20 Απριλίου 2016

Η ΕΕ των... δημοψηφισμάτων


http://www.voria.gr/images/news/6/9/69311/pic-0-big.jpgΗ Ολλανδία προηγήθηκε της Βρετανίας και οργάνωσε δημοψήφισμα στο οποίο απερρίφθη η εταιρική σχέση ΕΕ - Ουκρανίας, ενώ μάλλον απαρατήρητο πέρασε το δημοψήφισμα της Κυριακής στην Ιταλία για την απαγόρευση παράκτιας εξόρυξης πετρελαίου. Ούτως ή άλλως επρόκειτο για δημοψηφίσματα που ζήτησαν πολίτες που συγκέντρωσαν τις απαιτούμενες υπογραφές και όχι για πρωτοβουλίες των κυβερνήσεων στη Χάγη και στη Ρώμη. Ο πονοκέφαλος των δημοψηφισμάτων δεν τελειώνει στις 23.6 στη Βρετανία, με τους ψηφοφόρους να επιλέγουν ανάμεσα στην παραμονή και την έξοδο της χώρας από την ΕΕ.

Δημοψήφισμα για τον Οκτώβριο προκήρυξε και ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Ρέντσι και δεσμεύθηκε να παραιτηθεί από το αξίωμά του αν δεν το κερδίσει. Τυπικά το δημοψήφισμα αφορά την έγκριση συνταγματικής μεταρρύθμισης περιορισμού της σύνθεσης και των αρμοδιοτήτων της Γερουσίας, επί της ουσίας ο Ρέντσι ζητά τη λαϊκή νομιμοποίηση της δημοσιονομικής πολιτικής της κυβέρνησης ανάμεσα στο ασφυκτικό πλαίσιο του συμφώνου σταθερότητας και των οριακών ισορροπιών της ιταλικής οικονομίας.

Οι εκλογές στην Ιταλία έγιναν στις αρχές του 2013 και η θητεία της παρούσας Βουλής λήγει στις αρχές του 2018. Είναι προφανές ότι ο Ρέντσι καταγράφοντας το μετεκλογικό αδιέξοδο στην Πορτογαλία και στην Ισπανία αλλά και την αποσύνθεση Ολάντ στη Γαλλία και συνυπολογίζοντας τις πιθανές παρενέργειες ενός Brexit στο δημοψήφισμα του Ιουνίου στη Βρετανία επιθυμεί μια νωπή λαϊκή εντολή για τον ενάμιση χρόνο που απομένει για την ολοκλήρωση της θητείας του. Είναι εξίσου φανερό ότι πιστεύει ακόμη πως το δίλημμα Κεντροαριστερά η ετερόκλητο μέτωπο της Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι, της Λέγκας του Βορρά του Σαλβίνι και του Κινήματος των Πέντε Αστέρων του Γκρίλο θα λειτουργήσει υπέρ του κόμματος του οποίου ηγείται.

Η συχνή προσφυγή σε δημοψηφίσματα είναι η εικόνα μιας Ευρώπης όπου η λαϊκή ετυμηγορία και ο σχεδιασμός των κυβερνήσεων που αναλαμβάνουν να υλοποιήσουν τη λαϊκή εντολή έχει μάλλον χαρακτήρα πανεθνικής δημοσκόπησης παρά δέσμευσης. Με την Ισπανία να βαδίζει σε νέες εκλογές και την Κομισιόν να έχει ήδη ζητήσει από την επόμενη κυβέρνηση να πάρει πιο σκληρά μέτρα περικοπών από την απερχόμενη κυβέρνηση Ραχόι, αργά ή γρήγορα η οποιασδήποτε σύνθεσης νέα κυβερνητική ομάδα θα χρειάζεται λαϊκή νομιμοποίηση επιλογών που δεν υπάρχουν σήμερα σε κανένα από τα κοινοβουλευτικά κόμματα της χώρας... Το κύριο ερώτημα αν το κόστος της ρήξης με τη γερμανική Ευρώπη είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από τον εγκλωβισμό στο ασφυκτικό της πλαίσιο δεν απαντιέται ούτε σε εκλογές ούτε σε δημοψηφίσματα.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ