ΡΩΣΙΚΗ ΕΠΙΔΕΙΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΤΩΠΑ Κωδικός «υπερδύναμη» από τον Βλαντιμίρ Πούτιν

Του Γιώργου Παυλόπουλου-Στην περίπτωση της Ουκρανίας, την ώρα που ΗΠΑ και Ε.Ε. προσπαθούσαν να συγκαλύψουν την άμεση ανάμειξή τους στον εμφύλιο και να εξαντλήσουν σιγά σιγά τη Μόσχα και τους συμμάχους της, ο Βλαντιμίρ Πούτιν έκανε κίνηση-ματ, καταλαμβάνοντας και προσαρτώντας την Κριμαία -ενώ άφησε να εννοηθεί ότι εάν τον προκαλέσουν, δεν θα διστάσει να κάνει το ίδιο και με το Ντονμπάς. Στη Συρία, επίσης, όταν διαπίστωσε ότι ο σύμμαχός του κινδύνευε να έχει την τύχη του Καντάφι, δεν το πολυσκέφτηκε: Μέσα σε λίγες εβδομάδες έστειλε ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις, έφτιαξε νέες βάσεις και έστειλε τα βομβαρδιστικά του να χτυπούν οτιδήποτε απειλεί τη Δαμασκό, αλλάζοντας έτσι τα δεδομένα και τους κανόνες του παιχνιδιού.

Η απόδειξη ήρθε από την αποδοχή της «μεταβατικής» παραμονής του Άσαντ στην εξουσία από όλους σχεδόν τους «παίκτες» στη Μέση Ανατολή, κάτι που μέχρι πριν από λίγο καιρό φάνταζε αδιανόητο. Και η... σφραγίδα αναμενόταν να μπει χθες, στη Βιέννη, κατά τη συνάντηση του Σεργκέι Λαβρόφ με τον Τζον Κέρι και τους ομολόγους του υπουργούς Εξωτερικών από τη Σαουδική Αραβία και την Τουρκία, η οποία είχε ως αποκλειστικό θέμα την κατάσταση στη Συρία και τη διαδικασία μετάβασης σε συνεργασία με τον Άσαντ στην επόμενη μέρα -η οποία, πιθανότατα, θα σημάνει και την επίσημη καντονοποίηση (κατά το πρότυπο του Λιβάνου) της πάλαι ποτέ ισχυρής χώρας του αραβικού κόσμου και της τρίτης που διαλύεται μετά το Ιράκ και τη Λιβύη.

Ο ισχυρός άντρας του Κρεμλίνου, όμως -ο οποίος είναι απόλυτος κυρίαρχος στη Ρωσία εδώ και 15 χρόνια και βλέπει τη δημοτικότητά του να βρίσκεται στο... 90%!- δεν δείχνει διατεθειμένος να σταματήσει εκεί. Αντιλαμβανόμενος την απροθυμία της Δύσης και κυρίως των ΗΠΑ και του Μπαράκ Ομπάμα (οι Ευρωπαίο,ι ούτως ή άλλως, δεν θα τολμούσαν μόνοι τους να κάνουν «τσαμπουκά») να συγκρουστούν κατά μέτωπο μαζί του, διακινδυνεύοντας μια απρόβλεπτη στρατιωτική περιπέτεια, έχει βάλει σε εφαρμογή ένα γενικότερο σχέδιο. Δεν είναι λίγοι, άλλωστε, εκείνοι που ισχυρίζονται ότι ο Πούτιν επιχειρεί πλέον να προσδώσει στη Ρωσία την αίγλη της σοβιετικής εποχής και να την μετατρέψει ξανά από περιφερειακή σε παγκόσμια υπερδύναμη.

Για του λόγου το αληθές, ιδού μερικά ακόμη από τα κομάτια αυτού του παζλ: Στις αρχές της εβδομάδας, ο πρόεδρος της αυτοαποκαλούμενης «Δημοκρατίας της Νότιας Οσετίας», η οποία μόνο θεωρητικά ανήκει στη Γεωργία, δήλωσε ότι προτίθεται να προχωρήσει σε δημοψήφισμα για την ένωση με τη μητέρα Ρωσία. Και προχθές, την Πέμπτη, ο Ρώσος υπουργός Άμυνας, Σεργκέι Σόιγκου, ανακοίνωσε ότι η Μόσχα σχεδιάζει να ενισχύσει σημαντικά τη στρατιωτική της παρουσία σε δύο στρατηγικής σημασίας σημεία του πλανήτη, με την αναβάθμιση των βάσεων που ήδη υπάρχουν ή με την κατασκευή νέων: Αφενός στην Αρκτική και, αφετέρου, στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κουρίλων στον Ειρηνικό, που διεκδικείται και από την Ιαπωνία.

Πρέπει, μάλιστα, να θεωρείται σίγουρο ότι θα ακολουθήσουν και άλλες ανάλογες κινήσεις του Πούτιν στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα, έστω κι αν ο ίδιος -πρώτος από όλους- γνωρίζει ότι βάζει τον πήχυ πολύ ψηλά και είναι πολύ πιθανό να αναγκαστεί να κάνει πίσω σε πολλά από τα σχέδιά του, για να μη διακινδυνεύσει μια επώδυνη ήττα και ταπείνωση. Ακόμη κι έτσι, όμως, είναι βέβαιο ότι έχει καταφέρει να μετατρέψει σε κουρελόχαρτο τους ισχυρισμούς της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της περί «διεθνούς απομόνωσης της Ρωσίας». Κι αυτό συνιστά ήδη μια σημαντική επιτυχία.

Η «πληγή» της οικονομίας

Την Πέμπτη, ο Βλ. Πούτιν δήλωσε ότι το φτηνό ρούβλι (έχει χάσει σχεδόν το ένα τρίτο της αξίας του έναντι δολαρίου και ευρώ) προσφέρει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στα ρωσικά προϊόντα και κάλεσε τους παραγωγούς να αυξήσουν τις εξαγωγές τους. Καθώς όμως το βασικό εξαγώγιμο προϊόν της Ρωσίας είναι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, οι πολύ χαμηλές τιμές τους (ειδικά του πρώτου) στις διεθνείς αγορές συρρικνώνουν επικίνδυνα τα έσοδα, αυξάνουν τα ελλείμματα και αναγκάζουν το Κρεμλίνο να βάλει χέρι στα συναλλαγματικά του αποθέματα.

Δεν είναι λίγοι, μάλιστα, αυτοί που ισχυρίζονται ότι η στρατιωτική επίδειξη δύναμης αποτελεί και ένα αντίβαρο στη δύσκολη οικονομική συγκυρία. Σύμφωνα δε με το περιοδικό Time, δεν είναι τυχαίο ότι η άδεια για τους βομβαρδισμούς στη Συρία ζητήθηκε από τη Δούμα την ίδια ημέρα που η Άνω Βουλή θα συζητούσε επώδυνες περικοπές στον προϋπολογισμό του 2016...

ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ
ΙΡΑΝ
Η Μόσχα έπαιξε καθοριστικό ρόλο για τη συμφωνία της Τεχεράνης με τη Δύση, η οποία ασφαλώς δεν αφορά μόνο το πυρηνικό της πρόγραμμα, αλλά τον συνολικό της ρόλο στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Εκεί όπου, πλέον, Ιράν και Ρωσία συγκροτούν ένα ισχυρό δίδυμο, με σοβαρότατη πολιτική, οικονομική, ενεργειακή, αλλά και πολιτιστική-θρησκευτική επιρροή.
ΣΥΡΙΑ
Οι μέρες του Μπασάρ αλ-Άσαντ θα ήταν περιορισμένες, εάν δεν επενέβαινε στρατιωτικά η Μόσχα για να τον στηρίξει. Βεβαίως, αποκλείεται πλέον να καταφέρει να έχει υπό τον έλεγχό του όλη τη Συρία, ενώ είναι πιθανό σχετικά σύντομα να βρει πολιτικό καταφύγιο κάπου στη Ρωσία, παρέα με τον ανατραπέντα πρόεδρο της Ουκρανίας, Β. Γιανουκόβιτς. Ακόμη κι έτσι, θα είναι αιωνίως πιστός στον Πούτιν.
ΚΙΝΑ
Ο Πούτιν γνωρίζει ότι τους Κινέζους δεν μπορεί ποτέ να τους θεωρεί σίγουρους ή να τους έχει στο... τσεπάκι. Όμως, για την ώρα, φαίνεται πως υπάρχουν αρκετά κοινά συμφέροντα και ανταγωνιστές που ενώνουν Μόσχα και Πεκίνο. Άλλωστε, αυτός είναι ο μοναδικός «άξονας» που θα μπορούσε να απειλήσει πραγματικά την παντοδυναμία και την υπεροπλία των Αμερικανών, σε όλα τα επίπεδα.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ