22 Ιουνίου 2015

Ο φόβος του ντόμινο

Μια συμβιβαστική λύση στη Σύνοδο Κορυφής αύριο Δευτέρα θα επιτρέψει στην ΕΕ να ασχοληθεί ώστε τα πολλά ανοικτά μέτωπα να μην αναφλεγούν με δυναμική ντόμινο. Ενα αδιέξοδο, πέραν των επιπτώσεων για τη χώρα μας, θέτει το εύλογο ερώτημα της δυνατότητας σχεδιασμού για συντεταγμένη αντιμετώπιση των άλλων προκλήσεων πολλαπλάσιου μεγέθους από την ελληνική διαπραγμάτευση. Η σκιά ενός Brexit γίνεται κάθε μέρα που περνά όλο και πιο απειλητική. Τη συγκρότηση διευρυμένης Ομάδας Ευρωσκεπτικιστών στο Συντηρητικό Κόμμα ακολούθησε παρόμοια κίνηση και στους Εργατικούς. Πανικόβλητοι στο Λονδίνο, στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο αντιλαμβάνονται ότι το κουτί της Πανδώρας έχει ανοίξει και δεν λύνεται με μια μαγική λύση-παραχώρηση που σώζει τον Κάμερον και δεν αποδυναμώνει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Στην απέναντι ακτή της Μάγχης στη Γαλλία η κατάσταση είναι ανησυχητική. Για δεύτερη φορά μέσα σε τέσσερις μήνες οι Ολάντ-Βαλς επέβαλαν νομοσχέδιο για απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων, αλλά και ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων με τη διαδικασία του άρθρου 49 παράγραφος 3 του Συντάγματος, που ορίζει ότι ένα νομοσχέδιο γίνεται χωρίς συζήτηση και ψηφοφορία νόμος εντός 48 ωρών αν δεν υπερψηφισθεί στο διάστημα αυτό πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης. Πλέον μπορεί να τεθεί το ερώτημα αν πρόεδρος και πρωθυπουργός μπορούν να ολοκληρώσουν τη θητεία τους που λήγει με την προεδρική και τις βουλευτικές εκλογές της άνοιξης του 2017.

Ας δούμε αθροιστικά τις παράλληλες εξελίξεις σε Βρετανία και Γαλλία όπως έκανε ο Ντίκενς για το Λονδίνο και το Παρίσι του τέλους του 18ου αιώνα στην «Ιστορία δύο πόλεων». Μια σχέση συγκοινωνούντων δοχείων, όπου η αύξηση της πιθανότητας Brexit θα ενισχύει τη δυναμική της Λεπέν, που έχει και αυτή δεσμευθεί για δημοψήφισμα για έξοδο της Γαλλίας από την ΕΕ ένα εξάμηνο μετά την εκλογή της στην Προεδρία της Δημοκρατίας, δεν είναι πλέον σενάριο επιστημονικής φαντασίας αλλά υπαρκτός κίνδυνος. Ενίσχυση της Λεπέν στις δημοσκοπήσεις θα ενισχύσει τους οπαδούς του Brexit στο Λονδίνο, καθώς αν η έξοδος από την ΕΕ είναι πρόταση κόμματος εξουσίας στη Γαλλία, τότε μια αντίστοιχη επιλογή για τη Βρετανία δεν μπορεί να προβάλλει ως συνώνυμη απομόνωσης. Πέραν όμως των παραπάνω, μια ΕΕ με ανοικτή και την ελληνική κρίση και με τις υποθήκες αβεβαιότητας που τίθενται από τη Βρετανία και τη Γαλλία θα παρέλυε πλήρως και δεν θα μπορούσε να υπερασπίσει τα συμφέροντά της στη σκιά της ψυχροπολεμικής σύγκρουσης ΗΠΑ-Ρωσίας με αφορμή την Ουκρανία. Σήμερα η ΕΕ κατά πλειοψηφία με βαριά καρδιά ετοιμάζεται να παρατείνει τις κυρώσεις σε βάρος της Μόσχας μέχρι τα τέλη του χρόνου και ταυτόχρονα Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Φινλανδία προσπαθούν με διμερείς επαφές με το Κρεμλίνο να αποφύγουν μη αντιστρέψιμη ζημιά των σχέσεών τους με τη Μόσχα. Μια μεσοβέζικη στάση που δυσαρεστεί τις ΗΠΑ, που την καταγράφουν ως χλιαρή συμμαχική αλληλεγγύη και ταυτόχρονα δεν προσφέρει τίποτε το χειροπιαστό στη Ρωσία.
 
Ας συνοψίσουμε: Σοβαρός κίνδυνος για έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, κίνδυνος συνολικής πολιτικής κρίσης στη Γαλλία με απρόβλεπτες συνέπειες και τέλος κίνδυνος παλινδρόμησης σε έναν ψυχρό πόλεμο ΗΠΑ-Ρωσίας με την Ευρώπη ανήμπορη να επηρεάσει τις εξελίξεις και να πληρώνει ένα δυσβάστακτο κόστος. Με αυτά τα δεδομένα είναι ζητούμενη η επιχειρηματολογία όποιου από τους εταίρους μας θεωρεί διαχειρίσιμη τη ρήξη στη διαπραγμάτευση Αθήνας-Ευρωζώνης.
kapopoulos@pegasus.gr

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ