Η αλλαγή πλεύσης τού εκ των ηγετών των ανταρτών, Χατίμπ, που
ζητά διάλογο με τη Δαμασκό χωρίς παραίτηση του Ασαντ, προκλήθηκε από
τους δισταγμούς της Δύσης να επέμβει και δημιούργησε θύελλα
Του Νικόλα Ζηργάνου
Πολλά
Μποφόρ θα αντιμετωπίσει στο Κάιρο ο ηγέτης της Εθνικής Συμμαχίας για τη
Συρία (SNC), Μοάζ αλ Κατίμπ, μετά την ξαφνική αλλαγή πλεύσης που
εξήγγειλε μέσω facebook και την πρόσκληση για διάλογο που απηύθυνε προς
το καθεστώς της Δαμασκού.
Η αποστασιοποίηση του Κατίμπ από τη μέχρι χθες άκαμπτη θέση της
ένοπλης αντιπολίτευσης, που έθετε ως προαπαιτούμενο για τον διάλογο την
άμεση παραίτηση Ασαντ, έχει προκαλέσει τριγμούς εντός του SNC και η
συνεδρίαση των 70 μελών του εξόριστου συντονιστικού οργάνου του στην
έδρα του, στην πρωτεύουσα της Αιγύπτου, αναμένεται θυελλώδης.
Η πολιτική στροφή του υποστηριζόμενου -και- από τους Αδελφούς
Μουσουλμάνους μετριοπαθούς πρώην ιμάμη του ονομαστού τζαμιού Ουμαγιάντ
της Δαμασκού, Κατίμπ, ήρθε έπειτα από τις συνομιλίες που είχε στο Παρίσι
με τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ και προηγήθηκε των συναντήσεών του
στο Μόναχο, με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν και τους υπουργούς
Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ και του Ιράν, Αλί Ακμπάρ Σαλεχί.
Είναι σαφές ότι τόσο η Δύση όσο και το SNC έχουν καταλήξει στο ότι με τη
σημερινή ισορροπία δυνάμεων δεν μπορεί να ανατραπεί σύντομα ο Ασαντ,
ενώ, ταυτόχρονα, δεν υπάρχει καμία διάθεση από την πλευρά της Ουάσιγκτον
να επέμβει στρατιωτικά στη Συρία.
«Οι μεγάλες δυνάμεις δεν έχουν ένα όραμα (για την επίλυση της
κρίσης), μόνο ο συριακός λαός μπορεί να βρει λύση. Πρέπει να σταματήσει η
αιματοχυσία και η καταστροφή των υποδομών της χώρας», δήλωσε ο Κατίμπ,
που είπε μόνο ένα μέρος της αλήθειας. Αυτό που δεν είπε, αλλά το
γνωρίζουν όλοι, είναι πως η αναζήτηση πολιτικής λύσης προϋποθέτει να
κάνουν όλες οι πλευρές ένα βήμα πίσω, ώστε να χαραχτεί ένας οδικός
χάρτης που θα οδηγήσει σε κυβέρνηση εθνικής συμφιλίωσης και δημοκρατικές
εκλογές.
Ομως, η διασπασμένη συριακή αντιπολίτευση και η ευθεία ανάμειξη ξένων
κυβερνήσεων στην εξέλιξη της ένοπλης αντιπαράθεσης, κάνει την ανεύρεση
συμβιβαστικής λύσης πολύ δύσκολη, τουλάχιστον σε αυτό το στάδιο. Γάλλοι,
Τούρκοι, Καταριανοί, Σαουδάραβες, Ιορδανοί, Αμερικανοί, Βρετανοί,
Αιγύπτιοι, Λιβανέζοι, Ισραηλινοί, Ρώσοι, Ιρανοί, έχουν τα δικά τους
συμφέροντα και υποστηρίζουν τους δικούς τους ανθρώπους που παίρνουν
θέσεις στο εσωτερικό της χώρας για την επόμενη ημέρα.
«Αν αθροίσεις όλα τα ποσοστά επιρροής που κάθε ξένη δύναμη διεκδικεί
για τον εαυτό της στη νέα εξουσία στη Δαμασκό, δεν θα κάνει 100%, αλλά
200% ή και 300%…» μας είπε με έμφαση Ευρωπαίος πολιτικός παράγοντας, με
βαθιά γνώση της περιοχής. Πράγματι, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο, για
παράδειγμα, να συνταιριαστούν τα συμφέροντα χωρών όπως το Κατάρ, η
Τουρκία και η Σαουδική Αραβία, με τις επιδιώξεις της Ρωσίας, πόσο μάλλον
του Ιράν. Ηδη, με την ανακοίνωση Κατίμπ για διάλογο με το καθεστώς,
αντέδρασε η Αγκυρα, ενώ αρνητικοί είναι και οι Σαουδάραβες.
Σκληρή γραμμή αναμένεται να κρατήσουν στη συνεδρίαση του SNC και
αρκετοί στρατιωτικοί διοικητές αντάρτικων σχηματισμών που πολεμούν μέσα
στη Συρία, ενώ με βεβαιότητα θα αντιδράσουν, ίσως και ένοπλα, οι
φανατικοί ισλαμιστές της Αλ Νούρσα και των άλλων εξτρεμιστικών
σουνιτικών οργανώσεων που ενισχύονται από αραβικά χρήματα και
οραματίζονται μια «μονοκαλλιέργεια» ισλαμικής σουνιτικής εξουσίας στη
Συρία.
Αν και είναι ακόμη νωρίς για να καρποφορήσει ο πολιτικός διάλογος της
αντιπολίτευσης με τη Δαμασκό, δεν υπάρχει άλλος δρόμος που να οδηγεί
συντεταγμένα κι όχι χαοτικά στη μετά Ασαντ Συρία. Οσο περνάει ο καιρός,
όσο αυξάνονται τα θύματα, τόσο θα ενισχύεται η δύναμη της Αλ Νούρσα και
θα μειώνονται οι πιθανότητες μιας λύσης που θα περιλαμβάνει όλους τους
Σύρους, σουνίτες και σιίτες, χριστιανούς και δρούζους.
Ομως, μια πολιτική λύση που θα ξαναμοιράζει την τράπουλα της εξουσίας
στη Δαμασκό δεν μπορεί παρά να σέβεται το σύνολο του συριακού λαού και
σε αυτή τη λύση δεν χωράει ούτε η Αλ Νούρσα, ούτε οι υψηλόβαθμοι
αξιωματούχοι του καθεστώτος που έβαψαν τα χέρια τους με αίμα, αλλά ούτε
και αυτοί που τους υποστηρίζουν από το εξωτερικό. Η μάχη για την ειρήνη
μόλις άρχισε, αλλά το τέλος του συριακού πολέμου ακόμη αργεί.