Η αλλαγή στάσης του ρώσου προέδρου σε σχέση με την ουκρανική κρίση
Τι επιδιώκει ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία; Και πώς προσπαθεί να το επιτύχει; Η διπλωματική ανταποκρίτρια Μπρίτζετ Κένταλ απαντάει σε αυτά τα ερωτήματα με άρθρο της στο βρετανικό BBC.
«Ας πάμε πίσω στα τέλη Μαΐου: ο πρόεδρος Πούτιν προσάρτησε την
Κριμαία ενώ αρνούνταν την εμπλοκή ρώσων στρατιωτών. Είχε θέσει σε
κατάσταση κόκκινου συναγερμού δεκάδες χιλιάδες ρώσους στρατιώτες στα
ουκρανικά σύνορα. Επέμενε ότι ο Βίκτορ Γιανουκόβιτς ήταν ο νόμιμος
ουκρανός πρόεδρος, ακόμη και όταν εκείνος είχε φυγοδικήσει. Στηλίτευε τη
νέα κυβέρνηση του Κιέβου ως παράνομη και νεοφασιστική και απέρριπτε τα
σχέδια του Κιέβου για πρόωρες εκλογές» γράφει η Κένταλ.
Ο πρόεδρος Πούτιν διακήρυττε ότι αν οι ρωσόφωνοι σε αυτό που ο
ίδιος όριζε ως ιστορικά ρωσικά εδάφη απειλούνταν, θα επενέβαινε ακόμη
και στρατιωτικά προκειμένου να τους προστατεύσει. «Τρεις μήνες μετά η
εικόνα είναι διαφορετική. Η στάση του προέδρου Πούτιν έχει αλλάξει - πού
βρίσκεται λοιπόν τώρα;» ρωτάει στο άρθρο της η βρετανίδα ανταποκρίτρια.
Και απαντάει: «Ηρθε σε ανακολουθία με τα προηγούμενα λεγόμενά του
παραδεχόμενος ότι ρωσικά στρατεύματα αναμείχθηκαν στην κατάληψη της
Κριμαίας, και μάλιστα απένειμε σε μερικούς από αυτούς μετάλλια, αν και
συνεχίζει να αρνείται την ανάμειξη του ρωσικού στρατού στην Ανατολική
Ουκρανία. Σταμάτησε να αποκαλεί την κυβέρνηση του Κιέβου παράνομη,
αναγνώρισε τον νέο ουκρανό πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο και βρίσκεται σε
ειρηνευτικές συνομιλίες μαζί του. Και παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις
για βοήθεια, δεν έχει κάνει πραγματικότητα την απειλή του για μεγάλης
κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία προκειμένου να βοηθήσει τους φιλορώσους
αντάρτες. Ούτε καν υποστηρίζει τις προσπάθειές τους για απόσχιση - ούτε
τα δημοψηφίσματα του Μαΐου, ούτε τις ανακηρύξεις αυτοσχέδιων
δημοκρατιών. Αντίθετα, τα ρωσικά στρατεύματα κοντά στα ουκρανικά σύνορα
διετάχθησαν να επιστρέψουν στις βάσεις τους (αν και οι Αμερικανοί λένε
ότι υπάρχουν ακόμη ρωσικά στρατεύματα στην περιοχή)».
Σύμφωνα με την Κένταλ, ο Πούτιν, έχοντας καταλάβει την Κριμαία,
τώρα δείχνει ότι αφήνει την κρίση να ξεθυμάνει. Τι συμβαίνει λοιπόν;
Ισχύει πράγματι αυτό και ο ρώσος πρόεδρος είναι έτοιμος ακόμη και να
προωθήσει τη συμφιλίωση ή μήπως παίζει ένα πιο περίπλοκο παιχνίδι; Στην
Κριμαία τα πράγματα ήταν απλά: πήρε πίσω αυτό που ιστορικά για τους
Ρώσους συνιστά ρωσικό έδαφος χωρίς να χυθεί καθόλου αίμα. Δεν του
κόστισε απολύτως τίποτε. Τα πράγματα στην Ανατολική Ουκρανία είναι
διαφορετικά όμως, υποστηρίζει η βρετανίδα δημοσιογράφος. Τα θύματα στην
περιοχή αυξάνονται και οι Ρώσοι δεν είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν τα
παιδιά τους για την Ανατολική Ουκρανία.
Ο Πούτιν θέλει να παρουσιαστεί σαν ειρηνοποιός και η Δύση ήταν πιο
αποφασιστική αυτή τη φορά σε σχέση με το 2008 και τον πόλεμο στη
Γεωργία. Τώρα πιστεύεται ότι ο Πούτιν προσπαθεί να αποσταθεροποιήσει την
Ουκρανία στα κρυφά, επιτρέποντας στους αντάρτες και στον βαρύ οπλισμό
τους ελεύθερη πρόσβαση στα ρωσικά σύνορα, ενώ την ίδια στιγμή καλεί το
Κίεβο να οπισθοχωρήσει.
Τι πρόκειται λοιπόν να συμβεί στο εξής;
Τι πρόκειται λοιπόν να συμβεί στο εξής;
«Αυτό πιθανώς να εξαρτηθεί από τον υπολογισμό του Πούτιν για το
πόσο προετοιμασμένοι είναι οι Ρώσοι και η Ρωσία να αντέξουν περαιτέρω
κυρώσεις - και αυτό είναι πιο περίπλοκο από όσο δείχνει. Υπάρχουν δύο
αντίθετες σχολές σκέψης στη Μόσχα αυτή τη στιγμή. Από τη μία είναι οι
εθνικιστές και οι συντηρητικοί - πολλοί στον τομέα της άμυνας και της
ασφάλειας - που αντιμετωπίζουν τη Δύση ως εχθρό και καλωσορίζουν τις
κυρώσεις ως έναν τρόπο για να αποσυνδεθούν εντελώς από αυτήν. Από την
άλλη είναι οι φιλοδυτικοί φιλελεύθεροι που πιστεύουν ότι μια μακροχρόνια
ένταση με τη Δύση θα είναι καταστροφική για τη ρωσική οικονομία. Σε
ποια πλευρά βρίσκεται ο Πούτιν; Υποψιάζομαι ότι η εθνικιστική του καρδιά
βρίσκεται με τους αντι- Δυτικούς και η πραγματιστική του σκέψη στους
οικονομικούς μεταρρυθμιστές. Και ίσως να χρησιμοποιήσει αυτόν τον
διαχωρισμό προς το συμφέρον του» καταλήγει η Κένταλ.
