01 Δεκεμβρίου 2014

«Χάσατε πάλι την αξιοπιστία σας»

Πώς κρίνουν την κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ και ποια θεωρούν λάθη στρατηγικής οι ξένοι διπλωμάτεςκαι κεντρικά στελέχη ξένων think tanks - Η δυσφορία για τις καθυστερήσεις και τα σενάρια που ακούγονται
Ξένοι διπλωμάτες βλέπουν ως πρόσωπα που θα μπορούσαν να ανοίξουν έναν δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ την Ντόρα Μπακογιάννη, τον Ν. Δένδια και τον Κ. ΜητσοτάκηΝα αποκωδικοποιήσουν τα μηνύματα που στέλνει το ελληνικό πολιτικό σύστημα, κυρίως η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ, επιχειρούν οι μεγάλες πρεσβείες στην Αθήνα, διπλωματικοί παράγοντες, κεντρικά στελέχη ξένων think tank, αλλά και βασικοί οικονομικοί σύμβουλοι διεθνών επενδυτικών σχημάτων.



Τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες εβδομάδες στην Ελλάδα, η αβεβαιότητα που επικρατεί, το ρευστό πολιτικό περιβάλλον, η αδυναμία συνεννόησης, βασικό στοιχείο σε μια δυτική δημοκρατία, μεταξύ της κυβέρνησης και της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και τα κυβερνητικά λάθη στρατηγικής δημιουργούν ένα βαρύ κλίμα που επηρεάζει σε απόλυτο βαθμό και τις εκτιμήσεις και προβλέψεις των συγκεκριμένων «συστημάτων».  

«Η Ελλάδα έχει επιστρέψει τουλάχιστον τρία χρόνια πίσω σε επίπεδο αξιοπιστίας»
είναι μια από τις αναφορές που κάνουν οι περισσότεροι από τους προαναφερόμενους παράγοντες και θεωρούν ότι η Αθήνα έχει πολύ δρόμο μπροστά της, αν και αναγνωρίζουν την προσπάθεια που έχει καταβάλει τα τελευταία χρόνια η ελληνική κυβέρνηση.  

Ουδείς όμως είναι σε θέση να προβλέψει τι θα γίνει στο άμεσο μέλλον και οι αναλύσεις τους διαφοροποιούνται ανάλογα με ποιον εγχώριο πολιτικό παράγοντα συνομιλούν και τι σχέδια έχει ο ίδιος για το βραχυπρόθεσμο ή μεσοπρόθεσμο περιβάλλον και πώς εκτιμά τη στρατηγική του Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά.

Το κεντρικό όμως συμπέρασμα όλων είναι ότι η χώρα έχει πολύ δρόμο για να επιστρέψει σε καθεστώς «κανονικότητας» και αυτό που κυριαρχεί είναι ακόμα η... αταξία, κατά τον προσφιλή χαρακτηρισμό που ακούγεται σε διάφορες συνάξεις.

Η επανάληψη του γνωστού μοτίβου διαπραγματεύσεων με την τρόικα, με τις συνεχείς καθυστερήσεις, η κόπωση που φαίνεται να έχει καταβάλει την κυβέρνηση, αλλά και οι συνεχιζόμενες παλινωδίες του ΣΥΡΙΖΑ, για τον οποίο λένε ότι διακρίνεται στις υποσχέσεις χωρίς επαρκή τεκμηρίωση, έχουν προκαλέσει έντονη απογοήτευση σε αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ιδιαίτερα δε σε εκείνες όπου πραγματικά λαμβάνονται οι κρίσιμες αποφάσεις («where the real shots are called» κατά την έκφραση ευρωπαίου διπλωμάτη των Αθηνών).

Αυτή η απογοήτευση έχει αρχίσει να γεννά και διάφορες ιδέες που μπορεί σε ορισμένους στην Αθήνα να ακούγονται επαναστατικές, αλλά για τους εταίρους μοιάζουν με εκδοχές που ίσως πρέπει να δοκιμαστούν για να ξεπεραστεί το πολιτικό αδιέξοδο στην Ελλάδα - που οι περισσότεροι θεωρούν κορυφαίο πρόβλημα.

Ακόμη και σενάρια για «μεγάλο συνασπισμό» έχουν αρχίσει ορισμένοι να σκέφτονται, κάτι που συζητείται ακόμη και πίσω από τις βαριές, κλειστές πόρτες των πρεσβευτικών γραφείων στην Αθήνα. Επίσης, ορισμένοι μιλάνε για μια επανάληψη του Νοεμβρίου του 2011, όπου είχαμε μετάβαση από την κυβέρνηση υπό τον Γιώργο Παπανδρέου στο νέο σχήμα με πρωθυπουργό τον Λουκά Παπαδήμο, το οποίο στηρίχθηκε από το ΠαΣοΚ, τη ΝΔ και τον ΛΑΟΣ.

Η «πρεμούρα» με την προεδρική εκλογή που άρχισε το καλοκαίρι συνδέεται από ορισμένους με την επιθυμία της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ να επιβιώσουν πολιτικά και όχι να προωθήσουν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις αφού ξεπεράσουν τον κάβο της εξεύρεσης του διαδόχου του Προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια.

Οσοι ξένοι διπλωμάτες παρακολουθούν τις εξελίξεις εκφράζουν σοβαρές αμφιβολίες για την ειλικρίνεια των προθέσεων τόσο της σημερινής κυβέρνησης όσο και του ΣΥΡΙΖΑ για κάτι τέτοιο. Αλλωστε, οι βουλευτικές εκλογές, ακόμη και αν αποφευχθούν στις αρχές του 2015, θα έρθουν φυσιολογικά το 2016, με τον ωφέλιμο πολιτικό χρόνο για δύσκολες αποφάσεις να είναι μάλλον περιορισμένος.

Στο πλαίσιο αυτό, ορισμένοι αναρωτιούνται μήπως απαιτείται μια συνεννόηση των δύο βασικών διεκδικητών της εξουσίας, ώστε να μην υπάρξουν παλινδρομήσεις για το αν θα τηρηθεί ή όχι μία συμφωνία με την τρόικα. Οι περισσότεροι θεωρούν αδιανόητο να μην υπάρχει επικοινωνία της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ και να μην κάθονται στο ίδιο τραπέζι να συζητήσουν. «Είναι πρωτοφανές αυτό που συμβαίνει σε μια χώρα που γέννησε τη δημοκρατία» λένε διάφοροι παράγοντες.  

Οι ίδιες πηγές αναγνωρίζουν ότι μια τέτοια συνεννόηση στο κλίμα πόλωσης που έχει διαμορφώσει η αντιπαράθεση Αντώνη Σαμαρά και Αλέξη Τσίπρα θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη, αλλά στο παρασκήνιο έχουν αρχίσει και ακούγονται και ονόματα που θα μπορούσαν να διευκολύνουν συναινετικές λύσεις, όπως π.χ. της Ντόρας Μπακογιάννη, του Νίκου Δένδια, του Κυριάκου Μητσοτάκη ή ακόμα του Ευριπίδη Στυλιανίδη (συνομιλεί με τον γερμανικό παράγοντα) - ως ανθρώπων με μεταρρυθμιστικό πνεύμα.

Αποτυχημένοι χειρισμοί
«Η κυβέρνηση είναι με την πλάτηστον τοίχο από δικά της λάθη»

Η απογοήτευση για την εσωτερική πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα είχε αρχίσει να ενισχύεται ύστερα από τις ευρωεκλογές του περασμένου Μαΐου και κυρίως από την αδυναμία ή την αναποφασιστικότητα της κυβέρνησης να προχωρήσει στην υλοποίηση των όσων είχε δεσμευθεί.

Η εμμονή της κυβέρνησης στην έξοδο από το Μνημόνιο και η προσκόλληση της συζήτησης στην προεδρική εκλογή έχει προκαλέσει έντονη απορία, κυρίως διότι ξεκίνησε πρόωρα. «Η κυβέρνηση έχασε πολύτιμο χρόνο μέσα στο καλοκαίρι και στην αρχή του φθινοπώρου να κλείσει διάφορα θέματα και τώρα έχει βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο από δικά της λάθη» σημειώνει κοινοτικός διπλωμάτης.

Παράλληλα, στο επίκεντρο της ανάλυσής τους έχουν τεθεί και ζητήματα στρατηγικής της ελληνικής κυβέρνησης, όπως π.χ. η εξαγγελία περί τέλους του Μνημονίου και αποχώρησης του ΔΝΤ. «Υπήρξαν άστοχες δηλώσεις και αναφορές που προκάλεσαν εκνευρισμό σε διάφορα κέντρα εκτός Ελλάδας» λένε και συμπληρώνουν ότι αυτό δεν αξιολογήθηκε επαρκώς από το Μέγαρο Μαξίμου.

Παράλληλα, απορία προκαλούν οι λανθασμένοι επικοινωνιακοί χειρισμοί της κυβέρνησης, η οποία δεν καταφέρνει ούτε να προβάλει τις όποιες επιτυχίες της. Τούτο δε ενισχύεται από το γεγονός ότι έχουν συμβεί μια σειρά από λανθασμένους χειρισμούς, όπως π.χ. με τον ΕΝΦΙΑ, που έπληξαν την εικόνα της.

Ταυτόχρονα όμως, ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές στην Αθήνα σημείωναν τις τελευταίες ημέρες ότι, σύμφωνα με τη δική τους ανάλυση, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ακόμη αποκτήσει τη δυναμική που θα ανέμενε κανείς λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση.

Βέβαια, παρακολουθούν με ενδιαφέρον τις απόψεις και τις θέσεις που εκφράζουν οι πιο «συστημικοί» κατ' αυτούς παράγοντες της αξιωματικής αντιπολίτευσης, όπως ο Γιάννης Δραγασάκης και ο Γιώργος Σταθάκης, Επί της ουσίας έχουν αποκωδικοποιήσει το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και έχουν ενημερωθεί κατάλληλα οι κυβερνήσεις των βασικών χωρών που αποτελούν και κεντρικούς παίκτες στην ευρωζώνη.

Σε διάφορες συνάξεις κεντρικό θέμα στις αναλύσεις που γίνονται είναι η «επόμενη μέρα» στην Ελλάδα και έχουν συζητηθεί διάφορα σενάρια, όπως το ενδεχόμενο επίσπευσης της προεδρικής εκλογής, η αδυναμία να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας και οι πρόωρες εκλογές. Ακόμη, έχει συζητηθεί κατά πόσο μπορεί να υπάρξει κυβέρνηση ειδικού σκοπού υπό την παρούσα Βουλή σε μια παραλλαγή του «μοντέλου Παπαδήμου» του 2011.