Με τον Σάββα Ιακωβίδη Κατά τη διάρκεια διάσκεψης Τύπου στο Παρίσι, στις 14 Ιανουαρίου
1963 (σαν χθες, πριν από 50 χρόνια), ο Πρόεδρος της Γαλλίας, στρατηγός
Ντε Γκωλλ, καθόρισε τους μεγάλους άξονες της εξωτερικής πολιτικής της
χώρας. Ευθύς εξ αρχής είχε διατυπώσει τη σταθερή αντίδρασή στην είσοδο
της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Δικαιολόγησε
την αντίδρασή του επισημαίνοντας ότι «η φύση, η διάρθρωση, η σύνθεση της
Αγγλίας διαφέρουν από εκείνες των ηπειρωτικών κρατών». Ο στρατηγός δεν
είχε εμπιστοσύνη στη Βρετανία εξαιτίας των ισχυρών δεσμών της με τις
ΗΠΑ.
Είναι γνωστή η θέση του Ουίνστον Τσόρτσιλ, που είχε πει πως, αν η Βρετανία έχει να επιλέξει μεταξύ της ανοικτοσύνης του ωκεανού (ΗΠΑ) και της ηπείρου, θα επιλέξει την ανοικτοσύνη. Έτσι, ενώ οι εταίροι της Γαλλίας ευνοούσαν ένταξη της Βρετανίας, ο Ντε Γκωλλ εκ δευτέρου, το 1967 έθεσε ξανά βέτο. Ο στρατηγός ευνοούσε περισσότερο έναν γαλλο-γερμανικό άξονα. Στις 22 Ιανουαρίου 1963 υπέγραψε με τον Γερμανό Καγκελάριο, Κόνραντ Αντενάουερ, τη Συνθήκη των Ηλυσίων. Τι ειρωνεία!.. Και πώς η ιστορία επαναλαμβάνεται, αυτήν τη φορά υπό μορφή βρετανικής φάρσας…
Ο σημερινός Πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον, σκόπευε να εκφωνήσει έναν βαρυσήμαντο λόγο, για τη θέση της χώρας στην Ε.Ε. αλλ’ εξαιτίας της 50ής επετείους της Συνθήκης των Ηλυσίων, μάλλον θα το κάνει λίγες ημέρες αργότερα. Τι παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες; Πιεζόμενος από τους ευρωσκεπτικιστές, ο Κάμερον επιδιώκει αλλαγή των σχέσεων της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρώτα σχεδιάζει «επαναπατρισμό» εξουσιών στον τομέα της δικαιοσύνης και της αστυνόμευσης.
Ύστερα είναι γνωστή η διαφωνία της Βρετανίας για την ευρωπαϊκή εμβάθυνση επειδή υποστηρίζει επέκτασή της, δηλ. ουσιαστικά την αποδυνάμωση τής Ε.Ε. Σε βαθμό που ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν, Ζακ Ντελόρ, σε συνέντευξή του στη γερμανική οικονομική εφημερίδα «Handelspatt» (28/12/2012), υπέδειξε όπως η Βρετανία αποχωρήσει από την Ένωση, αφού διαφωνεί με μία μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και να αναζητήσει μιαν άλλη μορφή συνεργασίας με τη Γηραιά Ήπειρο. «Οι Βρετανοί ενδιαφέρονται μόνο για τα οικονομικά συμφέροντά τους, για τίποτε περισσότερο», δήλωσε ο Ντελόρ.
Η πρόθεση Κάμερον για έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε. προκάλεσε επικρίσεις, ιδιαίτερα από τους Εργατικούς και από τους επιχειρηματίες. Με επιστολή τους στον Κάμερον υποδεικνύουν ότι οι μισές εξαγωγές της χώρας γίνονται προς την Ε.Ε. Χθες, σε ραδιοτηλεοπτικές συνεντεύξεις του, ο Κάμερον εμφανίστηκε βέβαιος ότι μπορεί να εξασφαλίσει αλλαγές στη σχέση της χώρας με την Ε.Ε., όμως θα ζητήσει τη συναίνεση των Βρετανών.
Οι ΗΠΑ, που θέλουν έναν βρετανικό δούρειο ίππο στους κόλπους της Ε.Ε., (όπως επιδιώκουν έναν τουρκικό δούρειο ίππο) κάλεσαν τη Βρετανία να το ξανασκεφτεί. «Είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ η Βρετανία να αποκτήσει επιρροή στην Ε.Ε.», είπε ο αν. υπουργός Εξωτερικών, Φίλιπ Γκόρντον. Φυσικά! Αφού ΗΠΑ και Βρετανία θεωρούν την Ε.Ε. ως μία μεγάλη αγορά, μόνο. Όχι ως μία μεγάλη δύναμη.
Πόσο δίκαιο είχε ο στρατηγός Ντε Γκωλλ όταν, δύο φορές, έθεσε βέτο στην ένταξη της Βρετανίας στην ΕΟΚ. Και πόσο πικρά επιβεβαιώθηκε κατά την τελευταία 50ετία. Η Βρετανία, πιστή στη θεωρία και πολιτική Τσόρτσιλ και το σύνδρομο του νησιωτικού κράτους, ουδέποτε θεώρησε εαυτήν ως αναπόσπαστο μέρος της ηπειρωτικής Ευρώπης. Βεβαίως, η Ε.Ε. πρέπει να αλλάξει, να μεταρρυθμιστεί και να προχωρήσει μπροστά. Αυτό είναι απαίτηση όλων μας, για μεγαλύτερη εμβάθυνση και ολοκλήρωση. Η Ε.Ε. δεν πρόκειται να διαλυθεί, ούτε και η Ευρωζώνη. Να το πούμε, λοιπόν, ωμά: Η Βρετανία έχει ανάγκη την Ευρώπη, όχι το αντίθετο.
