Επιχείρηση Πούτιν για αρπαγή Σερβίας και τα... αναχώματα

ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ 

Ανησυχεί και μάλιστα «σφόδρα» η καγκελάριος Μέρκελ για τη διείσδυση της ρωσικής επιρροής –οικονομικής και πολιτικής– στα Βαλκάνια, όπως μας πληροφορεί το Spiegel. Δεν είναι αβάσιμοι οι φόβοι της. Η Μόσχα τα τελευταία χρόνια επιχειρεί να επανακάμψει στη δυτική Βαλκανική, με όχημα το ενεργειακό και ισχυρό προγεφύρωμα τη Σερβία. Οι Ρώσοι ήταν ανεπιθύμητοι μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού» σε χώρες- δορυφόρους τους στα Βαλκάνια, όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία, τις οποίες θεωρούν πλέον «χαμένες». Οι προσπάθειες ενίσχυσης και επέκτασης της επιρροής τους στρέφονται πλέον σε χώρες της Βαλκανικής με σλαβικούς, χριστιανορθόδοξους πληθυσμούς, όπως το Μαυροβούνιο, η Σερβία, η Βοσνία και η FYROM.
Ο Βλαντιμίρ Πουτιν επισκέφθηκε πρόσφατα το Βελιγράδι και έτυχε αποθεωτικής αποδοχής. Οι Σέρβοι θεωρούνται ο πιο φιλορωσικός λαός στην περιοχή, με τον πρωθυπουργό τους, Αλεξάντερ Βούτσιτς, να διακηρύσσει ότι «ο καλύτερος φίλος της Ρωσίας στην Ευρώπη είναι η Σερβία». Εκτός από τους Ρώσους «αδερφούς», όμως, υπάρχει και η Δύση, που τους τραβάει «από το μανίκι», με δέλεαρ την ένταξη της χώρας στην Ε.Ε., διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη. Με αφορμή την ουκρανική κρίση και την απροθυμία του Βελιγραδίου να συνταχθεί με τις κυρώσεις εναντίον της Μόσχας, Βερολίνο, Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες τρίζουν τα δόντια στη σερβική ηγεσία κάθε φορά που προσπαθεί να στραβοκοιτάξει προς το Κρεμλίνο. «Περιφερειακές συγκρούσεις όπως της Ουκρανίας μπορούν εύκολα να ανάψουν μεγαλύτερες φωτιές. Δεν είναι μόνο για την Ουκρανία. Αφορά και τη Μολδαβία, τη Γεωργία, εάν συνεχιστεί έτσι η κατάσταση… Θα πρέπει να διερωτηθεί κανείς για τη Σερβία, θα πρέπει να διερωτηθεί για τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων», προειδοποιεί η Μέρκελ.

«Η τοποθέτηση αυτή (σ.σ. της Μέρκελ) δηλώνει την πρόθεση της Γερμανίας να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο για την απαγωγή της Σερβίας από τη ρωσική ζώνη επιρροής, εκτιμούν Σέρβοι αναλυτές στο Βελιγράδι. «Η αναβολή της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων θα αποτελέσει την απάντηση της Ε.Ε. στην άρνηση της Σερβίας να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία», φοβάται η έγκυρη Danas, ενώ η Politika διαπιστώνει «συναγερμό στο Βερολίνο για τη ρωσική διείσδυση στα Βαλκάνια και αναρωτιέται πόσο ακόμα θα γίνεται ανεκτή η στενή σχέση Βελιγραδίου - Μόσχας».

«Η Σερβία έχει συμφέρον να γίνει μέλος της Ε.Ε. μέχρι να γίνει ανεπτυγμένη χώρα, διότι λαμβάνει χορηγίες σε μετρητά. Μόνον ένας ηλίθιος δεν μπορεί να το καταλάβει αυτό», δηλώνει ο ρωσόφιλος ΥΠΕΞ Ιβιτσα Ντάτσιτς. Το Βελιγράδι προσπαθεί να πατάει σε δύο βάρκες: Θέλει και τα χρήματα της Ευρώπης και τη «ζεστή αγκαλιά», των ομοθρήσκων εξ Ανατολών, επίσης Σλάβων, αδελφών. Και επειδή στο σκληρό παιγνίδι της επιρροής και των γεωστρατηγικών συγκρούσεων δεν μπορεί να είσαι «και με τον χωροφύλαξ και με τον αστυφύλαξ», η σερβική κυβέρνηση προσπαθεί να ισορροπήσει, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης κυρίως, με μια επινόηση περί «πατριωτικά ανεξάρτητης στάσης» απέναντι σε Δύση και Ρωσία, το περιεχόμενο της οποίας δεν έχει καταλάβει κανείς.

 

Ο Πούτιν πάντως έδειχνε, κατά την παραμονή του στο Βελιγράδι, να αισθάνεται σαν στο σπίτι του, πεπεισμένος πως η Σερβία μπορεί να εξελιχθεί σε ένα καλό ορμητήριο για την εξάπλωση της ρωσικής επιρροής στη γειτονική Βοσνία-Ερζεγοβίνη, στο Μαυροβούνιο και στα Σκόπια. Πληροφορίες ανέφεραν ότι επίκειται επίσκεψη του Ρώσου προέδρου στη Βοσνία. Καθόλου τυχαίο ταξίδι, δεδομένου ότι στο ετοιμόρροπο αυτό κρατικό μόρφωμα, της ισχυρότερης συνιστώσας του, της «Σερβικής Δημοκρατίας», ηγείται ο θεωρούμενος πλέον φιλορώσος πολιτικός στα Βαλκάνια, Μίλοραντ Ντόντικ, ο οποίος απειλεί με κάθε ευκαιρία με απόσχιση και ένωση με τη Σερβία. Στο «μαλακό υπογάστριο» της Σερβίας, το Μαυροβούνιο, η σύγκρουση δυτικών και Ρώσων για τον γεωπολιτικό προσανατολισμό του λιλιπούτειου αυτού κράτους βρίσκεται σε εξέλιξη. Η Μόσχα πασχίζει να το προσδέσει στο άρμα της με την αγορά από μεγιστάνες φίλους του Πούτιν τεράστιων εκτάσεων γης, διεκδικώντας μάλιστα να εγκαταστήσει ναυτική πολεμική βάση διά της οποίας θα «επιβλέπει» τους δυτικούς στη Μεσόγειο.

Το ρωσικό δίχτυ επιρροής δείχνει να απλώνεται και προς τα Σκόπια με τον Γκρούεφσκι να αφήνει να εννοηθεί στους δυτικούς ότι μένοντας εκτός ΝΑΤΟ και Ε.Ε., θα αναγκαστεί να στραφεί προς το Κρεμλίνο, που καραδοκεί. Ο πετρελαϊκός κολοσσός της Lukoil εισβάλλει ορμητικά στην ΠΓΔΜ ανοίγοντας ένα μετά το άλλο πρατήρια υγρών καυσίμων, ενώ προσέλαβε ως υψηλόβαθμο στέλεχός της τον γιο του προέδρου της Δημοκρατίας Ιβανόφ. Η Δύση αντιπαρατάσσει στη ρωσική «επέλαση» την ευρωπαϊκή προοπτική όλων αυτών των χωρών, που όμως, λόγω εγγενών δυσχερειών, δείχνει να απομακρύνεται…

Έντυπη