14 Μαΐου 2015

Θα χρησιμοποιεί και η Άγκυρα τον όρο συνιστώντα κρατίδια… Ακαδημαϊκοί ξεδιαλύνουν τη μετάφραση των «constituent state»

http://www.kathimerini.com.cy/assets/modules/kat/articles/201505/206612/images/det_5.jpg
Ο όρος «constituent state» επανέρχεται στο προσκήνιο της επικαιρότητας με αφορμή την χθεσινή δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου ο οποίος μιλώντας στο τουρκικό ειδησεογραφικό δίκτυο «TRT Türk» ενόψει του δείπνου Αναστασιάδη-Ακιντζί είχε χρησιμοποιήσει τον τουρκικό όρο «iki devleti çözüm». Στην συνέχεια αυτής της δήλωσης η «Κ» έθεσε υπόψη του τουρκικού ΥΠΕΞ το ζήτημα που δημιουργείται με την μετάφραση και μας εδόθη η διευκρίνηση ότι ο συγκεκριμένος όρος χρησιμοποιήθηκε χθες όπως χρησιμοποιείτο και στο Σχέδιο Ανάν.Σε αντίθεση με την «Κ», η οποία μετέφρασε τον όρο ως «λύση δυο κρατών», άλλα ελληνοκυπριακά μέσα επέλεξαν τον όρο «λύση με δυο συνιστώντα κρατίδια - συνιστώσες πολιτείες» ενώ σήμερα κυκλοφόρησε η πληροφορία ότι και η Άγκυρα τείνει να χρησιμοποιεί τον τελευταίο όρο. Γιατί προέκυψε το συγκεκριμένο θέμα; Έμπειροι Έλληνες και Τούρκοι ακαδημαϊκοί συμφωνούν στο γεγονός ότι οι δυο πλευρές πρέπει μια ώρα αρχύτερα να συμφωνήσουν για μια κοινή μετάφραση και χρήση του όρου με απώτερο να μην προκύπτουν ζητήματα που να εγείρουν εμπόδια στις συνομιλίες.
 Ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, Αλέξανδρος Κούτσης, ο οποίος ειδικεύεται σε θέματα Μέσης Ανατολής και του Αραβικού κόσμου, μας υπενθυμίζει ότι η τουρκική λέξη «devlet» έχει αραβική καταγωγή. Όπως στα σύγχρονα τούρκικα έτσι και στα αραβικά η λέξη αντιστοιχεί στον όρο «κράτος». «Η τουρκική πλευρά θα μπορούσε να είχε επιλέξει να ακολουθήσει τον δρόμο που χάραξε η Οθωμανική Αυτοκρατορία», υπενθυμίζει ο ακαδημαϊκός, ο οποίος ειδικεύεται σε θέματα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο ίδιος προσθέτει: «Οι Τούρκοι θα μπορούσαν να μεταφράζουν το constituent state με τον τρόπο που τον χρησιμοποιούσαν οι Οθωμανοί. Σε αυτή την περίπτωση θα χρησιμοποιούσαν στα τούρκικα τον όρο «kurucu eyalet». Ωστόσο δεν επιλέγουν αυτό τον δρόμο».

 Για πιο λόγο η Τουρκία κάνει την συγκεκριμένη επιλογή; Για να βρει απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα, η «Κ» προσφεύγει στην άποψη του γνωστού Τούρκου διεθνολόγου, καθηγητή του Πανεπιστημίου Άγκυρας, Μουσταφά Τουρκκές. «Πρόκειται για ένα πολιτικό παιχνίδι. Οι δυο πλευρές ξεκινούν συζήτηση βασιζόμενες πάνω σε ασάφειες, με το σκεπτικό ότι οι ασάφειες με τον καιρό ενδέχεται να πάρουν άλλου είδους νοήματα, τα οποία θα εξυπηρετούν τα συμφέροντα της κάθε πλευράς». Ο κ. Τουρκκές επιμένει ότι βρισκόμαστε ενώπιον ενός σημαντικού ζητήματος, το οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουν οι δυο πλευρές.

 Με την άποψη του κ. Τουρκκές συμφωνεί και ο Τουρκοκύπριος ακαδημαϊκός Μεχμέτ Χάσγκιουλερ. Ο ίδιος δηλώνει ότι η χθεσινή τοποθέτηση της Άγκυρας θα έπρεπε να είχε ξεκαθαρίσει την εικόνα στην Κύπρο. «Μπορεί η διεθνής κοινότητα να μην έχει αναγνωρίσει την ΤΔΒΚ. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι στο βόρειο κομμάτι του νησιού υπάρχει μια κρατική δομή με βάση το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. Αυτή η κρατική δομή συζητά με μια άλλη κρατική δομή –την ε/κ πλευρά- την δημιουργία μιας ομοσπονδίας. Για αυτό τον λόγο, κανείς δεν έχει την πολυτέλεια να αμφισβητήσει την μετάφραση του όρου «constituent state» ως «kurucu devlet», δηλαδή «ιδρυτικό κράτος».

Στο ερώτημα κατά πόσον η συνεργασία των «δυο ιδρυτικών κρατών» δεν μας οδηγεί σε λογική συνομοσπονδίας ο Μεχμέτ Χάσγκιουλερ απαντά: «Όχι, σε καμία περίπτωση. Για αυτό η Άγκυρα επισημάνει την σημασία του Σχεδίου Ανάν. Τα δυο ιδρυτικά κράτη θα ενώσουν τις δυνάμεις τους σε μια νέα ομοσπονδία. Στην συνέχεια, εφόσον παραχωρήσουν τα κυριαρχικά δικαιώματα τους, θα μπορούμε να κάνουμε λόγο για επαρχίες».

 Τέλος, ας σημειωθεί ότι πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος της τ/κ ηγεσίας, το οποίο έλαβε μέρος στις συνομιλίες τα προηγούμενα χρόνια, ταυτίζεται με τις απόψεις των καθηγητών Τουρκκές και Χάσγκιουλερ. Ο ίδιος αναφέρει ότι οι δυο πλευρές επιλέγουν να δίνουν στον αγγλικό όρο «constituent state» διαφορετικό νόημα με βάση τα πολιτικά συμφέροντα τους.
ΝΙΚΟΣ ΣΤΕΛΓΙΑ