Η κρίση αντιπροσώπευσης και νομιμοποίησης των κομμάτων, η αδυναμία παραγωγής πρωτότυπου προγραμματικού λόγου, η ιδεολογική σύγχυση αποτελούν ορισμένες όψεις της κρίσης του κομματικού φαινομένου. Ταυτόχρονα, η λειτουργία των κομμάτων προσαρμόζεται από τον τύπο των κομμάτων μαζικής ενσωμάτωσης στα πολυσυλλεκτικά κόμματα και στα κόμματα καρτέλ, ενώ σημαντική κρίνεται και η «επαγγελματοποίηση» της λειτουργίας τους.
Σήμερα το μέλλον του κομματικού φαινομένου διασταυρώνεται με την κρίση αποτελεσματικότητας της πολιτικής τάξης, με την πολιτικοποίηση των μη κυβερνητικών οργανώσεων και την ουδετεροποίηση ευαίσθητων πεδίων κρατικής δράσης, με την ιδιαίτερη επιρροή των δημοσκοπήσεων και των ΜΜΕ, αλλά και με σημαντικές προκλήσεις όπως η δημιουργία υπερεθνικών κομμάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι εξελίξεις αυτές επηρεάζουν επιπλέον τον τρόπο προσέγγισης των παραδοσιακών ζητημάτων που άπτονται της λειτουργίας του κομματικού θεσμού, όπως είναι η (μη δημοκρατική) εσωτερική τους οργάνωση ή η (αδιαφανής) χρηματοδότησή τους.
Τα πρόσφατα συνέδρια της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ ανέδειξαν εκ νέου την οργανωτική και ιδεολογική ένδεια των ελληνικών κομμάτων. Από την άλλη πλευρά, στην Ευρώπη της κρίσης η απαξίωση των κομμάτων συνοδεύεται από την άνοδο των ακροδεξιών, αντισυστημικών κομματικών μορφωμάτων, που αναπτύσσουν λόγο αντικοινοβουλευτικό και αντικομματικό, πρεσβεύοντας κατ' ουσίαν την κατάλυση της πλουραλιστικής δημοκρατίας. Ας μην υποτιμούμε τους κινδύνους αυτής της ρητορείας.
