Εκτιμήσεις στην «The Independent» από τον βρετανό πολεμικό ανταποκριτή
Ο Σύρος στρατηγός Τζαμάα Τζαμάα σκοτώθηκε
την περασμένη εβδομάδα στην πόλη Ντέιρ αλ Ζορ στην ανατολική Συρία. Η
αλήθεια για τον θάνατό του μπορεί να πάρει ακόμη και δεκαετίες μέχρι να
αποκαλυφθεί, εκτιμά ο διάσημος Βρετανός πολεμικός ανταποκριτής Ρόμπερτ Φισκ σε κείμενό του στην εφημερίδα The Independent.
«Ήταν ένα αφοσιωμένο, αδίστακτο στέλεχος του καθεστώτος του πατέρα
του Μπασάρ, Χαφέζ(...) Αλλά πώς πέθανε ο Τζαμάα;» διερωτάται ο Φισκ. «Η
κρατική τηλεόραση της Συρίας ανέφερε μόνο ότι "έγινε μάρτυρας εκτελώντας
το εθνικό καθήκον υπεράσπισης της Συρίας και του λαού της, αναζητώντας
τρομοκράτες στη Ντέιρ αλ Ζορ"» συνεχίζει το δημοσίευμα. Όμως, σύμφωνα με
τον βρετανό αρθρογράφο, όλες οι οργανώσεις ανταρτών στη χώρα, ακόμη και
τα παρακλάδια της αλ Κάιντα, θα τον ήθελαν νεκρό. Λέγεται ότι ο Τζαμάα
σκοτώθηκε από σφαίρα ελεύθερου σκοπευτή. Μία άλλη εκδοχή για τον θάνατό
του είναι ότι σκοτώθηκε από κρυμμένη βόμβα. Και μία τρίτη, ότι
ανατινάχθηκε από έναν βομβιστή αυτοκτονίας.
«Το μόνο για το οποίο μπορούμε να είμαστε σίγουροι είναι ότι, το
σώμα του, σε όποια κατάσταση και αν ήταν, μεταφέρθηκε για να θαφτεί
στους λόφους πάνω από τη Λαττάκεια όπου γεννήθηκε. Πόσος χρόνος θα
περάσει μέχρι να μάθουμε την αλήθεια;» γράφει ο Φισκ. Και τονίζει:
«Κατέληξα σε αυτό το ερώτημα από τη μυστικότητα που ακόμη περιβάλλει τον
γαλλο - αλγερινό πόλεμο ανεξαρτησίας του 1954-62, στον οποίο ένα σκληρό
γαλλικό κατοχικό καθεστώς πολεμούσε ενάντια σε μία εξίσου σκληρή και
αποφασισμένη αλγερινή αντίσταση, της οποίας ηγείτο το Εθνικό
Απελευθερωτικό Μέτωπο, το FΝL. Οι Γάλλοι αξιωματούχοι είχαν επιδοθεί σε
ένα όργιο βασανιστηρίων ενώ οι Αλγερινοί έσφαζαν ο ένας τον άλλον - και
τους Γάλλους - σε μία σταλινικού τύπου εκκαθάριση όσων δικών τους
υποπτεύονταν ότι συνεργάζονταν με το γαλλικό κατοχικό καθεστώς».
Για τους Γάλλους πρόκειται για έναν από τους επαίσχυντους πολέμους
τους: κανείς δεν αναφερόταν στα βασανιστήρια για πολλές δεκαετίες μετά
τη λήξη του. Το FNL έκανε λόγο μόνο για τον ηρωισμό των «μαρτύρων» του.
Οι Γάλλοι μάχονταν κατά της τρομοκρατίας και το FNL μαχόταν κατά του
σκληρού γκωλικού καθεστώτος.
Οι παραλληλισμοί με την κατάσταση στη Συρία μπορεί, σύμφωνα με τον
Φισκ, να μην είναι ακριβείς. «Όμως στην Αλγερία τους τελευταίους μήνες
λαμβάνει χώρα ένα αξιοσημείωτο φαινόμενο. Δεκάδες ηλικιωμένοι Αλγερινοί
μαχητές που συμμετείχαν στον πόλεμο που τελείωσε πριν από μισό αιώνα
πηγαίνουν σε μικρούς εκδοτικούς οίκους στο Αλγέρι και το Οράν με
ιδιωτικά χειρόγραφα, που περιλαμβάνουν τρομακτικές περιγραφές του άγριου
πολέμου στον οποίον πήραν μέρος και στον οποίον οι αξιωματικοί τους
βασάνιζαν και έσφαζαν και δολοφονούσαν τους συμπολεμιστές τους. Οι
αντίπαλες ομάδες ανταρτών στην Αλγερία - όπως ο Ελεύθερος Συριακός
Στρατός και οι ισλαμιστές αντάρτες αντίπαλοί τους στη βόρεια Συρία
σήμερα - επίσης σφάζονταν μεταξύ τους» αναφέρει.
Κατά τον Φισκ οι περισσότεροι Αλγερινοί ιστορικοί σήμερα είναι
υπερβολικά άτολμοι όταν αναφέρονται στον γαλλο - αλγερινό πόλεμο και τον
ρόλο του FNL. «Η αληθινή ιστορία πίσω από τον πιο πρόσφατο αλγερινό
πόλεμο - μεταξύ των ισλαμιστών και της κυβέρνησης τη δεκαετία του 1990
(συνολικοί θάνατοι 250.000, περίπου 100.000 περισσότεροι από τη Συρία
σήμερα) - επίσης δεν λέγεται από τους αλγερινούς ιστορικούς. Τη δουλειά
τους έχουν αναλάβει οι μυθιστοριογράφοι οι οποίοι περιβάλλουν τα
γεγονότα με τον μανδύα της φαντασίας ώστε να αποκαλύψουν την αλήθεια
πίσω από αυτή την τρομερή σύγκρουση» λέει.
Και καταλήγει αναφέροντας μία τέτοια ιστορία - ένα πραγματικό
γεγονός - που αναφέρεται σε ένα μυθιστόρημα. «Ένας χαμηλόβαθμος
αξιωματικός στον αλγερινό στρατό», γράφει, «αποκαλύφθηκε ότι είχε
προδώσει τους συντρόφους του στους ισλαμιστές αντάρτες. Η γυναίκα και τα
παιδιά του μεταφέρθηκαν με στρατιωτικό ελικόπτερο από το χωριό τους σε
μία γυμνή λοφοπλαγιά όπου κρατείτο αιχμάλωτος ο αξιωματικός. Εκεί,
μπροστά στα μάτια της οικογένειάς του, έδεσαν τον άτυχο άνδρα σε ένα
δένδρο, τον περιέλουσαν με βενζίνη και τον έκαψαν ζωντανό. Πόσο θα
πρέπει να περιμένουμε λοιπόν για να αποκαλυφθούν τα μυστικά που
βρίσκονται θαμμένα κάτω από τα συντρίμμια του πολέμου στη Συρία;»
