Τελικά χρεωκόπησε ποτέ η Ελλάδα ή όχι ; Δεν μιλώ
για τις ιστορικά καταγεγραμένες χρεωκοπίες του παρελθόντος αλλά για τη
σύγχρονη ιστορία. Τη δική μας εποχή. Την πρόσφατη περιπέτεια με το ΔΝΤ
και την υπόλοιπη παρέα, που προσπαθούν να ξεκολήσουν το ναύαγιο από τα
βράχια και να το κάνουν αξιόπλοο χρησιμοποιώντας τα όποια σάπια ξύλα
περίσεψαν από προηγούμενα διεθνή ναύαγια που κατέληξαν στη διάσωση.Αλήθεια τι είναι αυτό που ορίζει τη χρεοκωπία μιας χώρας ;
Οι αριθμοί θα μου πείτε και δίκιο θα έχετε. Όταν όμως οι αριθμοί δεν βγαίνουν και μετά από τέσσερα χρόνια σκληρής λιτότητας, περικοπών, απολύσεων, δανεισμού τους κοιτάς, τους ξαναμετράς αλλά το χρέος τρομάζει το αύριο, περισσότερο από το χθές, τότε εύλογα αναρωτιέσαι.Βλέπουμε φώς στο τούνελ ή πρόκειται για αντικατοπτρισμό από την ανεργία, την πείνα, τη δίψα, την εξάντληση, το σοκ της θεραπείας ;
Όταν ως επιλογή αντιμετώπισης μιας κρίσης προβάλεται η επιθετική θεραπεία τότε σαφέστατα περιμένεις τα αποτελέσματα να είναι εντυπωσιακά. Ακόμα κι αν τα δείγματα δεν είναι άμεσα ορατά, αναζητάς κάποιους εκ των οιωνών της βελτίωσης.Όμως όσο κι αν επιμένουν ντόπιοι και ξένοι οικονομικοί φωστήρες για την επιστροφή στην κανονικότητα και την ευημερία, οι αριθμοί δεν πείθουν για τα λεγόμενά τους και τα προσδοκόμενα από τη θεραπεία αποτελέσματαΌταν οι άνθρωποι γίνονται αριθμοί, τότε αυτό δεν είναι για καλό. Ο άνθρωπος έχει προσωπικότητα. Οι αριθμοί ισοδυναμούν με μια ψυχρή λογιστική και τάξη και για να θυμηθώ τα λόγια του Οδυσσέα Ελύτη "Όταν ακούς τάξη, ανθρώπινο κρέας μυρίζει".
Η θεραπεία του Σοκ
Η γιατρειά που εφαρμόζεται στην Ελλάδα έχει αποδειχθεί μάταιη προ πολλού.Τα ερωτήματα που προκύπτουν από την επιμονή της εφαρμογής της εκ νέου, είναι πολλά.Πρώτο και κύριο είναι αν πράγματι επιχειρείται η αναδιάρθρωση της οικονομίας ή αν απλά το ζητούμενο είναι η κερδοφορία μέσα από τη μεταβίβαση του εθνικού πλούτου σε διεθνείς οίκους αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό και την πραγματική οικονομία.Ο Κάρλ Μάρξ ανέφερε στο κεφάλαιο πως "το μοναδικό κομμάτι του λεγόμενου εθνικού πλούτου, που στους σύγχρονους λαούς ανήκει πραγματικά στο σύνολο του λαού, είναι το δημόσιο χρέος τους".Το οικονομικό θεραπευτικό μοντέλο που εφαρμόζεται σήμερα στην Ελλάδα, εφαρμόστηκε πριν την Αργεντινή στη Ρωσία.
Από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 κι έπειτα, η Ρωσία προσπάθησε να αναπτύξει μια οικονομία της αγοράς και να επιτύχουν συνεπή οικονομική ανάπτυξη.
Τον Οκτώβριο του 1991, ο Γιέλτσιν ανακοίνωσε ότι η Ρωσία θα προχωρήσει σε ριζική, προσανατολισμένη στην αγορά μεταρρύθμιση προς την κατεύθυνση της "θεραπείας σοκ", όπως προτάθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΔΝΤ. Ωστόσο, η πολιτική αυτή οδήγησε σε οικονομική κατάρρευση, με εκατομμύρια ανθρώπων που οδηγήθηκαν στη φτώχεια. Παράπλευρα αποτελέσματα, η δραματική αύξηση της διαφθοράς και η ραγδαία εξάπλωση της εγκληματικότητας.Στα τέλη του 1998 το δημόσιο χρέος της Ρωσίας έφτασε στο 130% που ήταν και το υψηλότερο ποσοστό που άγγιξε.Το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ το 1945 με το τέλος του Β παγκοσμίου πολέμου (δηλαδή σχεδόν 15 χρόνια μετά το κράχ) ήταν στο 113%.Έπεσε κάτω από το 40% στα επόμενα 30 χρόνια και σήμερα με τις όποιες αντιξοότητες βρίσκεται στο 72,8%.Το 1977 το ελληνικό δημόσιο χρέος ήταν περίπου στο 25%, έφτασε το 2012 στο 198% έπεσε περίπου στο 160% την ίδια χρονιά και ο στόχος είναι το 120.5% το 2020.
Με δεδομένο ό,τι οι οικονομίες που προανέφερα διαθέτουν πολύ περισσότερους μηχανισμούς αντιμετώπισης της κρίσης (βαριά βιονηχανία, υψηλά ποσοστά εξαγωγικής δραστηριότητας, βιομηχανίες όπλων, νέες τεχνολογίες) συγκρινόμενες με την Ελλάδα, και παρά ταύτα χρειάστηκαν διάστημα δεκαετίας και πλέον για να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο, ίσως και να υποδεινύει και το διάστημα που θα απαιτηθεί για να "προσγειωθεί" η ελληνική οικονομία.Η Ελλάδα αναφορικά με τις ασθενείς οικονομίες έχει ορίσει νέα δεδομένα συγκρινόμενη ακόμα και με αυτές των χωρών του λεγόμενου Τρίτου κόσμου.Έχει υποστεί ήδη ένα κούρεμα του χρέους και για όσους δεν το γνωρίζουν το (Haircut) στη γλώσσα της οικονομίας είναι συνυφασμένο με την έννοια της χρεωκοπίας.
Κι όμως. Η Ελλάδα ποτέ δεν χρεωκόπησε. Αντέχουμε, δανειζόμαστε και σύμφωνα με τον πρωθυπουργό το 2014 θα είναι η χρονιά της ανάκαμψης.
Έστω κι αν η πλειοψηφία δεν το αισθάνεται αλλά διαβλέπει το αντίθετο. Κόντρα στις "κακόβουλες" προβλέψεις των Financial Times που αναφέρουν πως μέσα στην επόμενη τετραετία, η Ελλάδα είτε θα επιστρέψει στη δραχμή, είτε θα χρεοκοπήσει, είτε θα πραγματοποιηθούν και τα δύο ενδεχόμενα και στηρίζουν την εκτίμηση αυτή με την αδυναμία διαχείρησης από την Ε.Ε. της εξελισσόμενης κρίσης χρεών στην ευρωζώνη.Κι όμως η Ελλάδα θα αντέξει. Κόντρα στις "Κασσάνδρες" όπως ο ΟΟΣΑ που προβλέπει ότι το ελληνικό χρέος θα σταθεροποιηθεί στο 160% του ΑΕΠ το 2020.Αλλωστε όπως έλεγε κι ο Δημήτρης Χόρν "Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει, συνεχώς ξεψυχά.."
Ανεργία
Οι αριθμοί που αφορούν την εργασία ή καλύτερα την ανεργία, είναι επίσης αποκαρδιωτικοί.
Η ανεργία (σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία) στην Ελλάδα τον Αύγουστο του 2013 ήταν στο 27.3%.
Σύμφωνα με έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ το 23,1% των Ελλήνων το 2012,ήρθε αντιμέτωπο με το φάσμα της φτώχιας και υπό τον κίνδυνο της φτώχειας εκτιμάται πως βρίσκονται σήμερα 914.873 νοικοκυριά ή αλλιώς 2.535.700 άτομα.Στον ιδιωτικό τομέα απασχολούνται 1.371.450 άτομα, από 2.800.000 που ήταν ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ πριν από την κρίση.Το 79,76% (1.091.674) εισπράττουν πάνω από 500 ευρώ. Εξ αυτών το 7,61% λαμβάνουν από 500 εως 600 ευρώ και το 32,21% από 1.000 έως 1.200 ευρώ.Ο πληθυσμός που διαβιεί σε νοικοκυριά που δεν εργάζεται κανένα μέλος ή εργάζεται λιγότερο από 3 μήνες, συνολικά, το έτος, ανέρχεται σε 1.010.900 άτομα ή σε 16,1% του πληθυσμού ηλικίας 18- 59 ετώνΠερίπου 147.000 υπάλληλοι του ευρύτερου δημόσιου απαρτίζουν τις λίστες με τις απολύσεις και τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και η Τρόικα αξιώνει επιπλέον 25.000.
Η μόνη αγορά που σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία η ανεργία είναι στα ίδια ποσοστά με της Ελλάδας είναι η Παλαιστινιακή - χώρα υπό καθεστώς κατοχής - με ποσοστό 27,39% το 2013 (ανεπίσημα ωστόσο η ανεργία στην Παλαιστίνη αγγίζει το 60%).Για να κατανοήσετε τα μεγέθη της ελληνικής πραγματικότητας, στην Αμερική την πρώτη ημέρα του Κράχ το 1930 η ανεργία ήταν στο 4.7% εκτινάχθηκε στο 22% σταδιακά μέχρι το 1935 και πίσω σε φυσιολογικά επίπεδα 15 χρόνια μετά , στο 2% το 1945.
Κι όμως το παλεύουμε.
Με την κοινωνία σε παράκρουση, την οικονομία στην εντατική, την κατάρρευση της αγοραστικής κίνησης και συρρίκνωση του εμπορικού τομέα, με την αγορά ακινήτων σε ελεύθερη πτώση, την εξοντωτική φορολόγηση, την υγεία να ασθενεί, τα ασφαλιστικά ταμεία να αδυνατούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες, με μισθούς που προκαλούν σε άλλους γέλια, σε άλλους κλάματα, με νέα μέτρα που έρχονται καλύψουν τα κενά που προκύπτουν εδώ και τρια χρόνια από τις αστοχίες των προηγούμενων μέτρων που δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα.Με το μαύρο στην ΕΡΤ κι ότι αυτό συνεπάγεται, με τις ελευθερίες να περιορίζονται, τις ανθρώπινες αξίες και τα ιδανικά καταπατούνται στο βωμό ενός φλερτ με φασίζουσες νοοτροπίες που αποσκοπούν στην πολιτική αλιεία σε ακροδεξιές δεξαμενές.Με το φασισμό να πιάνει στασίδι στην πολιτική σκηνή, προκαλώντας τη μνήμη και τη λογική όσων δεν απώλεσαν κάτι από τα δυο.Με υπουργούς που προτάσουν στήθη για να διεκδικήσουν τις δάφνες και τη χαρά των απολύσεων από την Τρόικα.Με συνεργάτες του πρωθυπουργού να διαγκωνίζονται για μια θέση στο άρμα της ακροδεξιάς, ξορκίζοντας τη διαφορετικότητα, την ομοφυλοφιλία και να διαλαλούν την πραμάτια τους με γλώσσα πεζοδρομίου.
Ο Μακιαβέλι έγραφε ότι "η πρώτη εντύπωση που δημιουργεί ένας ηγέτης είναι αυτή που δίνουν οι άνθρωποι που τον περιστοιχίζουν".Κι όμως. Ακόμα δεν πτωχεύσαμε. Η κοινωνία βαστάει. Και πως να κάνει κι αλλιώς. Φαντάζεστε να χρεωκοπούσαμε τι θα σήμαινε αυτό για την καθημερινότητά μας;Αλλωστε... η οικονομία θα ανακάμψει. Μια ανάσα δρόμος, μέχρι το 2020 για να φτάσει το δημόσιο χρέος στο αισιόδοξο 124% σύμφωνα με το ΔΝΤ. Δηλαδή 10.5 μονάδες πιο πάνω κι από τη χειρότερη στιγμή της Αμερικής και 7.5 μονάδες λιγότερο από το αρνητικό ρεκόρ της Ρωσίας.
Το κόστος του χρέους
Σε μια χώρα όμως, εκτός των αριθμών και των γραφημάτων τα οποία ουδείς μπορεί να προσδιορίσει πότε θα φτάσουν σε επίπεδα 1977 - αν φτάσουν ποτέ, αν υπάρχει Ευρωζώνη και άλλα πολλά αν - εκτός αυτών λοιπόν, υπάρχουν κι άλλα.Όπως για παράδειγμα, υπάρχουν άνθρωποι. Υπάρχουν δικαιώματα.Υπάρχουν ελευθερίες. Τέχνες. Πολιτισμός. Ιδανικά κι αξίες.Ηθική. Όνειρα. Υπερηφάνια. Ακεραιότητα. Δημοκρατία.Υποχρεώσεις. Αντοχές. Αξιοπρέπεια. Προσωπικότητα. Ειλικρίνεια. Εθνική κυριαρχία.Υπάρχει ζωή.Κι επιτέλους, υπάρχουν όρια.
Ή μήπως όχι πια ;
Αλήθεια, αν χάθηκαν όλα τα παραπάνω, τι μένει ;Τί ακριβώς παλεύουμε να περισώσουμε ;
Μήπως πέρα από αριθμούς υπάρχουν κι άλλες παράμετροι που ορίζουν την έννοια της χρεοκοπίας ;
Μήπως δεν υπάρχει ευνοικός άνεμος γι'αυτόν που δεν ξέρει πηγαίνει;Μήπως όπως έλεγε κι ο Μάρξ "είναι προτιμότερο ένα άθλιο τέλος, παρά μια αθλιότητα χωρίς τέλος" ;
http://panosharitos.com
