Με τον Χριστόδουλο Γιαλλουρίδη
- Η χώρα μας θα πρέπει ν' αναλάβει μια πρωτοβουλία περαιτέρω ενδυνάμωσης της στρατηγικής συμμαχίας με το Ισραήλ
- Ο συριακός εμφύλιος, που εκτυλίσσεται εδώ και ενάμιση χρόνο με βασικό του διακύβευμα την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ, λαμβάνει σήμερα διαστάσεις διεθνούς κρίσης
- ΟΙ ΙΣΡΑΗΛΙΝΟΙ έπληξαν την Χεσμπολάχ για να αποτρέψουν τον εξοπλισμό της με σύγχρονα πυραυλικά συστήματα και όχι για να πλήξουν το καθεστώς Άσαντ
Ο συριακός εμφύλιος, που εκτυλίσσεται εδώ και ενάμιση χρόνο με βασικό του διακύβευμα την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ και στον οποίο εμπλέκονται ως γνωστόν διάφορες ισλαμικές, τσετσενικές και τουρκοκατευθυνόμενες εν γένει οργανώσεις, λαμβάνει σήμερα διαστάσεις διεθνούς κρίσης. Το γεγονός αυτό, δηλαδή η διεύρυνση της εμφύλιας σύγκρουσης, επήλθε μετά το διπλό χτύπημα των Ισραηλινών εναντίον της Χεσμπολάχ σε συριακό έδαφος. Πιο συγκεκριμένα, οι Ισραηλινοί με την πολεμική τους αεροπορία κατέστρεψαν τις πυραυλικές συστοιχίες της Χεσμπολάχ, οι οποίες ήταν εγκατεστημένες στα περίχωρα της Δαμασκού και, σύμφωνα με εκτιμήσεις του διεθνούς Τύπου, προορίζονταν προδήλως να πλήξουν το Ισραήλ. Είναι γνωστό ότι η Χεσμπολάχ, που από ορισμένους θεωρείται τρομοκρατική παλαιστινιακή οργάνωση, διεξάγει εν πολλοίς εδώ και αρκετά χρόνια ανορθόδοξο πόλεμο εναντίον του κράτους του Ισραήλ και στηρίζεται και ενισχύεται από το Ιράν μέσω Συρίας.
Οι Ισραηλινοί, λοιπόν, έπληξαν τη Χεσμπολάχ για να αποτρέψουν τον εξοπλισμό της με σύγχρονα πυραυλικά συστήματα, που τα προμηθεύει το Ιράν στην παλαιστιναική αυτή οργάνωση μέσω Συρίας, και όχι για να πλήξουν το καθεστώς Άσαντ παίρνοντας το μέρος της μίας από τις δύο εμπλεκόμενες στον εμφύλιο παρατάξεις. Το πλήγμα αυτό εντάσσεται στη στρατηγική των προληπτικών πληγμάτων του πρώτου κτυπήματος, πράγμα που στοχεύει εν προκειμένω στην αποτροπή του να αποκτήσει η Χεσμπολάχ τη δυνατότητα να πλήττει τις ισραηλινές πόλεις, χωριά και άλλους στρατηγικούς στόχους της ισραηλινής ενδοχώρας. Η αποτελεσματικότητα της ικανότητας του πρώτου κτυπήματος σημαίνει την αξιοποίηση της πρόβλεψης των κινήσεων του αντιπάλου, ώστε να ακυρωθούν προτού εκδηλωθούν. Με άλλα λόγια, ο ένας παίκτης ενεργεί δραστικά ώστε να αφοπλίσει τον αντίπαλό του από κάθε δυνατότητα να τον πλήξει, αποκτώντας έτσι πλεονέκτημα σε μια στρατηγική πολεμικής αντιπαράθεσης.
Το γεγονός αυτό δείχνει να αλλάζει το ρευστό και δομικά ασταθές σκηνικό της Μέσης Ανατολής, το οποίο, ούτως ή άλλως, τα τελευταία δύο χρόνια εκκίνησε από την περιβόητη Αραβική Άνοιξη, που μετετράπη ταχέως σε βαρύ Χειμώνα, όχι μόνο για τη Μέση Ανατολή, αλλά και την ευρύτερη περιοχή.
Οι επιλογές του Διεθνούς Παράγοντα (βλ. ΗΠΑ και Ευρώπη), απεδείχθησαν εν προκειμένω τουλάχιστον μυωπικές και κοντόφθαλμες, καθώς βλέπουμε τη σύγκρουση να διευρύνεται ως προς τους συμμετέχοντες, να ενεργοποιείται για πρώτη φορά το Ισραήλ στα εσωτερικά της Συρίας από ενάρξεως του εμφυλίου, να δραστηριοποιούνται ενεργότερα το Ιράν και η Τουρκία, να παρεμβαίνει το ΝΑΤΟ, η Ρωσία, η Κίνα και φυσικά οι ΗΠΑ. Με λίγα λόγια, η κατάσταση μετατρέπεται από ελεγχόμενη, εμπόλεμη, εσωτερική υπόθεση της Συρίας, σταδιακά σε διεθνή κρίση.
Η Κύπρος έχει μία γεωστρατηγική υπεραξία, η οποία σε αυτές τις περιπτώσεις εμπόλεμων αντιπαραθέσεων και άλλων διεθνών κρίσεων στην μακρά ιστορική της διαδρομή αξιοποιείτο από τους εκάστοτε «ισχυρούς προστάτες» της προς ίδιον όφελος. Η γεωστρατηγική υπεραξία της Κύπρου συνίσταται στη θέση, δηλαδή τα γεωγραφικά της δεδομένα και τις πολιτικές δυνατότητες που αποπνέει ο χώρος ή που εν προκειμένω θα μπορούσε να αναπτύξει η Κύπρος στην ευρύτερη περιοχή και διεθνώς για να επιτύχει στρατηγικά οφέλη για το ίδιο το νησί και τον λαό. Αυτό πραγματώνεται μέσω της επιλογής συμμαχιών με στόχο την αποτροπή της επέκτασης της πολεμικής αντιπαράθεσης και της μετεξέλιξής της σε διεθνή σύγκρουση. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα διέλυε ατάκτως το συριακό κράτος και θα ωφελούσε προδήλως την Τουρκία, μετατρέποντάς την σε ηγεμόνα του αραβικού κόσμου. Αυτό δεν συμφέρει στο Ισραήλ, στη Ρωσία, στην Ελλάδα, βεβαίως στην Κύπρο, ενώ ταυτόχρονα αποσταθεροποιεί πλήρως τη Μέση Ανατολή.
Συμμαχία ασφάλειας και σταθερότητας…
Η ΚΥΠΡΟΣ θα πρέπει να αναλάβει μια πρωτοβουλία στο πλαίσιο της σύσφιγξης και περεταίρω ενδυνάμωσης της στρατηγικής συμμαχίας με το Ισραήλ, η οποία συμμαχία θα ενισχυθεί από τη συμμετοχή και της Ελλάδας για την αποτροπή της διεύρυνσης και διεθνοποίησης της εμπόλεμης σύγκρουσης. Σε αυτό το πλαίσιο θα μπορούσε να επιστρατευθεί και ο ρωσικός παράγων. Η αξιοποίηση των καλών σχέσεων που έχουν η Ελλάδα, η Κύπρος και η Ρωσία με το Ιράν, το Ισραήλ με τις ΗΠΑ, θα μπορούσε να συμβάλει ουσιαστικά στην αποτροπή της περαιτέρω διεύρυνσης του πολέμου στην περιοχή.
- Μια τέτοια εξέλιξη θα εξυπηρετούσε την Κύπρο και την Ελλάδα πολλαπλά.
- Πρώτον, αναλαμβάνουν μια πρωτοβουλία ειρήνης, που θα οδηγούσε σε ένα διεθνή Αρμαγεδδώνα στην περιοχή.
- Δεύτερον, σε μια περιοχή στην οποία έχουμε παραδοσιακά πολύ καλές σχέσεις με όλους και είχαμε στο παρελθόν σημαντικό ρόλο, ιδιαίτερα η Αθήνα σε σχέση με το Μεσανατολικό ζήτημα, αποκτούμε ρόλο.
- Τρίτον, παρεμποδίζουμε την Τουρκία και περιορίζουμε, θα λέγαμε συρρικνώνουμε, τις ηγεμονικές βλέψεις της Άγκυρας για κυριαρχία στη Μέση Ανατολή και τη Νοτιοανατολική λεκάνη της Μεσογείου.
- Τέταρτον, εμπεδώνουμε μια τριμερή συμμαχία με το Ισραήλ, η οποία διαδηλώνει ένα σύστημα ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή, που είναι σε θέση να προστατεύσει όχι μόνο την ειρήνη, αλλά και τα κοινά συμφέροντα των τριών χωρών που άπτονται κυρίως της ενεργειακής ασφάλειας και των ζητημάτων θαλάσσιας κυριαρχίας.
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ Κ. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗΣ
Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής,
Διευθυντής Κέντρου Ανατολικών Σπουδών
Παντείου Πανεπιστημίου
