07 Απριλίου 2013
Η κυπριακή ανασυγκρότηση
ΝΙΚΟΣ ΣΤΕΛΓΙΑΣ Δεν νομίζω ότι έχουμε πλέον ψευδαισθήσεις Σε πολλά επίπεδα χρειαζόμαστε ανασυγκρότηση Η Κύπρος του «σήμερα» φέρει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τις διάφορες χώρες της Ευρώπης του 1945. Πτώση στην οικονομία, πτώση στην διπλωματία, πτώση στην πολιτική, πτώση στο κοινωνικοοικονομικό γίγνεσθαι. Έχουμε ηττηθεί ταυτοχρόνως σε διάφορα «μέτωπα». Κάπου εδώ λοιπόν βρίσκει τέλος το περίφημο «θαύμα» της μετά-1974 περιόδου. Ένα θαύμα της «προηγούμενης γενιάς», των πενηντάρηδων και των εξηντάρηδων αυτού του τόπου. Τους ευχαριστούμε για όσα κατόρθωσαν. Ωστόσο, μας χρωστούν έναν απολογισμό. Έναν απολογισμό για τα σημερινά κατάντια και την πτώση αυτής της χώρας...
Πρέπει πλέον να προβληματιστούμε για την συνολική ανασυγκρότηση αυτής της μικρής της χώρας. Ανασυγκρότηση στην οικονομία, ανασυγκρότηση στην πολιτική, ανασυγκρότηση και στην κοινωνία. Με απλά λόγια, πρέπει να κατανοήσουμε ότι η σημερινή οικονομική κρίση δεν είναι απλώς μια ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. Η συγκεκριμένη κρίση ξεπερνά τα όρια της οικονομίας και των μικρό-καπιταλιστικών υπολογισμών και σχεδιασμών. Δεν πτώχευσαν μονάχα οι τζέπες μας. Πτώχευσε η συνολική κοσμοθεωρία μας, πολιτικά, κοινωνικά και ηθικά.
Πως θα ξεκινήσουν οι νέες γενιές την ανασυγκρότηση αυτού του τόπου. Πολύ απλά: Ορίζοντας τους βασικούς άξονες της. Προτείνουμε λοιπόν:
Α. Ανασυγκρότηση ως προς τις υποτιθέμενες μητέρες πατρίδες αυτού του τόπου.
Β. Ανασυγκρότηση ως προς την «περιφέρεια» (την «γειτονιά») αυτής της νήσου.
Γ. Ανασυγκρότηση ως προς το σύγχρονο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι της Κύπρου.
Επεξηγούμε: Στα πλαίσια του πρώτου άξονα αναφερόμαστε στο μέλλον των σχέσεων αυτού του νησιού με την Ελλάδα και την Τουρκία. Πιστεύουμε στην ανεξαρτησία αυτού τόπου; Επιδιώκουμε την πλήρης απαγκίστρωση της κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας αυτού του τόπου από την Αθήνα και την Άγκυρα;
Αν ναι, υπό το πρίσμα των σαρωτικών εξελίξεων, τις οποίες επιφυλάσσει η οικονομική κρίση, πρέπει να ανακαλύψουμε εκ νέου τον «κυπριακό χαρακτήρα» αυτής της γης. Κυπριακή γλώσσα, κυπριακός τρόπος σκέψης, κυπριακή γειτονιά, κυπριακό μέλλον. Δεν επιθυμούμε κάτι τέτοιο; Δικαίωμα μας.
Απλώς ας αποφασίσουμε και ας θέσουμε επί τάπητος της επιπτώσεις της διχοτόμησης, τις οποίες επιχειρούμε να αγνοήσουμε εδώ και τέσσερα χρόνια. Σε καμία περίπτωση δεν προτείνουμε την αποδοχή των τετελεσμένων γεγονότων-όρων της τουρκικής πλευράς. Αυτό που εννοούμε είναι σκληρές διαπραγματεύσεις από τους νέους αυτού του τόπου για να γλυτώσουμε ότι μπορούμε από το ναυάγιο του 1974 (το δωράκι των πενηντάρηδων και των εξηντάρηδων σε εμάς, τους «νέους» αυτού του τόπου).
Εφόσον, αναθεωρήσουμε τις σχέσεις μας με τις «μητέρες πατρίδες» θα είμαστε σε θέση να αναθεωρήσουμε την θέση αυτού του νησιού σε αυτό το κομμάτι της Ανατολικής Μεσογείου. Μια ευρωπαϊκή Κύπρος με την σημερινά δεδομένα ή μια ευρωπαϊκή Κύπρος, η οποία δεν επιλέγει να γυρίσει την πλάτη της στην «γειτονιά» της, στην νέα Ανατολική Μεσόγειο του 21ου αιώνα και στους «εναλλακτικούς» προορισμούς του Αύριο;
Τέλος, τους δυο πρώτους άξονες δεν θα πρέπει να τους προσεγγίσουμε δίχως την διεξοδική μελέτη όλων των επιλογών μας στα πεδία της πολιτικής, της οικονομίας και της κοινωνίας. Με απλά λόγια: Ας ξεκινήσουμε έχοντας κατανοήσει ότι το σύγχρονο πελατειακό σύστημα μας έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο. Τα σύγχρονα πολιτικά κόμματα, τα συνδικάτα, οι κοινωνικές οργανώσεις κ.ο.κ. δεν είναι σε θέση να δημιουργήσουν λύσεις στα προβλήματα του σύγχρονου του Κύπριου. Καιρός λοιπόν να αναθεωρήσουμε τον κομφορμιστικό - καπιταλιστικό τρόπο ζωής μας.
Η μεσογειακή διάσταση του κυπριακού δράματος
Τις τελευταίες ώρες, στην «γειτονιά» μας λαμβάνουν χώρα ιστορικής σημασίας εξελίξεις. Την στιγμή που ανοίγει ο δρόμος για την ομαλοποίηση των σχέσεων Ισραήλ - Τουρκίας, τα γειτονικά καθεστώτα οδεύουν προς κατάρρευση. Στην Αίγυπτο οι συγκρούσεις συνεχίζονται και λαμβάνουν νέες διαστάσεις. Η κρίση της Συρίας πλέον έχει εξαπλωθεί στο εσωτερικό του Λιβάνου. Η Συρία πλέον έχει μπει στην πορεία του διαμελισμού. Και όπως έχουμε υπογραμμίσει σε προηγούμενες αναλύσεις μας, στην γειτονιά μας αναδύεται μια νέα κρατική δομή: Το κουρδικό κράτος του 21ου αιώνα.
Συνιστώντας ψυχραιμία στους αναλυτές και στους διπλωμάτες μας υπογραμμίζουμε την σημασία των εξής σημείων:
1. Το «δωράκι» του κ. Παπανδρέου σε αυτή την νήσο, το δόγμα συνεργασίας Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ θα πρέπει να το αναθεωρήσουμε υπό το φως των νέων, σαρωτικών εξελίξεων της γειτονιάς μας.
2. Δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε -δεν έχουμε άλλωστε αυτό το προνόμιο- την τουρκική και την τουρκοκυπριακή διάσταση του σύγχρονου κυπριακού δράματος. Ο κ. Ανασταστιάδης και οι συνεργάτες του κάνουν λάθος όταν θεωρούν ότι το Κυπριακό Ζήτημα είναι ένα πρόβλημα, του οποίου η συζήτηση μπορεί να αναβληθεί για το επόμενο έτος. Οι εξελίξεις τρέχουν και εμείς είμαστε απλοί θεατές στις «κερκίδες». Χρειαζόμαστε νέα, δυναμική ομάδα εμπειρογνώμων στα ζητήματα Τουρκίας - Τουρκοκυπρίων στο Προεδρικό Μέγαρο.
3. Το κυπριακό Υπουργείο Εξωτερικών αδυνατεί να αναλύσει διεξοδικά τις εξελίξεις, οι οποίες αφορούν την περίφημη Αραβική Άνοιξη. Στον ορίζοντα ενδέχεται να βρίσκονται δυσάρεστες εκπλήξεις για αυτό το νησί από τα νέα αραβικά καθεστώτα.
4. Σε όλα τα πεδία, χρειαζόμαστε «νέα μυαλά», τα οποία σε αντίθεση με τους πενηντάρηδες και τους εξηντάρηδες, έχουν την ιδιότητα να σκέφτονται «out of the box».