16 Ιανουαρίου 2014

Διεθνές «πάρτι» ανοικοδόμησης

Το 80% των πολιτών ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και οι ξένοι χορηγοί διαχειρίζονται τη διεθνή βοήθεια ερήμην των αναγκών των πολιτών και της ίδιας της κυβέρνησης, προς όφελος των διεθνών μεγαλοεργολάβων

Της Χριστίνας ΠάντζουΟ σκελετός ενός τεράστιου οικοδομήματος χάσκει ημιτελής στο Κοράιλ, ειρωνική χορηγία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που σπατάλησε 2 εκατ. ευρώ για δημιουργία εμπορικού κέντρου σε μια περιοχή κατεστραμμένη από τον σεισμό που τον Γενάρη του 2010 ισοπέδωσε την Αϊτή σκοτώνοντας 200.000 ανθρώπους και αφήνοντας άστεγους πάνω από 1,5 εκατομμύριο. Πέρασαν 4 χρόνια, αλλά ακόμη 171.000 άνθρωποι παραμένουν σε στρατόπεδα, δεκάδες χιλιάδες οικογένειες στερούνται ασφαλή στέγη και περισσότεροι από 800.000 άνθρωποι επιβιώνουν χάρη στην επισιτιστική βοήθεια.


Τίποτα δεν άλλαξε ουσιαστικά στη φτωχότερη χώρα του δυτικού ημισφαιρίου, με το 80% των πολιτών να ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και τους ξένους χορηγούς να διαχειρίζονται τη διεθνή βοήθεια ερήμην των αναγκών των πολιτών και της ίδιας της κυβέρνησης, προς όφελος των διεθνών μεγαλοεργολάβων.

Σήμερα υπάρχουν ακόμη 306 στρατόπεδα εσωτερικά εκτοπισμένων πολιτών. Μόλις το 8% έχει νερό, το 4% αποχέτευση και μόνο το 54% διαθέτει τουαλέτες. Επιδημίες παντού, όπως αυτή της χολέρας, που από το 2010 έχει στοιχίσει τη ζωή σε 8.500 ανθρώπους, ενώ φέτος αναμένονται 45.000 νέα κρούσματα, σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας. Η Διεθνής Οργάνωση Μετανάστευσης καταγγέλλει ότι περισσότερες από 113.000 οικογένειες εκτοπισμένων στάλθηκαν από τα στρατόπεδα σε προσωρινά καταφύγια, 50.000 έλαβαν επιδοτήσεις ενοικίου 500 δολαρίων για να νοικιάσουν σπίτι για ένα χρόνο κι άλλοι απλώς διώχθηκαν από αυτά χωρίς καμία μέριμνα.

Οι πολιτικές προσωρινής μετεγκατάστασης μείωσαν τον αριθμό των πολιτών που μένουν σε στρατόπεδα, αλλά δεν έλυσαν το πρόβλημα της στέγης που έπληττε ήδη πριν από τον σεισμό το 67% του πληθυσμού. Περσινή έρευνα έδειξε ότι το 75% των οικογενειών στις οποίες δόθηκαν ετήσια επιδόματα ενοικίων, με τη λήξη τους βρέθηκαν σε χειρότερες συνθήκες απ’ ό,τι πριν. Γιατί οι προτεραιότητες των «χορηγών» δεν είναι η λύση της στεγαστικής κρίσης και των προβλημάτων που χρονίζουν στη χώρα, αλλά η διασφάλιση των συμφερόντων τους, παραχωρώντας σε δικές τους εταιρείες έργα όπως υποδομές για εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου (ιδίως του χρυσού) και δημιουργία βιομηχανικών ζωνών φτηνού εργατικού δυναμικού.

Είναι ενδεικτικό ότι η USAID προσέφερε πέρσι 270 εκατ. δολάρια σε προγράμματα τα οποία κατά 48% παραχωρήθηκαν σε αμερικανικές εταιρείες και κατά 36,7% σε μη κερδοσκοπικές επιχειρήσεις με έδρα την Ουάσινγκτον, σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Γκάρντιαν». Ή ότι το 76,7% της αξίας των συμβάσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης για προγράμματα ανοικοδόμησης το 2010-2011 δόθηκαν σε ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Οσο για τις αϊτινές αρχές, αγνοούν σε τι και πώς δαπανώνται αυτά τα χρήματα.

Με τον σεισμό να έχει καταστρέψει κατά 60% τις κυβερνητικές δομές και να έχει σκοτώσει το 25% των δημόσιων υπαλλήλων της πρωτεύουσας, οι «χορηγοί» είχαν υποσχεθεί την «ενδυνάμωση του ρόλου της κυβέρνησης». Αντ’ αυτού, χρησιμοποιούν το βολικό επιχείρημα «αδιαφάνειας των αϊτινών θεσμικών αρχών» για να εξασφαλίσουν την ατζέντα τους, επιτρέποντας να διοχετεύεται μέσω των αϊτινών αρχών μόλις το 1% της έκτακτης και το 16% της τακτικής βοήθειας ανοικοδόμησης. Επιβεβαιώνοντας έτσι τις καταγγελίες της Ναόμι Κλάιν: «Η ανοικοδόμηση έχει μετατραπεί σε ευρεία επιχείρηση του καταστροφικού καπιταλισμού, που δεν επιδιώκει να συνδράμει τα θύματα αλλά να εκμεταλλευτεί την καταστροφή για να κερδίσει οφέλη».