- Θέμα χρόνου η κατάθεση αγωγής από τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ
- Μετά τον εξώδικο συμβιβασμό των Βρετανών με τους Κενυάτες αντάρτες Μάου-Μάου, ο αριθμός των αγωνιστών της ΕΟΚΑ που διεκδικούν αποζημιώσεις αυξάνεται συνεχώς
- Ο Θ. ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ επισημαίνει πως οι δικηγόροι έχουν συγκεντρώσει ισχυρά τεκμήρια για δέκα περιπτώσεις
Καθοριστικό ρόλο στην απόφαση των αγωνιστών για καταχώρηση της αγωγής διαδραμάτισε η κατάληξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Βρετανίας και των Κενυατών ανταρτών Μάου-Μάου, οι οποίοι υπέστησαν βασανιστήρια πριν από έξι δεκαετίες. Συγκεκριμένα, η βρετανική κυβέρνηση ήρθε σε εξωδικαστική συμφωνία για καταβολή αποζημιώσεων σε Κενυάτες που είχαν υποστεί βασανιστήρια στα χέρια των Βρετανών αποικιοκρατών κατά την εξέγερση των Μάου-Μάου και θα καταβάλει εκατομμύρια στερλίνες ως αποζημίωση.
Το βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών είχε αρχικά ανακοινώσει ότι θ’ ασκούσε έφεση κατά δικαστικής απόφασης, που επέτρεπε σε τρεις Κενυάτες να διεκδικήσουν αποζημίωση από τη βρετανική κυβέρνηση για ξυλοδαρμό τους και σεξουαλική κακοποίηση κατά την κράτησή τους από Βρετανούς στρατιώτες, αλλά τελικά επελέγη η λύση του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
Η βρετανική κυβέρνηση θα πληρώσει συνολικά £13,9 εκατ., ενώ θα δώσει χρήματα και για την κατασκευή μνημείου στην Κένυα για τα θύματα των βασανιστηρίων κατά τη διάρκεια της εξέγερσης των Μάου-Μάου. Οι διαπραγματεύσεις για αποζημίωση από τη Μεγάλη Βρετανία άρχισαν τον περασμένο Οκτώβριο και καθένας εκ των 5.200 επιζώντων αναμένεται να αποζημιωθεί με £2.600, ποσό πενταπλάσιο του μέσου ετήσιου εισοδήματος στην Κένυα.
Αποδεικνύει την ενοχή της
«Το γεγονός ότι η Βρετανία ήρθε σε συμβιβασμό με τους Μάου- Μάου, αποδεικνύει την ενοχή της. Θέλησαν προφανώς να μην οδηγηθεί η υπόθεση στα δικαστήρια, όπου, πιθανόν, να αποκαλύπτονταν τα αποτρόπαια εγκλήματα που διέπραξε», ανέφερε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΟΚΑ. Ο Θάσος Σοφοκλέους επισήμανε ότι η ομάδα των 70 και πλέον αγωνιστών προβαίνει σε διαβήματα για το συγκεκριμένο ζήτημα, εδώ και δύο χρόνια. «Μαζέψαμε υπογραφές από αγωνιστές που βασανίστηκαν από τους Άγγλους και αναθέσαμε σε δικηγόρους να εξετάσουν τις προοπτικές που υπάρχουν, βάσει της αγγλικής νομοθεσίας, με σκοπό να διεκδικήσουμε την τιμωρία της βρετανική κυβέρνησης».
Ο κ. Σοφοκλέους σημείωσε ότι οι δικηγόροι έχουν συγκεντρώσει ισχυρά τεκμήρια για δέκα περιπτώσεις Κυπρίων. «Κάποιοι από αυτούς είναι σήμερα ανάπηροι και άλλοι παρουσιάζουν ψυχολογικά προβλήματα», συμπλήρωσε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου.
Έριχναν αλάτι στις πληγές
Ο ΘΑΣΟΣ Σοφοκλέους είναι μάρτυρας εκτελέσεων φίλων, ενώ ο ίδιος υπέστη, όπως υπογραμμίζει, σκληρά βασανιστήρια κατά την κράτησή του στις φυλακές, στη Λευκωσία. «Με χτυπούσαν με μαστίγιο, που στα άκρα είχε μικρά κομμάτια από σίδερο. Τα χτυπήματα δημιουργούσαν πληγές στην πλάτη μου, στις οποίες αμέσως μετά έριχναν αλάτι. Τους ζήτησα να με σκοτώσουν, αλλά μου απάντησαν ότι "Δεν πρόκειται να σε σκοτώσουμε μόνο επειδή δεν θέλεις να υποφέρεις. Θα υποφέρεις εδώ κάθε μέρα"». Ο κ. Σοφοκλέους είχε καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη, μαζί με άλλους αγωνιστές της ΕΟΚΑ, για κατοχή πυροβόλων όπλων και μεταφέρθηκαν από τη Λευκωσία στη φυλακή «Wormwood Scrubs» στο Λονδίνο.
Οι Κύπριοι κρατούμενοι αμέσως κατήγγειλαν τα βασανιστήρια, και τότε τους επισκέφθηκαν κάποιοι βουλευτές του Εργατικού Κόμματος. Τον Ιούλιο του 1957, ένας βουλευτής του κόμματος δήλωσε στη Βουλή των Κοινοτήτων: «Είδα κρατούμενους στο Wormwood με σπασμένα χέρια, με οιδήματα στο σώμα, που είχαν το μέγεθος μπάλας του κρίκετ, και με σημάδια στον λαιμό τους».
