Έπειτα από χρόνια εκτιμήσεων και αλληλοσυγκρουόμενων συχνά θεωριών γύρω
από την ύπαρξη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στις θάλασσες νοτίως της Κρήτης, η κυβέρνηση φαίνεται για πρώτη φορά να έχει στα χέρια της πραγματικές ερευνητικές ενδείξεις που επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές.Σε ειδική εκδήλωση που έγινε την Τετάρτη στο Λονδίνο, ενώπιον εκατό και πλέον στελεχών της πετρελαϊκής βιομηχανίας προερχόμενα από μεγάλα ονόματα του χώρου όπως BP, ExxonMobil, Shell, Statoil, Eni, και ConocoPhilips, στελέχη της Νορβηγικής Petroleum Geo Services (PGS), παρουσίασαν για πρώτη φορά πραγματικά ερευνητικά στοιχεία που αποτελούν ισχυρές ενδείξεις για ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στα νότια της Κρήτης.
Μια ημέρα πριν είχε προηγηθεί παρόμοια παρουσίαση στο διεθνές συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης Πετρεογεωολόγων (AAPG) που όπως και πέρυσι διεξήχθη στη Βαρκελώνη.
Η είδηση είναι ότι για πρώτη φορά εκτός από στοιχεία που αφορούν τις
«πετρελαιοφόρες» όπως εκτιμάται περιοχές του Ιονίου, παρουσιάστηκαν και δύο ερμηνευμένες πλέον γραμμές, μία στα Νοτιοανατολικά της Ιεράπετρας και μία στα Δυτικά της Γαύδου, όπου σε απόσταση 30-40 χιλιομέτρων από την ακτή, εντοπίζονται ενδιαφέρουσες γεωλογικές δομές μεγάλης κλίμακας, με πιο πιθανές τις συγκεντρώσεις φυσικού αερίου.
Τι υπάρχει στην Κρήτη
Μέχρι πρότινος η Κρήτη απουσίαζε εντελώς από τις παρουσιάσεις στα συνέδρια, και το βάρος έπεφτε αποκλειστικά σχεδόν στο Ιόνιο.
Ο λόγος που τα ευρήματα για την Κρήτη προέκυψαν τώρα
είναι ότι τα δείγματα από σεισμικές γραμμές τα οποία είχε μέχρι πρότινος
στα χέρια της η ελληνική πλευρά, ήταν σε πρώιμο στάδιο. Τα αρχικά ανεπεξέργαστα στοιχεία των σεισμικών γραμμών, πλέον έχουν περάσει στο στάδιο της ερμηνείας.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι οι ειδικοί μπορούν να δουν και να ξεχωρίσουν τους γεωολογικούς σχηματισμούς που υπάρχουν στην κάθε περιοχή, και να τους συσχετίσουν ως προς το βάθος τους στην αντίστοιχη σεισμική γραμμή.
Η εντύπωση λοιπόν των επιστημόνων για τα δεδομένα που παρέλαβαν μόλις πριν από μια εβδομάδα για τη Νότια Κρήτη, είναι πως το πάχος των συγκεκριμένων γεωλογικών στρωμάτων είναι αρκετά μεγάλο, ικανό να συγκρατήσει εκεί την πίεση του φυσικού αερίου ώστε να δημιουργηθεί σημαντικός όγκος κοιτάσματος.
Τα επόμενα βήματα
Πρόκειται ακριβώς για το κομμάτι του "πάζλ" που μέχρι σήμερα απουσίαζε,
και που πάνω σε αυτό θα βασιστεί το επόμενο μεγάλο βήμα, που είναι η χάραξη οικοπέδων σε Ιόνιο και Νότια Κρήτη, προκειμένου να προκηρυχθεί ο μεγάλος γύρος παραχωρήσεων στις αρχές Ιουλίου που θα δημοσιευθεί στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
Η κινητικότητα ενόψει αυτής της επόμενης και πολύ πιο σημαντικής αυτής φάσης αυξάνεται, και η προχθεσινή υπογραφή των συμβάσεων παραχώρησης σε Πατραϊκό, Ιωάννινα και Κατάκολο αποτελεί στην ουσία μια ακόμη "διαφήμιση" για τους εγχώριους υδρογονάνθρακες, ενόψει των διαγωνισμών του καλοκαιριού.
Μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ομάδα στελεχών του υπουργείου ΠΕΚΑ μεταβαίνει στη Γαλλία, όπου σε συνεργασία με τα επιτελεία της PGS και του Γαλλικού Ινστιτούτου Πετρελαίου Beicip θα αξιολογήσουν τα αποτελέσματα των ερμηνευμένων πλέον σεισμικών δεδομένων, θα μελετήσουν το πετρελαϊκό δυναμικό των θαλάσσιων περιοχών, και μέσα στον Ιούνιο θα καταλήξουν στο πόσα και ποια οικόπεδα θα «κοπούν», προκειμένου να βγουν στο διαγωνισμό.
Της απόφασης για τη χάραξη θα προηγηθεί μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων από το ΕΛΚΕΘΕ, προκειμένου να αποφευχθούν εκ των προτέρων προστατευόμενες περιοχές.
Από εκεί και πέρα, περισσότερα στοιχεία για τη Κρήτη θα παρουσιαστούν στο γεωολογικό συνέδριο Eage στο Αμστερνταμ (16-19 Ιουνίου), και το προτελευταίο βήμα θα είναι όταν στα τέλη Ιουνίου ανακοινωθούν στο Λονδίνο ενώπιον στελεχών της παγκόσμιας πετρελαϊκής βιομηχανίας τα οικόπεδα που πρόκειται να προκηρυχθούν.
Τα νέα δεδομένα και οι πετρελαικές
Μένει φυσικά να φανεί κατά πόσο τα νέα δεδομένα θα συγκινήσουν τις πετρελαϊκές εταιρείες, κάτι που για τα οικόπεδα του Ιονίου θεωρείται σύμφωνα με τα στελέχη του ΥΠΕΚΑ δεδομένο.
Οι εκτιμήσεις αυτές βασίζονται τόσο στο ενδιαφέρον που έχουν επιδείξει με την παρουσία τους στα κατά καιρούς συνέδρια για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες ονόματα όπως Enel, Statoil, BP, Shell, Chevron, ExxonMobil, ConocoPhillips, Edison, Noble, όσο και στα σημαντικά ευρήματα στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Αδριατικής.
Το Ιόνιο θεωρείται η γεωλογική συνέχεια των θαλάσσιων περιοχών της Νότιας Ιταλίας και της Αλβανίας όπου τα τελευταία χρόνια έχουν βρεθεί σημαντικά κοιτάσματα.
Οι επιστήμονες ονομάζουν το φαινόμενο «mirror effect»
(αντικατοπτρικό των γεωολογικών δομών της Ιταλίας και της Αλβανίας),
και αυτό πλέον που απομένει είναι κατά πόσο η θεωρία αυτή θα
επιβεβαιωθεί και στην πράξη.
Το 2013 ανακαλύφθηκε στη Μπαζιλικάτα, περιφέρεια της Ν. Ιταλίας, χερσαίο κοίτασμα που θεωρείται από τα μεγαλύτερα πανευρωπαϊκά, συνολικής ποσότητας 1 δισ. βαρελιών, γεγονός που σύμφωνα με τους Ιταλούς θα τους επιτρέψει να διπλασιάσουν την παραγωγή τους, φτάνοντας τα 200.000 βαρέλια την ημέρα.
Στην Αλβανία, που σήμερα παράγει 20.000 βαρέλια ημερησίως, εντοπίστηκε κοντά στην πόλη Φιέρι το κοίτασμα Patos Marinza, με την καναδική εταιρεία Bankers Petroleum που το εκμεταλλεύεται να μιλά για 5,4 δισ. βαρέλια πετρελαίου και φυσικού αερίου. Επίσης στην περιοχή, η Shell ανακάλυψε κοίτασμα 200 εκατ. βαρελιών. Η ευρύτερη περιοχή στο Δέλβινο και Κούτσοβο της Νότιας Αλβανίας θεωρείται ότι έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με τα Ιωάννινα, και αυτήν ακριβώς την ευκαιρία είδε και το σχήμα Energean – Petra Petroleum που ανέλαβε την συγκεκριμένη παραχώρηση.
Το 2013 ανακαλύφθηκε στη Μπαζιλικάτα, περιφέρεια της Ν. Ιταλίας, χερσαίο κοίτασμα που θεωρείται από τα μεγαλύτερα πανευρωπαϊκά, συνολικής ποσότητας 1 δισ. βαρελιών, γεγονός που σύμφωνα με τους Ιταλούς θα τους επιτρέψει να διπλασιάσουν την παραγωγή τους, φτάνοντας τα 200.000 βαρέλια την ημέρα.
Στην Αλβανία, που σήμερα παράγει 20.000 βαρέλια ημερησίως, εντοπίστηκε κοντά στην πόλη Φιέρι το κοίτασμα Patos Marinza, με την καναδική εταιρεία Bankers Petroleum που το εκμεταλλεύεται να μιλά για 5,4 δισ. βαρέλια πετρελαίου και φυσικού αερίου. Επίσης στην περιοχή, η Shell ανακάλυψε κοίτασμα 200 εκατ. βαρελιών. Η ευρύτερη περιοχή στο Δέλβινο και Κούτσοβο της Νότιας Αλβανίας θεωρείται ότι έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με τα Ιωάννινα, και αυτήν ακριβώς την ευκαιρία είδε και το σχήμα Energean – Petra Petroleum που ανέλαβε την συγκεκριμένη παραχώρηση.
Ευκαιρίες σαν αυτές βλέπει και η Ιταλική Enel, γι' αυτό και τον Απρίλιο κατέθεσε επίσημο αίτημα στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιάννη
Μανιάτη προκειμένου να της παραχωρηθούν για έρευνα και εκμετάλλευση
υδρογονανθράκων τρεις περιοχές, στη ΒΔ Πελοπόννησο, στην Αιτωλοακαρνανία
και στη Πρέβεζα-Αρτα (δίπλα στην παραχώρηση των Ιωαννίνων).
Τόσο η ΒΔ Πελοπόννησος, όσο επίσης η Αιτωλοακαρνανία, όπως και η Πρέβεζα-Άρτα, είχαν ερευνηθεί και στα τέλη της δεκαετίας του 1990 με κάποιες λιγοστές και σε μικρά βάθη γεωτρήσεις από ελληνικές και ξένες κοινοπραξίες, χωρίς ωστόσο ενθαρρυντικά αποτελέσματα με συνέπεια να επιστραφούν πίσω στο Δημόσιο.
Τα πρόσφατα ωστόσο ευρήματα στην Αλβανία και στη Ν. Ιταλία αναθερμαίνουν το ενδιαφέρον για την περιοχή, και σε συνδυασμό με την πρόοδο της τεχνολογίας, δηλαδή τα τρισδιάστατα σεισμικά, δημιουργούν νέα δεδομένα.
Τα πρόσφατα ωστόσο ευρήματα στην Αλβανία και στη Ν. Ιταλία αναθερμαίνουν το ενδιαφέρον για την περιοχή, και σε συνδυασμό με την πρόοδο της τεχνολογίας, δηλαδή τα τρισδιάστατα σεισμικά, δημιουργούν νέα δεδομένα.
