Τεράστιας σημασίας για το μέλλον της χώρας συνολικά, είχαν οι
εκλογές που διεξήχθησαν στο Ιράκ τα αποτελέσματα των οποίων
ανακοινώθηκαν προχθές. Οι Ιρακινοί ψηφοφόροι έδωσαν τελικά ψήφο
εμπιστοσύνης στον νυν πρωθυπουργό αλ Μάλικι, στις εκλογές που
διεξήχθησαν στη χώρα, τις πρώτες από τότε που αποχώρησαν οι αμερικανικές
δυνάμεις.
ΣΧΟΛΙΟ-ΑΝΑΛΥΣΗ: Παντελής Καρύκας
(και με στοιχεία που έδωσε το think tank STRATFOR)
Το κόμμα του Νούρι αλ Μάλικι κέρδισε τις 93 από τις 328 έδρες του ιρακινού κοινοβουλίου, αποτελώντας την πρώτη δύναμη σε αυτό, αφού κανένα άλλο κόμμα δεν κέρδισε περισσότερες από 30. Η νίκη του Μάλικι όμως, αποτελεί αιτία πανηγυρισμών και στην Τεχεράνη. Στη μετά Σαντάμ εποχή η πολιτική σκηνή στο Ιράκ κυριαρχείται από σιίτες (επί Σαντάμ αφεντικά ήταν οι σουνίτες…), αν και οι ενδοκοινοτικές διαμάχες, μεταξύ σιιτών, σουνιτών και Κούρδων, επηρεάζουν συνεχώς το ισοζύγιο ισχύος στη Βαγδάτη.
Πολλοί από τους Ιρακινούς σιίτες πολιτικούς, που έχουν δεσμούς με το Ιράν, θέλουν την απομάκρυνση του αλ Μάλικι από την εξουσία και αυτό έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Το ίδιο το Ιράν έχει τις αμφιβολίες τους κατά πόσο η αυταρχική πολιτική του Μάλικι δεν θα πλήξει το σιιτικό κίνημα ευρύτερα στο Ιράκ, φουντώνοντας την αντίδραση σουνιτών και Κούρδων. Παρόλα αυτά η Τεχεράνη δεν επιθυμούσε δραματικές αλλαγές στη Βαγδάτη και είχε φροντίσει να πείσει τους φίλους της και αντιπάλους του Μάλικι να σεβαστούν το αποτέλεσμα των εκλογών, καθώς η νίκη του Μάλικι εξασφαλίζει το, επισφαλές έστω, status quo στην περιοχή.
Παρά τη νίκη του όμως ο Μάλικι θα δυσκολευτεί να σχηματίσει έναν νέο κυβερνητικό συνασπισμό. Σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές, η ενδοκοινοτική ρήξη έχει βαθύνει ιδιαίτερα στο Ιράκ. Αλλά ακόμα και μεταξύ των σιιτών δεν επικρατεί ομόνοια, με άλλα δύο κόμματα τα υποσκάπτουν τον πρωθυπουργό. Αλλά και οι σουνίτες είναι τριχοτομημένοι, όπως και οι Κούρδοι είναι διχασμένοι, ως συνήθως, μεταξύ του Μπαρζανί (κόμμα KDP, παραδοσιακές σχέσεις με την Τουρκία) και του Ταλαμπανί (κόμμα PUK, παραδοσιακές σχέσεις με το Ιράν).
Κατά συνέπεια, ο Μάλικι θα χρειαστεί την ψήφο εμπιστοσύνης τόσο των Κούρδων, όσο και των σουνιτών για να σχηματίσει κυβέρνηση. Οι σχέσεις όμως του Μαλίκι με τους Κούρδους, μόνο αγαθές δεν είναι και θα χρειαστεί τουλάχιστον να συμφωνήσει άμεσα για τους όρους εξαγωγής πετρελαίου μέσω Τουρκίας στις διεθνείς αγορές.
Αναλυτές επίσης πιστεύουν, ότι αυτή τη φορά ο Μάλικι με δεν θα είναι εύκολο να παίξει το παιχνίδι του διαιρεί και βασίλευε μεταξύ των διαφόρων σουνιτικών κομμάτων, καθώς οι ηγεσίες των τριών αυτών κομμάτων, αποφάσισαν να τηρήσουν κοινή γραμμή στο κοινοβούλιο.
Έτσι δεν φαίνεται να απομένει στον Μαλίκι άλλη λύση από το να συνεργαστεί με τα άλλα σιιτικά κόμματα, αξιοποιώντας και την επιρροή της Τεχεράνης σε αυτά. Η Τεχεράνη δεν θα αρνηθεί τη βοήθεια, εφόσον με τον τρόπο αυτό θα καταφέρει να (συνεχίσει να…) ελέγχει ουσιαστικά τη Βαγδάτη, εν τινί μέτρω, ενώ παράλληλα έχει επεκτείνει την επιρροή της και στη Δαμασκό, τη δεύτερη μετά τη Βαγδάτη, πάλαι ποτέ μητρόπολη του σουνιτικού Ισλάμ.
ΣΧΟΛΙΟ-ΑΝΑΛΥΣΗ: Παντελής Καρύκας (και με στοιχεία που έδωσε το think tank STRATFOR)
Το κόμμα του Νούρι αλ Μάλικι κέρδισε τις 93 από τις 328 έδρες του ιρακινού κοινοβουλίου, αποτελώντας την πρώτη δύναμη σε αυτό, αφού κανένα άλλο κόμμα δεν κέρδισε περισσότερες από 30. Η νίκη του Μάλικι όμως, αποτελεί αιτία πανηγυρισμών και στην Τεχεράνη. Στη μετά Σαντάμ εποχή η πολιτική σκηνή στο Ιράκ κυριαρχείται από σιίτες (επί Σαντάμ αφεντικά ήταν οι σουνίτες…), αν και οι ενδοκοινοτικές διαμάχες, μεταξύ σιιτών, σουνιτών και Κούρδων, επηρεάζουν συνεχώς το ισοζύγιο ισχύος στη Βαγδάτη.
Πολλοί από τους Ιρακινούς σιίτες πολιτικούς, που έχουν δεσμούς με το Ιράν, θέλουν την απομάκρυνση του αλ Μάλικι από την εξουσία και αυτό έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Το ίδιο το Ιράν έχει τις αμφιβολίες τους κατά πόσο η αυταρχική πολιτική του Μάλικι δεν θα πλήξει το σιιτικό κίνημα ευρύτερα στο Ιράκ, φουντώνοντας την αντίδραση σουνιτών και Κούρδων. Παρόλα αυτά η Τεχεράνη δεν επιθυμούσε δραματικές αλλαγές στη Βαγδάτη και είχε φροντίσει να πείσει τους φίλους της και αντιπάλους του Μάλικι να σεβαστούν το αποτέλεσμα των εκλογών, καθώς η νίκη του Μάλικι εξασφαλίζει το, επισφαλές έστω, status quo στην περιοχή.
Παρά τη νίκη του όμως ο Μάλικι θα δυσκολευτεί να σχηματίσει έναν νέο κυβερνητικό συνασπισμό. Σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές, η ενδοκοινοτική ρήξη έχει βαθύνει ιδιαίτερα στο Ιράκ. Αλλά ακόμα και μεταξύ των σιιτών δεν επικρατεί ομόνοια, με άλλα δύο κόμματα τα υποσκάπτουν τον πρωθυπουργό. Αλλά και οι σουνίτες είναι τριχοτομημένοι, όπως και οι Κούρδοι είναι διχασμένοι, ως συνήθως, μεταξύ του Μπαρζανί (κόμμα KDP, παραδοσιακές σχέσεις με την Τουρκία) και του Ταλαμπανί (κόμμα PUK, παραδοσιακές σχέσεις με το Ιράν).
Κατά συνέπεια, ο Μάλικι θα χρειαστεί την ψήφο εμπιστοσύνης τόσο των Κούρδων, όσο και των σουνιτών για να σχηματίσει κυβέρνηση. Οι σχέσεις όμως του Μαλίκι με τους Κούρδους, μόνο αγαθές δεν είναι και θα χρειαστεί τουλάχιστον να συμφωνήσει άμεσα για τους όρους εξαγωγής πετρελαίου μέσω Τουρκίας στις διεθνείς αγορές.
Αναλυτές επίσης πιστεύουν, ότι αυτή τη φορά ο Μάλικι με δεν θα είναι εύκολο να παίξει το παιχνίδι του διαιρεί και βασίλευε μεταξύ των διαφόρων σουνιτικών κομμάτων, καθώς οι ηγεσίες των τριών αυτών κομμάτων, αποφάσισαν να τηρήσουν κοινή γραμμή στο κοινοβούλιο.
Έτσι δεν φαίνεται να απομένει στον Μαλίκι άλλη λύση από το να συνεργαστεί με τα άλλα σιιτικά κόμματα, αξιοποιώντας και την επιρροή της Τεχεράνης σε αυτά. Η Τεχεράνη δεν θα αρνηθεί τη βοήθεια, εφόσον με τον τρόπο αυτό θα καταφέρει να (συνεχίσει να…) ελέγχει ουσιαστικά τη Βαγδάτη, εν τινί μέτρω, ενώ παράλληλα έχει επεκτείνει την επιρροή της και στη Δαμασκό, τη δεύτερη μετά τη Βαγδάτη, πάλαι ποτέ μητρόπολη του σουνιτικού Ισλάμ.
Έτσι
όλη η ευρύτερη περιοχή τα Μεσοποταμίας, με την τεράστια, από την
απώτατη αρχαιότητα, γεωπολιτική σημασία, ελέγχεται από το Ιράν, παρά το
γεγονός ότι στον χώρο αυτό δρουν και σουνιτικές, εξτρεμιστικές και εν
πολλοίς στενά συνδεδεμένες με την αλ Κάιντα. Με τον τρόπο αυτό η
Τεχεράνη αντιστρέφει ένα αρνητικό για αυτή σκηνικό που της είχε
επιβληθεί, λόγω των δυτικών κυρώσεων και των αρχικών επιτυχιών των
σουνιτών ανταρτών στην Συρία.
