Βρυξέλλες: Αιχμηρότερες υποδείξεις προς την Άγκυρα αναμένεται να περιληφθούν στο τελικό κείμενο των Συμπερασμάτων των «28» για την Τουρκία, καθώς οι πρόσφατες εξελίξεις στην υποψήφια χώρα, με τις μαζικές συλλήψεις δημοσιογράφων, δημιουργούν την ανάγκη «ενισχυμένων υποδείξεων» στο κείμενο. Πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι η Ολλανδία υπέβαλε συγκεκριμένο λεκτικό ζητώντας, μεταξύ άλλων, όπως υποδειχθεί προς την Τουρκία ότι «οποιοδήποτε περαιτέρω βήμα προς την κατεύθυνση της ένταξης με οποιανδήποτε υποψήφια χώρα εξαρτάται από τον πλήρη σεβασμό του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων».Το λεκτικό αυτό μόνο τυχαίο δεν είναι. Αποτελεί μέρος της γραπτής δήλωσης που εξέδωσαν από κοινού η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι και ο επίτροπος για τις Ενταξιακές Διαπραγματεύσεις Γιοχάνες Χαν μετά τις μαζικές συλλήψεις δημοσιογράφων στην Τουρκία. «Ως εκ τούτου», όπως επεσήμαναν σημαίνοντες κύκλοι στην Τουρκία, «το λεκτικό αυτό έχει αρκετές πιθανότητες να τοποθετηθεί στο χαρτί των Συμπερασμάτων, αυτούσιο ή με κάποιες τροποποιήσεις, και να υιοθετηθεί από τα κράτη-μέλη», στη συνεδρία του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, σήμερα στις Βρυξέλλες.


Η εξέλιξη αυτή δεν διαφοροποιεί τους σχεδιασμούς της Λευκωσίας, η οποία έχει ως πρώτο μέλημα να διασφαλίσει ότι το τελικό κείμενο των Συμπερασμάτων δεν θα αφήνει την παραμικρή υπόνοια για το ξεπάγωμα των δύο τουρκικών διαπραγματευτικών κεφαλαίων 23 για τα «Θεμελιώδη Δικαιώματα» και 24 για τη «Δικαιοσύνη», τα οποία μπλοκάρει η Κυπριακή Δημοκρατία από το 2009. Κύκλοι της ιταλικής Προεδρίας διαβεβαιώνουν ότι το κείμενο είναι «κλειστό» στο πεδίο αυτό, με βάση το δεύτερο προσχέδιο, το οποίο δεν ζητά «κριτήρια ανοίγματος» των δύο επίμαχων κεφαλαίων. Το γεγονός αυτό ικανοποιεί τη Λευκωσία, η οποία πάντως είναι έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο, υπό το φως και της στάσης ομάδας δέκα κρατών-μελών, οι οποίες είχαν ζητήσει την προώθηση των δύο τουρκικών κεφαλαίων. «Εάν το θέμα αυτό εγερθεί εκ νέου, τότε ο υπουργός Εξωτερικών Γιαννάκης Κασουλίδης θα μπλοκάρει το κείμενο των Συμπερασμάτων», μας ανέφερε άριστα ενημερωμένη πηγή. Διευκρίνισε ότι αυτό δεν αποτελεί επιλογή της Λευκωσίας αλλά υποχρέωσή της, εάν και εφόσον εκδηλωθούν νέες κινήσεις ξεπαγώματος των δύο τουρκικών κεφαλαίων που μπλοκάρει η Κυπριακή Δημοκρατία.

Συγκλίνουσες πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι ο υπουργός Εξωτερικών Γιαννάκης Κασουλίδης  θα τοποθετηθεί γύρω από τις τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ, περιλαμβανομένης και της πρόσφατης νέας απειλής Ερντογάν για πραγματοποίηση εξορύξεων. Ο κ. Κασουλίδης συναντήθηκε χθες με τον Έλληνα ομόλογό του Ευάγγελο Βενιζέλο, στο πλαίσιο συντονισμού ενόψει της σημερινής συνεδρίας του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων.

Στο χαρτί οι κυπρογενείς υποχρεώσεις

Πέραν της απάλειψης της αναφοράς σε ξεπάγωμα των τουρκικών κεφαλαίων για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα και τη Δικαιοσύνη, το τελικό προσχέδιο Συμπερασμάτων που τίθεται σήμερα ενώπιον του Συμβουλίου επαναλαμβάνει τις κυπρογενείς υποχρεώσεις της Τουρκίας. Υπενθυμίζει όλα τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών, περιλαμβανομένης της εξερεύνησης και εκμετάλλευσης των φυσικών τους πόρων, παροτρύνει την Άγκυρα «να αποφύγει κάθε είδους απειλή ή ενέργεια», ως επίσης και «να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να σεβαστεί την κυριαρχία της Κύπρου και τα κυριαρχικά της δικαιώματα.

Επαναλαμβάνει ότι η Τουρκία δεν εφάρμοσε το Πρωτόκολλο, δεν έχει εξομαλύνει τις  σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία και ότι «η αναγνώριση όλων των κρατών-μελών της ΕΕ είναι απαραίτητη συνιστώσα της ενταξιακής διαδικασίας». Για πρώτη φορά υποδεικνύει την υποχρέωση της Τουρκίας να εφαρμόσει τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ, επιστρατεύοντας το άρθρο 46 της Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Το κείμενο έχει πάντως και αδύνατα σημεία. Αφενός δεν ζητά ανάκληση της τουρκικής NAVTEX και αποχώρηση του Μπαμπαρός και της συνοδείας του από την ΑΟΖ. Και αφετέρου δεν αφήνει καμιά υπόνοια για ενδεχόμενη επιβολή κυρώσεων.

Ανταπόκριση από Βρυξέλλες: Παύλος Ξανθούλης