Αίγυπτος: Πολιτική, ήξεις - αφήξεις και φυλακίσεις

Χαρίτος Πάνος Ασχέτως των όποιων αποφάσεων ή ενεργειών τόσο σήμερα όσο και στο παρελθόν, ο Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, ο σημερινός πρόεδρος της Αιγύπτου, κατάφερνε να συγκεντρώνει τα βλέμματα των γύρω του.
Ακόμα και την περίοδο που ως φοιτητής περιφερόταν στους διαδρόμους της Πολεμικής Ακαδημίας της Αιγύπτου, το παρατσούκλι του ήταν «ο ήρεμος στρατηγός». Ήξερε να επιβάλλεται, είχε άποψη για τα εσωτερικά και τα διεθνή τεκταινόμενα και φρόντιζε να παρεμβαίνει στις συζητήσεις, όταν οι άλλοι είχαν πλέον εξαντλήσει την επιχειρηματολογία τους και τις αντοχές τους. Ένας από τους καθηγητές του τον περιγράφει ως επιβλητικό, διορατικό και με πλουραλιστικές τάσεις, αποδεχόμενο ως πολιτική θεωρία ότι η πολιτική κυριαρχία δεν αποτελεί μονοπώλιο μιας ομάδας ή μιας τάξης, αλλά πρέπει να βασίζεται στη συνεργασία και τη συγκατάθεση της πλειοψηφίας του κοινωνικού συνόλου.
Θυμάται επίσης σε ένα συνέδριο με Αμερικανούς πολιτικούς και στρατιωτικούς αξιωματούχους τον Αλ Σίσι, να δηλώνει υπέρμαχος της συνύπαρξης θρησκείας και δημοκρατίας.

Δηλώσεις και πράξεις

Οι ενέργειες του Σίσι ίσως είναι δύσκολο να μπουν σε κάποια καλούπια μιας λογικής προσέγγισης και εξήγησης. Επικαλείται τη δημοκρατία σε ιδιωτικές συζητήσεις ή σε κλειστά συνέδρια, από την άλλη όμως στέλνει στη φυλακή δημοσιογράφους, όπως τους συναδέλφους από το Al Jazeera ή άλλα αμερικανικά και αυστραλιανά μέσα, έστω κι αν οι κατηγορίες που τους αποδόθηκαν δεν αποδείχθηκαν. Από τον Ιούλιο του 2013 έως και σήμερα έξι δημοσιογράφοι έχουν χάσει τη ζωή τους, 65 έχουν συλληφθεί και περισσότεροι από 17 εξακολουθούν να κρατούνται. Δημοσίως εμφανίζεται ως υπέρμαχος της ελεύθερης πληροφόρησης και της ενημέρωσης, ωστόσο έσπευσε να αγοράσει ένα από τα πλέον εξελιγμένα προγράμματα παρακολούθησης των κοινωνικών δικτύων.
Μιλά για συνύπαρξη μουσουλμάνων και δημοκρατικών αξιών, ωστόσο περί τα 900 μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και ο ηγέτης της έχουν καταδικαστεί σε θάνατο και το κόμμα βρίσκεται εκτός νόμου.
 

 Έχει σπουδάσει στο Στρατιωτικό Κολέγιο Πολέμου των ΗΠΑ, ωστόσο, με το που κατέλαβε την εξουσία, άνοιξε διάλογο με τη Μόσχα αναφορικά με τα νέα εξοπλιστικά προγράμματα. Αμφισβητεί το ΔΝΤ για την αποτελεσματικότητά του, όμως μόλις την προηγούμενη εβδομάδα υπέγραψε συμφωνία με την τράπεζα στρατηγικών επενδύσεων Lazard, η οποία θα προχωρήσει σε μια συνολική πρόταση εκσυγχρονισμού της αιγυπτιακής οικονομίας και αποτέλεσε υπόδειξη του ΔΝΤ.Διατηρεί άριστες σχέσεις με Κουβέιτ, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και διαρρηγνύει τις σχέσεις με το Κατάρ που στηρίζει ακραίες ισλαμικές ομάδες ανά τον κόσμο.Αποφεύγει να καλέσει αξιωματούχο από το Ισραήλ στην ορκωμοσία του και αναφέρεται στην Ανατολική Ιερουσαλήμ ως την πρωτεύουσα των Παλαιστινίων, αποφεύγει όμως να κρίνει τις ενέργειες του Ισραήλ στα κατεχόμενα της Δυτικής Όχθης.

Οι αντικρουόμενες δηλώσεις και πολιτικές επιλογές δημιουργούν ένα θολό τοπίο ως προς την αποκωδικοποίηση του πολιτικού του χαρακτήρα. Για να γίνει πιο εύκολα κατανοητός ένας αξιωματικός που από τα είκοσι πέντε του χρόνια αποκαλούνταν στρατηγός από τους συμφοιτητές του, θα πρέπει να ανατρέξουμε στο παρελθόν του. Η δημοκρατία στην οποία αναφέρεται δεν είναι άλλη από αυτήν που στις εκλογές αποφέρει 97% σε όποιον βρίσκεται ήδη στην εξουσία. Η περίπτωση της καταδίκης των συναδέλφων του Al Jazeera αποτελεί μήνυμα προς το Κατάρ. Όσο για την ελεύθερη πληροφόρηση, αρκεί να ρίξει κάποιος μια ματιά στα στοιχεία των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα για να κατανοήσει την ελευθερία του Τύπου στη σημερινή Αίγυπτο. Λίγα καθεστώτα ανά τον κόσμο έχουν προχωρήσει σε τέτοιο βαθμό σε διώξεις ξένων δημοσιογράφων.
 

 Όσο για την τακτική ήξεις - αφήξεις, σε σχέση με την οικονομία, το ΔΝΤ, τα εξοπλιστικά, τη Μόσχα, την Ουάσιγκτον, τις σχέσεις με το Ισραήλ, την εκτέλεση της θανατικής ποινής για τα μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας ή ό,τι άλλο αποφασίζει ή ευλογεί και στη συνέχεια παγώνει ή αναιρεί, υπάρχει μια εξήγηση που επίσης σχετίζεται με τον χαρακτήρα των ανθρώπων και τη γεωγραφική θέση.

Το παζάρι και η πολιτική

Ο σημερινός πρόεδρος της Αιγύπτου ως παιδί μεγάλωσε σε μια από τις πλέον πολυπολιτισμικές γειτονιές του Καΐρου συνυπάρχοντας με χριστιανούς, Εβραίους, και μετριοπαθείς ή συντηρητικούς αλλά όχι ακραίους (ισλαμιστές) μουσουλμάνους.
 

Ο πατέρας του διατηρούσε κατάστημα με αντίκες στην πασίγνωστη και κοσμική αγορά του Χαν Αλ Χαλίλ. Στον ελεύθερο χρόνο του ο Αλ Σίσι, σε αντίθεση με τα άλλα παιδιά της ηλικίας του που κυνηγιούνταν στις αλάνες παίζοντας μπάλα, αυτός παζάρευε την πραμάτεια του μαγαζιού τους με ντόπιους και ξένους τουρίστες.
 

Άλλωστε το παζάρι κυλάει στο αίμα και ορίζει τη σκέψη των ανθρώπων της περιοχής.
Και για να πετύχεις τον στόχο σου πολλές φορές πρέπει να στρέψεις αλλού την προσοχή -έστω κι αν δεν θες να αλλάξεις το παραμικρό - για να αποσπάσεις τα δικά σου ζητούμενα.