Σπύρος ΛίτσαςΤην Κυριακή 11 Μαΐου στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και στο πλαίσιο
της πολυσχιδούς επιστημονικής δράσης του Εργαστηρίου Διεθνών Σχέσεων
και Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης φιλοξενήθηκαν δύο σημαντικοί καλεσμένοι: Ο
Νoam Band, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Algomizer, εταιρεία που
εξειδικεύεται στην ψηφιακή διαφήμιση, και η Ayla Matalon, στέλεχος του
ΜΙΤ Enterprise Forum και ακαδημαϊκή σε θέματα επιχειρηματικότητας. Η
εκδήλωση είχε ως σημείο αναφοράς τα σημαντικά βήματα που έχουν κάνει οι
ισραηλινές εταιρίες στον χώρο της τεχνολογικής κατεύθυνσης, οι λόγοι για
αυτή την εξέλιξη και οι συνθήκες που συντελούν καταλυτικά σε αυτή.Δεν είναι υπερβολή να σημειώσω ότι οι δύο ομιλητές μαγνήτισαν το ακροατήριο για δύο ολόκληρες ώρες με τη διεξοδική ανάλυσή τους, αλλά και την αισιόδοξη προσέγγισή τους. Δεν είναι λίγες οι φορές που από αυτήν εδώ τη στήλη έχω αναφερθεί στο ξεπερασμένο και μη αποδοτικό παραγωγικό ελληνικό μοντέλο που στηρίζεται μονομερώς στον τουρισμό, δίχως η Ελλάδα να είναι πρωταγωνιστής στον χώρο αυτό, αφού διαθέτουμε μόνο ένα εξάστερο ξενοδοχείο πανελληνίως, και στα αγροτικά εξαγώγιμα προϊόντα, δίχως να διαθέτουμε τις ποσότητες για να γίνουμε ηγέτης των αγορών.
Τόσο ο Noam Band όσο και η Ayla Matalon εστίασαν κυρίως σε δύο ζητήματα. Στην αντικομφορμιστική μεθοδολογία σκέψης και δράσης της ισραηλινής κοινωνίας, «Think out of the box», που βοηθά στη δημιουργία ενός δυναμικού επιχειρηματικού κλίματος που ξεπερνά τις κρατικοδίαιτες δομές και προωθεί την ιδιωτική πρωτοβουλία. Μια κατάσταση που δεν κλείνει το μάτι στον κρατικό κορβανά, αλλά έχει και τα δύο μάτια στραμμένα στην εξωτερική σφαίρα, στον δυτικό κόσμο της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής, καθώς επίσης και στις δυναμικές αγορές της Κεντρικής Ασίας και της Απω Ανατολής.
Το δεύτερο στοιχείο που έκανε ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση ήταν η ανάλυση ότι στο Ισραήλ υπάρχει μεγάλη άνθηση στις νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογικής κατεύθυνσης γιατί η κοινωνία δεν φοβάται, από τη μία, και δεν δαιμονοποιεί, από την άλλη, την αποτυχία.
Η αποτυχία αποτελεί δομικό στοιχείο της όποιας, καλής ή κακής, προσπάθειας και βασική μεταβλητή της δραστηριοποίησης. Η αποδοχή της περίπτωσης της αποτυχίας δείχνει μια κοινωνία που είναι έτοιμη να ξεφύγει από τις δομικές συμβάσεις της, από την ασφάλεια της αδράνειας και του δεδομένου, και να εξερευνήσει νέα αχαρτογράφητα νερά. Κάποτε ήμασταν και εμείς έτσι. Κάποτε δεν ήμασταν εγκλωβισμένοι στις συμβάσεις ενός αδιέξοδου κομφορμισμού και δεν φοβόμασταν την αποτυχία. Ισως γιατί δεν είχαμε να χάσουμε παρά μόνο μια σπιθαμή γης. Πλούτο σε αυτήν εδώ την πατρίδα δημιούργησαν δυναμικοί έμποροι που δεν φοβήθηκαν την αποτυχία, ναυτικοί που πάλεψαν με τα κύματα δίχως να σκέφτονται τι θα απογίνουν αν το καράβι τους βουλιάξει στην καταιγίδα και τεχνίτες που γύριζαν όλα τα Βαλκάνια και τη νοτιοανατολική Ευρώπη για να ανακαλύψουν νέες αγορές.
Σήμερα ο πλούτος δημιουργείται με τις νέες τεχνολογίες, αλλά το συναίσθημα του πρωτοπόρου και η αδιαφορία προς την αποτυχία παραμένουν διαχρονικά εφόδια για το επόμενο βήμα μας. Χίλιες φορές θα πέσουμε, χίλιες μία θα σηκωθούμε. Δεν έχουμε άλλη επιλογή. Σε αυτή την προσπάθεια οφείλουμε να αντλήσουμε παραδείγματα και τεχνογνωσία από τα επιτυχημένα μοντέλα του διεθνούς παραδείγματος. Και ασφαλώς σε αυτή την προσπάθεια το Ελληνικό Πανεπιστήμιο και οι Ελληνες πανεπιστημιακοί είναι οι φορείς που θα γεννήσουν το νέο και το καινούργιο, που τόσο πολύ χρειαζόμαστε ως κοινωνία. Ενα πανεπιστήμιο ανοιχτό στις διεθνείς τάσεις και έτοιμο να τεθεί στην κοινωνική πρωτοπορία ως οφείλει. Ακρογωνιαίος λίθος της δημοκρατίας, της ανεκτικότητας και της δημιουργικής σκέψης, αλλά και ο πομπός του νέου και του δυναμικού. Ενα πανεπιστήμιο σαν το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, με έναν δυναμικό φορέα παραγωγής γνώσης, όπως το Εργαστήριο Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης.
Σπύρος Λίτσας
