Ο
εκατέρωθεν μικρόκοσμος των κομματικών στελεχών χαρακτηρίζεται από
ανοσία για τα ατοπήματα των ημετέρων και από μηδενική ανοχή για τα
παραστρατήματα των άλλων, κάνοντας γαργάρα τις σκιές που τον αφορούν και
στηλιτεύοντας από απόσταση ασφαλείας τις αντίπερα αμαρτίες.
Ωστόσο
παρ’ όλη την άρνηση, τα διασταυρούμενα πυρά δεν αφήνουν αλώβητο κανένα,
και το πολιτικό προσωπικό αποτελείται κατά βάση από τραυματίες και
τραυματιοφορείς που παριστάνουν τους άσπιλους και τους αμόλυντους.
Οι
πολιτικές δυνάμεις εκτιμούν λανθασμένα ότι μπορούν να επωφεληθούν από
αυτή την κατάσταση, επικεντρώνοντας την κριτική τους στον εκάστοτε
αντίπαλο και λαθροβιώντας διατηρούμενες ή εναλλασσόμενες στην εξουσία.
Αυτή η ψευδαίσθηση πόρρω απέχει πλέον από την πραγματικότητα, επειδή η
απαξίωση δεν θα έχει ως τελικό και βολικό προορισμό την αποχή, αλλά θα
έχει ως ενδεχόμενη κατάληξη την κατεδάφιση του πολιτικού συστήματος. Αν
και αυτή η προοπτική ίσως εκ πρώτης όψεως να φαίνεται σε κάποιους
ελκυστική, στην πραγματικότητα θα ωφελέσει τις ακραίες και περιθωριακές
δυνάμεις που είναι σε θέση να κεφαλαιοποιήσουν εκ του ασφαλούς και
αβρόχοις ποσί την οργή των πολιτών. Με τον ίδιο δηλαδή τρόπο που στο
ζωικό βασίλειο κάποια έντομα, πτηνά και ζώα επιλέγουν εύκολα να
τρέφονται με θνησιμαία.
Δυστυχώς,
για μια σειρά από λόγους, το πολιτικό σύστημα βρίσκεται μεταξύ φθοράς
και αφθαρσίας, με κλιμακούμενα προβληματικά χαρακτηριστικά που
ανατροφοδοτούν τη συνολική απαξίωση: Οι αμφιλεγόμενες δραστηριότητες
πολιτικών προσώπων που έχουν να κάνουν με τους επαγγελματικούς τους
τομείς, με τις επιχειρηματικές τους διασυνδέσεις, και με την οικονομική
τους κατάσταση, δημιουργούν την αίσθηση του ότι σχεδόν όλοι έχουν
λερωμένη τη φωλιά τους.
Οι προβληματικές θεσμικές σχέσεις και οι
συνεχιζόμενες συγκρούσεις μεταξύ πολιτειακών αξιωματούχων με υπόβαθρο τη
διαπλοκή και τη διαφθορά, εδραιώνουν την αντίληψη του ότι οι
περισσότεροι επιδιώκουν την κατάληψη της εξουσίας για να εξυπηρετήσουν
συμφέροντα. Τα αδιέξοδα στη λειτουργία των θεσμών που οδηγούν σε
χρονοβόρες και ατελέσφορες διαδικασίες, όπου σημαντικά ζητήματα
παραπέμπονται συχνά στις ελληνικές καλένδες, επιβεβαιώνουν την εντύπωση
του ότι το υφιστάμενο σύστημα δεν μπορεί να προσφέρει αποτελεσματικές
λύσεις και θεραπείες. Οι αμοραλιστικές κομματικές συνεννοήσεις με
επίκεντρο το στενό κομματικό όφελος, χωρίς συνέπεια σε πολιτικές θέσεις
και ιδεολογικές αρχές, ενισχύουν την άποψη του ότι εκεί που υπάρχει
συμφέρον, όλοι τελικά καταφέρνουν να συνεννοηθούν μεταξύ τους.
Οι
μικροκομματικές αντιπαραθέσεις που βασίζονται σε συνθήματα και σε
τσιτάτα, σε δηλώσεις και σε αντιδηλώσεις, σε χαρακτηρισμούς και σε
υπονοούμενα, αναπαράγουν τη θέση του ότι o πολιτικός διάλογος είναι
επιφανειακός, αδιάφορος και διεκπεραιωτικός, με βασικό στόχο τις
κομματικές συσπειρώσεις. Επιπρόσθετα, η απουσία ολοκληρωμένης εθνικής
στρατηγικής για το ρόλο της χώρας στην περιοχή και στον κόσμο, σε
συνδυασμό με την απουσία ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδιασμού για την
οικονομική ανάκαμψη και την κοινωνική ευημερία, επισφραγίζουν τη
διαπίστωση της ανεπάρκειας του πολιτικού συστήματος για ανταπόκριση στις
δύσκολες επίκαιρες προκλήσεις που θα κρίνουν το παρόν και το μέλλον των
επόμενων γενιών.
Εάν
το πολιτικό σύστημα συνεχίσει να αποτυγχάνει στην αναχαίτιση και
συνεχίσει να επιμένει στην ανακύκλωση αυτής της κατάστασης, θα
εξακολουθήσει να αποτελεί το σημαντικότερο σπόνσορα των αντιδραστικών
δυνάμεων του περιθωρίου. Σήμερα στην Κύπρο, η οργανωμένη ακροδεξιά
εκπροσωπείται από το ΕΛΑΜ, χωρίς ευρεία κοινωνική δράση, χωρίς σαφή
πολιτικό λόγο, χωρίς ουσιαστική πρόσβαση στα ΜΜΕ, χωρίς χαρισματικούς
ηγέτες και χωρίς ικανούς εκπροσώπους. Παρ’ όλα αυτά, καταφέρνει να
ενισχύεται και να εδραιώνεται, καταφέρνει να εντοπίζεται στις
δημοσκοπήσεις και καταφέρνει να βρίσκεται στον προθάλαμο της Βουλής των
Αντιπροσώπων.
Όπως συμβαίνει συνήθως, εκείνοι που παριστάνουν τους
γνωρίζοντες, υποτιμούν αυτή την εξέλιξη και περί άλλων τυρβάζουν. Όμως ο
επικίνδυνος μεγάλος κερδισμένος έχει ήδη ξεκινήσει να κερδίζει. Και αν
δεν αλλάξουν σύντομα εκ βάθρων τα δεδομένα, θα κερδίζει εύκολα διαρκώς
περισσότερα. Όπως εύκολα κερδίζουν την τροφή τους τα όρνεα.
Γράφει: Γιάννης Παναγιώτου
