του Philip Delves Broughton
Ο ταπεινός τρόπος ζωής του πάπα Φραγκίσκου, αντικατοπτρίζει τις νέες
προτεραιότητες του Βατικανού αλλά και την μεγάλη επιρροή του. Τι
διδάσκουν τα πεταμένα κόκκινα παπούτσια, το BlackBerry του Obama και o
CEO της Carrefour για το μοντέλο του "ηγέτη".
Ο νέος ποντίφικας φορά απλά μαύρα παπούτσια και μεταφέρεται μέσα σε ένα παλιό Ford Focus. Αναφέρεται στον εαυτό του ως «επίσκοπο» και όχι «Πάπα» και έχει αρνηθεί το παπικό διαμέρισμα, γιατί το θεωρεί υπερβολικά πολυτελές. Εχει επιλέξει αντ' αυτού να διαμένει στον ξενώνα του Βατικανού, όπου παίρνει το πρωϊνό του στην κοινή τραπεζαρία με τους επισκέπτες ιερείς.
Κατά την διάρκεια της επίσκεψής του στην Βραζιλία, αναφέρθηκε στα πρόσφατα λάθη της Εκκλησίας. «Ισως η Εκκλησίας μας έδειξε πολύ αδύναμη, ίσως πολύ αποστασιοποιημένη από τις ανάγκες του κόσμου, ίσως πολύ αδύναμη να απαντήσει στις ανησυχίες του, ίσως πολύ ψυχρή, ίσως πολύ απορροφημένη με τον εαυτό της, ίσως φυλακισμένη στις ίδιες τις αυστηρές αρχές της. Ίσως ο κόσμος να καταδικάζει την Εκκλησία σε απομεινάρι του παρελθόντος, ανίκανη να απαντήσει στα νέα ερωτήματα που γεννώνται. Ίσως η Εκκλησία να μπορεί να απευθυνθεί στον κόσμο στις πολύ μικρές ηλικίες, αλλά όχι στην ενήλικη ζωή». Τα λόγια αυτά θα μπορούσαν να βγαίνουν από το στόμα ενός διοικητικού ηγέτη, όχι μόνο θρησκευτικού.
Ο ταπεινός τρόπος ζωής του πάπα Φραγκίσκου, αντικατοπτρίζει τις νέες προτεραιότητες του Βατικανού. Λιγότερο θέαμα, μεγαλύτερη εστίαση στα «κουκιά» της διοίκησης. Ο ποντίφικας καθιέρωσε μια νέα επιτροπή για την μεταρρύθμιση της διοίκησης του Βατικανού και ειδικά της τράπεζας του Βατικανού, και εμφανίζεται αποφασισμένος να αποκαταστήσει την πληγωμένη του φήμη.
Το τι παπούτσια φορά ο Πάπας, ίσως ακούγεται ασήμαντο. Μόνο που ο κόσμος της πολιτικής και των επιχειρήσεων είναι γεμάτος από περιπτώσεις όπου τέτοιου είδους λεπτομέρειες, ακριβείς ή ανακριβείς, καθρεφτίζουν βαθύτερες αλήθειες για τους ηγέτες. Ειδικά στην αρχή της καριέρας τους.
Όταν ο Michael Bloomberg έγινε Δήμαρχος Νέας Υόρκης, μια από τις πρώτες κινήσεις του ήταν να εγκαταλείψει τα πολυτελή γραφεία του δήμου και να δουλεύει από μια μικρή αποθήκη, όπως είχε μάθει στην Wall Street. Έδειξε στους πολίτες ότι είναι ένας δήμαρχος επικεντρωμένος στην δράση και την πρόοδο.
Όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Barack Obama πρωτομπήκε στον Λευκό Οίκο, αγωνίστηκε σκληρά για να κρατήσει το BlackBerry του. Παρά τους φόβους των ανδρών της ασφάλειάς του, κράτησε ανέπαφη την ιδιωτική επαφή του με τον έξω κόσμο. Ήταν μια κίνηση που έδειξε ότι αρνείται να ζήσει μέσα στην γυάλα του Λευκού Οίκου.
Από πέρσι που ανέλαβε διευθύνων σύμβουλος της Carrefour , ο Georges Plassat έχει δει την μετοχή της γαλλικής αλυσίδας σούπερ μάρκετ να εκτινάσσεται 60%. Η άνοδος ξεκίνησε όταν αποποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό την συγκέντρωση των διοικητικών εξουσιών, παραδίδοντας πολλές αρμοδιότητες που μέχρι τότε κρατούσαν ζηλότυπα οι CEO στους μάνατζερς των καταστημάτων, οι οποίοι βρίσκονται πολύ πιο κοντά στους πελάτες. Αποποιούμενος τον ίδιο το ρόλο του, μεταμόρφωσε επιτυχώς την εταιρία.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση ένας ηγέτης αναλαμβάνει δουλειά, το πρώτο πράγμα που θέλουν οι «υπήκοοι» ή εργαζόμενοι να δουν, είναι ο καθαρός σκοπός του: Ότι το άτομο έχει έρθει για να δουλέψει.
Ένα από τα μεγαλύτερα κληροδοτήματα που άφησε ο Steve Jobs στην Apple, ήταν αναμφισβήτητα το άνετο προσωπικό στυλ του τεχνολογικού μάνατζερ. Τα κοντομάνικα μπλουζάκια και τα τζην που φορά ο Mark Zuckerberg του Facebook, έχουν γίνει το σημείο αναφοράς της νέας γενιάς τεχνολογικών ηγετών που, αν και είναι ζάμπλουτοι, δεν ενδιαφέρονται για τα υλικά αποκτήματα.
Υπάρχει βέβαια πάντα ο κίνδυνος η ταπεινότητα να εκληφθεί εσφαλμένα ως αδυναμία. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, οι Αμερικανοί κατέληξαν να αντιπαθήσουν την μετριοπάθεια του Προεδρου Jimmy Carter, τις ζακέτες του και τον ρεαλισμό του, που έμοιαζε πολύ με πεσιμισμό, σε μια εποχή που η Αμερική ήδη ένοιωθε μελαγχολία. Ο Ronald Reagan ευνοήθηκε πολύ όταν έβαλε και πάλι λίγο «χρώμα» στην αμερικανική προεδρία.
Αν κρίνουμε πάντως από την ενθουσιώδη υποδοχή που είχε στην Βραζιλία, ο Πάπας δεν είναι ο Carter. Μετά από πολλά χρόνια με αρνητικές ειδήσεις από το Βατικανό, οι πιστοί καλωσορίζουν έναν άνθρωπο που είναι διατεθειμένος να προχωρήσει γρήγορα και να φωτίσει έναν νέο δρόμο.
