Long θέσεις σε «μαύρο χρυσό», Τουρκία και
πολύτιμα μέταλλα, ενίσχυση ρευστότητας και περιορισμός του ρίσκου μεταξύ
των βασικών τακτικών των διεθνών επενδυτώνΑπό τον Ηλία Γ. Μπέλλο
Η απειλή να περάσει και πάλι το Ιράκ στο χάος του εμφυλίου, πέραν της αβεβαιότητας που προκαλεί, επηρεάζει με πολλούς τρόπους τις διεθνείς αγορές. Και σε μερικές περιπτώσεις δημιουργεί υπεραξίες πέραν των αρνητικών επιπτώσεων για την πραγματική οικονομία.
Η πιο προφανής επίπτωση αφορά την προοπτική ανατίμησης του πετρελαίου. Άλλες περιλαμβάνουν την άνοδο των ναύλων για τα δεξαμενόπλοια, που μεταφράζεται σε καλύτερα επίπεδα τιμών και για τις εισηγμένες ναυτιλιακές που δραστηριοποιούνται σε αυτό το τμήμα της ποντοπόρου.
Όμως, υπάρχουν και πιο εξωτικά «στοιχήματα», όπως αυτό που ήδη κάποιοι παίρνουν στο Τουρκικό Χρηματιστήριο, στον απόηχο των πιέσεων με τις οποίες αντέδρασε αρχικά η Κωνσταντινούπολη.
Άλλοι, δε, επενδύουν σε αμερικανικές αμυντικές πολυεθνικές, εκτιμώντας ότι θα αυξηθούν οι παραγγελίες για πολεμοφόδια. Ας τα δούμε, όμως, ένα-ένα:
Πετρέλαιο στα 140 δολάρια;
Ήδη οι προβλέψεις των μεγάλων επενδυτικών οίκων για τις τιμές του αργού ανεβαίνουν. Σύμφωνα με το Bloomberg, η μέση πρόβλεψη για τις τιμές του αργού στη Νέα Υόρκη ήταν στα 117 δολάρια στα τέλη του 2014. Τώρα η πρόβλεψη αυτή έχει ήδη αναθεωρηθεί προς τα πάνω. Τη δεύτερη εβδομάδα του Ιουνίου, άλλωστε, οπότε και πήρε διαστάσεις η κρίση το Ιράκ, τα κέρδη για το πετρέλαιο ξεπέρασαν το 4%, με τον «μαύρο χρυσό» να σημειώνει υψηλό 9 μηνών, υπό τους φόβους κλιμάκωσης της βίας. Η άνοδος του πετρελαίου, όμως, σημειώνει υψηλότερα κόστη για ενεργοβόρες βιομηχανίες, αλλά και για τις μεταφορές. Και αυτές οι μετοχές πιέζονται αναλόγως. Και μπορεί να επηρεαστούν περισσότερο: Η κλιμάκωση της βίας στο Ιράκ έχει μέχρι στιγμής ελάχιστες πραγματικές επιπτώσεις στο 3,5% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου που προέρχεται από την περιοχή, αλλά στο «μαύρο» σενάριο σημαίνει συνθήκες παρόμοιες με εκείνες που έφεραν τις τιμές του πετρελαίου στα επίπεδα-ρεκόρ το 2008, αναφέρει η BNP Paribas. «Στη χειρότερη περίπτωση, οι συνολικές απώλειες της παραγωγής του Ιράκ θα μπορούσαν να φτάσουν την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα του ΟΠΕΚ στα 1,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Την τελευταία φορά που συνέβη αυτό, το brent διαπραγματευόταν στα 140 δολάρια το βαρέλι», θυμίζει η BNP Paribas.
Η οικονομία του ΚουρδιστάνΤο αυτόνομο τμήμα του Ιράκ, το Κουρδιστάν, ήδη πραγματοποιεί εξαγωγές πετρελαίου μέσω του αγωγού που καταλήγει στο τουρκικό λιμάνι Τσεϊχάν, παρά τις αντιρρήσεις της Βαγδάτης. Σύμφωνα με διεθνείς παρατηρητές, το χάος που επικρατεί στο Ιράκ τις τελευταίες εβδομάδες συμπίπτει με την προσπάθεια του πλουσίου σε ενεργειακούς πόρους Κουρδιστάν να διασπαστεί από το Ιράκ, ενώ το Ιράν, με τα τεράστια πετρελαϊκά αποθέματα, βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων, ενισχύοντας, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, τις ιρακινές δυνάμεις, καθώς προσπαθεί να εξέλθει από την απομόνωση της Δύσης και τις κυρώσεις. Πριν από λίγες ημέρες, Ιράν και Τουρκία υπέγραψαν εμπορικές και ενεργειακές συμφωνίες αξίας 30 δισ. δολ., παρά την αντιπαράθεσή τους στη Συρία, όπου η Τεχεράνη υποστηρίζει το καθεστώς Άσαντ και η Αγκυρα το πολεμά. Και, επειδή μέσω αυτής της διαδικασίας ενισχύεται η θέση της Τουρκίας, Αμερικανοί επενδυτές, όπως η Sizemore Capital, δηλώνουν πως αγοράζουν ήδη παράγωγα προϊόντα στο Τουρκικό Χρηματιστήριο, και ειδικότερα μετοχές από το ETF iShares MSCI Turkey. Παίζουν, δε, το trade αυτό με 15% stop loss και εκτιμούν ότι η επενδυτική αυτή υπόθεση θα εξελιχθεί ολόκληρο το καλοκαίρι. Δηλαδή, αγοράζουν φθηνά τώρα με την προσδοκία ανάκαμψης, ενώ περιμένουν πιθανή υποχώρηση ακόμα χαμηλότερα, πριν γίνει η ανοδική κίνηση. Σημειώνεται πως το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης είναι 20% υψηλότερα από τις αρχές του 2014.
Η αναβάθμιση της Τουρκίας
Το πραγματικό πρόβλημα εστιάζεται στο σενάριο που θέλει μια ομάδα μερικών χιλιάδων φανατικών ισλαμιστών να μπορεί να κερδίσει τον έλεγχο ζωτικής σημασίας περιοχών για την παραγωγή πετρελαίου και να απειλήσει την ενεργειακή, γεωπολιτική και γεωοικονομική σταθερότητα. Για να γίνει αντιληπτό το πού μπορεί να φτάσει η κρίση στο Ιράκ, πρέπει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με διεθνείς πολιτικούς αναλυτές, οι επιθέσεις των τζιχαντιστών αποβλέπουν στη δημιουργία ενός χαλιφάτου όπου θα κυριαρχεί ο ισλαμικός νόμος της σαρία. Το χαλιφάτο που επιδιώκουν να δημιουργήσουν εκτείνεται σε περιοχές της Συρίας και του Ιράκ και αντιμετωπίζεται από τους φανατικούς ως ο διάδοχος του παλαιού χαλιφάτου, που υπήρχε σε Ιράν και Ιράκ κατά την περίοδο της σύγκρουσής του με την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Το σενάριο αυτό δεν στερείται σοβαρότητας, καθώς μια προσεκτικότερη ματιά στις εξελίξεις αποκαλύπτει πως βρίσκεται σε εξέλιξη μια διαδικασία επανασχεδιασμού του χάρτη της Μέσης Ανατολής με τη δημιουργία νέων κρατών, όπως του Κουρδιστάν. Την ίδια ώρα, ένα παλαιστινιακό μέτωπο διαμορφώνεται, ενώ υπουργοί της ισραηλινής κυβέρνησης ζητούν την εγκατάλειψη της πολιτικής των εποικισμών και την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους.
Χρυσός και money marketΆλλοι traders τοποθετούνται σταδιακά και σε πολύτιμα μέταλλα, τα οποία αποκτούν και πάλι ελκυστικότητα ως ασφαλή καταφύγια. Ο χρυσός, που ξεκίνησε το 2014 στα 1.200 δολάρια η ουγκιά και έφτασε μέχρι τα 1.382 τον Μάρτιο, πριν διορθώσει και πάλι στα 1.240, ανεβαίνει και προσεγγίζει τώρα τα 1.300. Εάν η κρίση παραταθεί, διευρυνθεί και συνεχίσει να εκλαμβάνεται ως απειλή για την παγκόσμια οικονομία, το πολύτιμο μέταλλο εκτιμάται ότι μπορεί να δει νέα υψηλά έτους, πιθανόν άνω ίων 1.400 δολ., μέσα στο καλοκαίρι, αναφέρουν αναλυτές.
Τις επόμενες ημέρες οι επενδυτές ίσως παρουσιάσουν περιορισμένη διάθεση ανάληψης ρίσκου, σημειώνει η Sank of America, θεωρώντας πιθανή στροφή κεφαλαίων σε αμερικανικά ομόλογα, αλλά και money market instruments. Αύξηση, δηλαδή, της ρευστότητας που διακρατείται στα χαρτοφυλάκια με παράλληλη μείωση θέσεων σε υψηλότερου ρίσκου περιουσιακά στοιχεία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ναυλαγορά των δεξαμενόπλοιων, καθώς, σε περίπτωση που εκδηλωθούν τάσεις αποθεματοποίησης αργού, αναμένεται να εκτοξευθούν τα ναύλα και τα παράγωγά τους.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 21ης Ιουνίου
