"Άγκυρα προκλήσεων" στο Αιγαίο έχουν ρίξει οι Τούρκοι που δεν σταμάτησαν ούτε τα Χριστούγεννα
Εν μέσω της διαδικασίας εκλογής του Προέδρου της
Δημοκρατίας επέλεξε η Τουρκία για να κλιμακώσει τις προκλήσεις της, με
αποτέλεσμα τη θεαματική αύξηση των «αερομαχιών» και εμπλοκών τουρκικών
και ελληνικών μαχητικών αεροσκαφών στους ουρανούς του Αιγαίου.
Παρά τις «επιθέσεις φιλίας» του Τούρκου πρωθυπουργού, Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος την περασμένη Τετάρτη πραγματοποίησε ολιγόλεπτη επίσκεψη στο ελληνικό συνοριακό φυλάκιο στον Εβρο για ευχές, οι προκλήσεις, ως όλα δείχνουν, συνεχίζονται. Πολύ περισσότερο, αφού μετά τις πρόσφατες παραβάσεις-παραβιάσεις και εικονικές αερομαχίες, η Αγκυρα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, «δέσμευσε» για έναν ολόκληρο μήνα (από 11-1 έως 11-2-2015) για τα υποβρύχιά της το θαλάσσιο χώρο μεταξύ Ανατολικής Κρήτης, Καστελλόριζου, Καρπάθου, Κάσου και Ρόδου.
Η επιμονή των Τούρκων πιλότων, το τελευταίο διάστημα, να μην αποχωρούν, ως συνήθως, όταν αναχαιτίζονται από ελληνικά μαχητικά, αλλά να παραμένουν και να εμπλέκονται σε «αερομαχίες» με τους Ελληνες πιλότους, έχει προβληματίσει την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του υπουργείου Αμύνης, το οποίο, όπως λέγουν παράγοντές του, παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή την εξέλιξη της κατάστασης. Μέσα σε αυτό το σκηνικό φαίνεται πως ως συμβολική κίνηση, ο υπουργός Αμύνης, Νίκος Δένδιας, επέλεξε να βρεθεί προχθές για αρκετές ώρες μέχρι τη νύχτα και να παρακολουθήσει τις επιχειρησιακές δραστηριότητες του στόλου, στη φρεγάτα «Ναβαρίνο», η οποία έπλεε στο Αιγαίο.
Ρεκόρ παραβιάσεων
Να σημειωθεί ότι μεγάλης έκτασης εικονικών αερομαχιών έχει να καταγραφεί στο Αιγαίο από το 2009, χρονιά εκλογών σε μια αρκούντως τεταμένη περίοδο στη χώρα μας. Από το 2010 και το 2011, ο δείκτης των εμπλοκών έπεσε κάθετα, ενώ το 2012 και το 2013 σχεδόν μηδενίστηκε. Φέτος, ενώ οι δύο μοναδικές «αερομαχίες» που έγιναν κατεγράφησαν τον Απρίλιο, μόνον τις τελευταίες οκτώ ημέρες σημειώθηκαν άλλες έξι. Γεγονός που δεν μπορεί παρά να γεννά ερωτηματικά, ειδικά γύρω από τη χρονική συγκυρία που επιλέγει η Τουρκία για να αυξήσει το θερμόμετρο της έντασης.
Εντονη, επίσης, είναι η υποψία ότι δεν πρόκειται απλά για κάποια «μαγκιά» των Τούρκων πιλότων αλλά για συγκεκριμένη εντολή, τουλάχιστον από τη στρατιωτική ηγεσία της γείτονος. Αυτό τον προβληματισμό ενισχύει, ανάμεσα στα άλλα, ένα περιστατικό που κατεγράφη την περασμένη Δευτέρα (22-12), όταν ένας σχηματισμός έξι τουρκικών μαχητικών ενώ αναχαιτίστηκε πάνω από τη Λέσβο από ελληνικά αεροσκάφη, αφού έφυγε, αμέσως μετά ξαναεμφανίστηκε στα Αντίψαρα, για να αναχαιτιστεί και πάλι. Αξιωματικοί του ελληνικού Πενταγώνου αποκλείουν μια τέτοια διπλή ενέργεια να έγινε με πρωτοβουλία του σμήνους και θεωρούν ότι υπήρχε «άνωθεν εντολή».
Τρεις ημέρες πριν, είχε σημειωθεί εμπλοκή ελληνικών και τουρκικών μαχητικών, εξαιτίας της επιμονής των Τούρκων πιλότων να παραμένουν στον ελληνικό εναέριο χώρο, παρά τις προειδοποιήσεις των Ελλήνων πιλότων. Τότε, οι δεύτεροι εγκλώβισαν στα ραντάρ τους τα τουρκικά, οι πιλότοι των οποίων επέμειναν, με αποτέλεσμα την «αερομαχία». Τα ίδια έγιναν και τις επόμενες ημέρες, έως την Τρίτη 23-12 (ημέρα δεύτερου γύρου εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας), οπότε σημειώθηκαν τρεις εμπλοκές ελληνικών με τουρκικά μαχητικά. Στη συνέχεια, οι τουρκικές παραβάσεις - παραβιάσεις, αν και περιορίστηκαν θεαματικά, δεν σταμάτησαν ούτε τις ημέρες των Χριστουγέννων.
Την επόμενη ημέρα, Τετάρτη, ο κ. Νταβούτογλου επισκεπτόταν το ελληνικό φυλάκιο στις Καστανιές σαν να μη συνέβαινε τίποτα, ενώ ανήμερα των Χριστουγέννων, ο αρχηγός του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, Μπουλέντ Μποστάνογλου, επιβιβαζόταν στο τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός», το οποίο βρισκόταν 18 ναυτικά μίλια από τη Λεμεσό. Ως γνωστόν, εξαιτίας της εισβολής του σκάφους -συνοδεία τουρκικών πολεμικών πλοίων- στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), έχει σταματήσει ο δικοινοτικός διάλογος, ενώ η κατάσταση στην περιοχή εξακολουθεί να είναι τεταμένη. Η «ναυτική οδηγία» (Navtex), που με το έτσι θέλω έχει εκδώσει η Τουρκία, για δέσμευση περιοχών εντός της κυπριακής ΑΟΖ λήγει στο τέλος Δεκεμβρίου, και, κανονικά, το «Μπαρμπαρός» θα πρέπει να αποχωρήσει.
Υποβρύχιο… σχέδιο «δέσμευσης» του Καστελλόριζου
Τώρα η Τουρκία έχει «δεσμεύσει» για τα υποβρύχιά της με «ναυτική οδηγία» (Sub-note) την ευρύτερη περιοχή του Καστελλόριζου, από τον Ιανουάριο και για ένα μήνα, με προφανή στόχο, όπως λένε αξιωματικοί του ελληνικού Πενταγώνου, να εμποδίζει τις κινήσεις των ελληνικών υποβρυχίων. Κάτι αντίστοιχο είχε κάνει και τον Ιανουάριο του 2014 στο πλαίσιο της μεγάλης ναυτικής άσκησής της, «Akci Deniz».
Βεβαίως, μόνο «αθώα» μπορεί να χαρακτηριστεί αυτή η ενέργειά της. Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγο πριν από τις ελληνικές εκλογές, το 2012, η Αγκυρα «εκχώρησε» (!) στην κρατική της εταιρία πετρελαίου ΤΡΑΟ όλη την περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο, στη Ρόδο, στην Κάρπαθο και την Κρήτη. Ειδικότερα, την 27η Απριλίου 2012, λοιπόν, δημοσιεύθηκαν στην τουρκική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (αρ. 28.276) εκχωρήσεις θαλασσίων περιοχών νοτίως της Ρόδου και του Καστελλόριζου και δυτικώς της Κύπρου στην ΤΡΑΟ. Ως γνωστόν, ανάλογες εκχωρήσεις στο Αιγαίο, το 1973-74, σηματοδότησαν την αφετηρία του προβλήματος της οριοθετήσεως της υφαλοκρηπίδας.
Η Αγκυρα, επίσης, αμφισβητεί ότι το Καστελλόριζο έχει υφαλοκρηπίδα, ενώ ακριβώς στην περιοχή εφάπτεται η ΑΟΖ Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου.
Να σημειωθεί ότι επανειλημμένως στο παρελθόν έχει προβεί σε προκλήσεις εκεί. Ενδεικτικά, από τις 14 έως τις 18-11-2008, στη περιοχή του Καστελλόριζου, έκανε την εμφάνισή του το νορβηγικό ερευνητικό σκάφος «Malene Ostervold», που, συνοδευόμενο από τουρκική φρεγάτα, προσπάθησε να κάνει γεωφυσικές έρευνες μέσα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Εκεί έσπευσε ελληνική κανονιοφόρος και λίγο έλειψε να κλιμακωθεί επικίνδυνα η ένταση. Τον Νοέμβριο του 2010, επίσης, εξαιτίας παραβιάσεων τουρκικών αεροσκαφών στην περιοχή, το ελληνικό Πεντάγωνο απέσυρε τη φρεγάτα «Θεμιστοκλής» από τη νατοϊκή άσκηση «Μπλε Φάλαινα», όπου μετείχαν ελληνικές και τουρκικές δυνάμεις.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ
targyrakis@e-typos.com
Δημοσιεύεται στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής
Παρά τις «επιθέσεις φιλίας» του Τούρκου πρωθυπουργού, Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος την περασμένη Τετάρτη πραγματοποίησε ολιγόλεπτη επίσκεψη στο ελληνικό συνοριακό φυλάκιο στον Εβρο για ευχές, οι προκλήσεις, ως όλα δείχνουν, συνεχίζονται. Πολύ περισσότερο, αφού μετά τις πρόσφατες παραβάσεις-παραβιάσεις και εικονικές αερομαχίες, η Αγκυρα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, «δέσμευσε» για έναν ολόκληρο μήνα (από 11-1 έως 11-2-2015) για τα υποβρύχιά της το θαλάσσιο χώρο μεταξύ Ανατολικής Κρήτης, Καστελλόριζου, Καρπάθου, Κάσου και Ρόδου.
Η επιμονή των Τούρκων πιλότων, το τελευταίο διάστημα, να μην αποχωρούν, ως συνήθως, όταν αναχαιτίζονται από ελληνικά μαχητικά, αλλά να παραμένουν και να εμπλέκονται σε «αερομαχίες» με τους Ελληνες πιλότους, έχει προβληματίσει την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του υπουργείου Αμύνης, το οποίο, όπως λέγουν παράγοντές του, παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή την εξέλιξη της κατάστασης. Μέσα σε αυτό το σκηνικό φαίνεται πως ως συμβολική κίνηση, ο υπουργός Αμύνης, Νίκος Δένδιας, επέλεξε να βρεθεί προχθές για αρκετές ώρες μέχρι τη νύχτα και να παρακολουθήσει τις επιχειρησιακές δραστηριότητες του στόλου, στη φρεγάτα «Ναβαρίνο», η οποία έπλεε στο Αιγαίο.
Ρεκόρ παραβιάσεων
Να σημειωθεί ότι μεγάλης έκτασης εικονικών αερομαχιών έχει να καταγραφεί στο Αιγαίο από το 2009, χρονιά εκλογών σε μια αρκούντως τεταμένη περίοδο στη χώρα μας. Από το 2010 και το 2011, ο δείκτης των εμπλοκών έπεσε κάθετα, ενώ το 2012 και το 2013 σχεδόν μηδενίστηκε. Φέτος, ενώ οι δύο μοναδικές «αερομαχίες» που έγιναν κατεγράφησαν τον Απρίλιο, μόνον τις τελευταίες οκτώ ημέρες σημειώθηκαν άλλες έξι. Γεγονός που δεν μπορεί παρά να γεννά ερωτηματικά, ειδικά γύρω από τη χρονική συγκυρία που επιλέγει η Τουρκία για να αυξήσει το θερμόμετρο της έντασης.
Εντονη, επίσης, είναι η υποψία ότι δεν πρόκειται απλά για κάποια «μαγκιά» των Τούρκων πιλότων αλλά για συγκεκριμένη εντολή, τουλάχιστον από τη στρατιωτική ηγεσία της γείτονος. Αυτό τον προβληματισμό ενισχύει, ανάμεσα στα άλλα, ένα περιστατικό που κατεγράφη την περασμένη Δευτέρα (22-12), όταν ένας σχηματισμός έξι τουρκικών μαχητικών ενώ αναχαιτίστηκε πάνω από τη Λέσβο από ελληνικά αεροσκάφη, αφού έφυγε, αμέσως μετά ξαναεμφανίστηκε στα Αντίψαρα, για να αναχαιτιστεί και πάλι. Αξιωματικοί του ελληνικού Πενταγώνου αποκλείουν μια τέτοια διπλή ενέργεια να έγινε με πρωτοβουλία του σμήνους και θεωρούν ότι υπήρχε «άνωθεν εντολή».
Τρεις ημέρες πριν, είχε σημειωθεί εμπλοκή ελληνικών και τουρκικών μαχητικών, εξαιτίας της επιμονής των Τούρκων πιλότων να παραμένουν στον ελληνικό εναέριο χώρο, παρά τις προειδοποιήσεις των Ελλήνων πιλότων. Τότε, οι δεύτεροι εγκλώβισαν στα ραντάρ τους τα τουρκικά, οι πιλότοι των οποίων επέμειναν, με αποτέλεσμα την «αερομαχία». Τα ίδια έγιναν και τις επόμενες ημέρες, έως την Τρίτη 23-12 (ημέρα δεύτερου γύρου εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας), οπότε σημειώθηκαν τρεις εμπλοκές ελληνικών με τουρκικά μαχητικά. Στη συνέχεια, οι τουρκικές παραβάσεις - παραβιάσεις, αν και περιορίστηκαν θεαματικά, δεν σταμάτησαν ούτε τις ημέρες των Χριστουγέννων.
Την επόμενη ημέρα, Τετάρτη, ο κ. Νταβούτογλου επισκεπτόταν το ελληνικό φυλάκιο στις Καστανιές σαν να μη συνέβαινε τίποτα, ενώ ανήμερα των Χριστουγέννων, ο αρχηγός του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, Μπουλέντ Μποστάνογλου, επιβιβαζόταν στο τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός», το οποίο βρισκόταν 18 ναυτικά μίλια από τη Λεμεσό. Ως γνωστόν, εξαιτίας της εισβολής του σκάφους -συνοδεία τουρκικών πολεμικών πλοίων- στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), έχει σταματήσει ο δικοινοτικός διάλογος, ενώ η κατάσταση στην περιοχή εξακολουθεί να είναι τεταμένη. Η «ναυτική οδηγία» (Navtex), που με το έτσι θέλω έχει εκδώσει η Τουρκία, για δέσμευση περιοχών εντός της κυπριακής ΑΟΖ λήγει στο τέλος Δεκεμβρίου, και, κανονικά, το «Μπαρμπαρός» θα πρέπει να αποχωρήσει.
Υποβρύχιο… σχέδιο «δέσμευσης» του Καστελλόριζου
Τώρα η Τουρκία έχει «δεσμεύσει» για τα υποβρύχιά της με «ναυτική οδηγία» (Sub-note) την ευρύτερη περιοχή του Καστελλόριζου, από τον Ιανουάριο και για ένα μήνα, με προφανή στόχο, όπως λένε αξιωματικοί του ελληνικού Πενταγώνου, να εμποδίζει τις κινήσεις των ελληνικών υποβρυχίων. Κάτι αντίστοιχο είχε κάνει και τον Ιανουάριο του 2014 στο πλαίσιο της μεγάλης ναυτικής άσκησής της, «Akci Deniz».
Βεβαίως, μόνο «αθώα» μπορεί να χαρακτηριστεί αυτή η ενέργειά της. Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγο πριν από τις ελληνικές εκλογές, το 2012, η Αγκυρα «εκχώρησε» (!) στην κρατική της εταιρία πετρελαίου ΤΡΑΟ όλη την περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο, στη Ρόδο, στην Κάρπαθο και την Κρήτη. Ειδικότερα, την 27η Απριλίου 2012, λοιπόν, δημοσιεύθηκαν στην τουρκική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (αρ. 28.276) εκχωρήσεις θαλασσίων περιοχών νοτίως της Ρόδου και του Καστελλόριζου και δυτικώς της Κύπρου στην ΤΡΑΟ. Ως γνωστόν, ανάλογες εκχωρήσεις στο Αιγαίο, το 1973-74, σηματοδότησαν την αφετηρία του προβλήματος της οριοθετήσεως της υφαλοκρηπίδας.
Η Αγκυρα, επίσης, αμφισβητεί ότι το Καστελλόριζο έχει υφαλοκρηπίδα, ενώ ακριβώς στην περιοχή εφάπτεται η ΑΟΖ Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου.
Να σημειωθεί ότι επανειλημμένως στο παρελθόν έχει προβεί σε προκλήσεις εκεί. Ενδεικτικά, από τις 14 έως τις 18-11-2008, στη περιοχή του Καστελλόριζου, έκανε την εμφάνισή του το νορβηγικό ερευνητικό σκάφος «Malene Ostervold», που, συνοδευόμενο από τουρκική φρεγάτα, προσπάθησε να κάνει γεωφυσικές έρευνες μέσα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Εκεί έσπευσε ελληνική κανονιοφόρος και λίγο έλειψε να κλιμακωθεί επικίνδυνα η ένταση. Τον Νοέμβριο του 2010, επίσης, εξαιτίας παραβιάσεων τουρκικών αεροσκαφών στην περιοχή, το ελληνικό Πεντάγωνο απέσυρε τη φρεγάτα «Θεμιστοκλής» από τη νατοϊκή άσκηση «Μπλε Φάλαινα», όπου μετείχαν ελληνικές και τουρκικές δυνάμεις.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ
targyrakis@e-typos.com
Δημοσιεύεται στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής
