Η υψηλή τέχνη της κατασκευής ενόχων

Του Σεραφείμ Κωνσταντινίδη Καθώς η πολύπλοκη κατάσταση στην Τουρκία, εξελίσσεται αρνητικά, η κυβέρνηση της χώρας διολισθαίνει σε θεωρίες συνομωσίας. Η ηγεσία της είναι βέβαιη για τους ενόχους και τους υποδεικνύει. Είναι τα ξένα κέντρα, το «λόμπι επιτοκίου» που κερδοσκοπεί σε βάρος της χώρας και πολλοί άλλοι.Δεν είναι πρωτοφανές το φαινόμενο. Στην Ελλάδα οι ευθύνες επιρρίπτονταν πάντα στους ξένους κερδοσκόπους ή σε αντάρτες του UCK ή σε αεροψεκασμούς. Στην Κύπρο ορισμένοι πολιτικοί υποστηρίζουν ότι για την κατάσταση της χώρας φταίνε δύο - τρεις τραπεζίτες, ενώ στις αραβικές χώρες ο πρόχειρος εχθρός είναι το Ισραήλ. Η κυβέρνηση Ερντογάν ξεπέρασε κάθε προηγούμενο θεωρίας συνωμοσίας και γι αυτό προσέλαβε τον ειδικό. Επικεφαλής της ομάδας συμβούλων του, τοποθετήθηκε δημοσιογράφος, στέλεχος σε τηλεοπτικό σταθμό, γνωστός για τις περίεργες θεωρίες που υιοθετούσε. Η πλέον εντυπωσιακή είναι ότι εχθροί της χώρας, επιχειρούν να σκοτώσουν τον Ερντογάν με την σκέψη τους, με τηλεπάθεια!

Έως τώρα ο Ταγίπ Ερντογάν που ευτυχώς επέζησε από τις δηλητηριώδεις σκέψεις των εχθρών του, απέφυγε να υιοθετήσει τον ισχυρισμό, αλλά το γεγονός ότι ο άνθρωπος αυτός έχει προσληφθεί στο πρωθυπουργικό επιτελείο είναι μια ένδειξη για τις επιλογές. Ήδη επιφανή στελέχη της κυβέρνησης αποδίδουν την αναταραχή στην πλατεία Ταξίμ σε σχέδιο της εβραϊκής διασποράς ενώ ο νέος πρωθυπουργικός σύμβουλος έχει διατυπώσει και μια διαφορετική θεωρία: Υποκινητής των διαμαρτυριών είναι η γερμανική Lufthansa επειδή απειλείται από τα σχέδια του Ερντογάν να δημιουργήσει το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Ευρώπης που θα ανταγωνίζεται την Φραγκφούρτη…
Ανάλογη είναι η θεωρία για το «λόμπι επιτοκίου» αλλά αυτή είχε άμεση εφαρμογή. Υποτίθεται ότι οι κερδοσκόποι συνωμοτούν, επειδή σήμερα που έχουν μειωθεί τα επιτόκια κερδίζουν λιγότερα δανείζοντας το τουρκικό δημόσιο. Παλαιότερα όταν είχαν υψηλό πληθωρισμό, τα επιτόκια ήταν υψηλά επίσης όπως και τα κέρδη των κερδοσκόπων. Άρα δουλεύουν για να πέσει η κυβέρνηση που δεν τους εξυπηρετεί…

Τις τελευταίες εβδομάδες η τουρκική χρηματαγορά βρίσκεται σε αναστάτωση και η κεντρική τράπεζα της χώρας έχει δαπανήσει σε ένα μήνα περίπου 4 δισ ευρώ για να στηρίξει την τουρκική λίρα. Ο στόχος δεν πέτυχε και ήδη διεξάγεται δικαστική έρευνα για να διαπιστωθεί ποιοί (ξένοι) επενδυτές πωλούσαν λίρες όταν η κεντρική τράπεζα αγόραζε. Υποτίθεται είναι έλεγχος «ρουτίνας» αλλά παρόμοια έρευνα διεξάγεται για να διαπιστωθεί και ποιοί πωλούσαν μετοχές στο Χρηματιστήριο και προκάλεσαν μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές…

Η κεντρική τράπεζα της χώρας, έχει αποφύγει να αυξήσει τα επιτόκια και προσπάθησε να αντιμετωπίσει την έξοδο κεφαλαίων, πωλώντας μέρος των συναλλαγματικών διαθεσίμων της χώρας που περιορίστηκαν πλέον σε 40 δισ ευρώ.

Η τουρκική οικονομία βρίσκονταν εδώ και αρκετό καιρό σε φάση υπερθέρμανσης, η προσπάθεια της κυβέρνησης να διατηρήσει τον υψηλό ρυθμό ανάπτυξης εξαγγέλλοντας σούπερ- σχέδια όπως ο νέος Βόσπορος, το μεγαλύτερο αεροδρόμιο κλπ, δημιούργησαν νέες ανάγκες για προσέλκυση κεφαλαίων, σε περίοδο που οι κεντρικές τράπεζες περιορίζουν την πιστωτική επέκταση.

Η τουρκική κυβέρνηση καταφεύγει στην θαλπωρή των θεωριών συνωμοσιών, δείχνοντας στο λαό τους ενόχους. Προφανώς όχι τα δικά της λάθη και παραλείψεις.