Ο ΝΕΑ, που κοστολογείται γύρω στα 2 δισ. ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου από τη Ρωσία, έναντι μελλοντικών οφελών για την Ελλάδα, μετά την έναρξη λειτουργίας του, αποτελεί την προέκταση επί ελληνικού εδάφους του 1.100 χιλιομέτρων Turkish Stream, που θα διέρχεται της Μαύρης Θάλασσας, θα έχει τέσσερις γραμμές και συνολική ετήσια δυναμικότητα 63 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) αερίου, εκ των οποίων περίπου 16 bcm θα τροφοδοτούν την Τουρκία, ενώ τα υπόλοιπα 47 bcm από τα ελληνοτουρκικά σύνορα θα κατευθυνθούν, μέσω Ελλάδας, στην Ευρώπη, τροφοδοτώντας την ελληνική και την ευρωπαϊκή αγορά με ρωσικό αέριο.Με βάση το μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψαν στην Αγία Πετρούπολη ο Έλληνας υπουργός ΠΑΠΕΝ Π. Λαφαζάνης και ο Ρώσος ομόλογός του Α. Novak, οι δύο πλευρές πρέπει να διασφαλίσουν ότι η φάση κατασκευής του έργου θα ξεκινήσει το 2016 και η έναρξη λειτουργίας του θα πραγματοποιηθεί έως το τέλος του 2019.

Κοινή ελληνορωσική εταιρεία

Προς τον σκοπό αυτό δημιουργείται Εταιρεία Ειδικού Σκοπού, ο ιδιοκτήτης του ΝΕΑ, στον οποίο συμμετέχουν ως στρατηγικοί επενδυτές / ιδρυτές ο Έλληνας Ιδρυτής - η Δημόσια Επιχείρηση Ενεργειακών Επενδύσεων Α.Ε. (ΔΕΠΕΝΕ) του Ελληνικού Δημοσίου, που είναι και ο μοναδικός μέτοχος- με ποσοστό 50% και ο Ρώσος Ιδρυτής -η VEBCapital της κρατικής Τράπεζας Ανάπτυξης και Διεθνών Οικονομικών Υποθέσεων, VEB της Ρωσίας- με ποσοστό επίσης 50%. Η νέα κοινή εταιρεία θα έχει την ευθύνη για τον σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση, την κατασκευή, τη λειτουργία και τη συντήρηση του έργου, που θα αποτελείται από αγωγούς, σταθμούς συμπίεσης καθώς και άλλες υποδομές απαραίτητες για τη λειτουργικότητά του.

Η ρωσική πλευρά θα διευκολύνει την κοινή εταιρεία στην απόκτηση της αναγκαίας χρηματοδότησης για την υλοποίηση και εκτέλεση του έργου, βάσει των αποτελεσμάτων της μελέτης σκοπιμότητας, που θα εκπονηθεί σε συνέχεια της υπογραφής του μνημονίου. Η χρηματοδότηση θα δοθεί με την εγγύηση του οικονομικού οφέλους της διέλευσης φυσικού αερίου από τον ΝΕΑ, δηλαδή των μελλοντικών οφελών που θα προκύψουν από τη λειτουργία του αγωγού μετά το 2019. Η μελέτη σκοπιμότητας θα καθορίσει τεχνικές / οικονομικές παραμέτρους, αναλογικά με τη συμμετοχή των ιδρυτικών μερών στο ιδρυτικό κεφάλαιο της εταιρείας και στη βάση της θα καθοριστούν η όδευση και επακριβείς τεχνικές παράμετροι του ΝΕΑ, συμπεριλαμβανομένων της πίεσης, της διαμέτρου του αγωγού κ.ά.

Παράλληλα, η ελληνική πλευρά θα προσφέρει κάθε έννομη στήριξη για την έγκαιρη ολοκλήρωση όλων των απαραίτητων διαδικασιών, ώστε η εταιρεία να λάβει κάθε σχετική άδεια ή μελέτη που απαιτείται, συμπεριλαμβανομένων αδειών σχετικά με την όδευση του αγωγού, την κατασκευή, την περιβαλλοντική και λειτουργική αδειοδότηση καθώς και τη σύνδεση με το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου και τη διασύνδεση με τα συστήματα φυσικού αερίου τρίτων κρατών, ενώ θα χορηγήσει στο έργο το καθεστώς έργου εθνικής προτεραιότητας ή κάποιου ισοδύναμου καθεστώτος.

Στην κοινή δήλωση ελληνικής πλευράς και VEB επισημαίνεται ότι η εντατική εργασία για την υλοποίηση του έργου θα ξεκινήσει άμεσα, με την προετοιμασία της μελέτης βιωσιμότητας, τις τεχνικές μελέτες και τις λοιπές μελέτες σχεδιασμού του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού.

Ε.Ε. - ΗΠΑ

Σε επαγρύπνηση δήλωσε πάντως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως προς τις επεκτατικές κινήσεις της Ρωσίας στον τομέα του φυσικού αερίου, που περιλαμβάνουν και τον ευρωπαϊκό Βορρά.
Σημειώνεται ότι η Gazprom ανακοίνωσε την περασμένη Παρασκευή την κατασκευή δύο νέων τμημάτων του "βόρειου" αγωγού Nord Stream στη Γερμανία (με επιπλέον παραγωγική ικανότητα 55 bcm ετησίως) κάτω από τη Βαλτική Θάλασσα, με τρεις ευρωπαϊκούς ενεργειακούς κολοσσούς: την αγγλοολλανδική Shell, τη γερμανική Ε.ΟΝ. και την αυστριακή OMV.

H Κομισιόν σε ερώτηση της EurActiv για τα ρωσικά σχέδια επέκτασης, επέμεινε στην προσήλωσή της για τη διαφοροποίηση των προμηθευτών, χωρών, φυσικού αερίου, των αντισυμβαλλόμενων εταιρειών και των διαδρομών, θεωρώντας ότι οι τρέχουσες οδοί μεταφοράς από τη Ρωσία προς την Ε.Ε. (συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας) ήδη υπερβαίνουν τις ανάγκες της Ε.Ε. Υπενθύμισε δε ότι οι νέοι αγωγοί πρέπει να κατασκευαστούν σε πλήρη συμμόρφωση με τη νομοθεσία της Ε.Ε. και η Κομισιόν θα είναι σε επαγρύπνηση για την αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας, ιδίως στους τομείς ενέργειας, εσωτερικής αγοράς, ανταγωνισμού.Εξάλλου, κατά της δημιουργίας "ελληνικού αγωγού" έχουν ταχθεί ευθέως οι ΗΠΑ και μάλιστα πρόσφατα ο εκπρόσωπος του State Department, Α. Hochstein, σε εκδήλωση πανκυπριακής οργάνωσης, είχε δηλώσει ότι αν προχωρήσει ο τουρκικός αγωγός εν μέσω ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη, η Ελλάδα θα γίνει μέρος του προβλήματος, αντί λύση, ζητώντας μάλιστα τη βοήθεια της κυπριακής ομογένειας για μη προώθησή του.