Η ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ «ΕΘΝΟΥΣ» «Το μνήμα που βεβήλωσαν οι Τούρκοι είναι του παππού μου»

Ενα περίεργο παιχνίδι της μοίρας ξεδιπλώθηκε με αφορμή ρεπορτάζ που δημοσίευσε πρόσφατα το «Εθνος». Την 1η Απριλίου η εφημερίδα δημοσίευσε την προκλητική φωτογράφηση που πραγματοποίησαν πριν από μερικούς μήνες Τούρκοι σε ορθόδοξο κοιμητήριο της Κύπρου.

Ο Γιώργος Δημητρίου ελπίζει αυτό το ταξίδι στο παρελθόν που ξεκίνησε με αφορμή το δημοσίευμα του «Εθνους» να έχει αίσιο τέλος...

«Γεώργιος Δημητρίου, θανών τη 28/11/1953, ετών 62...» είναι χαραγμένο στον μαρμάρινο σταυρό που κρατά το μοντέλο από την Τουρκία. Αυτή η φωτογραφία αποτέλεσε την αρχή της αναζήτησης του χαμένου παππού...

Το θλιβερό θέαμα των ημίγυμνων μοντέλων που κάθονταν ή... αγκαλιάζονταν επάνω σε ρημαγμένα μνήματα είχε απαθανατιστεί, σύμφωνα με πληροφορίες, σε λεηλατημένο από τους Τούρκους νεκροταφείο που βρίσκεται στα Κατεχόμενα.
Μεταξύ άλλων, σε μία από τις σκηνές απεικονιζόταν ένα νεαρό μοντέλο με κοντό φόρεμα να κάθεται σε ένα κατεστραμμένο μνήμα κρατώντας στα χέρια της ένα μαρμάρινο σταυρό με χαραγμένα τα στοιχεία του θανόντος. Διαβάζοντας το ρεπορτάζ ο κ. Γιώργος Δημητρίου, κάτοικος Αθηνών, έμεινε έκπληκτος: Στη φωτογραφία είχε αναγνωρίσει το μνήμα του παππού του. Στο δημοσίευμα φαίνονταν με διαύγεια όσα αναγράφονταν στον σταυρό: «Γεώργιος Δημητρίου, θανών τη 28/11/1953, ετών 62...».

Κάπως έτσι ξεκίνησε η αναζήτηση για μια συγκινητική ιστορία ζωής που βγήκε στην επιφάνεια με αφορμή ένα αποτροπιαστικό γεγονός. Ξεριζωμένη από την Κύπρο εδώ και χρόνια η οικογένεια του κ. Δημητρίου δεν έχει στην κατοχή της πλήρη στοιχεία που να πιστοποιούν ότι πράγματι το βεβηλωμένο μνήμα ανήκει στον πρόγονό τους, όμως το όνομα και η χρονολογία θανάτου συμπίπτουν. Προς αυτήν την κατεύθυνση συνηγορεί και το γεγονός ότι ο κ. Γεώργιος Δημητρίου απεβίωσε σε ηλικία που προσεγγίζει αυτήν που αναφέρεται στον σταυρό.

Υστερα από έρευνα του «Εθνους» και μετά από προσωπικές προσπάθειες του κ. Δημητρίου, διαπιστώθηκε ότι η φωτογράφηση έλαβε χώρα κατά πάσα πιθανότητα στο κοιμητήριο της Επτακώμης, ενός χωριού που εδρεύει στην επαρχία Αμμοχώστου. Οι πληροφορίες θέλουν τον παππού κ. Δημητρίου να έχει ταφεί σε νεκροταφείο της περιοχής, όμως όπως εξηγεί ο ίδιος, «ο κ. Ανδρέας Πέτρου, πρόεδρος εκτοπισμένων κοινοτήτων Αμμοχώστου, υποστήριξε πως δεν αποκλείεται να πρόκειται για το μνήμα του παππού μου, αφού οι Τούρκοι στη διάρκεια αυτών των χρόνων έχουν προβεί αρκετές φορές σε μεταφορά υλικών από νεκροταφεία είτε για να χρησιμοποιηθούν σε οικοδομές είτε για να σβηστούν ίχνη θανόντων».

Στην Επτακώμη
Το ενδεχόμενο να έχει χρησιμοποιηθεί το κοιμητήριο της Επτακώμης ως σκηνικό για την επίμαχη φωτογράφηση ενισχύουν και άλλες πληροφορίες από σωματεία της κατεχόμενης Κύπρου, ενώ άλλες πηγές κάνουν λόγο για το Βρετανικό Νεκροταφείο της Αμμοχώστου.
Μετά την ανακάλυψη, ο ίδιος κινητοποίησε συγγενείς στην Κύπρο, επικοινώνησε με τον έπαρχο Αμμοχώστου και προσπαθεί να βρει την άκρη του κουβαριού μαζί με την αδελφή του, η οποία είχε δει τον παππού μία φορά το 1952, λίγο καιρό πριν πεθάνει... «Ως οικογένεια μας ενδιαφέρει, αν ταυτοποιηθεί το μνήμα, να προβούμε στην αποκατάστασή του, να μεταφέρουμε, εάν υπάρχει η δυνατότητα, τα οστά του παππού μου στον οικογενειακό μας τάφο στην Ελλάδα και να διαμαρτυρηθούμε σε διεθνείς φορείς, εφόσον ο σεβασμός στους νεκρούς είναι κάτι που θα πρέπει να τηρείται ακόμη και σε συνθήκες πολέμου», λέει.

Ο κ. Δημητρίου συνομίλησε και με τον φωτογράφο Μπαστεμίρ Μπιλάλ, ο οποίος επέλεξε το σκηνικό και επιμελήθηκε τη φωτογράφηση μόδας.
Ο ίδιος υποστήριξε ότι πρόκειται για κοιμητήριο στην Κυρήνεια, κάτι που, όμως, δεν έπεισε τον κ. Δημητρίου. Για τον λόγο αυτόν αναζητεί πληροφορίες από όσους στην Κύπρο ή την Ελλάδα ενδέχεται να γνωρίζουν στοιχεία που θα συνδράμουν την έρευνά του.
«Πελεκάνος»
Ο παππούς Γεώργιος Δημητρίου γεννήθηκε και έζησε στην Αμμόχωστο. Ηταν αυτό που στην Κύπρο αποκαλούν «πελεκάνος», δηλαδή ξυλουργός, και λειτουργούσε μαζί με τον αδελφό του Μιχάλη, μία από τις γνωστότερες παραγωγικές μονάδες του τόπου, ένα από τα μεγαλύτερα ξυλουργεία του νησιού. Ανήκε σε ευκατάστατη οικογένεια και διέθετε μεγάλη κτηματική περιουσία στην περιοχή Αχνα.
Ο γιος του, πατέρας του κ. Δημητρίου ο οποίος πραγματοποιεί σήμερα την αναζήτηση, «έφυγε από την Κύπρο προκειμένου να σπουδάσει στην Αγγλία», εξηγεί ο κ. Δημητρίου. «Αυτό, όμως, δεν έγινε ποτέ. Η θεία του, σύζυγος του υπουργού Ναυτικών Δεσποτόπουλου, τον έπεισε να καταταγεί στον ελληνικό στρατό, όπου και παρέμεινε».
Ο εγγονός Γιώργος έχει παρακολουθήσει μεταπτυχιακές σπουδές στο πανεπιστήμιο της Ουαλίας και εργάζεται ως διαχειριστής χαρτοφυλακίου σε μεγάλη εταιρεία που παρέχει χρηματοπιστωτικές και επενδυτικές υπηρεσίες.
Παρότι έχουν περάσει 32 χρόνια από την τελευταία φορά που επισκέφθηκε την Κύπρο, είναι αποφασισμένος να συνεχίσει μέχρι τέλους αυτό το ταξίδι στο παρελθόν που ξεκίνησε με αφορμή το δημοσίευμα του «Εθνους»...
ΕΝΤΟΝΕΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
«Ατιμάζετε τους νεκρούς μας»
Η υπόθεση της προκλητικής φωτογράφησης που έλαβε χώρα στο συλημένο κοιμητήριο των Κατεχομένων έγινε ευρέως γνωστή, όταν κάποιοι ανακάλυψαν μία από τις επίμαχες φωτογραφίες στο Διαδίκτυο.Το νεαρό μοντέλο τουρκικής καταγωγής, Εμρουλά Ογκντούμ, ο οποίος συμμετείχε στη φωτογράφηση, είχε δημοσιεύσει σε λογαριασμό κοινωνικής δικτύωσης τη φωτογραφία με τον σταυρό ανάμεσα σε άλλα στιγμιότυπα από την επαγγελματική του ζωή.Η συγκεκριμένη εικόνα προβλήθηκε, επίσης, από το πρακτορείο μοντέλων στο οποίο εργάζεται ο νεαρός ως δείγμα της δουλειάς του. Στη σκηνή που προκάλεσε ανατριχίλα συμμετείχε, εκτός από τον ίδιο, και το μοντέλο Τουγκμπά Ουτέ.Οταν η υπόθεση είδε το φως της δημοσιότητας, η σελίδα του 21 ετών Εμρουλά Ογκντούμ στο Facebook κατακλύστηκε από διαμαρτυρίες.«Καταλαβαίνω το να μη σέβεστε τους ζώντες Ελληνες και Κυπρίους», αναφερόταν σε μία από τις δεκάδες αναρτήσεις, «γιατί έτσι σας δίδαξαν στα τουρκικά παραμύθια... Ομως το να ατιμάζετε τους νεκρούς μας... Μην ξεγελάτε τον εαυτό σας... Θα κριθείτε...».

Αντιδράσεις
Το ίδιο συνέβη και με τη συνάδελφό του Τουγκμπά, ενώ δεν ήταν λίγοι και εκείνοι που καταφέρονταν εναντίον του φωτογράφου Μπιλάλ. Είναι ο άνθρωπος που επιμελήθηκε τη φωτογράφηση και ο οποίος διατηρεί το πρακτορείο μοντέλων M&B Model Foto rafc l k Ajans στη Λευκωσία. Μιλώντας στην εφημερίδα «Kibri» μετά τον σάλο που προκλήθηκε, ο φωτογράφος ζήτησε δημοσίως συγνώμη υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για παρεξήγηση.
Ο ίδιος επεσήμανε ότι επέλεξε το μέρος τυχαία επειδή του προξένησε εντύπωση και ότι δεν σηματοδοτούσε κάτι συγκεκριμένο.Επίσης, ανέφερε ότι το πρακτορείο του είχε λάβει σχετική άδεια από τις Αρχές για τη φωτογράφιση και ότι, βάσει της ενημέρωσης που είχε λάβει, θεωρούσε ότι το κοιμητήριο ήταν άδειο.«Ακόμη και αυτό να ίσχυε, ήταν λάθος να κάνουμε τη φωτογράφηση εκεί. Εγιναν πολλά λάθη», είπε μεταξύ άλλων στους δημοσιογράφους. «Απολογούμαστε, θα προσπαθήσουμε να ζητήσουμε συγνώμη με κάθε τρόπο».

ΑΠΑΙΤΟΥΝ EΡEYNA
Καταγγελία στην ΕΕ για τη βεβήλωση των τάφων
Θύελλα αντιδράσεων και καταγγελίες για συστηματική βεβήλωση κοιμητηρίων στην κατεχόμενη Κύπρο ακολούθησαν τη δημοσιοποίηση της υπόθεσης. Με αφορμή τη φωτογράφηση, η Κύπρια ευρωβουλευτής Ελένη Θεοχάρους έστειλε επιστολή στον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς και στον αρμόδιο για τα θέματα Διεύρυνσης Στέφαν Φούλε με την οποία ζητά τη διερεύνηση της βεβήλωσης ελληνικών κοιμητηρίων στα Κατεχόμενα από τουρκικές ή τουρκοκυπριακές διαφημιστικές εταιρείες και ιδιώτες. Η κ. Θεοχάρους επισύναψε σχετική επιστολή του δημάρχου Κερύνειας Γλαύκου Καριόλου με φωτογραφικό υλικό και ζήτησε τη συμβολή των Ευρωπαίων αξιωματούχων για την εξεύρεση και την τιμωρία των ενόχων.

Παρέμβαση για το θέμα πραγματοποίησε και ο δήμαρχος Μόρφου Χαράλαμπος Πίττας, ο οποίος χαρακτήρισε την ενέργεια αυτή «προσβολή και πρόκληση για όλους τους Ελληνοκυπρίους και για όλον τον πολιτισμένο κόσμο». Σε ανακοίνωσή του αναφέρει ότι «η θρησκευτική και πολιτιστική κληρονομιά είναι πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης. Η συνεχιζόμενη καταστροφή της, η ασέβεια στους τάφους των νεκρών, η σύληση νεκροτα-φείων και ιερών ναών, η καταστροφή αρχαιολογικών χώρων (...) δεν μπορεί πλέον να αφήνουν αδιάφορο τον υπόλοιπο κόσμο» και ζήτησε παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΟΗΕ, ώστε να σταματήσει η «συνεχιζόμενη καταστροφή». Ανακοίνωση για το θέμα είχε εκδώσει και το τουρκοκυπριακό κόμμα TDP, το οποίο είχε αναφερθεί στη φωτογράφιση ως μια «ασεβή και απαράδεκτη ενέργεια» επισημαίνοντας ότι υπερβολές κάθε μορφής θα πρέπει να αποφεύγονται και από τις δύο πλευρές.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΡΟΒΒΑ
rovva@pegasus.gr