Το πάγωμα
της Συνθήκης Σένγκεν στα σύνορα Γερμανίας-Αυστρίας είναι, όποια και να
είναι η τελική κατάληξη, μια αυτοακύρωση της Μέρκελ, μια βαριά ευρωπαϊκή
ήττα για τη Γερμανία. Είναι προφανές ότι στην Καγκελαρία έκαναν μια
διπλή υπερεκτίμηση:- Πρώτον, των δυνατοτήτων της χώρας να διαχειρισθεί μια συνεχώς αυξανόμενη σταθερή ροή προσφύγων, αλλά και των αντιδράσεων και του πολιτικού κόστους που συνεπάγεται η γενναιόδωρη ρητορική της ανάληψης ευθυνών.
- Δεύτερον, της δυνατότητας και της βούλησης της ΕΕ να συντονισθεί με την αρχική επιλογή της καγκελαρίου, και κυρίως της δυνατότητας να πιεσθούν οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που αντιδρούν να υποχωρήσουν.
Η Μέρκελ, με την αρχική ανεκτική και ανθρωπιστική προσέγγιση που υιοθέτησε και τώρα με το πάγωμα της Σένγκεν, κινδυνεύει να εισπράξει εντός και εκτός συνόρων διπλό πολιτικό κόστος καθώς δυσαρεστεί ταυτόχρονα και τους οπαδούς μιας ενωμένης και αλληλέγγυας ΕΕ και τους ζηλωτές της εσωστρέφειας και περιχαράκωσης. Στη διαχείριση του προσφυγικού η Γερμανία πολύ σύντομα, μετά την ευχάριστη έκπληξη της πρώτης τοποθέτησής της, θυμίζει τη συμπεριφορά της στην κρίση της Ευρωζώνης: Η αλληλεγγύη παρέχεται υπό όρους και σήμερα ο όρος είναι ένας: το μοίρασμα της απορρόφησης των προσφύγων σε ποσοστό αντίστοιχο με τον πληθυσμό κάθε χώρας-μέλους της ΕΕ.
Σε ό,τι αφορά τη στάση της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας αλλά και άλλων χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης αλλά και των δυτικών Βαλκανίων, είναι σαφές ότι βρήκαν την ευκαιρία άλλοι να διαμαρτυρηθούν για μια ένταξη δεύτερης κατηγορίας και άλλοι να πιέσουν για την ένταξή τους. Σε αντίθεση με τις χώρες του Νότου που έζησαν τις ευτυχισμένες μέρες των ΜΟΠ και των Πακέτων Ντελόρ, οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης αυτοχρηματοδότησαν την ένταξή τους με σκληρά μέτρα προσαρμογής και σήμερα πιστεύουν ότι η Γερμανία και η ΕΕ τους χρωστάνε αλληλεγγύη αντί να τους μέμφονται για την αδιαφορία τους στο δράμα των προσφύγων.
Είναι η δεύτερη φορά μετά τη φιλοαμερικανική εξέγερση της άνοιξης του 2003 -όταν συντάχθηκαν στο πλευρό του Μπους λίγο πριν από την εισβολή τω ΗΠΑ στο Ιράκ- που οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης διαφοροποιούνται πολιτικά από το Βερολίνο.
kapopoulos@pegasus.gr
