Της Ellie Geranmayeh Εκπλήξεις προκλήθηκαν τον περασμένο μήνα καθώς ένας Ρώσος αξιωματούχος
δήλωσε ότι οι επιπτώσεις της κατάστασης στην Ουκρανία στις σχέσεις
μεταξύ της Μόσχας και της Δύσης (δηλαδή, η Ευρώπη και οι Ηνωμένες
Πολιτείες) θα μπορούσαν να έχουν επιπτώσεις στις συνομιλίες με το Ιράν
για τα πυρηνικά. Καθώς η E3 +3 (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Κίνα, ΗΠΑ
και Ρωσία) και το Ιράν ολοκλήρωσαν τους πιο πρόσφατους γύρους συνομιλιών
για τα πυρηνικά στη Βιέννη, ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Sergei
Ryabkov απείλησε ότι η Ρωσία «δεν θα ήθελε να χρησιμοποιήσει αυτές τις
συνομιλίες [για τα πυρηνικά] ως ένα στοιχείο του παιχνιδιού της
κλιμάκωσης των προκλήσεων» ανάμεσα στη Μόσχα και τη Δύση, αλλά ότι αν η
Ρωσία αισθανθεί αναγκασμένη, τότε θα «λάβει αντίποινα και εδώ». Αυτό το
σχόλιο ακολούθησε την ανακοίνωση νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας από την
Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Αυτό δημιούργησε ορισμένους φόβους και εικασίες ότι η
Ρωσία θα μπορούσε να εκτροχιάσει μια πιθανή τελική συμφωνία για τα
πυρηνικά με το Ιράν, η οποία αντιμετωπίζει ήδη σημαντικές τεχνικές και
πολιτικές προκλήσεις.
Αν και πιθανή, η ιδέα ότι η Ρωσία θα ήταν πρόθυμη, πραγματικά να σαμποτάρει τις συνομιλίες για τα πυρηνικά προκειμένου να κερδίσει έδαφος στην αντιπαράθεση σχετικά με την Ουκρανία είναι παρατραβηγμένη. Ανεξάρτητα από τις διαφωνίες για τη στάση του Putin αλλού, συμπεριλαμβανομένης και αυτής για τη Συρία, το τελικό συμπέρασμα παραμένει ότι η Ρωσία, εξίσου με τη Δύση, δεν θέλει να δει το Ιράν να αποκτά πυρηνικό οπλοστάσιο. Παρ ΄όλα αυτά, δεδομένου ότι η πολιτική κρίση στην Κριμαία είναι το πιο επείγον ζήτημα για τη Ρωσία σήμερα, η Μόσχα είναι πιθανό να προσπαθήσει να δημιουργήσει νέες εντάσεις στις συνομιλίες για τα πυρηνικά, αν πιστεύει ότι αυτό θα μπορούσε να προωθήσει τους στόχους της όσον αφορά την Ουκρανία.
Ένας τρόπος θα ήταν να διαβρώσει τη συναίνεση μεταξύ των E3 +3. Για παράδειγμα, καθώς η απειλή επιβολής Δυτικών κυρώσεων εναντίον της Μόσχας μεγαλώνει, η Ρωσία μπορεί να απαιτήσει πιο εκτεταμένες ελαφρύνσεις των κυρώσεων για το Ιράν ως μέρος της τελικής συμφωνίας για τα πυρηνικά. Αυτό θα χρησιμεύσει ως μια χειρονομία ένστασης προς την πολιτική κυρώσεων της Δύσης γενικά και θα επιτρέψει στη Ρωσία να διαπραγματευτεί το δικαίωμα της πρώτης άρνησης με το Ιράν σχετικά με τις εμπορικές προοπτικές αν οι κυρώσεις που στοχεύουν το πυρηνικό πρόγραμμα τελικά χαλαρώσουν. Η Μόσχα έχει ήδη το πάνω χέρι σε σχέση με την Ευρώπη, όταν πρόκειται για την επιχειρηματική δραστηριότητα με το Ιράν, πιο πρόσφατα, η Ρωσία έχει συμφωνήσει για την κατασκευή δύο πυρηνικών αντιδραστήρων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για το Ιράν σε αντάλλαγμα για πετρέλαιο. Αν και η επέκταση των εμπορικών δεσμών με την Τεχεράνη θα είναι ήσσονος σημασίας σε σύγκριση με ό, τι η Ρωσία έχει να χάσει από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, τα ποσά δεν είναι αμελητέα και η Μόσχα θα είναι πρόθυμη να παρουσιάσει το Ιράν ως σύμμαχό της στο στρατόπεδο αντίστασης κατά της Δύσης.
Το Ιράν, από την πλευρά του, θα ψάξει να βρει το οποιοδήποτε πλεονέκτημα θα μπορούσε να προσφέρει η σύγκρουση Ουκρανία. Τα γεγονότα στην Ουκρανία δεν δημιουργού άμεση γεωγραφική ή οικονομική ανησυχία για το Ιράν, αλλά η Τεχεράνη γνωρίζει ότι οι μεγαλύτεροι παίκτες μεταξύ των E3 +3 πλησιάζουν όλο και περισσότερο σε μια νοοτροπία του Ψυχρού Πολέμου. Η Τεχεράνη είναι επίσης σε επιφυλακή για το ενδεχόμενο ότι μια ρήξη μεταξύ αυτών των δύο παικτών θα μπορούσε να επηρεάσει την ικανότητα του Ιράν να πετύχει τον κορυφαίο στόχο της εξωτερικής πολιτικής του για την επίλυση της υπόθεσης των πυρηνικών. Ενώ η κυβέρνηση του Ιρανού Προέδρου Hassan Rouhani δεν θέλει να δει την διάλυση των διαπραγματεύσεων για τα πυρηνικά εξαιτίας της απουσίας συνοχής μεταξύ των E3 +3, θα χρησιμοποιήσει σίγουρα την αντιπαράθεση για την Ουκρανία προς όφελος του Ιράν. Σε οικονομικό επίπεδο, καθώς η Ευρώπη αρχίζει να σκέφτεται τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού της, ώστε να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία (η οποία καλύπτει επί του παρόντος το 30% των αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο), το Ιράν, το οποίο κατέχει τα δεύτερα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο, θα είναι πρόθυμο να παρουσιαστεί ως ένας προφανής ενεργειακός εταίρος για την Ευρώπη.
Όσον αφορά την περιφερειακή ασφάλεια, η στρατιωτική εμπλοκή της Ρωσίας στην Κριμαία θα μπορούσε να έχει συνέπειες για το πόσο σοβαρά παίρνει τώρα η Δύση τη συμμετοχή του Ιράν στην εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Η Δύση δεν μπορεί να αγνοήσει ότι τόσο το Ιράν όσο και η Ρωσία έπαιξαν κρίσιμο ρόλο στη διασφάλιση της συμφωνίας των χημικών όπλων με τη Συρία τον περασμένο Αύγουστο μέσω της επιρροής τους πάνω στο καθεστώς του Προέδρου της Συρίας Bashar al-Assad. Θα χρειαστεί η άσκηση παρόμοιας συντονισμένης πίεσης για μελλοντικές εκεχειρίες και ειρηνευτικές συνομιλίες, ωστόσο η προθυμία ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία να συμμετάσχουν ουσιαστικά σε αυτά τα θέματα μπορεί να μειωθεί καθώς θα κλιμακωθούν οι εντάσεις σχετικά με την Ουκρανία. Σε μια τέτοια περίπτωση, η Δύση θα πρέπει να επιλέξει, πιο ξεκάθαρα από πριν, μια διαφορετική προσέγγιση στο ζήτημα της Συρίας, μια που θα συμπεριλαμβάνει περιφερειακούς φορείς, όπως το Ιράν και η Σαουδική Αραβία.
Το Ιράν υποστηρίζει επίσημα τη Ρωσία, και η κρίση στην Ουκρανία θα μπορούσε να παράσχει περαιτέρω επιχειρήματα για τους σκληροπυρηνικούς του Ιράν ότι η Τεχεράνη θα πρέπει να κάνει ένα βήμα πίσω από την ύφεση στις σχέσεις της με τη Δύση προκειμένου να ευθυγραμμιστεί περισσότερο με την παραδοσιακή σύμμαχό της, τη Μόσχα. Εάν οι συνομιλίες για τα πυρηνικά καταλήξουν σε αδιέξοδο λόγω επουσιωδών λεπτομερειών ή της αδυναμίας του Προέδρου των ΗΠΑ, Barack Obama να πείσει το Κογκρέσο να συμφωνήσει σχετικά με τους τελικούς όρους της συμφωνίας, οι σκληροπυρηνικοί του Ιράν μπορεί να χρησιμοποιήσουν το χάσμα Δύσης-Ρωσίας, για να επιστρέψουν το Ιράν στην αντι-Δυτική ρητορική του. Όπως έχουν τα πράγματα, η κυβέρνηση Rouhani είναι αποφασισμένη να προωθήσει την προσέγγιση με τη Δύση σχετικά με το ζήτημα των πυρηνικών και πιθανότατα ακόμη παραπέρα. Το Ιράν είναι πρόθυμο να επεκτείνει το εμπόριο με τη Δύση, μειώνοντας παράλληλα την εξάρτησή του από την Κίνα και τη Ρωσία. Η ομάδα του Rouhani δεν θέλει να θέσει σε κίνδυνο την παρούσα διπλωματική πραγματικότητα με το να είναι απολύτως συνδεδεμένη με τη Ρωσική πολιτική για την Ουκρανία.
Μέχρι στιγμής, οι διαφωνίες μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης σχετικά με την Ουκρανία είχαν μικρό αντίκτυπο για την εντολή και την αποφασιστικότητα των διαπραγματεύσεων για τα πυρηνικά που διεξάγονται στη Βιέννη. Οι τεχνικές και πολιτικές συζητήσεις μεταξύ της E3 +3 και του Ιράν έχουν καθοριστεί για τον Απρίλιο, χωρίς ακόμη να υπάρχει κάποια αλλαγή στο ρυθμό και την έκταση αυτών των συνομιλιών. Ωστόσο, οι παράγοντες για τους οποίους μια τελική συμφωνία για τα πυρηνικά παραμένει κορυφαία προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής τους (ιδίως των προέδρων Obama και Rouhani) θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στο πώς θα εξελιχθεί η κρίση στην Ουκρανία και πώς μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά της Μόσχας στις συνομιλίες για τα πυρηνικά. Η Ευρώπη καλά θα κάνει να προσπαθήσει να διατηρήσει το τείχος προστασίας μεταξύ των διαπραγματεύσεων με το Ιράν στο πλαίσιο της E3 +3 και των διπλωματικών εντάσεων μεταξύ της ίδιας και της Ρωσίας.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://ecfr.eu/content/entry/commentary_russian_roulette_over_iran_nuclear_deal_not_yet243
http://www.capital.gr
Αν και πιθανή, η ιδέα ότι η Ρωσία θα ήταν πρόθυμη, πραγματικά να σαμποτάρει τις συνομιλίες για τα πυρηνικά προκειμένου να κερδίσει έδαφος στην αντιπαράθεση σχετικά με την Ουκρανία είναι παρατραβηγμένη. Ανεξάρτητα από τις διαφωνίες για τη στάση του Putin αλλού, συμπεριλαμβανομένης και αυτής για τη Συρία, το τελικό συμπέρασμα παραμένει ότι η Ρωσία, εξίσου με τη Δύση, δεν θέλει να δει το Ιράν να αποκτά πυρηνικό οπλοστάσιο. Παρ ΄όλα αυτά, δεδομένου ότι η πολιτική κρίση στην Κριμαία είναι το πιο επείγον ζήτημα για τη Ρωσία σήμερα, η Μόσχα είναι πιθανό να προσπαθήσει να δημιουργήσει νέες εντάσεις στις συνομιλίες για τα πυρηνικά, αν πιστεύει ότι αυτό θα μπορούσε να προωθήσει τους στόχους της όσον αφορά την Ουκρανία.
Ένας τρόπος θα ήταν να διαβρώσει τη συναίνεση μεταξύ των E3 +3. Για παράδειγμα, καθώς η απειλή επιβολής Δυτικών κυρώσεων εναντίον της Μόσχας μεγαλώνει, η Ρωσία μπορεί να απαιτήσει πιο εκτεταμένες ελαφρύνσεις των κυρώσεων για το Ιράν ως μέρος της τελικής συμφωνίας για τα πυρηνικά. Αυτό θα χρησιμεύσει ως μια χειρονομία ένστασης προς την πολιτική κυρώσεων της Δύσης γενικά και θα επιτρέψει στη Ρωσία να διαπραγματευτεί το δικαίωμα της πρώτης άρνησης με το Ιράν σχετικά με τις εμπορικές προοπτικές αν οι κυρώσεις που στοχεύουν το πυρηνικό πρόγραμμα τελικά χαλαρώσουν. Η Μόσχα έχει ήδη το πάνω χέρι σε σχέση με την Ευρώπη, όταν πρόκειται για την επιχειρηματική δραστηριότητα με το Ιράν, πιο πρόσφατα, η Ρωσία έχει συμφωνήσει για την κατασκευή δύο πυρηνικών αντιδραστήρων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για το Ιράν σε αντάλλαγμα για πετρέλαιο. Αν και η επέκταση των εμπορικών δεσμών με την Τεχεράνη θα είναι ήσσονος σημασίας σε σύγκριση με ό, τι η Ρωσία έχει να χάσει από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, τα ποσά δεν είναι αμελητέα και η Μόσχα θα είναι πρόθυμη να παρουσιάσει το Ιράν ως σύμμαχό της στο στρατόπεδο αντίστασης κατά της Δύσης.
Το Ιράν, από την πλευρά του, θα ψάξει να βρει το οποιοδήποτε πλεονέκτημα θα μπορούσε να προσφέρει η σύγκρουση Ουκρανία. Τα γεγονότα στην Ουκρανία δεν δημιουργού άμεση γεωγραφική ή οικονομική ανησυχία για το Ιράν, αλλά η Τεχεράνη γνωρίζει ότι οι μεγαλύτεροι παίκτες μεταξύ των E3 +3 πλησιάζουν όλο και περισσότερο σε μια νοοτροπία του Ψυχρού Πολέμου. Η Τεχεράνη είναι επίσης σε επιφυλακή για το ενδεχόμενο ότι μια ρήξη μεταξύ αυτών των δύο παικτών θα μπορούσε να επηρεάσει την ικανότητα του Ιράν να πετύχει τον κορυφαίο στόχο της εξωτερικής πολιτικής του για την επίλυση της υπόθεσης των πυρηνικών. Ενώ η κυβέρνηση του Ιρανού Προέδρου Hassan Rouhani δεν θέλει να δει την διάλυση των διαπραγματεύσεων για τα πυρηνικά εξαιτίας της απουσίας συνοχής μεταξύ των E3 +3, θα χρησιμοποιήσει σίγουρα την αντιπαράθεση για την Ουκρανία προς όφελος του Ιράν. Σε οικονομικό επίπεδο, καθώς η Ευρώπη αρχίζει να σκέφτεται τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού της, ώστε να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία (η οποία καλύπτει επί του παρόντος το 30% των αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο), το Ιράν, το οποίο κατέχει τα δεύτερα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο, θα είναι πρόθυμο να παρουσιαστεί ως ένας προφανής ενεργειακός εταίρος για την Ευρώπη.
Όσον αφορά την περιφερειακή ασφάλεια, η στρατιωτική εμπλοκή της Ρωσίας στην Κριμαία θα μπορούσε να έχει συνέπειες για το πόσο σοβαρά παίρνει τώρα η Δύση τη συμμετοχή του Ιράν στην εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Η Δύση δεν μπορεί να αγνοήσει ότι τόσο το Ιράν όσο και η Ρωσία έπαιξαν κρίσιμο ρόλο στη διασφάλιση της συμφωνίας των χημικών όπλων με τη Συρία τον περασμένο Αύγουστο μέσω της επιρροής τους πάνω στο καθεστώς του Προέδρου της Συρίας Bashar al-Assad. Θα χρειαστεί η άσκηση παρόμοιας συντονισμένης πίεσης για μελλοντικές εκεχειρίες και ειρηνευτικές συνομιλίες, ωστόσο η προθυμία ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία να συμμετάσχουν ουσιαστικά σε αυτά τα θέματα μπορεί να μειωθεί καθώς θα κλιμακωθούν οι εντάσεις σχετικά με την Ουκρανία. Σε μια τέτοια περίπτωση, η Δύση θα πρέπει να επιλέξει, πιο ξεκάθαρα από πριν, μια διαφορετική προσέγγιση στο ζήτημα της Συρίας, μια που θα συμπεριλαμβάνει περιφερειακούς φορείς, όπως το Ιράν και η Σαουδική Αραβία.
Το Ιράν υποστηρίζει επίσημα τη Ρωσία, και η κρίση στην Ουκρανία θα μπορούσε να παράσχει περαιτέρω επιχειρήματα για τους σκληροπυρηνικούς του Ιράν ότι η Τεχεράνη θα πρέπει να κάνει ένα βήμα πίσω από την ύφεση στις σχέσεις της με τη Δύση προκειμένου να ευθυγραμμιστεί περισσότερο με την παραδοσιακή σύμμαχό της, τη Μόσχα. Εάν οι συνομιλίες για τα πυρηνικά καταλήξουν σε αδιέξοδο λόγω επουσιωδών λεπτομερειών ή της αδυναμίας του Προέδρου των ΗΠΑ, Barack Obama να πείσει το Κογκρέσο να συμφωνήσει σχετικά με τους τελικούς όρους της συμφωνίας, οι σκληροπυρηνικοί του Ιράν μπορεί να χρησιμοποιήσουν το χάσμα Δύσης-Ρωσίας, για να επιστρέψουν το Ιράν στην αντι-Δυτική ρητορική του. Όπως έχουν τα πράγματα, η κυβέρνηση Rouhani είναι αποφασισμένη να προωθήσει την προσέγγιση με τη Δύση σχετικά με το ζήτημα των πυρηνικών και πιθανότατα ακόμη παραπέρα. Το Ιράν είναι πρόθυμο να επεκτείνει το εμπόριο με τη Δύση, μειώνοντας παράλληλα την εξάρτησή του από την Κίνα και τη Ρωσία. Η ομάδα του Rouhani δεν θέλει να θέσει σε κίνδυνο την παρούσα διπλωματική πραγματικότητα με το να είναι απολύτως συνδεδεμένη με τη Ρωσική πολιτική για την Ουκρανία.
Μέχρι στιγμής, οι διαφωνίες μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης σχετικά με την Ουκρανία είχαν μικρό αντίκτυπο για την εντολή και την αποφασιστικότητα των διαπραγματεύσεων για τα πυρηνικά που διεξάγονται στη Βιέννη. Οι τεχνικές και πολιτικές συζητήσεις μεταξύ της E3 +3 και του Ιράν έχουν καθοριστεί για τον Απρίλιο, χωρίς ακόμη να υπάρχει κάποια αλλαγή στο ρυθμό και την έκταση αυτών των συνομιλιών. Ωστόσο, οι παράγοντες για τους οποίους μια τελική συμφωνία για τα πυρηνικά παραμένει κορυφαία προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής τους (ιδίως των προέδρων Obama και Rouhani) θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στο πώς θα εξελιχθεί η κρίση στην Ουκρανία και πώς μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά της Μόσχας στις συνομιλίες για τα πυρηνικά. Η Ευρώπη καλά θα κάνει να προσπαθήσει να διατηρήσει το τείχος προστασίας μεταξύ των διαπραγματεύσεων με το Ιράν στο πλαίσιο της E3 +3 και των διπλωματικών εντάσεων μεταξύ της ίδιας και της Ρωσίας.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://ecfr.eu/content/entry/commentary_russian_roulette_over_iran_nuclear_deal_not_yet243
http://www.capital.gr
