- Τριποταμιανός Γ.-Όσοι παρακολουθούν με προσοχή και επιμέλεια τα κείμενα των διεθνών οργανισμών και τα συμπεράσματα μεγάλων διεθνών think tank έχουν συνειδητοποιήσει ότι όλοι παραδέχονται το μείζον οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό πρόβλημα των επόμενων δεκαετιών, θα είναι η φτώχεια και η ανισότητα. Η Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ, ο ΟΟΣΑ, ακόμα και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, έχουν προειδοποιήσει ότι η αναπαραγωγή της φτώχειας που έχει ξεκινήσει την τελευταία δεκαετία με τη συρρίκνωση της μεσαίας τάξης της Δύσης, την περικοπή των δαπανών για πρόνοια, υγεία, εκπαίδευση και κοινωνική ασφάλιση, αλλά και τη ληστρική εκμετάλλευση των πόρων όχι μόνο στην Αφρική αλλά και σε όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες, θα έχει ολέθριες επιπτώσεις. Η εξέγερση που σηματοδοτήθηκε σε πολλές φτωχές χώρες της Αφρικής εξαιτίας της κερδοσκοπικής ανόδου των τιμών των τροφίμων, αλλά και οι επιπτώσεις που είχε στην οικονομική και κοινωνική οργάνωση στις επιμέρους χώρες, είναι απλώς το πρελούδιο και όλα όσα μπορεί να έλθουν το μέλλον.
Και τι κάνουν για να το αποφύγουν; Απλώς, προσπαθούν να ελέγξουν την
κοινή γνώμη της Δύσης με διάφορα τεχνάσματα, που ξεκινούν από τη
στατιστική και καταλήγουν σε βαρύγδουπες εξαγγελίες για μέτρα, με τα
οποία θα περιοριστεί η νόμιμη φοροαποφυγή των πολυεθνικών.
Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και οι ίδιοι οι εμπνευστές του σχεδίου για το "κλείσιμο των παραθύρων", με τα οποία οι πολυεθνικές γλυτώνουν φόρους 110-240 δισ. τον χρόνο, παραδέχονται ότι το πόνημά τους σύντομα θα καταστρατηγηθεί αφού θα ανοίξουν και νέα παράθυρα και θα εφευρεθούν νέες τεχνικές. Άλλωστε, "λεφτά υπάρχουν" για όλους...
Αλλά και η στατιστική είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης. Για παράδειγμα, το ζύγι που έχει καθιερώσει η Παγκόσμια Τράπεζα προκειμένου να μετρά τη φτώχεια και το οποίο ουσιαστικά καθορίζει το μέγεθός της και επομένως την έκβαση της μάχης για την καταπολέμησή της, χρησιμοποιείται συστηματικά προκειμένου να πείσει τους ανθρώπους ότι η φτώχεια περιορίζεται. Σύμφωνα λοιπόν με τον ορισμό της τράπεζας, οι άνθρωποι θεωρούνται εξαιρετικά φτωχοί αν πρέπει να ζουν με λιγότερα από 1.90 δολάριο την ημέρα. Το ποσό αυτό αναθεωρήθηκε πρόσφατα προς τα πάνω και με βάση αυτό, διαμορφώθηκαν τόσο οι εκτιμήσεις για τον ανθρώπινο πληθυσμό που βρίσκεται σε κατάσταση φτώχειας όσο και οι προβλέψεις για το μέλλον. Με βάση λοιπόν αυτό το ζύγι πρόσφατα έγιναν ανακοινώσεις σύμφωνα με τις οποίες ο αριθμός των φτωχών του πλανήτη αναμένεται να μειωθεί από 902 εκατομμύρια ανθρώπους το 2012 -ή 12,8% του παγκόσμιου πληθυσμού- σε 702 εκατομμύρια άτομα μέχρι το τέλος του 2015. Σε κάθε περίπτωση, ο αριθμός των εξαιρετικά φτωχών του πλανήτη θα υπερβαίνει τα 700 εκατομμύρια μέχρι το τέλος του 2015.
Ήδη αυτά τα παιγνίδια αμφισβητούνται από πολλούς: "Όταν κάποιος έχει 1.90 δολάριο την ημέρα, δεν σημαίνει ότι δεν είναι φτωχός", δήλωσε ο Deborah Hardoon, αναπληρωτής επικεφαλής της έρευνας στο Oxfam UK. Σε κάθε περίπτωση, το όριο που έχει τεθεί λαμβάνει υπόψη τον μέσο όρο της δαπάνης που είναι αναγκαία για να διατηρηθεί κάποιος στη ζωή σε 15 αναπτυσσόμενες χώρες.
Κοντολογίς, το ποσό αυτό ανταποκρίνεται στην αξία της τροφής που θα πρέπει να εξασφαλίσει σε ημερήσια βάση για να ζήσει, λένε χαρακτηριστικά οικονομολόγοι που ασχολούνται με θέματα φτώχειας. Με απλά λόγια, με αυτό το στατιστικό εργαλείο δεν λαμβάνονται υπόψη τα εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων των ανεπτυγμένων χωρών, ο αριθμός των οποίων αυξάνεται καθημερινά.
Και μπορεί με τον τρόπο αυτό να κουκουλώνεται το πρόβλημα και έτσι να εξυπηρετούνται οι ισχυροί, αλλά το σίγουρο είναι ότι στην πραγματική ζωή το νερό στο καζάνι βράζει. Αργά η γρήγορα θα "τινάξει το καπάκι" αφού κανείς δεν ενδιαφέρεται να εφαρμόσει πολιτικές που θα αντιμετωπίζουν την πραγματική αιτία. Όλα δείχνουν ότι η ανισότητα επηρεάζει καταλυτικά το ποσοστό της φτώχειας. «Η οικονομική ανάπτυξη δεν κατανέμεται ισομερώς. Οι φτωχότεροι άνθρωποι δεν έχουν επωφεληθεί από αυτήν ή τα οφέλη που έχουν είναι πολύ λίγα», δήλωσε ο Hardoon της Oxfam. Υπενθύμισε χαρακτηριστικά την περίπτωση της Νιγηρίας και της Αγκόλας που είναι χώρες πλούσιες σε πετρέλαιο, αλλά "ακόμα πάρα πολλοί άνθρωποι ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας." Ακόμα και σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, πολλοί περισσότεροι άνθρωποι θα μπορούσαν να είχαν ξεκολλήσει από την ακραία φτώχεια, στην περίπτωση που είχαν μεγαλύτερο μερίδιο από τα οφέλη της ανάπτυξης που οι χώρες έχουν πετύχει, επισημαίνουν πανεπιστημιακοί.
Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και οι ίδιοι οι εμπνευστές του σχεδίου για το "κλείσιμο των παραθύρων", με τα οποία οι πολυεθνικές γλυτώνουν φόρους 110-240 δισ. τον χρόνο, παραδέχονται ότι το πόνημά τους σύντομα θα καταστρατηγηθεί αφού θα ανοίξουν και νέα παράθυρα και θα εφευρεθούν νέες τεχνικές. Άλλωστε, "λεφτά υπάρχουν" για όλους...
Αλλά και η στατιστική είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης. Για παράδειγμα, το ζύγι που έχει καθιερώσει η Παγκόσμια Τράπεζα προκειμένου να μετρά τη φτώχεια και το οποίο ουσιαστικά καθορίζει το μέγεθός της και επομένως την έκβαση της μάχης για την καταπολέμησή της, χρησιμοποιείται συστηματικά προκειμένου να πείσει τους ανθρώπους ότι η φτώχεια περιορίζεται. Σύμφωνα λοιπόν με τον ορισμό της τράπεζας, οι άνθρωποι θεωρούνται εξαιρετικά φτωχοί αν πρέπει να ζουν με λιγότερα από 1.90 δολάριο την ημέρα. Το ποσό αυτό αναθεωρήθηκε πρόσφατα προς τα πάνω και με βάση αυτό, διαμορφώθηκαν τόσο οι εκτιμήσεις για τον ανθρώπινο πληθυσμό που βρίσκεται σε κατάσταση φτώχειας όσο και οι προβλέψεις για το μέλλον. Με βάση λοιπόν αυτό το ζύγι πρόσφατα έγιναν ανακοινώσεις σύμφωνα με τις οποίες ο αριθμός των φτωχών του πλανήτη αναμένεται να μειωθεί από 902 εκατομμύρια ανθρώπους το 2012 -ή 12,8% του παγκόσμιου πληθυσμού- σε 702 εκατομμύρια άτομα μέχρι το τέλος του 2015. Σε κάθε περίπτωση, ο αριθμός των εξαιρετικά φτωχών του πλανήτη θα υπερβαίνει τα 700 εκατομμύρια μέχρι το τέλος του 2015.
Ήδη αυτά τα παιγνίδια αμφισβητούνται από πολλούς: "Όταν κάποιος έχει 1.90 δολάριο την ημέρα, δεν σημαίνει ότι δεν είναι φτωχός", δήλωσε ο Deborah Hardoon, αναπληρωτής επικεφαλής της έρευνας στο Oxfam UK. Σε κάθε περίπτωση, το όριο που έχει τεθεί λαμβάνει υπόψη τον μέσο όρο της δαπάνης που είναι αναγκαία για να διατηρηθεί κάποιος στη ζωή σε 15 αναπτυσσόμενες χώρες.
Κοντολογίς, το ποσό αυτό ανταποκρίνεται στην αξία της τροφής που θα πρέπει να εξασφαλίσει σε ημερήσια βάση για να ζήσει, λένε χαρακτηριστικά οικονομολόγοι που ασχολούνται με θέματα φτώχειας. Με απλά λόγια, με αυτό το στατιστικό εργαλείο δεν λαμβάνονται υπόψη τα εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων των ανεπτυγμένων χωρών, ο αριθμός των οποίων αυξάνεται καθημερινά.
Και μπορεί με τον τρόπο αυτό να κουκουλώνεται το πρόβλημα και έτσι να εξυπηρετούνται οι ισχυροί, αλλά το σίγουρο είναι ότι στην πραγματική ζωή το νερό στο καζάνι βράζει. Αργά η γρήγορα θα "τινάξει το καπάκι" αφού κανείς δεν ενδιαφέρεται να εφαρμόσει πολιτικές που θα αντιμετωπίζουν την πραγματική αιτία. Όλα δείχνουν ότι η ανισότητα επηρεάζει καταλυτικά το ποσοστό της φτώχειας. «Η οικονομική ανάπτυξη δεν κατανέμεται ισομερώς. Οι φτωχότεροι άνθρωποι δεν έχουν επωφεληθεί από αυτήν ή τα οφέλη που έχουν είναι πολύ λίγα», δήλωσε ο Hardoon της Oxfam. Υπενθύμισε χαρακτηριστικά την περίπτωση της Νιγηρίας και της Αγκόλας που είναι χώρες πλούσιες σε πετρέλαιο, αλλά "ακόμα πάρα πολλοί άνθρωποι ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας." Ακόμα και σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, πολλοί περισσότεροι άνθρωποι θα μπορούσαν να είχαν ξεκολλήσει από την ακραία φτώχεια, στην περίπτωση που είχαν μεγαλύτερο μερίδιο από τα οφέλη της ανάπτυξης που οι χώρες έχουν πετύχει, επισημαίνουν πανεπιστημιακοί.