Καλώς
εχόντων των πραγμάτων, η συνάντηση κορυφής Ομπάμα - Σι Τζινπίνγκ στο
Πεκίνο θα ήταν η είδηση της ημέρας με δεδομένα τα πολλαπλά μέτωπα
εντάσεων στην περιοχή Ασίας - Ειρηνικού. Ομως το γεγονός εκ των
πραγμάτων σκιάζεται από τη συνάντηση του Πούτιν με τον πρόεδρο της Κίνας
που προηγήθηκε.
Η προσέγγιση Κίνας - Ρωσίας
είναι αποτέλεσμα της πολιτικής των ΗΠΑ απέναντι στις δύο χώρες: Στην
Ουκρανία η Ουάσιγκτον κατόρθωσε να βραχυκυκλώσει την ειδική σχέση της
Ρωσίας με τη Γερμανία, καθώς είχε καταγράψει ως επικίνδυνη για τα
συμφέροντά της τη συνολική ευρασιατική σύγκλιση. Στην ευρύτερη περιοχή
Ασίας - Ειρηνικού οι ΗΠΑ στήριξαν την Ιαπωνία στον ρόλο του υπεργολάβου,
που αναλαμβάνει να συγκροτήσει μια αντικινεζική συμμαχία.
Η προσέγγιση
Κίνας - Ρωσίας είναι μια κλασική περίπτωση αυτοεκπληρούμενης
προφητείας, όταν δηλαδή προσπαθείς να αποτρέψεις μια εξέλιξη δυσμενή για
τα συμφέροντά σου με ενέργειες που στο τέλος την επιταχύνουν και τη
μεγεθύνουν. Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που λανθασμένες επιλογές μιας
μεγάλης δύναμης στην εξωτερική πολιτική συσπειρώνουν άλλες δυνάμεις με
υπέρβαση των διμερών τους διαφορών. Στα τέλη του 19ου αιώνα, αρχές 20ού
δύο ήταν οι κυρίαρχες αντιπαλότητες ανταγωνισμοί στην παγκόσμια σκηνή:
Η σύγκρουση Γαλλίας
- Βρετανίας στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή με τις δύο χώρες να φθάνουν
στα όρια της πολεμικής σύγκρουσης για τον έλεγχο της περιοχής της
Φασόντα στο Σουδάν, ένα όνομα που κανείς δεν θυμάται σήμερα.
Η σύγκρουση της
Ρωσίας και της Βρετανίας για την κατάκτηση της κεντρικής και της
Νοτιοδυτικής Ασίας που είχε τότε ονομαστεί το μεγάλο παιχνίδι με το
Αφγανιστάν μόνη ενδιάμεση ζώνη ανάμεσα στην τσαρική αυτοκρατορία στην
Ασία και τη βρετανική Ινδία.
Οι αντιπαλότητες Γαλλίας
- Βρετανίας και Ρωσίας - Βρετανίας σκίαζαν τις όποιες επιμέρους
αντιπαλότητες του Λονδίνου, του Παρισιού και της Αγίας Πετρούπολης με το
Βερολίνο με τον Μπίσμαρκ να έχει αναδείξει τη Γερμανία ως ανιδιοτελή
μεσολαβητή μεταξύ των τριών αντίπαλων πόλων. Οταν οι διάδοχοι του
Μπίσμαρκ επέλεξαν επιθετική πολιτική με την υποτίμηση της Γαλλίας και
της Ρωσίας και την επιδίωξη ισοτιμίας με τη Βρετανία, πυροδότησαν την
προσέγγιση και στο τέλος τη σύμπηξη συμμαχίας ανάμεσα στις τρεις
αντίπαλες μεγάλες δυνάμεις.
Πρώτα στα τέλη του
19ου αιώνα υπεγράφη η διμερής συμμαχία Γαλλίας - Ρωσίας και στη συνέχεια
στα πρώτα χρόνια του 20ού ήλθε να προστεθεί η Βρετανία.
kapopoulos@pegasus.gr-ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
