό του Λουξεμβούργο και πρώην πρόεδρο του Eurogroup Γιούνκερ. Από την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης τον Σεπτέμβριο του 2008 και κυρίως μετά την έκρηξη της δημοσιονομικής κρίσης στην Ευρωζώνη την άνοιξη του 2010, ο Γιούνκερ υπήρξε ο μόνος Ευρωπαίος αξιωματούχος που τίμησε τον θεσμικό του ρόλο και τις ευθύνες του, ο μόνος που κατ' εξακολούθηση είχε το θάρρος να λέει «όχι» στους Μέρκελ - Σόιμπλε.

Η αντίστιξή του με την πολιτική ανυπαρξία του προέδρου της Επιτροπής Μπαρόζο και του προέδρου του Συμβουλίου Ρομπάι είναι συντριπτικά ευνοϊκή υπέρ του. Πρωθυπουργός μίας μικρής χώρας, ο Γιούνκερ σήκωσε ανάστημα στις ολέθριες επιλογές του Βερολίνου και σε μεγάλο βαθμό συμπλήρωσε το κενό που άφησαν οι μοιραίοι και άβουλοι ηγέτες της Γαλλίας Σαρκοζί και Ολάντ.

Η περίπτωση Γιούνκερ διαψεύδει την παραδοχή ότι τα περιθώρια ελιγμών ενός ηγέτη είναι συνάρτηση του βάρους της χώρας του: το μικρό Λουξεμβούργο μέσω του πρωθυπουργού του ως προέδρου του Eurogroup όχι μόνον κάλυψε μέρος της λιποταξίας της Γαλλίας, αλλά απάλυνε και την ευρωπαϊκή πολιτική ανυπαρξία της Ισπανίας και της Ιταλίας.

Τίποτε δεν είναι, βέβαια, τυχαίο: το Λουξεμβούργο έχει στους γενετικούς του κώδικες την αντίσταση στον ηγεμονισμό των Μεγάλων, καθώς εδώ και δύο αιώνες μέχρι και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο αποτελούσε στόχο του επεκτατισμού πρώτα της Γαλλίας και στη συνέχεια της Γερμανίας.

Η προεδρία του Eurogroup, με δεδομένη τη σκληρή εμπειρία συμβίωσης με τον Γιούνκερ, ήταν μεγάλος πονοκέφαλος για τη Μέρκελ: στην αρχή προσπάθησε να επιβάλλει ως διάδοχό του τον Σόιμπλε και όταν διαπίστωσε ότι αυτό είναι αδύνατο, περιορίστηκε στον άχρωμο Ντάισελμπλουμ, που είναι αναλόγου αναστήματος με τους Μπαρόζο - Ρομπάι.

Οταν την άνοιξη του 2003 οι Σρέντερ - Σιράκ είχαν καλέσει άτυπη συνάντηση στο Παρίσι για μία χειραφετημένη από το ΝΑΤΟ ευρωπαϊκή άμυνα, ο Γιούνκερ προσερχόμενος δήλωσε ειρωνικά ότι φέρνει μαζί του την ισχύ των ενόπλων δυνάμεων της χώρας του... Μερικά χρόνια αργότερα απέδειξε ότι η επάρκεια πολιτικής βούλησης αλλάζει συσχετισμούς.
kapopoulos@pegasus.gr