Του Γιάννου Χαραλαμπίδη
Οι χάρτες της Ένωσης και των ενεργειακών οδών
Πώς έγινε το πρώτο βήμα νομιμοποίησης της συμμαχίας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και γατί η προοπτική αυτή μπορεί να βοηθήσει την Τουρκία
ΠΩΣ, από ποιους και γιατί τροφοδοτούνται διχοτομικές λύσεις
Η ΕΕ έκλεισε το μάτι στο φυσικό αέριο της Κύπρου και στη συμμαχία με την Ελλάδα και το Ισραήλ. Τώρα εμείς πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοικτά. Η συμπερίληψη του ενεργειακού άξονα Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας στον ενεργειακό χάρτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δη του κ. Μπαρόζο, συνιστά θετική εξέλιξη. Ειδικότερα, όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου γεννά ευθύνες υλοποίησης, οι οποίες βαραίνουν την Κυπριακή Δημοκρατία.
Το ζητούμενο δεν είναι εάν θα περάσει αγωγός από το Λεβιάθαν στην Κύπρο και απ' εκεί στην Κρήτη ή αλλού, ή εάν θα κατασκευαστεί τερματικό, προφανώς αυτό είναι ζήτημα καθαρά τεχνοκρατικό και σημαντικό. Άλλωστε, δεν γίνεται λόγος για αγωγό, αλλά για ενεργειακή οδό, που σημαίνει ότι αντί αγωγού μπορούν να χρησιμοποιηθούν άλλα πλωτά και χερσαία μέσα μεταφοράς. Το ζήτημα είναι ότι η Ευρώπη μάς βλέπει πλέον ως μιαν από τις επιλογές των σχεδιασμών της για το μέλλον. Και δεν έχουμε δικαίωμα να μην αρπάξουμε την ευκαιρία, χωρίς υπερβολές, αλλά με σοβαρότητα. Συνεπώς, το ερώτημα είναι πώς γίνεται ορθή χρήση μιας τέτοιας εξέλιξης και όχι πώς εξουδετερώνεται.
Στρατηγική απόφαση και διάθεση μέσων
Η απόφαση είναι πολιτική και στρατηγική. Ο δικός μας στρατηγικός στόχος πρέπει να βρίσκεται σε συνάρτηση με το πολιτικό και στρατηγικό περιβάλλον της περιοχής μας και ευρύτερα συμφέροντα, καθώς και με τη λύση του Κυπριακού. Και ο στόχος πρέπει να είναι προς όφελος της ανάπτυξης, της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή, και αφορά στην ανάδειξή μας, μαζί με την Ελλάδα και το Ισραήλ ως τριμερούς συμμαχίας και περιφερειακής δύναμης με ευρωπαϊκό χαρακτήρα, που θα είναι και προς όφελος της Τουρκίας, υπό την έννοια ότι θα την καταστήσει λιγότερο επιθετική και συμβαδίζουσα με τους διεθνείς κανόνες -δηλαδή περισσότερο δημοκρατική- εφόσον θα λειτουργήσει στην πράξη η στρατιωτική, οικονομική, εμπορική και διπλωματική αποτροπή, με τη συμμετοχή της ΕΕ και άλλων εμπλεκομένων μερών. Γιατί σημειώνεται αυτή η επιχειρηματολογία για την Τουρκία; Διότι η δική της επιθετικότητα είναι αντίστροφη μεταβλητή συνάρτηση της δικής μας αδυναμίας.
Επενδυτές, λίρα και ασφάλεια
Η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου δεν σχετίζεται μόνο με την εμπορική του πτυχή, αλλά και με την ασφάλεια, η οποία ξεκινά από τα οικολογικά ζητήματα και φτάνει μέχρι αυτά των στρατιωτικών πτυχών και μέσων. Συνεπώς, χωρίς κανόνια ή/και χωρίς συμμάχους το βούτυρό μας -δηλαδή το φυσικό αέριο και η εκμετάλλευσή του- θα είναι επισφαλές, ακόμη και αν βρεθούν χρήματα και επενδυτές.
Ή, κατά το δοκιμότερον, όταν δεν υπάρχει ασφάλεια, αξιοπιστία και εμπιστοσύνη, δεν υπάρχουν επενδυτές. Ποιος για παράδειγμα θα επενδύσει όταν είναι επί τάπητος, από πλευράς ΑΚΕΛ και άλλων, το θέμα της επιστροφής στη λίρα; Ποιος θα επενδύσει σε ευρώ, με τον φόβο να χάσει πέραν του 60% των χρημάτων του; Η συμπερίληψη της Κύπρου στον ενεργειακό χάρτη της ΕΕ συνιστά πρώτο βήμα ασφάλειας και δημιουργίας συνθηκών εγγύησης, όπως και η προηγηθείσα δήλωση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, ότι η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου δεν αποτελεί τμήμα του Μνημονίου.
Βεβαίως, θα ήταν αφέλεια να πιστεύει κάποιος ότι από μόνη της η ΕΕ θα μας εξασφαλίσει. Η αλληλεγγύη περνά μέσα από το φιλτράρισμα, τη σύγκλιση και την απόκλιση των εθνικών συμφερόντων. Το ίδιο συμβαίνει και με το Ισραήλ. Συνεπώς, ισχύει αυτό το οποίο οι αρχαίοι ημών πρόγονοι έλεγαν: Συν Αθηνά και χείρα κίνει. Που σημαίνει ότι η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου θα πρέπει να ενταχθεί σε έναν ευρύτερο στρατηγικό σχεδιασμό, που θα χρησιμοποιεί τις συμμαχίες με το Ισραήλ, ακόμη και με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Σχετίζεται, δε, με τη λύση και όχι τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως το έγγραφο Ντάουνερ προνοεί.
Κυπριακό και φυσικό αέριο
Εφόσον λοιπόν ο Πρόεδρος θα συγκαλέσει σε κάποια στιγμή Εθνικό Συμβούλιο για το Κυπριακό, είναι κλασική ευκαιρία να τεθεί επί τάπητος η νέα στρατηγική. Για να υπάρξει νέα στρατηγική, πρέπει να υπάρχει και νέος στόχος, ειδικότερα εφόσον γίνεται λόγος για απαράδεκτο περίγραμμα λύσης και καλή προετοιμασία των συνομιλιών. Εμφανίζεται, όμως επί μακρόν το εξής σενάριο:
Όσοι είναι αντίθετοι με τον Πρόεδρο Χριστόφια ή και με τον Πρόεδρο Αναστασίαδη -λόγω της πολιτικής τους στο Κυπριακό- απορρίπτουν μεν, αλλά δεν έχουν την εναλλακτική πρόταση, δηλαδή την πολιτειακή εναλλακτική λύση, καθώς και τη στρατηγική επίτευξης του στόxου. Ενόσω οι διαφωνούντες είτε με τον Χριστόφια είτε με τον Αναστασίδη είτε με τον Ντάουνερ συνεχίζουν να μην υποβάλλουν εναλλακτική πρόταση και στρατηγική υλοποίησης, και παραμένουν παγιδευμένοι στη λογική της καλής ομοσπονδίας, στο τέλος της ημέρας θα είναι αντιπαραγωγικοί και οδηγούν στο ίδιο, με τους υποστηρικτές της «κακής ομοσπονδίας», διχοτομικό αποτέλεσμα.
Και το χειρότερο είναι ότι χωρίς εναλλακτική πρόταση, θα νομιμοποιήσουν όσους συνεχίζουν να προωθούν την ομοσπονδία και μάλιστα στη βάση του σχεδίου Ανάν. Ή θα παραμείνει ως εναλλακτική επιλογή η «καθαρή διχοτόμηση». Επειδή εμείς δεν ανήκουμε ούτε στους μεν ούτε στους δε, επί μακρόν αναλύουμε την εναλλακτική πρόταση και στρατηγική στη βάση του ενιαίου κράτους και αν χρειαστεί με έξι ζώνες, εκ των οποίων οι δυο θα έχουν Τούρκους επάρχους, χωρίς δηλαδή πολιτειακές και άλλες εξουσίες, που θα δίνουν λαβή σε αποσχίσεις. Είναι δε, σαφές τώρα ότι η μεθοδολογία που έχει χρησιμοποιηθεί δεν έχει αποδώσει.
Συνεπώς, θα πρέπει να υιοθετηθεί η μεθοδολογία bottom up και όχι αυτή του top down. Δηλαδή θα πρέπει να καθορίσουν οι δημοκρατικές αρχές και αξίες τη λύση, δηλαδή από κάτω προς τα πάνω και όχι η ομοσπονδιακή λύση να ακρωτηριάσει τις δημοκρατικές αρχές και αξίες της ΕΕ, για να νομιμοποιηθούν τα τετελεσμένα της εισβολής και να τεθούμε υπό τη γεωστρατηγική ομηρία της Τουρκίας και του ΝΑΤΟ, όπως η αριστερά ισχυρίζεται, καθώς και διάφορες μικρο-εθνικιστικές τάσεις.
Τα διλήμματα για το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ
ΟΙ ΠΥΛΩΝΕΣ της βιώσιμης λύσης είναι:
1. Η πλήρης εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου και όχι η δημιουργία πρωτογενούς δικαίου και παρθενογένεσης εντός της ΕΕ, μέσω της λύσης και των αποκλίσεων που θα ισχύουν στην Κύπρο.
2. Η ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. Το ζήτημα αυτό είναι συναφές με την ασφάλεια. Θα συνεχίσουμε να είμαστε όμηροι της Τουρκίας και του ΝΑΤΟ, εάν εμείς είμαστε εκτός και η Τουρκία εντός.
Άλλωστε, καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι η Τουρκία και η Βρετανία θέτουν βέτο εκ των προτέρων. Συνεπώς, η μη ένταξή μας στο ΝΑΤΟ, με το οποίο η ΕΕ βρίσκεται σε πλήρη συνεργασία, είναι προς όφελος της Άγκυρας και της εσαεί γεωστρατητικής μας ομηρίας. Εάν η Τουρκία λέει όχι στην ένταξή μας στο ΝΑΤΟ και σε μια δημοκρατική λύση, εμείς νομιμοποιούμαστε να λέμε όχι στην πορεία της προς την ΕΕ.
Επιτέλους, θα πρέπει να ιδωθεί το Κυπριακό στη βάση των εθνικών συμφερόντων και όχι των αφορισμών και των συνθημάτων ΝΑΤΟ-ΣΙΑ-Προδοσία. Πρέπει να απαντήσουμε στο ερώτημα, εάν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ είναι όντως εχθρικοί μαζί μας και γιατί, ή εάν εμείς ήμασταν και είμαστε εχθρικοί μαζί τους εκ των προτέρων για ό,τι συμβεί. Βέβαιο είναι ότι το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ έχουν στρατηγική και οι επιλογές τους στηρίζονται επί των εθνικών συμφερόντων και των συμφερόντων της Συμμαχίας, ενώ εμείς ποτέ δεν είχαμε στρατηγική και ποτέ δεν κατανοούσαμε ποιο είναι το εθνικό συμφέρον. Ιδού κλασικό παράδειγμα: Θεωρούμε ως στόχο της στρατηγικής μας και της «λύσης» του Κυπριακού τον τουρκικό και βρετανικό στόχο της ομοσπονδίας!
Καθορισμός ελληνικής ΑΟΖ και η τέχνη της διπλωματίας
ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ αέριο είναι στρατηγικό αγαθό και εργαλείο για την επίτευξη των στόχων μας. Η εκμετάλλευσή του είναι μέσο για την επίτευξη του στόχου, δηλαδή της στρατηγικής συμμαχίας με το Ισραήλ και την Ελλάδα προς την Ευρώπη, έτσι ώστε να οικοδομηθεί μια τριμερής περιφερειακή δύναμη, που θα αποτρέπει την τουρκική απειλή, η οποία τροφοδοτείται, όπως έχουμε ήδη τονίσει, από τις δικές μας αδυναμίες, μεταξύ των οποίων και η έλλειψη στρατηγικής και στόχων.
Εάν δεν είμαστε ικανοί και άξιοι προς αυτήν την κατεύθυνση, τότε θα πάμε σε ακροβατισμούς και είτε μας έχουν είτε όχι στους ενεργειακούς τους χάρτες οι Ευρωπαίοι, θα τελεί υπό τον έλεγχο άλλων, ειδικώς εάν το Κυπριακό λυθεί στη βάση της ομοσπονδίας. Βασικό μέρος και συνδιαμορφωτής αυτής της στρατηγικής είναι η Ελλάδα, η οποία δεν έχει ακόμη καθορίσει ΑΟΖ. Εάν η Ελλάδα θέλει να καθορίσει ΑΟΖ ή να εκμεταλλευτεί το φυσικό αέριο σε χώρους τους οποίους η Τουρκία αμφισβητεί, χρειάζεται τη διπλωματική στήριξη της ΕΕ και των ΗΠΑ, καθώς και του Ισραήλ, το οποίο, λόγω της τουρκικής επεκτατικής αναθεωρητικής του πολιτικής και των προβλημάτων του με τον αραβικό και ισλαμικό κόσμο, δεν διαθέτει στρατηγικό βάθος, ενώ η μοναδική του διέξοδος είναι προς δυσμάς.
Εάν, λοιπόν, το φυσικό αέριο δεν ενταχθεί στο πλαίσιο στρατηγικής και στόχων με εμμονή στην υλοποίηση, οι όποιοι χάρτες της ΕΕ θα παραμείνουν στα συρτάρια ή στους τοίχους των καφενείων και των σχολείων όπως αυτούς της Ένωσης ή της Μεγάλης Ιδέας. Όχι γιατί οι στόχοι ήταν ή είναι ανέφικτοι, αλλά γιατί οι πολιτικές μας ηγεσίες ήταν τόσο μικρές για να φτάσουν την υλοποίηση μεγάλων στόχων, καθώς και διότι δεν γνώριζαν ούτε φαίνεται να γνωρίζουν το αυτονόητο αξίωμα των ρεαλιστών: Η τέχνη της διπλωματίας δεν είναι να καθιστάς το εφικτό ανέφικτο, αλλά ακόμη και εκείνο που θεωρείται ανέφικτο, εφικτό. Προσδοκούμε στη διάψευση.
Πώς έγινε το πρώτο βήμα νομιμοποίησης της συμμαχίας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και γατί η προοπτική αυτή μπορεί να βοηθήσει την Τουρκία
ΠΩΣ, από ποιους και γιατί τροφοδοτούνται διχοτομικές λύσεις
Η ΕΕ έκλεισε το μάτι στο φυσικό αέριο της Κύπρου και στη συμμαχία με την Ελλάδα και το Ισραήλ. Τώρα εμείς πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοικτά. Η συμπερίληψη του ενεργειακού άξονα Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας στον ενεργειακό χάρτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δη του κ. Μπαρόζο, συνιστά θετική εξέλιξη. Ειδικότερα, όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου γεννά ευθύνες υλοποίησης, οι οποίες βαραίνουν την Κυπριακή Δημοκρατία.
Το ζητούμενο δεν είναι εάν θα περάσει αγωγός από το Λεβιάθαν στην Κύπρο και απ' εκεί στην Κρήτη ή αλλού, ή εάν θα κατασκευαστεί τερματικό, προφανώς αυτό είναι ζήτημα καθαρά τεχνοκρατικό και σημαντικό. Άλλωστε, δεν γίνεται λόγος για αγωγό, αλλά για ενεργειακή οδό, που σημαίνει ότι αντί αγωγού μπορούν να χρησιμοποιηθούν άλλα πλωτά και χερσαία μέσα μεταφοράς. Το ζήτημα είναι ότι η Ευρώπη μάς βλέπει πλέον ως μιαν από τις επιλογές των σχεδιασμών της για το μέλλον. Και δεν έχουμε δικαίωμα να μην αρπάξουμε την ευκαιρία, χωρίς υπερβολές, αλλά με σοβαρότητα. Συνεπώς, το ερώτημα είναι πώς γίνεται ορθή χρήση μιας τέτοιας εξέλιξης και όχι πώς εξουδετερώνεται.
Στρατηγική απόφαση και διάθεση μέσων
Η απόφαση είναι πολιτική και στρατηγική. Ο δικός μας στρατηγικός στόχος πρέπει να βρίσκεται σε συνάρτηση με το πολιτικό και στρατηγικό περιβάλλον της περιοχής μας και ευρύτερα συμφέροντα, καθώς και με τη λύση του Κυπριακού. Και ο στόχος πρέπει να είναι προς όφελος της ανάπτυξης, της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή, και αφορά στην ανάδειξή μας, μαζί με την Ελλάδα και το Ισραήλ ως τριμερούς συμμαχίας και περιφερειακής δύναμης με ευρωπαϊκό χαρακτήρα, που θα είναι και προς όφελος της Τουρκίας, υπό την έννοια ότι θα την καταστήσει λιγότερο επιθετική και συμβαδίζουσα με τους διεθνείς κανόνες -δηλαδή περισσότερο δημοκρατική- εφόσον θα λειτουργήσει στην πράξη η στρατιωτική, οικονομική, εμπορική και διπλωματική αποτροπή, με τη συμμετοχή της ΕΕ και άλλων εμπλεκομένων μερών. Γιατί σημειώνεται αυτή η επιχειρηματολογία για την Τουρκία; Διότι η δική της επιθετικότητα είναι αντίστροφη μεταβλητή συνάρτηση της δικής μας αδυναμίας.
Επενδυτές, λίρα και ασφάλεια
Η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου δεν σχετίζεται μόνο με την εμπορική του πτυχή, αλλά και με την ασφάλεια, η οποία ξεκινά από τα οικολογικά ζητήματα και φτάνει μέχρι αυτά των στρατιωτικών πτυχών και μέσων. Συνεπώς, χωρίς κανόνια ή/και χωρίς συμμάχους το βούτυρό μας -δηλαδή το φυσικό αέριο και η εκμετάλλευσή του- θα είναι επισφαλές, ακόμη και αν βρεθούν χρήματα και επενδυτές.
Ή, κατά το δοκιμότερον, όταν δεν υπάρχει ασφάλεια, αξιοπιστία και εμπιστοσύνη, δεν υπάρχουν επενδυτές. Ποιος για παράδειγμα θα επενδύσει όταν είναι επί τάπητος, από πλευράς ΑΚΕΛ και άλλων, το θέμα της επιστροφής στη λίρα; Ποιος θα επενδύσει σε ευρώ, με τον φόβο να χάσει πέραν του 60% των χρημάτων του; Η συμπερίληψη της Κύπρου στον ενεργειακό χάρτη της ΕΕ συνιστά πρώτο βήμα ασφάλειας και δημιουργίας συνθηκών εγγύησης, όπως και η προηγηθείσα δήλωση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, ότι η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου δεν αποτελεί τμήμα του Μνημονίου.
Βεβαίως, θα ήταν αφέλεια να πιστεύει κάποιος ότι από μόνη της η ΕΕ θα μας εξασφαλίσει. Η αλληλεγγύη περνά μέσα από το φιλτράρισμα, τη σύγκλιση και την απόκλιση των εθνικών συμφερόντων. Το ίδιο συμβαίνει και με το Ισραήλ. Συνεπώς, ισχύει αυτό το οποίο οι αρχαίοι ημών πρόγονοι έλεγαν: Συν Αθηνά και χείρα κίνει. Που σημαίνει ότι η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου θα πρέπει να ενταχθεί σε έναν ευρύτερο στρατηγικό σχεδιασμό, που θα χρησιμοποιεί τις συμμαχίες με το Ισραήλ, ακόμη και με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Σχετίζεται, δε, με τη λύση και όχι τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως το έγγραφο Ντάουνερ προνοεί.
Κυπριακό και φυσικό αέριο
Εφόσον λοιπόν ο Πρόεδρος θα συγκαλέσει σε κάποια στιγμή Εθνικό Συμβούλιο για το Κυπριακό, είναι κλασική ευκαιρία να τεθεί επί τάπητος η νέα στρατηγική. Για να υπάρξει νέα στρατηγική, πρέπει να υπάρχει και νέος στόχος, ειδικότερα εφόσον γίνεται λόγος για απαράδεκτο περίγραμμα λύσης και καλή προετοιμασία των συνομιλιών. Εμφανίζεται, όμως επί μακρόν το εξής σενάριο:
Όσοι είναι αντίθετοι με τον Πρόεδρο Χριστόφια ή και με τον Πρόεδρο Αναστασίαδη -λόγω της πολιτικής τους στο Κυπριακό- απορρίπτουν μεν, αλλά δεν έχουν την εναλλακτική πρόταση, δηλαδή την πολιτειακή εναλλακτική λύση, καθώς και τη στρατηγική επίτευξης του στόxου. Ενόσω οι διαφωνούντες είτε με τον Χριστόφια είτε με τον Αναστασίδη είτε με τον Ντάουνερ συνεχίζουν να μην υποβάλλουν εναλλακτική πρόταση και στρατηγική υλοποίησης, και παραμένουν παγιδευμένοι στη λογική της καλής ομοσπονδίας, στο τέλος της ημέρας θα είναι αντιπαραγωγικοί και οδηγούν στο ίδιο, με τους υποστηρικτές της «κακής ομοσπονδίας», διχοτομικό αποτέλεσμα.
Και το χειρότερο είναι ότι χωρίς εναλλακτική πρόταση, θα νομιμοποιήσουν όσους συνεχίζουν να προωθούν την ομοσπονδία και μάλιστα στη βάση του σχεδίου Ανάν. Ή θα παραμείνει ως εναλλακτική επιλογή η «καθαρή διχοτόμηση». Επειδή εμείς δεν ανήκουμε ούτε στους μεν ούτε στους δε, επί μακρόν αναλύουμε την εναλλακτική πρόταση και στρατηγική στη βάση του ενιαίου κράτους και αν χρειαστεί με έξι ζώνες, εκ των οποίων οι δυο θα έχουν Τούρκους επάρχους, χωρίς δηλαδή πολιτειακές και άλλες εξουσίες, που θα δίνουν λαβή σε αποσχίσεις. Είναι δε, σαφές τώρα ότι η μεθοδολογία που έχει χρησιμοποιηθεί δεν έχει αποδώσει.
Συνεπώς, θα πρέπει να υιοθετηθεί η μεθοδολογία bottom up και όχι αυτή του top down. Δηλαδή θα πρέπει να καθορίσουν οι δημοκρατικές αρχές και αξίες τη λύση, δηλαδή από κάτω προς τα πάνω και όχι η ομοσπονδιακή λύση να ακρωτηριάσει τις δημοκρατικές αρχές και αξίες της ΕΕ, για να νομιμοποιηθούν τα τετελεσμένα της εισβολής και να τεθούμε υπό τη γεωστρατηγική ομηρία της Τουρκίας και του ΝΑΤΟ, όπως η αριστερά ισχυρίζεται, καθώς και διάφορες μικρο-εθνικιστικές τάσεις.
Τα διλήμματα για το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ
ΟΙ ΠΥΛΩΝΕΣ της βιώσιμης λύσης είναι:
1. Η πλήρης εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου και όχι η δημιουργία πρωτογενούς δικαίου και παρθενογένεσης εντός της ΕΕ, μέσω της λύσης και των αποκλίσεων που θα ισχύουν στην Κύπρο.
2. Η ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. Το ζήτημα αυτό είναι συναφές με την ασφάλεια. Θα συνεχίσουμε να είμαστε όμηροι της Τουρκίας και του ΝΑΤΟ, εάν εμείς είμαστε εκτός και η Τουρκία εντός.
Άλλωστε, καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι η Τουρκία και η Βρετανία θέτουν βέτο εκ των προτέρων. Συνεπώς, η μη ένταξή μας στο ΝΑΤΟ, με το οποίο η ΕΕ βρίσκεται σε πλήρη συνεργασία, είναι προς όφελος της Άγκυρας και της εσαεί γεωστρατητικής μας ομηρίας. Εάν η Τουρκία λέει όχι στην ένταξή μας στο ΝΑΤΟ και σε μια δημοκρατική λύση, εμείς νομιμοποιούμαστε να λέμε όχι στην πορεία της προς την ΕΕ.
Επιτέλους, θα πρέπει να ιδωθεί το Κυπριακό στη βάση των εθνικών συμφερόντων και όχι των αφορισμών και των συνθημάτων ΝΑΤΟ-ΣΙΑ-Προδοσία. Πρέπει να απαντήσουμε στο ερώτημα, εάν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ είναι όντως εχθρικοί μαζί μας και γιατί, ή εάν εμείς ήμασταν και είμαστε εχθρικοί μαζί τους εκ των προτέρων για ό,τι συμβεί. Βέβαιο είναι ότι το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ έχουν στρατηγική και οι επιλογές τους στηρίζονται επί των εθνικών συμφερόντων και των συμφερόντων της Συμμαχίας, ενώ εμείς ποτέ δεν είχαμε στρατηγική και ποτέ δεν κατανοούσαμε ποιο είναι το εθνικό συμφέρον. Ιδού κλασικό παράδειγμα: Θεωρούμε ως στόχο της στρατηγικής μας και της «λύσης» του Κυπριακού τον τουρκικό και βρετανικό στόχο της ομοσπονδίας!
Καθορισμός ελληνικής ΑΟΖ και η τέχνη της διπλωματίας
ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ αέριο είναι στρατηγικό αγαθό και εργαλείο για την επίτευξη των στόχων μας. Η εκμετάλλευσή του είναι μέσο για την επίτευξη του στόχου, δηλαδή της στρατηγικής συμμαχίας με το Ισραήλ και την Ελλάδα προς την Ευρώπη, έτσι ώστε να οικοδομηθεί μια τριμερής περιφερειακή δύναμη, που θα αποτρέπει την τουρκική απειλή, η οποία τροφοδοτείται, όπως έχουμε ήδη τονίσει, από τις δικές μας αδυναμίες, μεταξύ των οποίων και η έλλειψη στρατηγικής και στόχων.
Εάν δεν είμαστε ικανοί και άξιοι προς αυτήν την κατεύθυνση, τότε θα πάμε σε ακροβατισμούς και είτε μας έχουν είτε όχι στους ενεργειακούς τους χάρτες οι Ευρωπαίοι, θα τελεί υπό τον έλεγχο άλλων, ειδικώς εάν το Κυπριακό λυθεί στη βάση της ομοσπονδίας. Βασικό μέρος και συνδιαμορφωτής αυτής της στρατηγικής είναι η Ελλάδα, η οποία δεν έχει ακόμη καθορίσει ΑΟΖ. Εάν η Ελλάδα θέλει να καθορίσει ΑΟΖ ή να εκμεταλλευτεί το φυσικό αέριο σε χώρους τους οποίους η Τουρκία αμφισβητεί, χρειάζεται τη διπλωματική στήριξη της ΕΕ και των ΗΠΑ, καθώς και του Ισραήλ, το οποίο, λόγω της τουρκικής επεκτατικής αναθεωρητικής του πολιτικής και των προβλημάτων του με τον αραβικό και ισλαμικό κόσμο, δεν διαθέτει στρατηγικό βάθος, ενώ η μοναδική του διέξοδος είναι προς δυσμάς.
Εάν, λοιπόν, το φυσικό αέριο δεν ενταχθεί στο πλαίσιο στρατηγικής και στόχων με εμμονή στην υλοποίηση, οι όποιοι χάρτες της ΕΕ θα παραμείνουν στα συρτάρια ή στους τοίχους των καφενείων και των σχολείων όπως αυτούς της Ένωσης ή της Μεγάλης Ιδέας. Όχι γιατί οι στόχοι ήταν ή είναι ανέφικτοι, αλλά γιατί οι πολιτικές μας ηγεσίες ήταν τόσο μικρές για να φτάσουν την υλοποίηση μεγάλων στόχων, καθώς και διότι δεν γνώριζαν ούτε φαίνεται να γνωρίζουν το αυτονόητο αξίωμα των ρεαλιστών: Η τέχνη της διπλωματίας δεν είναι να καθιστάς το εφικτό ανέφικτο, αλλά ακόμη και εκείνο που θεωρείται ανέφικτο, εφικτό. Προσδοκούμε στη διάψευση.
