24 Φεβρουαρίου 2015

Πρόβα ή ερζάτς εισβολή;

http://cache2.asset-cache.net/gc/464096738-turkish-soldiers-put-a-wire-fence-around-gettyimages.jpg?v=1&c=IWSAsset&k=2&d=GkZZ8bf5zL1ZiijUmxa7QWgAMUoFf1ny6mlhQXVViA6RTh8q0ORVxFrkKqCCOzFi%2FAbufVH1b04dYti68jgG%2Bw%3D%3D
Υπάρχουν δύο δυνατές αναγνώσεις της επιχείρησης του τουρκικού στρατού στη Συρία για τη μεταφορά των λειψάνων του Σουλεϊμάν Σαχ και της φρουράς του μνημείου σε άλλη περιοχή κοντά στη μεθόριο, αλλά πάντα επί συριακού εδάφους.Η πρώτη είναι η επιχείρηση «Σαχ - Ευφράτης». Πρόβα εισβολής, διερεύνηση δηλαδή της δυνατότητας αιφνιδιαστικών επιχειρήσεων και του διπλωματικού - πολιτικού κόστους που μπορούν να έχουν. Δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε πολιτικά το αποτέλεσμα, καθώς παραμένει αδιευκρίνιστο αν παρασκηνιακά και παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς των Ερντογάν - Νταβούτογλου υπήρχε ενημέρωση της Ουάσιγκτον από την Αγκυρα, με την πληροφορία να φτάνει τελικά μέσω Βαγδάτης και στη Δαμασκό.

Ακόμη, όμως, και η αξιολόγηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας του τουρκικού στρατού είναι δύσκολη, καθώς μάλλον επρόκειτο για νυχτερινή άσκηση υπό πραγματικές συνθήκες, παρά για επιχείρηση με κίνδυνο εμπλοκής με εχθρικές δυνάμεις. Αν, δηλαδή, στο μέλλον υπάρξει παρόμοια επιχείρηση σε βάρος της Δαμασκού με την επίκληση ανθρωπιστικών λόγων, η επιχείρηση «Σαχ - Ευφράτης» δεν εγγυάται ότι μία ενδεχόμενη επανάληψή της θα είναι περίπατος.

Η δεύτερη ανάγνωση είναι η επιχείρηση να είναι υποκατάστατο (ερζάτς) και μάλιστα για επικοινωνιακούς λόγους της πολιτικής και επιχειρησιακής αδυναμίας της Τουρκίας να εισβάλει στη Συρία και να δημιουργήσει ζώνη κατοχής δίπλα στη μεθόριο για να ελέγξει τις εξελίξεις και κυρίως να αποτρέψει τη δημιουργία δεύτερου ντε φάκτο ανεξάρτητου Κουρδιστάν μετά το Βόρειο Ιράκ, στη βορειοανατολική εσχατιά της συριακής επικράτειας.
 
Σε κάθε περίπτωση είτε ως πραγματική απειλή, είτε ως επικοινωνιακό πυροτέχνημα, η Αγκυρα παρουσίασε ένα casus belli, την ενδεχόμενη βεβήλωση του τάφου του Σουλεϊμάν Σαχ, πατέρα του Σουλτάνου Οσμάν, ιδρυτή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η ύπαρξη του θυλάκου κυριαρχίας και στρατιωτικής παρουσίας της Αγκυρας για τον τάφο - μνημείο χρονολογείται από το 1921, όταν η Γαλλία σε σύγκρουση με τη Βρετανία στη Μέση Ανατολή προσέγγισε τον Κεμάλ και απέσυρε τα στρατεύματά της από την Κιλικία, άφησε επιτόπου τον βαρύ οπλισμό τους και επέφερε έτσι ένα βαρύ και μοιραίο πλήγμα στην παρουσία του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία. Εναν αιώνα μετά η ανάρμοστη σχέση Παρισιού - Αγκυρας, η οποία συνεχίστηκε με την παραχώρηση της Αλεξανδρέττας το 1938, που πλήγωσε βαθιά τον αραβικό εθνικισμό και διέρρηξε τη συμμαχία Γαλλίας - Αλαουιτών μουσουλμάνων στη Δαμασκό, στοιχειώνει τη φλεγόμενη περιοχή, με τη γαλλική πλευρά να έχει καταγράψει ζημιές και μηδενικό κέρδος.
kapopoulos@pegasus.gr

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ