Την ανησυχία της για την Ελλάδα διατύπωσε η
βυζαντινολόγος, ακαδημαϊκός και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κέντρου Δελφών,
Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ. Με συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τη Φωτεινή
Γιαννούλη, η κ. Αρβελέρ, αναφερόμενη στην εικόνα της Ελλάδας στο
εξωτερικό, ανέφερε: «Αλλιώς μας βλέπει ένας καθηγητής πανεπιστημίου ή
ένας φοιτητής κι αλλιώς ένας εργάτης, ο οποίος σου λέει, «γιατί εγώ να
δουλεύω για τους Έλληνες;». Είχα πάρει ένα ταξί πρόσφατα στο Παρίσι και
μου λέει ο ταξιτζής «κυρία Αρβελέρ, πρέπει να βοηθήσουμε τους Ισπανούς
γιατί είναι εργατικοί, κάνουν ό,τι πρέπει, όχι σαν τους Έλληνες». «Για
στάσου» τον κόβω. «Ξέχασα, είστε Ελληνίδα, αλλά δεν πειράζει αλήθεια
λέω» μου λέει. Σε ένα μέρος του κόσμου, το οποίο δεν έχει να κάνει ούτε
με τον χτεσινό πολιτισμό ούτε με τον αυριανό, αλλά έχει να κάνει με την
καθημερινότητα, βγάζω το ψωμί μου, δεν το βγάζω, έχω οικογένεια, είμαι
άνεργος, αυτοί σου λένε «φτάνει πια». Από την άλλη μεριά σου λένε «οι
Έλληνες κάνουν ότι μπορούν και μας δώσανε τα φώτα τους στο παρελθόν». Το
θέμα, πάντως, είναι ότι χάσαμε την αίγλη, ότι ήμασταν αυτοί οι οποίοι
κάνανε την καλύτερη αντίσταση, αυτοί που γέννησαν τη δημοκρατία. Τώρα
σου λένε «δώσατε, αλλά φτάνει πια»».
«Γελώ όταν μου λένε πως υπάρχει κρίση»
Όσο για τους ίδιους τους Έλληνες, εμφανίστηκε ιδιαίτερα
επικριτική: «Οι Έλληνες αυτή τη στιγμή πάνε με όποιον δίνει τα λεφτά.
Είναι άσχημο αυτό, αλλά αυτή είναι η αλήθεια. Θυμάμαι μία μέρα ταξίδευα
με τον Ντελόρ και μου λέει «πες μου λίγα πράγματα για την Ελλάδα».
«Είναι μία χώρα, όπου δεν είσαι άνθρωπος, είσαι πακέτο, το πακέτο
Ντελόρ» του απάντησα. Η Ευρώπη δεν είναι μόνο τα χρήματα που δίνει. Η
Ευρώπη έχει υποχρεώσεις, αλλά και εμείς έχουμε υποχρεώσεις απέναντί της.
Αν ρωτήσεις έναν Έλληνα ποιες είναι οι υποχρεώσεις που έχουμε απέναντι
στην Ευρώπη, δεν θα σου απαντήσει κανείς. Εκείνο που περιμένουμε είναι η
Ευρώπη να μας ζήσει, να μας θρέψει, τα πακέτα Ντελόρ, το ΕΣΠΑ». Αυτό
που με φοβίζει πολύ είναι ένα είδος αδράνειας. Νομίζεις ότι οι Έλληνες
έχουν πάθει καθίζηση. Δεν υπάρχει ένα όραμα. Μνημόνιο-όχι μνημόνιο. Το
μνημόνιο είναι όραμα; Τι θα πεις στα παιδιά; Όχι μνημόνιο, καλά, αλλά
μετά; Λοιπόν, αυτό με φοβίζει πολύ περισσότερο απ’ όλα. Ότι έχασαν οι
Έλληνες τη δυνατότητα -όχι της ελπίδας, την οποία έχουν εναποθέσει στους
ξένους- αλλά του οράματος. Εγώ γνώρισα την κατοχή. Για να πάω στο
σχολείο περνούσα πάνω από πτώματα πεινασμένων ανθρώπων, τα οποία μάζευε
ένα καροτσάκι του δήμου. Λοιπόν, όταν μου λένε ότι υπάρχει κρίση, γελώ».
«Δεν πάψαμε ποτέ να έχουμε διχασμό»
Αναλύοντας τα αίτια που φτάσαμε από τον «Έλληνα της
αντίστασης» στον «Έλληνα – πακέτο Ντελόρ», η Ελληνίδα ακαδημαϊκός
εξήγησε: «Νομίζω ότι φταίει η εμφυλιακή κρίση. Δεν πάψαμε ποτέ να
είμαστε σε εμφύλιο πόλεμο. Δεν πάψαμε ποτέ να έχουμε αυτόν το διχασμό.
Να σας πω ένα παράδειγμα. Είμαι πρόεδρος του διεθνούς ιδρύματος
Σοστάκοβιτς, ο οποίος είναι ίσως ο μεγαλύτερος μουσικός της εποχής μας.
Έχει κάνει την ενορχήστρωση του ύμνου του ΕΛΑΣ. Είπα να τη φέρω στην
Ελλάδα και μου λένε: «Δεν μπορούμε να παίξουμε τον ύμνο του ΕΛΑΣ σε
δημόσιο κτίριο». Αν μετά από 60 χρόνια έχουμε φτάσει εκεί, είναι γιατί
τα έχουμε κουκουλώσει όλα. Δεν έχουμε κάνει -αυτό που λένε οι ψυχολόγοι-
την περίοδο του πένθους. Δηλαδή, ουδέποτε δώσαμε στον εαυτό μας τον
καιρό να σκεφτεί τα πράγματα με κάποια απόσταση και να κλάψει, ή να
γελάσει, γι αυτά που έχει κάνει. Λοιπόν, από αυτή τη στιγμή και έπειτα,
χωρίς παιδεία, με μία οικογένεια διαλυμένη, με ένα όραμα, το οποίο είναι
μόνο το «τι θα έχω», δεν πάμε πουθενά. Κάποτε είπα κάτι και μου θύμωσε
όλος ο κόσμος. Ότι περάσαμε από τα τσαρούχια στα Tod’s. Είναι μία ατάκα
που όμως αν την αναλύσεις έχει αλήθεια. Από τις σκηνές της κατοχής
φτάνουμε στο «πάρε δάνειο», «πάρε αυτοκίνητο», «πάρε και δεύτερο και
τρίτο». Εγώ μόνο στην Ελλάδα βλέπω οικογένειες να έχουν δύο αυτοκίνητα,
ένα μονό και ένα ζυγό».
«Υπόδειγμα ρατσισμού η Ελλάδα»
Παράλληλα, δήλωσε ότι ο μεγάλος της φόβος για την Ελλάδα
είναι η άνοδος της Χρυσής Αυγής. «Η «Χρυσή Αυγή» καλπάζει, όπως και η
Χαμάς στην Παλαιστίνη. Είσαι μεγάλη γυναίκα, πας να πάρεις τις πέντε
πεντάρες σου και σε περιμένει ο πεινασμένος μετανάστης να σου τις πάρει,
σε παίρνει το αγόρι της Χρυσής Αυγής, σε πηγαίνει πιο κάτω, οπότε το
λες στον εγγονό, στην κόρη, στον γιο. Δεν ήρθαν οι δικοί σου να σε πάνε
και σε πήγε η «Χρυσή Αυγή». Oπότε να ψηφίσουμε «Χρυσή Αυγή», γιατί αυτοί
θα πηγαίνουν στη θέση μας, αντί να παίρνουμε εμείς την γιαγιά την
παίρνουν αυτοί. Δεν έχει εθνικό χαρακτήρα η «Χρυσή Αυγή», γιατί αν είχε
θα είχε μια άλλη στάση απέναντι στο μεταναστευτικό κίνημα. Και αυτό
είναι το μόνο πράγμα, που φοβίζει τους Ευρωπαίους. Δεν τους φοβίζει η
οικονομική κρίση, άλλωστε όλοι περνάνε οικονομική κρίση, αλλά η «Χρυσή
Αυγή» δεν θα περάσει στην Ευρώπη. Έχει καταντήσει η Ελλάδα να είναι ένα
υπόδειγμα ρατσισμού για τους ξένους. Αν ρωτήσεις ποια είναι η πιο
ρατσιστική χώρα στην Ευρώπη, θα σουν πουν αμέσως η Ελλάδα. Αλλά έχουν
άδικο οι Ευρωπαίοι γιατί η Ελλάδα είναι η μόνη ανοιχτή χώρα. Είναι το
πέρασμα όλων. Πάντως, αν δεις την παγκοσμιότητα στην καλή της εκδοχή,
δεν υπάρχει πια ξένος».
«Μένει ο… εθνικός ύμνος»
Κλείνοντας η κ. Αρβελέρ, σχολίασε το κλείσιμο της ΕΡΤ.
«Ήταν τραγικό αυτό για τη χώρα προς τα έξω. Μαύρο στην ΕΡΤ. Με ρώτησαν
οι Γάλλοι δημοσιογράφοι «τι έγινε» και τους είπα «δεν υπάρχει εθνικός
αερομεταφορέας, δεν υπάρχει εθνική τηλεόραση, ε, μένει ο εθνικός ύμνος».
Δεν έχουν κάνει μελέτη πουθενά, να πούνε είναι τόσοι, κοστίζουν τόσο,
πρέπει γίνει αυτό. Είναι πράγματα να αρχίζει ο κακομοίρης, ο Μητσοτάκης,
από την αρχή; Αν με ρωτούσες από πού να αρχίσουμε, θα σου έλεγα ότι αν ο
Μητσοτάκης κάνει καλή δουλειά, νομίζω θα την κάνει, θα καταφέρουμε
κάτι. Νομίζω ότι αν δεν τα καταφέρει αυτός, δεν θα τα καταφέρει κανένας.
Είμαι αισιόδοξη. Νομίζω ότι οι δυο τους τώρα, Σαμαράς και Βενιζέλος, θα
τα καταφέρουν, αλλά δεν θα είμαι αισιόδοξη αν η «Χρυσή Αυγή» πάρει
μεγάλα ποσοστά. Εκεί, τα πράγματα θα δυσκολέψουνε, γιατί τότε οι
Ευρωπαίοι θα πούνε «τώρα κάντε ό,τι θέλετε». Ακόμη και ο ΣΥΡΙΖΑ να βγει,
γελάνε. Αλλά με τη «Χρυσή Αυγή» δεν γελάνε καθόλου».
