Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Κεφάλαιο" το Σάββατο 18 Ιανουαρίου
Οι τελευταίες εξελίξεις στην Τουρκία έχουν σηκώσει θύελλα συζητήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Και αν η πολιτική θύελλα των σκανδάλων που ενέπλεκαν ισχυρούς αξιωματούχους ήταν στο επίκεντρο το προηγούμενο διάστημα, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας είδαμε τις επιθέσεις των αγορών στη γείτονα χώρα. Τις τελευταίες ημέρες, ο κυριότερος λόγος είναι η πτώση της τουρκικής λίρας σε ιστορικά χαμηλά έναντι του ευρώ, κάτι που αντανακλά και τα προβλήματα που υπάρχουν. Πως έφτασε όμως η ισοτιμία EUR/TRY στα 3,000 και τι περιμένουμε στη συνέχεια;
Μεγάλη πτώση του ΑΕΠ την τελευταία διετία
Το ΑΕΠ της Τουρκίας έχει υποχωρήσει στο 4.4% όταν το 2011 είχε αγγίξει τα επίπεδα του 11.9%, κάτι που όπως είναι λογικό έχει «κόψει» τα φτερά της αναπτυσσόμενης οικονομίας. Ωστόσο, τα νούμερα αυτά είναι κάτι παραπάνω από θετικά όταν μάλιστα τα συγκρίνουμε με τις προβλέψεις ανάπτυξης 1.0% στην Ευρωζώνη το 2014. Έχει γραφτεί άλλωστε και από τον Τζιμ Ονίλ πρώην στέλεχος της Goldman Sachs ότι η Τουρκία, ανήκει στη δεύτερη βαθμίδα των ανερχόμενων αστέρων, μαζί με το Μεξικο, την Ινδονησία και τη Νότια Κορέα στη γνωστή θεωρία των “MIST”. Η βασική θεωρία αναπτυσσόμενων χωρών του Ονίλ είναι τα λεγόμενα “BRICS” με τις Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κινα. Υπάρχουν και προβλήματα ωστόσο τα οποία εμφανίζονται με τέτοιους ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης.
Ευλογία ανάπτυξης αλλά και κατάρα;
Τέτοιοι ρυθμοί ανάπτυξης έρχονται συχνά και με αρνητικά επακόλουθα και η Τουρκία δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από αυτά. Ο πληθωρισμός –που το Μάιο του 2012 βρισκόταν στο 10.8%- αυτή τη στιγμή έχει υποχωρήσει στο 7.4%, παραμένοντας ωστόσο πολύ πάνω από το στόχο της κεντρικής τράπεζας και των ποσοστών πληθωρισμού των περισσότερων αναδυόμενων αγορών του κόσμου. Ο στόχος της Κεντρικής Τράπεζας είναι να κρατήσει τον πληθωρισμό στο 5% κάτι που θα έπρεπε να είχε επιτύχει από το 2013.
Το σημαντικότερο στοιχείο είναι όμως το διογκωμένο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και ο τρόπος που αυτό καλύπτεται. Το έλλειμμα αυτό βρισκόταν στα επίπεδα του 10% το 2012 και παρότι έδειξε σημάδια πτώσης την περασμένη χρονιά, θα χρειαστεί να γίνουν βήματα προκειμένου να μην συνεχίσει να αποτελεί κίνδυνο. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν η επιβράδυνση της πιστωτικής επέκτασης που υπολογίζεται πάνω από 40 % στα μέσα του 2011 οφείλεται σε παρεμβάσεις της τραπεζικής ρυθμιστικής αρχή της Τουρκίας , της BRSA , η οποία ανάγκασε τις τράπεζες να διαθέσουν περισσότερα κεφάλαια, περιπλέκοντας ταυτόχρονα και τις διατάξεις. Και όταν οι ξένοι επενδυτές νιώθουν ότι τα πράγματα περιπλέκονται προτιμούν να μείνουν μακριά.
Ποια είναι τα θετικά στοιχεία;
Σημαντικές επενδύσεις λαμβάνουν (ή θα λάβουν χώρα) τα επόμενα χρόνια. Υπάρχουν σχέδια για ένα νέο αεροδρόμιο στην Κωνσταντινούπολη που θα εξασφαλίσει τη θέση της Τουρκίας ως ένα διεθνές κέντρο σύνδεσης επιβατών. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω το ΑΕΠ της Τουρκίας στο 4.4% αποτελεί ισχυρό δέλεαρ για τους επενδυτές. Ταυτόχρονα, τα επιτόκια της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας στο 4.5% παραμένουν πολύ ελκυστικότερα σε σχέση με τα μηδενικά επιτόκια που έχουν οι 4 μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου αυτή τη στιγμή λόγω της χαλαρής νομισματικής πολιτικής που ασκούν. Την ίδια στιγμή το δημόσιο χρέος ως προς το ποσοστό του ΑΕΠ στην Τουρκία βρίσκεται στα επίπεδα του 36.0%, μετά τη σημαντική μείωση που υπέστη από το 60.0% του 2004.
Από την άλλη μεριά ο ρόλος της Τουρκίας ως εμπορικού σταθμού μεταξύ Ανατολής και Δύσης ήταν και παραμένει δέλεαρ για τους επενδυτές και τους εμπόρους. Σήμερα η Γερμανια είναι ο κύριος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας , η οποία βγαίνει δυναμικά στο διεθνές σκηνικό. Είναι άλλωστε και πολιτικές οι σχέσεις που συνδέουν τις δύο χώρες και δεν θα αργήσει η περίοδος που θα ανακινηθεί η μερική ένταξη της Τουρκίας στην Ευρώπη από τους Γερμανούς. Υπάρχουν σχέδια για ένα νέο αεροδρόμιο στην Κωνσταντινούπολη που θα εξασφαλίσει τη θέση της χώρας ως ένα διεθνές κέντρο σύνδεσης.
Συνολικά θεωρώ πως η Τουρκία θα συνεχίσει να προσφέρει επενδυτικές ευκαιρίες σε όσους ενδιαφέρονται να διαφοροποιήσουν το χαρτοφυλάκιο των επενδύσεών τους το ερχόμενο διάστημα, με την τουρκική λίρα να βρίσκεται μέσα στο καλάθι των επιλογών σημαντική θέση.
Οι τελευταίες εξελίξεις στην Τουρκία έχουν σηκώσει θύελλα συζητήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Και αν η πολιτική θύελλα των σκανδάλων που ενέπλεκαν ισχυρούς αξιωματούχους ήταν στο επίκεντρο το προηγούμενο διάστημα, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας είδαμε τις επιθέσεις των αγορών στη γείτονα χώρα. Τις τελευταίες ημέρες, ο κυριότερος λόγος είναι η πτώση της τουρκικής λίρας σε ιστορικά χαμηλά έναντι του ευρώ, κάτι που αντανακλά και τα προβλήματα που υπάρχουν. Πως έφτασε όμως η ισοτιμία EUR/TRY στα 3,000 και τι περιμένουμε στη συνέχεια;
Μεγάλη πτώση του ΑΕΠ την τελευταία διετία
Το ΑΕΠ της Τουρκίας έχει υποχωρήσει στο 4.4% όταν το 2011 είχε αγγίξει τα επίπεδα του 11.9%, κάτι που όπως είναι λογικό έχει «κόψει» τα φτερά της αναπτυσσόμενης οικονομίας. Ωστόσο, τα νούμερα αυτά είναι κάτι παραπάνω από θετικά όταν μάλιστα τα συγκρίνουμε με τις προβλέψεις ανάπτυξης 1.0% στην Ευρωζώνη το 2014. Έχει γραφτεί άλλωστε και από τον Τζιμ Ονίλ πρώην στέλεχος της Goldman Sachs ότι η Τουρκία, ανήκει στη δεύτερη βαθμίδα των ανερχόμενων αστέρων, μαζί με το Μεξικο, την Ινδονησία και τη Νότια Κορέα στη γνωστή θεωρία των “MIST”. Η βασική θεωρία αναπτυσσόμενων χωρών του Ονίλ είναι τα λεγόμενα “BRICS” με τις Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κινα. Υπάρχουν και προβλήματα ωστόσο τα οποία εμφανίζονται με τέτοιους ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης.
Ευλογία ανάπτυξης αλλά και κατάρα;
Τέτοιοι ρυθμοί ανάπτυξης έρχονται συχνά και με αρνητικά επακόλουθα και η Τουρκία δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από αυτά. Ο πληθωρισμός –που το Μάιο του 2012 βρισκόταν στο 10.8%- αυτή τη στιγμή έχει υποχωρήσει στο 7.4%, παραμένοντας ωστόσο πολύ πάνω από το στόχο της κεντρικής τράπεζας και των ποσοστών πληθωρισμού των περισσότερων αναδυόμενων αγορών του κόσμου. Ο στόχος της Κεντρικής Τράπεζας είναι να κρατήσει τον πληθωρισμό στο 5% κάτι που θα έπρεπε να είχε επιτύχει από το 2013.
Το σημαντικότερο στοιχείο είναι όμως το διογκωμένο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και ο τρόπος που αυτό καλύπτεται. Το έλλειμμα αυτό βρισκόταν στα επίπεδα του 10% το 2012 και παρότι έδειξε σημάδια πτώσης την περασμένη χρονιά, θα χρειαστεί να γίνουν βήματα προκειμένου να μην συνεχίσει να αποτελεί κίνδυνο. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν η επιβράδυνση της πιστωτικής επέκτασης που υπολογίζεται πάνω από 40 % στα μέσα του 2011 οφείλεται σε παρεμβάσεις της τραπεζικής ρυθμιστικής αρχή της Τουρκίας , της BRSA , η οποία ανάγκασε τις τράπεζες να διαθέσουν περισσότερα κεφάλαια, περιπλέκοντας ταυτόχρονα και τις διατάξεις. Και όταν οι ξένοι επενδυτές νιώθουν ότι τα πράγματα περιπλέκονται προτιμούν να μείνουν μακριά.
Ποια είναι τα θετικά στοιχεία;
Σημαντικές επενδύσεις λαμβάνουν (ή θα λάβουν χώρα) τα επόμενα χρόνια. Υπάρχουν σχέδια για ένα νέο αεροδρόμιο στην Κωνσταντινούπολη που θα εξασφαλίσει τη θέση της Τουρκίας ως ένα διεθνές κέντρο σύνδεσης επιβατών. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω το ΑΕΠ της Τουρκίας στο 4.4% αποτελεί ισχυρό δέλεαρ για τους επενδυτές. Ταυτόχρονα, τα επιτόκια της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας στο 4.5% παραμένουν πολύ ελκυστικότερα σε σχέση με τα μηδενικά επιτόκια που έχουν οι 4 μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου αυτή τη στιγμή λόγω της χαλαρής νομισματικής πολιτικής που ασκούν. Την ίδια στιγμή το δημόσιο χρέος ως προς το ποσοστό του ΑΕΠ στην Τουρκία βρίσκεται στα επίπεδα του 36.0%, μετά τη σημαντική μείωση που υπέστη από το 60.0% του 2004.
Από την άλλη μεριά ο ρόλος της Τουρκίας ως εμπορικού σταθμού μεταξύ Ανατολής και Δύσης ήταν και παραμένει δέλεαρ για τους επενδυτές και τους εμπόρους. Σήμερα η Γερμανια είναι ο κύριος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας , η οποία βγαίνει δυναμικά στο διεθνές σκηνικό. Είναι άλλωστε και πολιτικές οι σχέσεις που συνδέουν τις δύο χώρες και δεν θα αργήσει η περίοδος που θα ανακινηθεί η μερική ένταξη της Τουρκίας στην Ευρώπη από τους Γερμανούς. Υπάρχουν σχέδια για ένα νέο αεροδρόμιο στην Κωνσταντινούπολη που θα εξασφαλίσει τη θέση της χώρας ως ένα διεθνές κέντρο σύνδεσης.
Συνολικά θεωρώ πως η Τουρκία θα συνεχίσει να προσφέρει επενδυτικές ευκαιρίες σε όσους ενδιαφέρονται να διαφοροποιήσουν το χαρτοφυλάκιο των επενδύσεών τους το ερχόμενο διάστημα, με την τουρκική λίρα να βρίσκεται μέσα στο καλάθι των επιλογών σημαντική θέση.
Πηγή: DailyFx.gr
