Της Δωρας Αντωνιου
Καλή εξακολουθεί να παραμένει, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές και η
πιθανότητα ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ να καταλήξουν τελικά υπό τον έλεγχο ρωσικών
εταιρειών, Gazprom και Sintez. Μέχρι πριν από λίγες ημέρες, στελέχη του
Μεγάρου Μαξίμου εξέφραζαν τη βεβαιότητα ότι για τον ΔΕΣΦΑ έχει ισχυρό
προβάδισμα η αζέρικη κρατική εταιρεία SOCAR, λέγοντας, μάλιστα, ότι αυτή
η εξέλιξη ήταν πιο σίγουρη ακόμα και από την απόκτηση της ΔΕΠΑ από την
Gazprom. Στην τελική ευθεία, ωστόσο, η εικόνα φαίνεται να
διαφοροποιείται, καθώς, πλέον, θεωρείται ότι η Sintez, αξιοποιώντας τη
δυνατότητα που έδωσε το ΤΑΙΠΕΔ για υποβολή ξεχωριστών προσφορών για ΔΕΠΑ
και ΔΕΣΦΑ ακόμα και στις εταιρείες που είχαν υποβάλει ενιαία προσφορά
στη μη δεσμευτική φάση του διαγωνισμού, αναμένεται να «χτυπήσει» με
αξιώσεις τον ΔΕΣΦΑ.
Η αλλαγή των όρων από το ΤΑΙΠΕΔ προκάλεσε
διαμαρτυρίες των άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών και κοινοπραξιών, των
οποίων έγινε αποδέκτης η κυβέρνηση. Το θέμα του ΔΕΣΦΑ ήταν στην ατζέντα
της επίσκεψης εργασίας του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στο Μπακού του
Αζερμπαϊτζάν την περασμένη Κυριακή. Οπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές,
συζητήθηκε το ενδεχόμενο αύξησης της προσφοράς που είναι διατεθειμένη να
υποβάλει η SOCAR για τον ΔΕΣΦΑ, ωστόσο από την αζέρικη πλευρά κατέστη
σαφές ότι θα κινηθούν αποκλειστικά με οικονομικά κριτήρια, όσον αφορά
την αποτίμηση της προσφοράς τους.
Η Αθήνα επιχειρεί, επίσης, να αξιολογήσει εάν και κατά πόσο οι εξελίξεις
με την ιδιωτικοποίηση ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ θα επηρεάσουν τις τελικές
αποφάσεις για τον αγωγό που θα μεταφέρει το αζέρικο φυσικό αέριο στην
ευρωπαϊκή αγορά. Τα χρονικά περιθώρια είναι πολύ στενά, καθώς η απόφαση
για τον αγωγό (η επιλογή μεταξύ ΤΑΡ και Nabucco West των οποίων η
αξιολόγηση έχει ήδη αρχίσει από την κοινοπραξία που εκμεταλλεύεται το
κοίτασμα Σαχ Ντενίζ ΙΙ), αναμένεται να ανακοινωθεί στα τέλη Ιουνίου.
Ο ΤΑΡ διατηρεί τα πλεονεκτήματα της συντομότερης διαδρομής και, κατά
συνέπεια, του μικρότερου κόστους κατασκευής, της διέλευσης από λιγότερες
χώρες, της μεγαλύτερης μεταφορικής δυνατότητας. Ωστόσο, η μεταφορά του
αζέρικου φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά έχει ισχυρά γεωπολιτικά
χαρακτηριστικά, καθώς είναι ένα «χαρτί» στο οποίο η Ε.Ε. ποντάρει για
ενίσχυση της ενεργειακής ανεξαρτησίας και της πολυμέρειας ενεργειακής
τροφοδοσίας. Υπό αυτή τη διάσταση, το ισχυρό, πλέον, ενδεχόμενο ΔΕΠΑ και
ΔΕΣΦΑ να περάσουν στον έλεγχο ρωσικών εταιρειών, δεν αποκλείεται να
επηρεάσει τις εξελίξεις σχετικά με τον ΤΑΡ.
Ειδικότερα, εκφράζονται προβληματισμοί για τη λειτουργία ενός ιδιότυπου
«μονοπωλίου» ρώσικου φυσικού αερίου στην ελληνική αγορά, που δεν θα
επιτρέψει τη διοχέτευση αζέρικου φυσικού αερίου στο δίκτυο του ΔΕΣΦΑ,
ενώ, δεν αποκλείεται να έχει επιπτώσεις και στην προσδοκία ότι ο ΤΑΡ
μπορεί να αποτελέσει την εναλλακτική πηγή ενεργειακής τροφοδοσίας της
Βουλγαρίας, καθώς και αυτό είναι συνάρτηση χρήσης του δικτύου που
ελέγχεται από ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ.
