ΞΕΝΙΑ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗ-Την περασμένη Δευτέρα, στη Δρέσδη, της πρώην ανατολικής
Γερμανίας, 10.000 διαδηλωτές ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της οργάνωσης
Pegida, ήτοι «Πατριώτες Ευρωπαίοι κατά της Ισλαμοποίησης της Δύσης», για
να διαμαρτυρηθούν κατά της μετανάστευσης.
«Wir sind das Volk» («Εμείς
είμαστε ο λαός») ήταν το βασικό σύνθημα των «διαδηλώσεων της Δευτέρας»,
των πολιτικών κινητοποιήσεων που πραγματοποιούνταν το 1989 και το 1990
στην πρώην ανατολική Γερμανία εναντίον του κομμουνιστικού καθεστώτος. Το
ίδιο σύνθημα ήχησε τις προηγούμενες Δευτέρες στη Δρέσδη, μια πόλη της
πρώην ανατολικής Γερμανίας. Μόνο που αυτήν τη φορά η φράση βρέθηκε στα
χείλη ενός πλήθους 10.000 ατόμων, αποτελούμενου από ρατσιστές,
ισλαμοφοβικούς, ακροδεξιούς, χούλιγκαν και κρυφο-νεοναζί σε μια
διαδήλωση, η οποία έχει θορυβήσει το πολιτικό κατεστημένο της Γερμανίας.
Διοργανώτρια η οργάνωση Pegida, ήτοι «Πατριώτες Ευρωπαίοι κατά της
Ισλαμοποίησης της Δύσης» και αρχηγός της o 41χρονος Λουτς Μπάχμαν, γιος
χασάπη και γραφίστας, ο οποίος –αν και καταφέρεται εναντίον των
«εγκληματιών μεταναστών»– έχει βεβαρημένο ποινικό μητρώο.
«Δεν θα σταματήσουμε να διαδηλώνουμε μέχρι να αλλάξει η πολιτική παροχής ασύλου», δεσμεύθηκε σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα Bild. Στη διαδήλωση της 9ης Δεκεμβρίου έκανε λόγο για τους «φτωχούς Γερμανούς συνταξιούχους, που ζουν σε παγωμένα διαμερίσματα και δεν μπορούν πλέον να αγοράσουν ένα κομμάτι χριστουγεννιάτικο τσουρέκι», ενώ «οι αιτούντες άσυλο διαμένουν σε πολυτελώς εξοπλισμένα καταλύματα».
Δημοσκόπηση
Σε δημοσκόπηση για λογαριασμό της Zeitonline προκύπτει πως ένας στους δύο Γερμανούς (49%) νιώθει συμπάθεια προς τέτοιες οργανώσεις. Αντίθετα μεγάλο κομμάτι του πολιτικού κόσμου, με επικεφαλής την καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, λαμβάνει σαφείς αποστάσεις από την ξενοφοβική οργάνωση. «Δεν υπάρχει στη Γερμανία χώρος για μίσος κατά πιστών, ούτε για ισλαμοφοβία, ούτε για ξενοφοβία» διεμήνυσε η Μέρκελ μέσω της εκπροσώπου της. Μετά την ιδεολογική της μετατόπιση προς το κέντρο, η καγκελάριος έχει εγκαταλείψει τις παλιές της διακηρύξεις περί «κυρίαρχης γερμανικής κουλτούρας», όπως και τη διαβόητη διαπίστωσή της το 2010 πως «η πολυπολιτισμικότητα απέτυχε». Οι τόνοι στη μεταναστευτική πολιτική είχαν αλλάξει τα τελευταία χρόνια, καθώς έχει καταστεί σαφές ότι η χώρα έχει τεράστιο δημογραφικό πρόβλημα και χρειάζεται επειγόντως μετανάστες.
Η ανεκτική αυτή στάση είναι πιθανό να αλλάξει σταδιακά, αφού η κεντρώα στροφή των Χριστιανοδημοκρατών σε θέματα κοινωνικής πολιτικής έχει ανοίξει ένα κενό στο δεξιό άκρο του πολιτικού φάσματος, για το οποίο ερίζουν οι Βαυαροί Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) και η ευρωφοβική «Εναλλακτική για τη Γερμανία». Στέλεχος του CSU είχε προτείνει εσχάτως να επιβληθεί στους μετανάστες να μιλούν γερμανικά και στο σπίτι τους, ενώ η «Εναλλακτική» παρόλο που απορρίπτει τον τίτλο της λαϊκής Δεξιάς τείνει να γίνει η κομματική στέγη των μικροαστών υποστηρικτών της «πολιτικής τάξης και ασφάλειας». Τα περισσότερα κόμματα αντιμετωπίζουν με αμηχανία το φαινόμενο Pegida, ιδίως τον κόσμο που συρρέει μαζικά στις διαδηλώσεις της Δευτέρας. Είναι παραπλανημένοι πολίτες, που έχουν πέσει θύματα του φόβου τους ή συνειδητοί ρατσιστές που χρήζουν απομόνωσης; Τι πρέπει να κάνει το κομματικό σύστημα; Να τους ενσωματώσει ή να τους περιθωριοποιήσει; Αυτές, οι οικείες και στα καθ’ ημάς, ερωτήσεις μονοπωλούν τον δημόσιο διάλογο τις τελευταίες εβδομάδες στη Γερμανία.
Οπως όμως προειδοποιεί το Spiegel στο τελευταίο τεύχος του: «η εμπειρία από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, η Βρετανία ή η Ολλανδία, έχει δείξει τι μπορεί να προκαλέσει ένα νέο δεξιό κόμμα: μία συνολική μετατόπιση του πολιτικού συστήματος προς τα δεξιά, η οποία θα μπορούσε να συμπεριλάβει σχεδόν όλα τα κόμματα και να εκφραστεί με μία σκληρότερη αντιμετώπιση των αιτούντων άσυλο και μία οξύτερη αποξένωση από την Ε.Ε.». Οπως προκύπτει άλλωστε από σφυγμομέτρηση που φιλοξενεί το περιοδικό, το 65% των ερωτηθέντων εκτιμά ότι Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες στη Γερμανία δεν έχουν λάβει αρκετά υπόψη τους τις ανησυχίες των πολιτών.
Ο Φρανσουά Ολάντ για τους μετανάστες
Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ μίλησε για πρώτη φορά αφότου εγκαταστάθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο των Ηλυσίων για τη μετανάστευση. Εγκαινιάζοντας το Εθνικό Μουσείο για την Ιστορία της Μετανάστευσης, ο Ολάντ άδραξε την ευκαιρία και εξήρε τη συμβολή των μεταναστών στη γαλλική οικονομία και κοινωνία, επικρίνοντας ταυτόχρονα τις ξενοφοβικές τάσεις στον πληθυσμό, σε μία έμμεση αναφορά στο Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν. Ηταν η πρώτη φορά που αναφέρθηκε στο ζήτημα από το 2012, οπότε ανέβηκε στην εξουσία.
Στην ομιλία του την περασμένη Δευτέρα το βράδυ, ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε ότι μία σοβαρή μεταναστευτική πολιτική πρέπει ταυτόχρονα να διασφαλίζει αξιοπρέπεια σε όσους υποδέχεται, αλλά και αποφασιστικότητα. Πρότεινε βελτίωση της ασφάλειας μέσα στη Ζώνη Σένγκεν, η οποία επιτρέπει την ελεύθερη μετακίνηση των Ευρωπαίων πολιτών χωρίς διαβατήρια. Πάντως, η καθυστέρηση με την οποία μίλησε για το θέμα αντανακλά τη δυστοκία των κομμάτων, ακόμη και των σοσιαλιστών να καταπιαστούν με τη μετανάστευση σε μία χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό μουσουλμάνων και Εβραίων στη Δυτική Ευρώπη.
Σε μία άλλη εξέλιξη, στην Ολλανδία αυτή τη φορά, η εισαγγελία της χώρας ανακοίνωσε ότι ο αντιισλαμιστής βουλευτής Γκερτ Βίλντερς του Κόμματος της Ελευθερίας, που προηγείται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, θα παραπεμφθεί για «υποκίνηση μίσους», εξαιτίας των δηλώσεών του τον περασμένο Μάρτιο, σύμφωνα με τις οποίες «θα ήθελε λιγότερους Μαροκινούς» στην Ολλανδία. «Οι πολιτικοί μπορούν να ξεπεράσουν τα όρια με τις δηλώσεις τους, χάρη στην ελευθερία της έκφρασης, αλλά αυτή η ελευθερία σταματά εκεί που αρχίζει η απαγόρευση των διακρίσεων», αναφέρεται στην ανακοίνωση της εισαγγελίας. Έντυπη
«Δεν θα σταματήσουμε να διαδηλώνουμε μέχρι να αλλάξει η πολιτική παροχής ασύλου», δεσμεύθηκε σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα Bild. Στη διαδήλωση της 9ης Δεκεμβρίου έκανε λόγο για τους «φτωχούς Γερμανούς συνταξιούχους, που ζουν σε παγωμένα διαμερίσματα και δεν μπορούν πλέον να αγοράσουν ένα κομμάτι χριστουγεννιάτικο τσουρέκι», ενώ «οι αιτούντες άσυλο διαμένουν σε πολυτελώς εξοπλισμένα καταλύματα».
Δημοσκόπηση
Σε δημοσκόπηση για λογαριασμό της Zeitonline προκύπτει πως ένας στους δύο Γερμανούς (49%) νιώθει συμπάθεια προς τέτοιες οργανώσεις. Αντίθετα μεγάλο κομμάτι του πολιτικού κόσμου, με επικεφαλής την καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, λαμβάνει σαφείς αποστάσεις από την ξενοφοβική οργάνωση. «Δεν υπάρχει στη Γερμανία χώρος για μίσος κατά πιστών, ούτε για ισλαμοφοβία, ούτε για ξενοφοβία» διεμήνυσε η Μέρκελ μέσω της εκπροσώπου της. Μετά την ιδεολογική της μετατόπιση προς το κέντρο, η καγκελάριος έχει εγκαταλείψει τις παλιές της διακηρύξεις περί «κυρίαρχης γερμανικής κουλτούρας», όπως και τη διαβόητη διαπίστωσή της το 2010 πως «η πολυπολιτισμικότητα απέτυχε». Οι τόνοι στη μεταναστευτική πολιτική είχαν αλλάξει τα τελευταία χρόνια, καθώς έχει καταστεί σαφές ότι η χώρα έχει τεράστιο δημογραφικό πρόβλημα και χρειάζεται επειγόντως μετανάστες.
Η ανεκτική αυτή στάση είναι πιθανό να αλλάξει σταδιακά, αφού η κεντρώα στροφή των Χριστιανοδημοκρατών σε θέματα κοινωνικής πολιτικής έχει ανοίξει ένα κενό στο δεξιό άκρο του πολιτικού φάσματος, για το οποίο ερίζουν οι Βαυαροί Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) και η ευρωφοβική «Εναλλακτική για τη Γερμανία». Στέλεχος του CSU είχε προτείνει εσχάτως να επιβληθεί στους μετανάστες να μιλούν γερμανικά και στο σπίτι τους, ενώ η «Εναλλακτική» παρόλο που απορρίπτει τον τίτλο της λαϊκής Δεξιάς τείνει να γίνει η κομματική στέγη των μικροαστών υποστηρικτών της «πολιτικής τάξης και ασφάλειας». Τα περισσότερα κόμματα αντιμετωπίζουν με αμηχανία το φαινόμενο Pegida, ιδίως τον κόσμο που συρρέει μαζικά στις διαδηλώσεις της Δευτέρας. Είναι παραπλανημένοι πολίτες, που έχουν πέσει θύματα του φόβου τους ή συνειδητοί ρατσιστές που χρήζουν απομόνωσης; Τι πρέπει να κάνει το κομματικό σύστημα; Να τους ενσωματώσει ή να τους περιθωριοποιήσει; Αυτές, οι οικείες και στα καθ’ ημάς, ερωτήσεις μονοπωλούν τον δημόσιο διάλογο τις τελευταίες εβδομάδες στη Γερμανία.
Οπως όμως προειδοποιεί το Spiegel στο τελευταίο τεύχος του: «η εμπειρία από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, η Βρετανία ή η Ολλανδία, έχει δείξει τι μπορεί να προκαλέσει ένα νέο δεξιό κόμμα: μία συνολική μετατόπιση του πολιτικού συστήματος προς τα δεξιά, η οποία θα μπορούσε να συμπεριλάβει σχεδόν όλα τα κόμματα και να εκφραστεί με μία σκληρότερη αντιμετώπιση των αιτούντων άσυλο και μία οξύτερη αποξένωση από την Ε.Ε.». Οπως προκύπτει άλλωστε από σφυγμομέτρηση που φιλοξενεί το περιοδικό, το 65% των ερωτηθέντων εκτιμά ότι Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες στη Γερμανία δεν έχουν λάβει αρκετά υπόψη τους τις ανησυχίες των πολιτών.
Ο Φρανσουά Ολάντ για τους μετανάστες
Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ μίλησε για πρώτη φορά αφότου εγκαταστάθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο των Ηλυσίων για τη μετανάστευση. Εγκαινιάζοντας το Εθνικό Μουσείο για την Ιστορία της Μετανάστευσης, ο Ολάντ άδραξε την ευκαιρία και εξήρε τη συμβολή των μεταναστών στη γαλλική οικονομία και κοινωνία, επικρίνοντας ταυτόχρονα τις ξενοφοβικές τάσεις στον πληθυσμό, σε μία έμμεση αναφορά στο Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν. Ηταν η πρώτη φορά που αναφέρθηκε στο ζήτημα από το 2012, οπότε ανέβηκε στην εξουσία.
Στην ομιλία του την περασμένη Δευτέρα το βράδυ, ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε ότι μία σοβαρή μεταναστευτική πολιτική πρέπει ταυτόχρονα να διασφαλίζει αξιοπρέπεια σε όσους υποδέχεται, αλλά και αποφασιστικότητα. Πρότεινε βελτίωση της ασφάλειας μέσα στη Ζώνη Σένγκεν, η οποία επιτρέπει την ελεύθερη μετακίνηση των Ευρωπαίων πολιτών χωρίς διαβατήρια. Πάντως, η καθυστέρηση με την οποία μίλησε για το θέμα αντανακλά τη δυστοκία των κομμάτων, ακόμη και των σοσιαλιστών να καταπιαστούν με τη μετανάστευση σε μία χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό μουσουλμάνων και Εβραίων στη Δυτική Ευρώπη.
Σε μία άλλη εξέλιξη, στην Ολλανδία αυτή τη φορά, η εισαγγελία της χώρας ανακοίνωσε ότι ο αντιισλαμιστής βουλευτής Γκερτ Βίλντερς του Κόμματος της Ελευθερίας, που προηγείται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, θα παραπεμφθεί για «υποκίνηση μίσους», εξαιτίας των δηλώσεών του τον περασμένο Μάρτιο, σύμφωνα με τις οποίες «θα ήθελε λιγότερους Μαροκινούς» στην Ολλανδία. «Οι πολιτικοί μπορούν να ξεπεράσουν τα όρια με τις δηλώσεις τους, χάρη στην ελευθερία της έκφρασης, αλλά αυτή η ελευθερία σταματά εκεί που αρχίζει η απαγόρευση των διακρίσεων», αναφέρεται στην ανακοίνωση της εισαγγελίας. Έντυπη
