Του Κώστα Ράπτη
“Ελπίζουμε ότι αυτές οι εκλογές θα αποτελέσουν την αρχή για τη
σταθεροποίηση της Ουκρανίας”, δήλωσε σχετικά με τις κάλπες που θα
στηθούν την Κυριακή στην Ουκρανία ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών
Frank-Walter Steinmeier σε συνάντηση με τον Ουκρανό ομόλογό του στο
Βερολίνο. Παραδέχθηκε ωστόσο ότι υπάρχουν και ορισμένοι "πραγματικοί
κίνδυνοι", κυρίως διότι "σε κάποιες περιοχές στα ανατολικά οι
αυτονομιστές θέλουν να παρεμποδίσουν τις εκλογές".
“Οι προσεχείς προεδρικές εκλογές είναι μια ευκαιρία προς την κατεύθυνση
της μακροπρόθεσμης ειρήνης και της σταθερότητας” υποστήριξε και ο γ.γ.
του ΟΗΕ σε συνάντηση που είχε στη Σαγκάη με τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir
Putin στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Διάσκεψης για την
Αλληλεπίδραση και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στην Ασία.
Ο Ban-Ki-Moon συνόψισε με τον τρόπο αυτό την συναίνεση που επικρατεί επί του θέματος στη Δύση, η οποία άλλωστε έχει απειλήσει με νέες κυρώσεις τη Ρωσία, εάν οι ουκρανικές προεδρικές εκλογές διαταραχθούν. Ένας υφιστάμενός του, ωστόσο, εμφανίζεται περισσότερο επιφυλακτικός.
“Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε ένα θαύμα από τις εκλογές αυτές” υπογράμμισε ο αναπληρωτής γ.γ. του ΟΗΕ, αρμόδιος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Ivan Šimonović, ο οποίος, ως Κροάτης, έχει διαρκώς κατά νου το τραγικό προηγούμενο της Γιουγκοσλαβίας. “Έχουμε να κάνουμε” πρόσθεσε “με μια χώρα ολοένα και περισσότερο διχασμένη η οποία ίσως να οδηγείται σε ένα δραματικό σενάριο. Όμως πρόκειται για μια χώρα που μπορεί να σωθεί”.
Το αν αυτό που χρειάζεται μια χώρα τόσο διχασμένη είναι απλώς ένας νέος πρόεδρος, σε αντικατάσταση του φυγάδα Yanukovych, ή ένα νέο Σύνταγμα και μία νέα Βουλή, δεν είναι κάτι που δείχνει να απασχολεί τον διεθνή παράγοντα. Ούτε το ότι η ανατολική Ουκρανία, πιθανοτατα δεν θα συμμετάσχει, γεγονός που θα παγιώσει τις φυγόκεντρες τάσεις.
Ούτε άλλωστε το ότι, εκτός των ρωσόφωνων αυτονομιστών στα ανατολικά, η χώρα δοκιμάζεται σε όλη την επικράτεια από κάθε είδους ενόπλους που τρομοκρατούν τους αντιπάλους του Κιέβου. Αρκεί που ο νέος πρόεδρος θα νομιμοποιήσει αποφάσεις κρίσιμες για το μέλλον της Ουκρανίας, σε ό,τι αφορά την προσφυγή της στο ΔΝΤ και τις σχέσεις της με το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Για οτιδήποτε άλλο, συμπεριλαμβανομένης της επερχόμενης οικονομικο-κοινωνικής κατάρρευσης, ο αίτιος είναι εκ των προτέρων γνωστός: η “αποσταθεροποιητική δράση της Ρωσίας”...
“Σε κάποιες περιοχές θα είναι δύσκολο να διοργανωθούν οι εκλογές. Αλλά θα είναι πολύ λίγες και αυτό δεν θα επηρεάσει τη διεξαγωγή των εκλογών. Θα έχουμε νόμιμο πρόεδρο”, παραδέχθηκε ο Ουκρανός μεταβατικός πρωθυπουργός Arsenyi Yatseniuk, ενώ ο υπουργός Εσωτερικών Arsaen Avakov διευκρίνισε ότι “ειδικές ομάδες” θα είναι αρμόδιες για τη διασφάλιση της ασφάλειας της ψηφοφορίας στα ανατολικά.
Κατά τα λοιπά, ο μεσολαβητής του ΟΑΣΕ για την Ουκρανία Wolfgang Issinger αναμένει ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν “λίγο ως πολύ” κανονικά. Ματαίως προεδιοποιεί η Μόσχα δια του υφυπουργού Εξωτερικών Grigory Karasin ότι οι προεδρικές εκλογές θα μεγαλώσουν τις πολιτικές διαιρέσεις στην Ουκρανία, αν δεν δοθεί ένα τέλος στις εχθροπραξίες και δεν εφαρμοστεί ένας “οδικός χάρτης” για τον τερματισμό της κρίσης.
Ματαίως επίσης επιμένει σε “εκκρεμότητες” όπως η διερεύνηση του μακελειού στην Οδησσό με τους 42 νεκρούς.
Οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν ως βέβαιο νικητή, με 53,2% της πρόθεσης ψήφου, τον “βασιλιά της σοκολάτας” και πρώην υπουργό Petro Poroshenko. Ακολουθεί με 10,1% η πρώην πρωθυπουργός και πρώην “βασίλισσα του φυσικού αερίου” Yulian Timoshenko, η οποία ήδη απειλεί με “νέο Μαϊντάν”, αν δεν εκλεγεί, ενώ για τους κατοίκους της ανατολικής Ουκρανίας υπάρχει (εάν στην περιοχή διεξαχθούν ομαλά οι εκλογές) ο τραπεζίτης Serhyi Tigipko, με 8,8%.
Άλλοι ολιγάρχες, πάλι, δεν μπαίνουν στον κόπο να εκτεθούν στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Ο τρίτος πλουσιότερος άνθρωπος της χώρας Ihor Kolomoisky, διορίσθηκε από την κυβέρνηση του Κιέβου κυβερνήτης του Ντνιεπροπετρόφσκ, απ΄ όπου εξαπολύει την “1η Στρατιά του Δνείπερου” την οποία χρηματοδοτεί, προσφέρει χρηματικά έπαθλα για όποιον αιχμάλωτο “σαμποτέρ” του παραδοθεί και απειλεί τηλεφωνικά, όπως διέρρευσε, τον φιλορώσο παρ΄ ολίγον υποψήφιο Oleg Tsarov ότι έχει επικηρυχθεί για 12 εκατ. δολάρια.
Ο Rinat Akhmetov, πάλι, “βασιλιάς της μεταλλουργίας” και πλουσιότερος άνθρωπος της χώρας κινείται πιο ειρηνικά, ισορροπώντας ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα, για να διαφυλάξει τα συμφέροντά του. Με 300.000 εργαζόμενους στις επιχειρήσεις του, διαθέτει ήδη έναν εντυπωσιακό, αν και... απείθαρχο, “ιδιωτικό στρατό”.
Ο Akhmetov κάλεσε όλους τους εργάτες των εργοστασίων του να διαδηλώσουν ειρηνικά κατά των φιλορώσων αυτονομιστών, μπροστά από τις επιχειρήσεις όπου εργάζονται. Επιπλέον ομάδες αόπλων συγκροτήθηκαν από εργαζόμενους στις βιομηχανίες του Akhmetov, για να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της τάξης στην Μαριούπόλη των 500.000 κατοίκων στις ακτές της Αζοφικής Θάλασσας.
Ωστόσο, παρά τις περί του αντιθέτου αναφορές των δυτικών μέσων, και στις δύο περιπτώσεις η προσέλευση δεν κρίνεται ικανοποιητική...
Ο Ban-Ki-Moon συνόψισε με τον τρόπο αυτό την συναίνεση που επικρατεί επί του θέματος στη Δύση, η οποία άλλωστε έχει απειλήσει με νέες κυρώσεις τη Ρωσία, εάν οι ουκρανικές προεδρικές εκλογές διαταραχθούν. Ένας υφιστάμενός του, ωστόσο, εμφανίζεται περισσότερο επιφυλακτικός.
“Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε ένα θαύμα από τις εκλογές αυτές” υπογράμμισε ο αναπληρωτής γ.γ. του ΟΗΕ, αρμόδιος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Ivan Šimonović, ο οποίος, ως Κροάτης, έχει διαρκώς κατά νου το τραγικό προηγούμενο της Γιουγκοσλαβίας. “Έχουμε να κάνουμε” πρόσθεσε “με μια χώρα ολοένα και περισσότερο διχασμένη η οποία ίσως να οδηγείται σε ένα δραματικό σενάριο. Όμως πρόκειται για μια χώρα που μπορεί να σωθεί”.
Το αν αυτό που χρειάζεται μια χώρα τόσο διχασμένη είναι απλώς ένας νέος πρόεδρος, σε αντικατάσταση του φυγάδα Yanukovych, ή ένα νέο Σύνταγμα και μία νέα Βουλή, δεν είναι κάτι που δείχνει να απασχολεί τον διεθνή παράγοντα. Ούτε το ότι η ανατολική Ουκρανία, πιθανοτατα δεν θα συμμετάσχει, γεγονός που θα παγιώσει τις φυγόκεντρες τάσεις.
Ούτε άλλωστε το ότι, εκτός των ρωσόφωνων αυτονομιστών στα ανατολικά, η χώρα δοκιμάζεται σε όλη την επικράτεια από κάθε είδους ενόπλους που τρομοκρατούν τους αντιπάλους του Κιέβου. Αρκεί που ο νέος πρόεδρος θα νομιμοποιήσει αποφάσεις κρίσιμες για το μέλλον της Ουκρανίας, σε ό,τι αφορά την προσφυγή της στο ΔΝΤ και τις σχέσεις της με το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Για οτιδήποτε άλλο, συμπεριλαμβανομένης της επερχόμενης οικονομικο-κοινωνικής κατάρρευσης, ο αίτιος είναι εκ των προτέρων γνωστός: η “αποσταθεροποιητική δράση της Ρωσίας”...
“Σε κάποιες περιοχές θα είναι δύσκολο να διοργανωθούν οι εκλογές. Αλλά θα είναι πολύ λίγες και αυτό δεν θα επηρεάσει τη διεξαγωγή των εκλογών. Θα έχουμε νόμιμο πρόεδρο”, παραδέχθηκε ο Ουκρανός μεταβατικός πρωθυπουργός Arsenyi Yatseniuk, ενώ ο υπουργός Εσωτερικών Arsaen Avakov διευκρίνισε ότι “ειδικές ομάδες” θα είναι αρμόδιες για τη διασφάλιση της ασφάλειας της ψηφοφορίας στα ανατολικά.
Κατά τα λοιπά, ο μεσολαβητής του ΟΑΣΕ για την Ουκρανία Wolfgang Issinger αναμένει ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν “λίγο ως πολύ” κανονικά. Ματαίως προεδιοποιεί η Μόσχα δια του υφυπουργού Εξωτερικών Grigory Karasin ότι οι προεδρικές εκλογές θα μεγαλώσουν τις πολιτικές διαιρέσεις στην Ουκρανία, αν δεν δοθεί ένα τέλος στις εχθροπραξίες και δεν εφαρμοστεί ένας “οδικός χάρτης” για τον τερματισμό της κρίσης.
Ματαίως επίσης επιμένει σε “εκκρεμότητες” όπως η διερεύνηση του μακελειού στην Οδησσό με τους 42 νεκρούς.
Οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν ως βέβαιο νικητή, με 53,2% της πρόθεσης ψήφου, τον “βασιλιά της σοκολάτας” και πρώην υπουργό Petro Poroshenko. Ακολουθεί με 10,1% η πρώην πρωθυπουργός και πρώην “βασίλισσα του φυσικού αερίου” Yulian Timoshenko, η οποία ήδη απειλεί με “νέο Μαϊντάν”, αν δεν εκλεγεί, ενώ για τους κατοίκους της ανατολικής Ουκρανίας υπάρχει (εάν στην περιοχή διεξαχθούν ομαλά οι εκλογές) ο τραπεζίτης Serhyi Tigipko, με 8,8%.
Άλλοι ολιγάρχες, πάλι, δεν μπαίνουν στον κόπο να εκτεθούν στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Ο τρίτος πλουσιότερος άνθρωπος της χώρας Ihor Kolomoisky, διορίσθηκε από την κυβέρνηση του Κιέβου κυβερνήτης του Ντνιεπροπετρόφσκ, απ΄ όπου εξαπολύει την “1η Στρατιά του Δνείπερου” την οποία χρηματοδοτεί, προσφέρει χρηματικά έπαθλα για όποιον αιχμάλωτο “σαμποτέρ” του παραδοθεί και απειλεί τηλεφωνικά, όπως διέρρευσε, τον φιλορώσο παρ΄ ολίγον υποψήφιο Oleg Tsarov ότι έχει επικηρυχθεί για 12 εκατ. δολάρια.
Ο Rinat Akhmetov, πάλι, “βασιλιάς της μεταλλουργίας” και πλουσιότερος άνθρωπος της χώρας κινείται πιο ειρηνικά, ισορροπώντας ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα, για να διαφυλάξει τα συμφέροντά του. Με 300.000 εργαζόμενους στις επιχειρήσεις του, διαθέτει ήδη έναν εντυπωσιακό, αν και... απείθαρχο, “ιδιωτικό στρατό”.
Ο Akhmetov κάλεσε όλους τους εργάτες των εργοστασίων του να διαδηλώσουν ειρηνικά κατά των φιλορώσων αυτονομιστών, μπροστά από τις επιχειρήσεις όπου εργάζονται. Επιπλέον ομάδες αόπλων συγκροτήθηκαν από εργαζόμενους στις βιομηχανίες του Akhmetov, για να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της τάξης στην Μαριούπόλη των 500.000 κατοίκων στις ακτές της Αζοφικής Θάλασσας.
Ωστόσο, παρά τις περί του αντιθέτου αναφορές των δυτικών μέσων, και στις δύο περιπτώσεις η προσέλευση δεν κρίνεται ικανοποιητική...