Επιπλέον εξαιτίας της προσωρινής συμφωνίας πριν από σχεδόν έναν χρόνο, υπάρχουν ακόμη κάποιοι περιορισμοί στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Όλες οι πλευρές αναγνώρισαν την πρόοδο στο να μην μπορεί το Ιράν να ξεκινήσει την κατασκευή πυρηνικών όπλων μέσα σε διάστημα ενός χρόνου αν το επιθυμούσε. Αλλά πίσω στην Ουάσινγκτον ο ενθουσιασμός για όσα συμβαίνουν με το Ιράν δεν είναι μεγάλος. Όχι για πρώτη φορά στη διεθνή διπλωματία, αυτό που επιθυμούν και μπορούν να επιτύχουν όσοι βρίσκονται πίσω από τη διαπραγματευτική διαδικασία δεν είναι αυτό που επιθυμούν εκείνοι που έχουν την εξουσία.
Στην περίπτωση των συνομιλιών για τα πυρηνικά του Ιράν, υπάρχουν
τρεις λόγοι για αυτό. Πρώτον, το να μην μπορεί το Ιράν να ξεκινήσει την
κατασκευή πυρηνικών όπλων, αν και είναι ένας στόχος που αξίζει την
προσπάθεια, δεν είναι αυτό που οι πολιτικοί θεωρούν ως νίκη. Αντίθετα το
Ιράν ήδη διαθέτει τη τεχνογνωσία για την κατασκευή βόμβας. Όπως το να
μαζέψουν τους επιστήμονες της χώρας και να τους στείλουν σε ένα έρημο
νησί, είναι εξίσου δύσκολο να διαπραγματευτούν τις συνθήκες υπό τις
οποίες μία χώρα στη θέση του Ιράν δεν μπορεί να κατασκευάσει βόμβα. Ο
δεύτερος λόγος είναι ότι συχνά όσοι εφαρμόζουν κυρώσεις υπερβάλλουν ως
προς την επιτυχία και τις δυνατότητές τους. Πολλές ακαδημαϊκές μελέτες
έχουν δείξει ότι το ποσοστό επιτυχίας αυτών των κυρώσεων είναι
περιορισμένο.
Σήμερα πολλοί αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η εκλογή μίας
νέας ιρανικής κυβέρνησης με εντολή να βγει η χώρα από τις διεθνείς
κυρώσεις είναι απόδειξη ότι οι κυρώσεις λειτουργούν. Οι Ιρανοί που
επιθυμούν τερματισμό των κυρώσεων είναι οι Ιρανοί που περισσότερο
επηρεάζονται από αυτές. Αλλά αυτοί δεν υποφέρουν μόνο οικονομικά: οι
κυρώσεις ευνοούν τα λιγότερο ανοιχτόμυαλα στοιχεία της χώρας. Οι Φρουροί
της Επανάστασης δεν ενδιαφέρονται να έχουν την εύνοια της Δύσης. Ο
τρίτος λόγος που η αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή βρίσκεται σε
τέλμα είναι η πολυπλοκότητα της σεκταριστικής πολιτικής στην περιοχή.
Πολλά έχουν ειπωθεί για τη αλληλοεπικάλυψη των αμερικανικών και ιρανικών
συμφερόντων στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Στο κάτω κάτω, είναι οι Ιρανοί που επιθυμούσαν ένα σταθερό και
εύπορο Ιράκ μετά τον Σαντάμ. Και είναι οι Ιρανοί που υποστήριξαν έναν
ειρηνικό διάλογο για διαμοιρασμό της εξουσίας στη Συρία. Αλλά το Ιράν
πυροδότησε και την σεκταριστική πολιτική στην περιοχή. Υποστηρίζοντας
τις σιιτικές δυνάμεις εκτός των συνόρων του, το Ιράν ξεσήκωσε τον
αραβικό κόσμο εναντίον τους και έδωσε δύναμη στους σουνίτες εξτρεμιστές.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατανοούν πόσο κεντρικής σημασίας είναι αυτά τα
θέματα και προσπάθησαν να τα διευθετήσουν στο πλαίσιο άλλων
διαπραγματεύσεων. Αλλά αυτή η στρατηγική απαιτεί συγκέντρωση και θάρρος
από τους πολιτικούς. Το έργο τους δεν θα είναι εύκολο. Ίσως η επιτυχία
του Ομπάμα στην Ασία να λειτουργήσει ως έμπνευση.
* Ο Christopher Hill διετέλεσε υφυπουργός εξωτερικών των
ΗΠΑ, πρεσβευτής στο Ιράκ, την Νότια Κορέα, την FYROM και την Πολωνία,
και ειδικός απεσταλμένος στο Κοσσυφοπέδιο. Σήμερα είναι πρύτανης στην
Σχολή Διεθνών Σπουδών του πανεπιστημίου του Ντένβερ
