Απρόθυμη να προωθήσει το ζήτημα της
οροθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης εμφανίζεται η ελληνική
κυβέρνηση, παρ' ότι το πολιτικό κλίμα στην Αίγυπτο, μετά την ανάληψη της
προεδρίας της χώρας από τον στρατηγό Αμπντελ Φάταχ Αλ Σίσι,
διαμορφώνεται ευνοϊκό υπέρ της Αθήνας και παρά την υιοθέτηση μέσα στην
εβδομάδα από την Ε.Ε. της οδηγίας-πλαισίου για τη Θαλάσσια Στρατηγική, η
οποία ανοίγει το δρόμο για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών στη
Μεσόγειο.
Είναι προφανές ότι η υπόθεση της οροθέτησης της ΑΟΖ επιβάλλει λεπτούς χειρισμούς βάσει της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και πως το ζήτημα αυτό δεν μπορεί να προσφέρεται προς κατανάλωση κάθε φορά που «μυρίζει» εκλογές στην Ελλάδα, ωστόσο η Αθήνα, αφήνοντας πίσω τις προεκλογικές δεσμεύσεις για την ανάληψη πρωτοβουλιών σχετικών με την υπόθεση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, αποφεύγει συστηματικά να δώσει μία απάντηση επί του θέματος ακόμη και στη Λευκωσία, παρά τις επανειλημμένες κρούσεις από πλευράς της.
Κυβερνητικά στελέχη στη Λευκωσία συναινούν συγκαταβατικά στο ότι ο διμερής διάλογος με την Αθήνα παραμένει ασαφώς «ανοιχτός», διαμηνύοντας ωστόσο ότι οι επαφές με την ελληνική κυβέρνηση διεξάγονται σε άριστο κλίμα σύμπνοιας και συνεννόησης.
Στο πλαίσιο αυτό των τακτικών πολιτικών διαβουλεύσεων μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών, πρέσβης Αναστάσιος Μητσιάλης, θα συναντηθεί τη Δευτέρα στη Λευκωσία με τον γενικό διευθυντή του υπουργείου Εξωτερικών της Κύπρου, πρέσβη Αλέξανδρο Ζήνων, ενώ αναμένεται να συναντηθεί με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη και τον υπουργό Εξωτερικών Ιωάννη Κασουλίδη.
Με μέθοδο
Η Κύπρος, βέβαια, σε αντίθεση με την Ελλάδα, προχωρά μεθοδικά στην εφαρμογή του στρατηγικού της σχεδιασμού.
Συγκεκριμένα, όπως δήλωσε την Τετάρτη ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Γιώργος Λακκοτρύπης, η κυπριακή κυβέρνηση, με εφαλτήριο τις υφιστάμενες συμφωνίες οροθέτησης της ΑΟΖ με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και τον Λίβανο, προχώρησε στην υπογραφή συμφωνίας με την Αίγυπτο για συνεκμετάλλευση κοινών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, ενώ βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο οι διαπραγματεύσεις της Λευκωσίας με το Ισραήλ και τον Λίβανο για τη συνομολόγηση ανάλογων συμφωνιών.
Η έγκριση, στο μεταξύ, της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Θαλάσσια Ασφάλεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την οποία για πρώτη φορά καθορίζονται τα ευρωπαϊκά στρατηγικά συμφέροντα, δίνοντας μάλιστα έμφαση στην αξιοποίηση των διαθέσιμων ενεργειακών πόρων και επισημαίνεται η σημασία της προστασίας των εξωτερικών θαλασσίων συνόρων της Ε.Ε., ανάγεται πλέον σε «όπλο» στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης, εφόσον όμως δεν αφήσει την ευκαιρία ανεκμετάλλευτη.
Ακόμη πάντως και στην περίπτωση της Ιταλίας, με την οποία η Ελλάδα έχει προβεί μόνο στη σύναψη συμφωνίας για την οροθέτηση των ζωνών της υφαλοκρηπίδας το 1977, δεν προβλέπεται πρόοδος στο ζήτημα της ΑΟΖ, καθώς η Ιταλία φαίνεται πως τείνει προς τη θέσπιση άλλων «νέων» ζωνών δικαιοδοσίας στην Αδριατική, όπως για παράδειγμα η «ζώνη οικολογικής προστασίας», η «ζώνη προστασίας της αλιείας» και η «ζώνη οικολογικής προστασίας και προστασίας της αλιείας».
Με Αλβανία
Σε κάθε περίπτωση η σημαντικότερη εξέλιξη των τελευταίων ετών, η υπογραφή στις 27 Απριλίου 2009 στα Τίρανα της συμφωνίας οροθέτησης των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, η οποία θεσπίζει «όριο πολλαπλών χρήσεων» (multi-purpose maritime boundary) οροθετώντας όλες τις θαλάσσιες ζώνες, υφιστάμενες και μελλοντικές, τις οποίες τα δύο κράτη δικαιούνται να θεσπίσουν βάσει του διεθνούς δικαίου, αποτελεί σήμερα «κενό γράμμα», με την αλβανική κυβέρνηση να μην επιδεικνύει ουδεμία πρόθεση για τη διευθέτηση του ζητήματος.
Ωστόσο, όπως είχε επισημάνει η Μαρία Δαμανάκη, επίτροπος Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, αναφερόμενη στη στρατηγική για τη «Γαλάζια Ανάπτυξη», η οποία υπογραμμίζει τους πέντε τομείς με το μεγαλύτερο αναπτυξιακό δυναμικό: γαλάζια ενέργεια, υδατοκαλλιέργειες, θαλάσσιος και παράκτιος τουρισμός και κρουαζιέρες, θαλάσσιοι ορυκτοί πόροι και γαλάζια βιοτεχνολογία, «υπάρχουν τεράστιες αναξιοποίητες δυνατότητες στη Μεσόγειο Θάλασσα, οι οποίες θα μπορούσαν να ευοδωθούν με τη θέσπιση Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών. Η ανακήρυξη και η θέσπιση θαλάσσιων ζωνών παραμένει κυριαρχικό δικαίωμα κάθε παράκτιου κράτους. Αποτελεί όμως κοινή μας ευθύνη να διασφαλίσουμε ότι θα υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη της γαλάζιας οικονομίας».
Για το Κυπριακό και το Μνημόνιο
Στο Κυπριακό και τις «γεωπολιτικές του Μνημονίου» είναι αφιερωμένη η συζήτηση που οργανώνουν την Τετάρτη 2 Ιουλίου, στις 7 μ.μ., στην αίθουσα Τελετών του Παντείου Πανεπιστημίου, κινήσεις της λεγόμενης «πατριωτικής Αριστεράς».Συμμετέχουν ο πρώην υπουργός Αμυνας, Γεράσιμος Αρσένης, ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου και υποψήφιος για την προεδρία, Γιώργος Λιλλήκας, ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Ηλίας Νικολόπουλος και ο πρώην πρέσβης της Ελλάδας στη Λευκωσία, Θέμος Στοφορόπουλος.
